Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ καὶ οἱ «ἀναστάσεις» τῶν θεῶν τῆς ἑλληνικῆς μυθολογίας

http://www.orthodoxia-ellhnismos.gr/2011/04/blog-post_2341.html

Ἡ Ἀνάστασις τοῦ Ἰησοῦ Χριστοὺ

καὶ οἱ «ἀναστάσεις» τῶν θεῶν

τῆς ἑλληνικῆς μυθολογίας

Ἱερομόναχος Λουκᾶς Γρηγοριάτης

Τὴν Μεγάλη Παρασκευὴ στὴν ἐκπομπὴ «Ὢ γλυκύ μου ἔαρ» τοῦ Κρατικοῦ Ραδιοφώνου ἐλέχθη μεταξὺ ἄλλων καὶ τὸ ἑξῆς σχόλιο, τὸ ὁποῖο ἀποδίδουμε ὅσο γίνεται πιὸ πιστά: «Ὁ ἑλληνικὸς λαὸς ἔπλεξε ἐγκώμια καὶ ψάλλει μὲ ἀπαράμιλλο λυρισμὸ τὸν θάνατο τοῦ Ἰησοῦ προσμένοντας τὴν ἀνάστασή του, γιατί διαθέτει πείρα αἰώνων μὲ τραγούδια καὶ ὕμνους γιὰ τὸ θάνατο καὶ τὴν ἀνάσταση προγενέστερων θεῶν: τοῦ Ζαγρέα Διόνυσου ἢ τοῦ Ἄδωνι. Ὅπως κάποτε ἡ Ἀφροδίτη τραγουδοῦσε τὸ νεκρὸ Ἄδωνι, ἔτσι καὶ ἡ Θεοτόκος τραγουδάει στὸν Ἰησοῦ τὸν ὕμνο "ὢ γλυκύ μου ἔαρ, γλυκύτατόν μου τέκνον, ποὺ ἔδυ σου τὸ κάλλος"».

Μόνο ἀπορία καὶ λύπη μποροῦσε νὰ προκαλέσει ἡ συγκρητιστικὴ αὐτὴ ἑρμηνεία τῆς Χριστιανικῆς λατρείας τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, ἑρμηνεία ἐπηρεασμένη ἀπὸ νεοπαγανιστικὲς ἀντιλήψεις.

Ἔχουμε παραλάβει ἀπὸ τοὺς εὐσεβεῖς γονεῖς καὶ πάππους μας νὰ ἑορτάζουμε μὲ ἰδιαίτερη κατάνυξη καὶ εὐλάβεια τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου καὶ νὰ συνδέουμε τὶς εὐσεβεῖς παραδόσεις τῶν ἁγίων ἡμερῶν μὲ τὴν λατρεία στὸν Χριστό, τὸν Θεό μας ποὺ ἀπὸ ἀγάπη γιά μας καὶ γιὰ νὰ οἰκονομήσει τὴν σωτηρία μᾶς ἔγινε ἄνθρωπος, σταυρώθηκε, πέθανε καὶ τὴν τρίτη ἡμέρα ἀναστήθηκε.

Ἡ θεολογία καὶ ἡ ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας μας δὲν ἐξαντλεῖται στὶς παραδόσεις αὐτές, ἀλλὰ ὁπωσδήποτε τὶς φορτίζει μὲ Χριστολογικὸ περιεχόμενο. Ἡ ἑλληνικὴ ψυχὴ ἐκδιπλώνεται αὐθόρμητα τὶς ὧρες αὐτές, ἀναμφίβολα, ἀλλὰ δὲν κινεῖται μακριὰ ἀπὸ τὴν θεολογία τῶν ἑορτῶν. Μία θεολογία ποὺ δὲν κατανοεῖται πάντοτε καὶ ἀπὸ ὅλους διανοητικά, ἀλλὰ βιώνεται μέσα ἀπὸ τὶς ἐκδηλώσεις λατρείας πρὸς τὸν σταυρούμενο, θνήσκοντα καὶ ἀνιστάμενο Χριστό.

Κρατοῦν οἱ Ὀρθόδοξοι τὸ κερί τους στὰ Ἅγια Πάθη καὶ στὸν Ἐπιτάφιο. Προσφέρουν λουλούδια στὸν Ἐσταυρωμένο καὶ στολίζουν τὸν Ἐπιτάφιο. Κάποιοι ξενυχτοῦν κοντὰ στὸν Ἐσταυρωμένο μέσα στὴν Ἐκκλησία. Ὅσοι δὲν μπόρεσαν νὰ μεταβοῦν στὸν ναό, προσφέρουν τὸ θυμίαμά τους καθὼς ὁ Ἐπιτάφιος περνάει ἀπὸ τὴν πόρτα τους. Ὅλοι κρατοῦν τὴν λαμπάδα στὴν Ἀνάσταση, ὅλοι ἀποδίδουν τὸν πασχαλινὸ ἀσπασμὸ τῆς ἀγάπης. Συμμετέχουν στὸ κοινὸ πασχαλινὸ τραπέζι καὶ στὴν κοινὴ χαρά. «Συγχωρήσωμεν πάντα τὴ Ἀναστάσει». Αὐτὰ καὶ ἄλλα πολλὰ στὴ λατρεία εἶναι χριστιανικὰ σύμβολα, ἐλευθερωμένα ἀπὸ τυχὸν ἐξωχριστιανικὴ φόρτιση καὶ γεμάτα ἀπὸ χριστοκεντρικὸ νόημα.

