Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Πρώτη εκτέλεση: Νίκος Δημητράτος
Εσείς που βάλατε την έγνοια προσκεφάλι
κι είχατε στρώμα της ζωής την ερημιά
Εσείς που χρόνια δεν σηκώσατε κεφάλι
και καλοσύνη δεν σας άγγιξε καμιά
Ηρθε ο καιρός, ήρθε ο καιρός
πάνω στου κόσμου την πληγή
ήρθε ο καιρός, ήρθε ο καιρός
να ξαναχτίσετε την γη.
Εσείς αδέρφια που ποτέ δεν βγάλατε άχνα
κι ούτε ξημέρωσε στην πόρτα σας γιορτή
εσείς που η πίκρα σας πλημμύρισε τα σπλάχνα
κι όλοι σάς βλέπανε σαν άγραφο χαρτί.
Σημείωση: Η μικρή εισαγωγή που ακολουθεί (και δεν θα υπάρχει σε άλλες αναρτήσεις αυτής της θεματικής σειράς), επιβάλλεται γιατί όταν δημοσιεύεται (πρωτογράφτηκε πριν ένα χρόνο περίπου) αυτό το κείμενο, 29 Δεκέμβρη του 2013, έχουν περάσει μόλις λίγες μέρες που ο Νίκος Δημητράτος έφυγε για το μεγάλο ταξίδι...
11-12 χρονών παιδί θα 'μουνα.
Εκεί, γύρω στο 1982 με 1983.
Τότε που πρωτάκουσα τον "Ήλιο τον Ηλιάτορα", ποιητική σειρά του Μέγιστου Οδυσσέα Ελύτη, μελοποιημένη από τον αξέχαστο Δημήτρη Λάγιο.
Πρώτα τον άκουσα στο πικ-απ του θεόυ μου στο Παναιτώλιο.
Μετά αντιγραφή σε μια 45αρα κασσέτα, για το κασετόφωνο του αυτοκινήτου μας.
Παρότι μικρός ακόμη τότε, οι φωνές του Νταλάρα και της Βιτάλη μου ήταν γνωστές.
Θα έλεγα οικείες και αγαπητές.
Αυτόν που δεν ήξερα ήταν ο Νίκος Δημητράτος.
Κι οφείλω να ομολογήσω ότι από την πρώτη ακρόαση μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση.
"Κάμποι της Σαλονίκης", "Πολλά δεν θέλει ο άνθρωπος", "Δρόμοι περπατημένοι", "Το τρελοβάπορο".
Υπέροχες, στιβαρές ερμηνείες του Δημητράτου που συνέβαλαν σημαντικά στην μεγάλη επιτυχία του δίσκου, ιδιαίτερα αν αναλογιστεί κανείς ότι δεν απευθυνόταν στο γενικό "κοινό", αλλά σε ένα πιο "ψαγμένο" ακροατήριο.
Ένα έργο που τόσο επίκαιρο είναι στους μνημονιακούς καιρούς που ζούμε...
Στο δίσκο να σημειώσω ότι συμμετείχε και η Χορωδία Λαμίας.
Λίγο αργότερα ήρθε το "Ρεμπέτικο" του Κώστα Φέρρη, για να καταλάβω ότι ο Δημητράτος ήταν, εκτός από καλός τραγουδιστής κι ένας εξαιρετικός ηθοποιός.
Αργότερα έμαθα και για τη συμμετοχή του στο ιστορικό "Μεγάλο μας Τσίρκο" του Καμπανέλλη το 1973, με Καζάκο-Καρέζη-Ξυλούρη-Ξαρχάκο.
Όπως και για το "Νυν και Αεί" των Ξαρχάκου-Γκάτσου, με το ομότιτλο τραγούδι που ερμήνευσε μοναδικά η αξέχαστη Βίκυ Μοσχολιού και το "Ήρθε ο Καιρός", να είναι δύο από τα πιο αγαπημένα μου τραγούδια, που όσες φορές κι αν τα ακούσω, θα είναι σαν να τα ακούω πρώτη και τελευταία φορα (μέχρι την επόμενη).
(Πιο αναλυτικά στοιχεία για τον Νίκο Δημητράτο δείτε κι εδώ: http://sociologyalert.blogspot.gr/2013/12/blog-post_27.html).
Ας αναπαύει ο Θεός την ψυχή του...