Ἡ συμμετοχὴ στὸν ἑορτασμὸ τῶν θείων Παθῶν καὶ τῆς Ἀναστάσεως δὲν συνεπάγεται...

μόνο συναισθηματικὴ ἔξαρση, τέτοια ποὺ μποροῦν νὰ προκαλέσουν ὁποιαδήποτε σύμβολα καὶ ἐξωχριστιανικὴς λατρείας, ἀλλὰ κυρίως συνιστᾶ ὀντολογικὴ μετοχὴ στὰ γεγονότα. Δὲν ἑορτάζουμε ἁπλῶς ἱστορικὰ γεγονότα, ἀλλὰ ἐμεῖς οἱ ἴδιοι συμπάσχουμε μὲ τὸν Χριστό, ὅπως εὔστοχα ψάλλει ἡ Ἐκκλησία: «Χθὲς συνεθαπτόμην σοί, Χριστέ, συνεγείρομαι σήμερον ἀναστάντι σοί». Συσταυρούμεθα καὶ συνθαπτόμεθα μὲ τὸν Χριστό. Συνανιστάμεθα μαζί Του. Γὶ αὐτὸ δὲν μένουμε μόνο στὶς ἐξωτερικὲς παραδοσιακὲς ἐκδηλώσεις, ἀλλὰ κυρίως συμμετέχουμε στὴ νηστεία τῶν ἡμερῶν, τὴν ἐξομολόγηση, τὴν μετάληψη τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Τὰ Πάθη καὶ ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ γίνονται ἡ ἀπαρχὴ τῆς δικῆς μας ἀναστάσεως ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ τὸ θάνατο. Ἡ παραδοσιακὴ λαϊκὴ εὐσέβεια ἀκολουθεῖ τὴν θεολογία τῆς Ἐκκλησίας. Δὲν νοεῖται ἔξω ἀπὸ αὐτὴν οὔτε πολὺ περισσότερο ἀντίθετα πρὸς αὐτήν.

Μὲ τὴν ἔννοια αὐτὴ ἡ λαογραφία δὲν εἶναι ἀπὸ μόνη της ἱκανὴ νὰ ἑρμηνεύσει τὰ ἔθιμα τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς. Πρέπει νὰ δίδεται καὶ ἡ θεολογική τους διάστασις. Χωρὶς αὐτὴ τὴ διάσταση οἱ συγκρητιστικὲς νεοπαγανιστικὲς ἑρμηνεῖες τοὺς εἶναι ἀναπόφευκτες. Χωρὶς τὴ θεολογική τους ἑρμηνεία δὲν μπορεῖ νὰ γίνει ἀντιληπτὴ ἡ διαφορὰ ἀνάμεσα στὸν τρόπο ποὺ ἡ χαριτωμένη χριστιανικὴ ψυχὴ λατρεύει τὸν ἀληθινὸ Θεὸ καὶ στὸν τρόπο ποὺ ἡ προχριστιανικὴ ψυχὴ ἐλάτρευε τοὺς ψευδεῖς θεούς, ὅπως οὔτε καὶ ἡ διαφορὰ ἀνάμεσα στὸν ἀληθινὸ καὶ στοὺς ψευδωνύμους θεούς. Χωρὶς τὴν θεολογικὴ ἑρμηνεία τῆς λατρείας τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, ὁ Χριστὸς καὶ ὁ Ἄδωνις μποροῦν νὰ εἶναι ἐξίσου θεοί. Χωρὶς τὴν θεολογικὴ ἐμβάθυνση φθάνει κανεὶς νὰ εἰπεῖ ὅτι «Ὅταν πηγαίνω στὴν ἀκολουθία τῆς Μεγάλης Παρασκευῆς, μοῦ εἶναι δύσκολο νὰ ἀποφασίσω ἂν ὁ Θεὸς ποὺ κηδεύεται εἶναι ὁ Χριστὸς ἢ ὁ Ἄδωνις» (βλ. Γ. Σιέττου, Ἀρχαῖες ἐπιβιώσεις στὸν Χριστιανισμό, Ἀθήνα 1994, σέλ. 58).

Ἡ νηπτικὴ ἐμπειρία τῆς Ἐκκλησίας μᾶς πληροφορεῖ ἔγκυρα καὶ ἐπιβεβαιώνει τὴν πίστη μας γιὰ τὴν οὐσιαστικὴ διαφοροποίηση μεταξύ του ἀληθινοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ψευδῶν θεῶν καί, παρὰ τὰ ἐπιφαινόμενα, μεταξύ της ἀληθινῆς λατρείας καὶ τῆς ψευδοῦς λατρείας. «Ὅπου ἐγὼ ὑπάγω οἴδατε καὶ τὴν ὁδὸν οἴδατε... ἐγὼ εἰμὶ ἡ ὁδὸς» (Ἰω. ἰγ' 4, 6).

Γιὰ νὰ δοθεῖ ἡ ὀρθὴ εἰκόνα τῶν πραγμάτων ἔπρεπε στὴν ἐν λόγω ἐκπομπὴ νὰ εἶχε λεχθεῖ ὅτι ὁ λαός μας ἐπὶ αἰῶνες εἶχε πλάσει μυθολογικὲς διηγήσεις θανάτων καὶ ἀναστάσεων θεῶν στὴν προσπάθειά του νὰ ἐκφράσει τὴν πανανθρώπινη προσδοκία τῆς ὑπερβάσεως τοῦ θανάτου. Ὅτι ὀντολογικὴ ὑπέρβασις τοῦ θανάτου δὲν εἶχε ἐπιτευχθεῖ μέχρι τὴ στιγμὴ ποὺ ὁ ἀληθινὸς Θεός, ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστός, ἔγινε ἀληθινὸς ἄνθρωπος καὶ ἀποδέχθηκε τὸν θάνατο, γιὰ νὰ τὸν ξεπεράσει καὶ νικήσει μὲ τὴν Ἀνάστασή του. Ὅτι ὁ καθένας μας σήμερα μπορεῖ νὰ οἰκειοῦται τὴν ἀθανασία συμμετέχοντας στὴ ζωὴ καὶ τὴν ἀνάσταση ποὺ μᾶς προσπορίζει ἡ Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ.

Δὲν ἐλέχθησαν, δυστυχῶς, αὐτὰ καὶ πέρασε τὸ μήνυμα ὅτι ὁ λαὸς μᾶς ἐλάτρευσε μὲ τὴν ἴδια ψυχικὴ διάθεση καὶ τραγούδησε μὲ τὸν ἴδιο λυρισμὸ τὸν νεκρὸ Ἄδωνι καὶ τὸν νεκρὸ Χριστό. Ἐμεῖς ὅμως θὰ διευκρινήσουμε παρακάτω ποιὸς εἶναι ὁ Ἄδωνις καὶ ποιὸς εἶναι ὁ Διόνυσος, ὅτι τὰ ἀνύπαρκτα μυθολογικὰ αὐτὰ πρόσωπα δὲν μποροῦν νὰ προσφέρουν ὀντολογικῶν διαστάσεων σωτηρία καὶ ἑπομένως δὲν εἶναι ἀληθινοὶ θεοὶ καὶ ὅτι ἡ λατρεία ποὺ προσφέρεται σὲ ἀνύπαρκτους θεοὺς δὲν συνιστᾶ αὐθεντικὴ λατρευτικὴ λειτουργία τῆς ψυχῆς.

Οἱ ἀρχαῖοι μυθογράφοι καὶ ποιηταὶ ἀναφέρουν ὅτι ὁ Ἄδωνις κατὰ μίαν ἀπὸ τὶς τρεῖς ἐκδοχές, εἶναι υἱὸς τοῦ Θείαντος καὶ τῆς θυγατρὸς τοῦ Σμύρνας. Τὸν καρπὸ τῆς παρανόμου μίξεως κυοφόρησε καὶ γέννησε ἡ Σμύρνα μεταμορφωμένη ἀπὸ τοὺς θεοὺς στὸ ὁμώνυμο δένδρο. Τὸ νεογέννητο τὸ περισυνέλεξε ἡ Ἀφροδίτη σὲ κιβώτιο καὶ τὸ ἔδειξε στὴν Περσεφόνη. Αὐτή, ὅταν τὸ εἶδε, δὲν ἤθελε νὰ τὸ ἐπιστρέψει στὴν Ἀφροδίτη. Τὸ θέμα ἐκδικάστηκε ἐνώπιόν του Διός. Ἡ ἀπόφασις ἦταν νὰ παραμένει τὸ παιδὶ τοὺς τέσσερις μῆνες τοῦ ἔτους μὲ τὴν Περσεφόνη, τοὺς ἄλλους τέσσερις μὲ τὴν Ἀφροδίτη καὶ τὸ ὑπόλοιπο στὸν Ὄλυμπο. Ὁ νεαρὸς Ἀδωνις πέθανε ἀργότερα ἀπὸ πλῆγμα ἀγριοχοίρου (Ἀπολλοδώρου, Βιβλιοθήκη 3, 182-185).

Ἡ λατρεία τοῦ Ἀδώνιδος περιελάμβανε γοεροὺς θρήνους τῶν γυναικὼν κατὰ τὴν πρώτη ἡμέρα τῶν ἑορτῶν τῶν Ἀδωνίων γιὰ τὸν θάνατό του, οἱ ὁποῖοι μεταλλάσσοντο σὲ χαρμόσυνες κραυγὲς τὴν ἑπομένη ἡμέρα γιὰ τὴν ἐπάνοδό του στὴ ζωὴ (Λουκιανοῦ, Περὶ Συρίης Θεοῦ, 6b βλ. καὶ Ρ. Decharme, Ἑλληνικὴ Μυθολογία, Ἀθῆναι 1959, σέλ. 205).

Κατὰ τοὺς ἀρχαίους ἐρμηνευτᾶς τοῦ μύθου (Πορφυρίου, Περὶ ἀγαλμάτων, 7) εἶναι προφανὲς ὅτι ὁ Ἄδωνις εἶναι ἡ προσωποποίησι τῆς ἀνοίξεως, τῆς ἐαρινῆς ἀνθοφορίας καὶ καρποφορίας. Ἡ λαμπρότης τῆς ἀνοίξεως μαραίνεται καὶ χάνεται μὲ τὸν καυστικὸ θερινὸ ἥλιο καὶ πεθαίνει τρόπον τινὰ καὶ πάλιν ἀνασταίνεται τὴν ἑπομένη ἄνοιξι (βλ. Ρ. Decharme, ἒνθ ἀνωτ.). Ὁ σχετικὸς ὀρφικὸς ὕμνος πρὸς τὸν Ἄδωνι καταλήγει στὴν ἐπίκληση: «ἔλα, μακάριε, καὶ φέρε τοὺς καρποὺς τῆς γής». (Ὕμνος 56).