ΗΡΘΕ Ο ΚΑΙΡΟΣ, ΛΟΙΠΟΝ...
Αλήθεια όμως, ήρθε;
Έσχατοι καιροί σου λέει ο ένας!
Εποχή του υδροχόου ο άλλος!
Καιροί που πρέπει να εκπληρωθούν προφητείες, να συναντήσουμε λέει τα συλλογικά πεπρωμένα μας...
Κι όλα αυτά σε μια εποχή που όλα μοιάζουν τόσο μπερδεμένα.
Σε μια εποχή που όλο και περισσότεροι άνθρωποι έχουν "την έγνοια προσκεφάλι", που δεν "ξημέρωσε στην πόρτα τους γιορτή", που η πίκρα τους "πλημμύρισε τα σπλάχνα".
Που σε κάθε οικογένεια, σε κάθε σπίτι, έχουν μαζευτεί από πάνω πεινασμένα κοράκια, λυσσασμένοι λύκοι έτοιμοι να τους αρπάξουν και "το λίγο βιός".
Να τους πάρουν ακόμα και "από το στόμα την μπουκιά πάνω στην ώρα τη γλυκιά".
Σάμπως πρόκειται ποτέ να χορτάσουν τα κοράκια και οι ύαινες;
"Χαρά στους που 'ναι οι Δυνατοί
γι' αυτούς δεν έχει χόρταση"!
Κι όμως, κοιτάζοντας προς τα πίσω, όποτε τούτος ο τόπος, τούτος ο λαός έφτανε στα όρια του αφανισμού, λες και γινόταν κάτι που τον θέριευε, που τον έκανε από ραγιά αφέντη, από κλεφταρματωλό στρατηλάτη, από λήσταρχο αετόπουλο!
Έτοιμο σαν από καιρό, πάνω στου κόσμου τη χαίνουσα πληγή, να ξαναχτίσει την κατεστραμμένη του γη!
Ένα τρελοβάπορο είναι μωρέ, που έχει λοστρόμο αθώο, ναύτη πονηρό και ας μην έχει βρει ακόμα τον καλό καραβοκύρη που θα δαμάσει τη φουρτούνα και θα το ξαναβάλει σε ήρεμα νερά.
Εφιάλτες πολλούς γνώρισε από πολύ παλιά!
Πιστά σκυλιά των δυνατών, πότε με μαύρη κουκούλα, πότε με γραβάτα και λάπτοπ, "φωλιάζει στο σώμα τους μια ιστορία αρχαία και όνομα αλλάζουν μονάχα σε κάθε καιρό".
Αλλά πάντα με το ίδιο τέλος: "μ' ένα σχοινί θα τους βγάλουνε τότε απ' τη μέση,
κι' όπως συνήθως αρμόζει δίχως ταφή"!
Ήρθε ο καιρός λοιπόν, κύριε Νίκο Δημητράτο, μέγιστε κύριε Γκάτσο;
Μπορεί!
Τον Ήλιο τον Ηλιάτορα, τον Τριαδικό Θεό μας, πάντα τους είχαμε βιγλάτορες στο κατάρτι μας!
Κι ας αλλάξαμε χίλιους καπεταναίους!
Η πληγή του τόπου τούτου χαίνει, η θάλασσα ξανά φουρτουνιασμένη, οι δράκοι ξαναβγήκανε στο κύμα!
Εμπρός λοιπόν!
Ας ξαναπιάσουμε μελάνι και φτερό να ξαναφτιάξουμε το δικό μας ποίημα!
Ήρθε ο καιρός!
Ας είμαστε πιστοί σ' αυτό το ραντεβού!
Πριν είναι πάλι αργά!
Χρησιμοποιήθηκαν επίσης στίχοι από τα τραγούδια - ποιήματα:
Πολλά δεν θέλει ο άνθρωπος (Λάγιος-Ελύτης)
Το τρελοβάπορο (Λάγιος-Ελύτης)
Όμορφη και παράξενη πατρίδα (Λάγιος-Ελύτης)
Το ζεϊμπέκικο του Αρχάγγελου (Τόκας-Γράψας)
Ο Εφιάλτης (Τσακνής)
Χρήστος Αλεξόπουλος
Γράφτηκε: Κυριακή 18 Νοεμβρίου 2012
Επεξεργασία-δημοσίευση: Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013
.jpg)