Ἡ κριτικὴ Μυθολογία τὸν ταυτίζει ἐν πολλοῖς μὲ τὸν Διόνυσο, τὸν Ἄττι καὶ τὸν Ὄσιρι (Πλουτάρχου, Συμποσιακὰ 671Β, Λουκιανοῦ, ἒνθ ἀνωτ. 7, Πορφυρίου, ἒνθ ἀνωτ. 7)

Ὁ Διόνυσος πάλι μυθολογεῖται ἄλλοτε ὡς προσωποποίησις τοῦ οἴνου, ἄλλοτε ὡς υἱὸς τοῦ Διὸς ἀπὸ τὴν Σεμέλη τοῦ Κάδμου ἢ τὴν Περσεφόνη ἢ τὴν Δήμητρα· καὶ ἄλλοτε ὡς ἀρχαιότατος ἥρωας ποὺ ἀνακάλυψε καὶ δίδαξε τὴν καλλιέργεια τῆς ἀμπέλου καὶ τὴν παραγωγὴ καὶ χρήση τοῦ οἴνου (Διοδώρου Σικελιώτου, Βιβλιοθήκη Ἱστορική, 3, 62-65).

Οἱ μυθολογικὲς διηγήσεις γιὰ σπαραγμὸ τῶν μελῶν τοῦ ἀναφέρονται στὶς μεταβολὲς ποὺ ὑφίσταται ἡ ἄμπελος μέχρις ὅτου ἀποδώσει τὸν νέο καρπό της. Κλαδεύεται, ἀλλὰ πάλι ζωντανεύει. Συνθλίβεται ὁ καρπός της, ἀλλὰ ἀποδίδει τὸν νέο οἶνο. Ὁ μυθολογούμενος θάνατος καὶ ἡ ἀναβίωσις τοῦ Διονύσου ἔχουν φυσιοκρατικὸ περιεχόμενο (βλ. Ρ. Decharme, ἒνθ ἀνωτ., σέλ. 438-439).

Καὶ ὁ Πλούταρχος τοὺς μυθευομένους θανάτους καὶ τὶς ἀναβιώσεις τοῦ Διονύσου ἑρμηνεύει ἐπίσης φυσιοκρατικά: «τῆς δ εἰς πνεύματα καὶ ὕδωρ καὶ γῆν καὶ ἄστρα καὶ φυτῶν ζώων τὲ γενέσεις τροπῆς αὐτοῦ [του θεοῦ]... τὴν μεταβολὴν διασπασμὸν τινὰ καὶ διαμελισμὸν αἰνίττονται, Διόνυσον δὲ καὶ Ζαγρέα καὶ Νυκτέλιον καὶ Ἰσοδαίτην αὐτὸν ὀνομάζουσι καὶ φθορᾶς τίνας καὶ ἀφανισμοὺς εἴτα δ ἀναβιώσεις καὶ παλλιγγενεσίας οἰκεία ταῖς εἰρημέναις μεταβολαῖς αἰνίγματα καὶ μυθεύματα περαίνουσι» (Πλουτάρχου, Περὶ τοῦ ΕΙ τοῦ ἐν Δελφοῖς, 388-389).

Ἔρχεται λοιπὸν βάσει τῶν ἀνωτέρω ἡ ἀναγκαία ἐπὶ τοῦ θέματος ἀπάντησις: Ἒφ ὅσον πίσω ἀπὸ τὶς μυθολογικὲς διηγήσεις περὶ θανάτων καὶ ἀναστάσεων θεῶν οἱ ἀρχαῖοι κριτικοί της μυθολογίας βλέπουν τὴν ἐτήσια ἀνακύκληση τῆς θαλερῆς ἐαρινῆς βλαστήσεως καὶ τῆς χειμερινῆς της νεκρώσεως, δὲν δικαιολογεῖται νὰ παραβάλλεται ὁ θάνατος καὶ ἡ Ἀνάστασις τοῦ ἀληθινοῦ Θεοῦ μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ μὲ τὸν «θάνατο» καὶ τὴν «ἀνάσταση» τῆς φύσεως. «Οὐκ ἐλάτρευσαν τὴν κτίσιν οἱ θεοφρονες παρὰ τὸν Κτίσαντα».

Καὶ γιὰ ἄλλον λόγο εἶναι ἀδύνατη ἡ παραβολή. Οἱ προφανῶς φυσιοκρατικὲς ἀντιλήψεις τῆς ἀρχαίας μυθολογίας περὶ τῶν ἐν λόγω θεῶν περιεγράφησαν ἀπὸ τοὺς ἀρχαίους ποιητᾶς μὲ ἔντονες σαρκικὲς εἰκόνες καὶ ἔλαβαν σὲ λατρευτικὸ ἐπίπεδο χαρακτήρα εἰδωδολατρικὸ καὶ ἀπερίγραπτα σαρκικὸ-ὀργιαστικό, τέτοιο ποὺ ἔκανε τοὺς πρώτους Χριστανοὺς Ἕλληνας νὰ ἀποστρέφωνται τὴν λατρεία αὐτή. Σεβόμενοι τοὺς ἀναγνώστας δὲν περιγράφουμε τὴν σαρκικότητα τῶν μυθολογικῶν διηγήσεων, πληροφοροῦμε ὅμως ἐπιγραμματικῶς γὶ αὐτήν. Ἡ Σμύρνα συνέλαβε τὸν υἱὸ τῆς Ἄδωνι ἀφοῦ συνευρέθη μὲ τὸν πατέρα τῆς Θείαντα δώδεκα συνεχεῖς νύχτες «κατὰ μῆνιν τῆς Ἀφροδίτης». Στὴν ἀλεξανδρινὴ λατρεία τοῦ Ἀδώνιδος δίπλα στὸ εἴδωλο τοῦ δεκαοκταετοῦς νεκροῦ τοποθετεῖται τὸ ἄγαλμα τῆς Ἀφροδίτης, τῆς «οὐρανίας» ἐρωμένης του. Στὸν σχετικὸ μύθο τοῦ Ἄττυος, τοῦ Διονύσου καὶ τοῦ Ὀσίριδος βασίζεται ἡ ὀργιαστικὴ λατρεία τοῦ φαλλοῦ κατὰ τὰ διονυσιακὰ καὶ ἐλευσίνια μυστήρια.

Εἶναι δυνατὸν αὐτὰ νὰ συσχετισθοῦν μὲ τὰ σεπτὰ καὶ ἄχραντα Πάθη τοῦ Κυρίου μᾶς Ἰησοῦ Χριστοῦ, ποὺ γεννήθηκε ἀσπόρως καὶ παρθενικῶς ἀπὸ τὴν Παναγία Μητέρα Του καὶ ὑπέμεινε ἀληθινὰ πάθη στὸ πανάγιο σῶμα Του; Καὶ εἶναι δυνατὸν νὰ συγκριθεῖ αὐτὴ ἡ διονυσιακὴ λατρεία μὲ τὴν ἁγνὴ καὶ ἄμωμη λατρεία μας πρὸς τὸν Χριστό;

Ὁ τρίτος λόγος ποὺ δὲν ἐπιτρέπει τὴν παρομοίωση εἶναι ἡ δισχιλιετὴς χριστιανική μας παράδοση.

Οἱ ἀρχαῖοι πρόγονοί μας προσδοκοῦσαν, ἀλλὰ ἀγνοοῦσαν τὸν πραγματικὸ νικητὴ τοῦ θανάτου, καὶ γὶ αὐτὸ ὅταν γνώρισαν τὸν Χριστό, τὸν δέχθηκαν. Ἐμεῖς ὅμως γιατί ἐπιστρέφουμε σὲ ἐκεῖνα ποῦ μὲ ἐπίγνωση καλῶς ἀπαρνηθήκαμε τόσους αἰῶνες, ἀποδεικνύοντας ἀληθινὸ τὸ λόγο τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ἀλλὰ τότε μὲν οὐκ εἰδότες Θεὸν ἐδουλεύσατε τοῖς φύσει μὴ οὔσι θεοῖς; νῦν δὲ γνόντες Θεόν, μᾶλλον δὲ γνωσθέντες ὑπὸ Θεοῦ, πῶς ἐπιστρέφετε πάλιν ἐπὶ τὰ ἀσθενῆ καὶ πτωχὰ στοιχεῖα, οἶς πάλιν ἄνωθεν δουλεύειν θέλετε;» (Γάλ. δ' 8-9).

ΠΗΓΗ: «Παρακαταθήκη», τεῦχος 23, Μάρτιος-Ἀπρίλιος 2002

Ἐγκόλπιο

To Άγιον Φως

ΠΗΓΗ: http://www.pentapostagma.gr/2011/04/to.html#ixzz1KMzQW6g8

Μ. Γ. ΒΑΡΒΟΥΝΗΣ
Αναπληρωτή Καθηγητή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης


ΟΠΩΣ ΚΑΘΕ χρόνο, έτσι και φέτος ο Μακαριώτατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων έλαβε και μετέδωσε στον λαό, και στον κόσμο ολόκληρο, το Άγιο Φως, θαυματουργικά από τον Πανάγιο Τάφο, το [μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου. Η υπερφυσική αυτή θαυματουργική παρουσία της Θείας Χάριτος επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο στην Αγία Πόλη της Ιερουσαλήμ, χαρίζοντας στους πιστούς μια ζωντανή ελπίδα στην χαρά της Αναστάσεως του
Θεανθρώπου. Χιλιάδες προσκυνητές και εκατομμύρια ορθόδοξοι χριστιανοί, στην υφήλιο ολόκληρη, προσβλέπουν στο Άγιο Φως και την θαυματουργική αφή του, ενώ ο ελληνικός λαός έχει πολλά και διάφορα έθιμα σχετικά με το φως της Αναστάσεως, το μεταφέρει τελετουργικά στο σπίτι του, χρίει με την κάπνα του το ανώφλι της εισόδου, τοποθετεί ευλαβικά στο κέντρο του πασχαλινού εορταστικού τραπεζιού, για να φωτίζει όλη την οικογένεια πού συγκεντρώνεται γύρω του.


Κάθε φορά διάφορες αμφισβητήσεις και αντιλογίες για βασικές πίστεις και παραδοχές της θρησκείας μας εμφανίζονται την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Έχει γίνει, άλλωστε, αυτό ένα είδος μόδας, και είναι στοιχείο αναμενόμενο τέτοιες μεγάλες και σπουδαίες μέρες. Δεν «διέφυγε» από αυτά πέρσι ούτε και το Άγιον Φως: ακούστηκαν διάφορα δήθεν στοιχεία, αναμείχθηκαν πρόσωπα ανύπαρκτα ή με παραποιημένα στοιχεία -άκουσα για παράδειγμα να μιλούν για τον «πατριάρχη» Νικηφόρο Θεοτόκη- ανακαλύφθηκαν κατ' επίφαση άγνωστα ή κρυφά βιβλία κ.ο.κ. Η υπόθεση είχε, όπως προβλήθηκε από τα κανάλια και τα λοιπά ΜΜΕ όλα τα δεδομένα μιας καλοστημένης κινηματογραφικής παραγωγής: μυστήριο, κρυμμένες αλήθειες, απόκρυφα κείμενα, αλλά και ένταση λόγου και πάθος στην συζήτησή της.





Ορισμένοι θεατές σκανδαλίστηκαν, άλλοι θύμωσαν, άλλοι -οι περισσότεροι- διαισθητικά αντιλήφθηκαν περί τίνος πρόκειται και άλλαξαν κανάλι. Έμεινε μόνο ένα μεγάλο «γιατί»: γιατί ο χριστιανισμός, δύο χιλιάδες χρόνια μετά την σταυρική θυσία και την λαμπροφόρο Ανάσταση του Κυρίου μας, να αντιμετωπίζεται με τον τρόπο αυτό; Γιατί από ορισμένους να παραθεωρείται η προσφορά του στον κόσμο, πνευματική, κοινωνική και πολιτισμική; Γιατί να διαστρέφονται οι αλήθειες της πίστης μας; Και, σε τελική ανάλυση, γιατί να προσπαθεί ο άνθρωπος να ερμηνεύσει με την πεπερασμένη λογική του το άπειρο και το υπερφυσικό, και στην αναμενόμενη βέβαιη αποτυχία του να προσπαθεί, σχεδόν εκδικητικά, να βλάψει, να μειώσει ή και να εξαφανίσει την πίστη των άλλων;


Εκατομμύρια ανθρώπων έζησαν, δημιούργησαν και εκοιμήθησαν με την πίστη στο Θεό και με την ελπίδα να φωτιστούν από το φως της Αναστάσεως. Άλλοι τόσοι έθεσαν το φως του Ζωοδόχου Τάφου ως φάρο και πυξίδα στη ζωή τους, πορευόμενοι με τη βοήθεια και τον φωτισμό του «εν τω πελάγει των θλίψεων» της παρούσας ζωής. Και εκατομμύρια συνανθρώπων μας προσβλέπουν με ελπίδα, κάθε Μεγάλο Σάββατο, στον Πανάγιο Τάφο, που ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων προσευχόμενος πραγματοποιεί την αφή του Αγίου Φωτός. Προς τί η περιφρόνηση προς όλους αυτούς, προς τί η υπεροψία και η μάταιη επίδειξη γνώσεων; Προς τί τα πειράματα, όταν ομιλεί η εμπειρία όσων έζησαν και ζουν το θαύμα και διηγούνται τα θαυμάσια του Θεού, την εμφάνιση του Αγίου Φωτός με τρόπο πού ξεπερνά τα υλικά, γήινα και ανθρώπινα πράγματα;


Είναι στ' αλήθεια παράξενο πού ο άνθρωπος επιζητεί να αναγνωρίσει μόνο τον Θεό εκείνο πού θα μπορέσει να αναπαραγάγει πειραματικά. Είναι οπωσδήποτε φρικιαστικό το ότι αντί να ευχαριστούμε γονυπετείς τον Θεό για το θαύμα του επιζητούμε να το αναλύσουμε στο εργαστήριο, χωρίς να αντιλαμβανόμαστε ότι προσλαμβάνουμε το θαύμα διαφορετικά, ανάλογα με την πνευματική μας κατάσταση. Και, βεβαίως, είναι πέρα από κάθε ανθρώπινη λογική το ότι, τούτων ούτως εχόντων, ο Θεός συνεχίζει, στην άπειρη αγάπη και στην αμέτρητη φιλανθρωπία Του, να μας παρέχει κάθε χρόνο το έλεος της ζωντανής θαυματουργικής του παρουσίας, το θαύμα του Αγίου Φωτός.


Την αλήθεια θα την βρούμε μέσα μας, όχι στο μυαλό, αλλά στην καρδιά μας. Θα την κατανοήσουμε μυστηριακά ζώντας μέσα στην Εκκλησία, συμμετέχοντας στα ιερά της μυστήρια, όντες σε διαρκή μετάνοια και εξομολόγηση, με ταπείνωση και προσευχή. Το θέαμα του επηρμένου άνθρωπου πού προσπαθεί να ταξινομήσει και να ερμηνεύσει τα θαύματα και τα μεγαλεία του Θεού με την ατελή φύση και λογική του, είναι όχι μόνον κωμικό, άλλα και απεχθές. Μόνον αν αφήσουμε με εμπιστοσύνη τον εαυτό μας στην πρόνοια και στην απέραντη Αγάπη του Θεού, μόνον επικαλούμενοι το έλεος και τον φωτισμό Του μπορούμε να αισθανθούμε να καταυγάζεται η ταπεινή μας ύπαρξη από το άκτιστο φως της Τρισηλίου Θεότητος, μπορούμε να βρεθούμε έξω από το Κενό Μνημείο, με τα μάτια της ψυχής μας, αισθανόμενοι το θείον φως της Αναστάσεως.


Ας κλείσουμε λοιπόν τα αφτιά μας σε όσους επιζητούν τον σκανδαλισμό και τον κλονισμό μας. Ας αφήσουμε την χαρά της Αναστάσεως -πού πειραματικά δεν προσδιορίζεται, ούτε αναπαράγεται να γεμίσει την ύπαρξή μας. Κι ας ευχηθούμε το Άγιον Φως, όπως κάθε χρόνο ζωηφόρο εκπηγάζει από τον Πανάγιο Τάφο, να φωτίσει και όσους φέτος άρθρωσαν λόγον αμφισβητήσεως ή ασεβείας, ώστε να βρουν στη ζωή τους τον Ιησού Χριστό, την Ανάσταση, τη Ζωή και το Φως του Κόσμου, πού βοήθα τους ανθρώπους να μην περπατούν απελπισμένοι στο σκοτάδι αλλά να έχουν μέσα τους το ανέσπερο και ιλαρό φως της ζωής, αφού για τους ορθόδοξους χριστιανούς δεν υπάρχει η ανάγκη του θαύματος του Αγίου Φωτός για να αποδειχθεί η ύπαρξη του Θεού, αντιθέτως ο άνθρωπος έχει την ανάγκη του θαύματος, για να στηριχθεί με το έλεος και τους οικτιρμούς του Θεού.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008


http://www.egolpion.com/holyfire.el.aspx

SOS!!! Αλλάξτε τις ρυθμίσεις σας στο Facebook…

http://www.tsantiri.gr/internet/sos-allaxte-tis-rithmisis-sas-sto-facebook.html

SOS !!!!!!!

Το FaceBook άλλαξε και «ξέχασε» να μας το πει.

Κοιτάξτε πάνω στην γραμμή διευθύνσεων του ιντερνετ. Αν βλέπετε http αντί για https δεν έχετε ασφαλή σύνδεση και εύκολα θα παραβιαστεί ο λογαριασμός σας.

Πηγαίνετε στο Λογαριασμός > Ρυθμίσεις λογαριασμού > Ασφάλεια Λογαριασμού > Αλλαγή.

Kλικ στο κουτάκι που λέει «ασφαλής περιήγηση» και Αποθήκευση.

Το facebook το έχει βάλει αυτόματα στο ανενεργό!

ΔΙΑΔΩΣΤΕ ΤΟ !!!!!!!!!!!!!!!!!!

Δείτε την τελετή αφής του Αγίου Φωτός στα Ιεροσόλυμα [βίντεο]

http://www.tsantiri.gr/kosmos/dite-tin-teleti-afis-tou-agiou-fotos-sta-ierosolima-vinteo.html

Βίντεο και πλάνα από την τελετή του Αγίου Φωτός στα Ιεροσόλυμα σήμερα.
Την ώρα που οι καμπάνες ηχούσαν χαρμόσυνα, μέσα σε ζητωκραυγές πλήθους πιστών ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων Θεόφιλος Γ’ έφερε, όπως κάθε χρόνο, το Άγιο φως σε ολόκληρο το χριστιανικό κόσμο, μέσα από τον Ιερό Ναό της Αναστάσεως των Ιεροσολύμων.

Νωρίτερα, ο τάφος είχε σφραγιστεί με κερί ενώ εκπρόσωποι των δογμάτων αλλά και η αστυνομία είχαν ελέγξει προσεκτικά το χώρο για να αποκλείσουν την ύπαρξη εστίας φωτιάς. Λίγο μετά τις 2 το μεσημέρι ο Πατριάρχης στάθηκε μπροστά στο ιερό κουβούκλιο του Παναγίου Τάφου, διάκονοι του έβγαλαν τα άμφια και εισήλθε εντός φορώντας ένα λευκό στιχάρι. Λίγα λεπτά αργότερα το θαύμα έγινε. Το άγιο φως ήρθε και πάλι στη γη ενώ το πλήθος των προσκυνητών δεν συγκρατούσε τον ενθουσιασμό του ξεσπώντας σε χειροκροτήματα. Όταν βγήκε ο Πατριάρχης από το Ναό του Τάφου με τις δάδες των 33 κεριών, όλοι έσπευσαν να πάρουν το φως από τα χέρια του, μέσα σ΄ένα κλίμα κατάνυξης.
Πλήρες ρεπορτάζ μπορείτε να διαβάσετε εδώ:
Μέσα σε κλίμα κατάνυξης έγινε η τελετή αφής του Αγίου Φωτός

Επίσης δείτε το ερασιτεχνικό βίντεο με τους Παλαιστίνιους Ορθόδοξους έξω από το Ναό της Αναστάσεως να πανηγυρίζουν με το δικό τους ιδιαίτερο τρόπο.

Ο Πούτιν χλευάζει τις ΗΠΑ!!!

http://www.antinews.gr/2011/04/20/97609/

Ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν, χλεύασε σήμερα το μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ, κατηγορώντας την Ουάσινγκτον ότι κατακλύζει τις παγκόσμιες αγορές με υποτιμημένα δολάρια.

“Δείτε το εμπορικό ισοζύγιό τους, το δημοσιονομικό έλλειμμα, το χρέος των ΗΠΑ”, είπε ο Πούτιν παρουσιάζοντας τον ετήσιο απολογισμό της κυβέρνησης στους βουλευτές της Δούμας.

“Εμείς δεν έχουμε τίποτα τέτοιο και ελπίζω ότι αυτό δεν θα μας συμβεί ποτέ”, πρόσθεσε, καταχειροκροτούμενος από τους βουλευτές.

“Για αυτούς όμως είναι πιο εύκολο. Το μόνο που έχουν να κάνουν είναι να τυπώσουν χρήμα”, είπε ο Πούτιν, κατηγορώντας την Ουάσινγκτον ότι “συμπεριφέρεται σαν χούλιγκαν”, κατακλύζοντας τις αγορές με υποτιμημένα δολάρια.

Την Δευτέρα, ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor’s εκτίμησε ως “σταθερή” προς “αρνητική” την προοπτική του χρέους των ΗΠΑ.

Εθνικές εκλογές στις 19 Ιουνίου; Στο φουλ οι μηχανές της Ιπποκράτους!

http://www.kourdistoportocali.com/default.aspx?pageid=5597

Εθνικές εκλογές στις 19 Ιουνίου, ετοιμάζει και πολύ σωστά η Ιπποκράτους, σύμφωνα με πληροφορίες μας.

Ο πρωθυπουργός έχει συνειδητοποιήσει ότι χρειάζεται να έχει νωπή την λαική έγκριση σε όλα όσα πρόκειται ν ακολουθήσουν.

Τι πιο αυτονόητο από την προσφυγή στις κάλπες σε μια συγκυρία που η ΝΔ-SATURN δεν μπορεί ν αρθρώσει πειστικό λόγο εναλλακτικής πολιτικής.

Ο χρόνος για τη προσφυγή στις κάλπες, μετράει αντίστροφα…

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΣΟΚ: Οι Σκοπιανοί χτίζουν ομοίωμα της «Καμάρας» στα Σκόπια!!!

http://www.tsantiri.gr/apokalypseis/apokalipsi-sok-i-skopiani-chtizoun-omioma-tis-kamaras-sta-skopia.html

Είχαμε ασφαλείς πληροφορίες ότι στα Σκόπια οικοδομούνται δημόσια κτίρια και μνημεία που να παραπέμπουν σε «μακεδονικό – βυζαντινό» πολιτισμό. Οι Σκοπιανοί, ως Σλάβοι και Βούλγαροι, δεν έχουν καμία σχέση με τον ελληνικό και ρωμαϊκό πολιτισμό που κυριάρχησε για αιώνες στην περιοχή. Αν και τα Σκόπια υπήρξαν ελληνική πόλη στο παρελθόν, κατά το μεσαίωνα και αργότερα, στερούνται μνημείων που να τους δίνουν το αλλυτρωτικό «χρώμα» που επιθυμούν οι τωρινοί τους κυβερνήτες. Έτσι, σκέφθηκαν, αφού δεν έχουμε μνημεία ας φτιάξουμε μερικά. Μνημεία και δημόσια κτίρια που να μας κάνουν να μοιάζουμε με Μακεδόνες, Ρωμαίους και Βυζαντινούς.

Ο ρεπόρτερ μας ξεκίνησε για τη σλαβοβουλγαρική πόλη με μια αποστολή. Να εντοπίσει τα οικοδομήματα και να τα φωτογραφίσει. Το πρώτο, σαν έφτασε, ήταν εύκολο. Η πόλη θυμίζει εργοτάξιο. Το δεύτερο ήταν σχετικά δύσκολο, γιατί οι φωτογραφίες απαγορεύονται. Ωστόσο, για τους ρεπόρτερ του tsantiri.gr τίποτα δεν είναι απαγορευτικό.

Σας παρουσιάζουμε λοιπόν την «Καμάρα» των Σκοπίων, ένα δημιούργημα του… «μακεδονικού» πολιτισμού και άλλα ελληνότροπα μέγαρα που κατασκευάζουν. Ακολουθεί το email του απεσταλμένου μας:

Η φωτογραφία αναπαριστά την Καμάρα στην Θεσσαλονίκη και ακριβώς δεξιά είναι η πλατεία των Σοπίων η κεντρική. Και ο δρόμος αυτός που δείχνει η φωτογραφία είναι ο κεντρικός δρόμος των Σκοπίων δίπλα ακριβώς από το μεγάλο Εμπορικό Κέντρο των Σκοπίων όπου μέσα σε αυτό υπάρχει και ένα κατάστημα σούπερ μάρκετ του Βερόπουλου.
Στην πλατεία κατασκευάζουν και κτίρια με αρχαία ελληνική όψη από μπετόν αρχικά και μαρμαροκονιαμα στην συνέχεια ώστε οπτικά να μοιάζουν μαρμάρινα από πληροφορίες θα φτιάξουν τον Παρθενώνα των Σκοπίων και τα βυζαντινά της Θεσσαλονίκης. Απομένει να δούμε εάν θα χτίσουν και ομοίωμα του Λευκού Πύργου.

Υ.Γ. [Για να γελάσουμε και λίγο...] Πληροφορίες που λένε ότι οι Σκοπιανοί, μετά την Καμάρα «μαϊμού», θα φτιάξουν μια σειρά από «μαϊμούδες» μνημεία, όπως έναν Λευκό Πύργο, μια Ακρόπολη, έναν πύργο του Άιφελ, ίσως και ένα Στόουνχεντζ και θα μετονομάσουν τα Σκόπια σε δημοκρατία της Ντίσνεϋλαντ, για να δηλώσουν υπερήφανοι και γνήσιοι απόγονοι του Γκούφι, του Μίκυ και -φυσικά- του Ντόλαντ Ντακ, ελέγχονται από τον απεσταλμένο μας…