
Ένα ταξίδι στα Χριστούγεννα της παλιάς Σμύρνης γύρω στο 1900. Προετοιμασίες, στολισμοί, φαναράκια, ευρωπαϊκές μουσικές, ρεβεγιόν, δώρα, προξενιά και επισκέψεις.

Ένα ταξίδι στα Χριστούγεννα της παλιάς Σμύρνης γύρω στο 1900. Προετοιμασίες, στολισμοί, φαναράκια, ευρωπαϊκές μουσικές, ρεβεγιόν, δώρα, προξενιά και επισκέψεις.
Δύο εἶναι διὰ τὴν πατρίδα μας οἱ κυρίως ἀποφράδες ἡμερομηνίες τοῦ Σεπτεμβρίου.
Ἡ Μικρασιατικὴ Καταστροφή (1922) καὶ τὰ Σεπτεμβριανά (1955)
Μικρασιατική Καταστροφή (1922)
είναι όρος που έχει υιοθετηθεί από την ελληνική ιστοριογραφία για να περιγράψει τα αποτελέσματα της Μικρασιατικής Εκστρατείας στην Ελλάδα και στον ελληνισμό γενικότερα.[1]
Η μικρασιατικη καταστροφη αναφέρεται στο τέλος του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1919-22, τη φυγή από την Τουρκία της ελληνικής διοίκησης, που είχε εγκατασταθεί στα δυτικά μικρασιατικά παράλια, κατά τη Συνθήκη των Σεβρών, όπως και τη σχεδόν άτακτη υποχώρηση του ελληνικού στρατού μετά την κατάρρευση του μετώπου και τη γενικευμένη πλέον εκδίωξη και εξόντωση μεγάλου μέρους του ελληνικού και χριστιανικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας. Συνολικά, το φθινόπωρο του 1922 έφθασαν στην Ελλάδα περίπου 55.000 Αρμένιοι και 1.250.000 Μικρασιάτες πρόσφυγες.[2]
https://romioitispolis.gr/ki-an-i-smyrni-itan-akoma-elliniki-to-megalo-what-if-tis-istorias/
σχόλιο Γ.Θ: Στο τρομερό βίντεο που ακολουθεί θα δείτε ένα σενάριο για το πως θα μπορούσε να έχει γραφτεί η ιστορία αν η Σμύρνη δεν είχε χαθεί. Η αλήθεια είναι όμως ότι υπάρχουν πολλά άλλα εναλλακτικά σενάρια -και όχι μόνο ένα -για το πως θα ήμασταν σήμερα με την Σμύρνη στον εθνικό μας κορμό.
https://www.antinews.gr/155226/ellada/i-genoktonia-ton-ellinon-tis-m-asias/

Η 14η Σεπτεμβρίου έχει καθορισθεί από τη Βουλή των Ελλήνων, με ομόφωνη ψήφιση του νόμου 2645/1998, ως «Ημέρα εθνικής μνήμης της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας από το τουρκικό κράτος».
Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο ότι όσα διαδραματίστηκαν τον περασμένο αιώνα στον χώρο της σημερινής Τουρκίας, αποτελούν μια σκόπιμη εγκληματική εξόντωση των ελληνικών χριστιανικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας, ήτοι της Ιωνίας, της Καππαδοκίας, του Πόντου, της Βιθυνίας και της Ανατολικής Θράκης. Οι εξόντωση αυτή, που έλαβε χώρα κυρίως από το 1913 μέχρι το 1924, έγινε από τους μηχανισμούς των ακραίων εθνικιστών Νεοτούρκων του Μουσταφά Κεμάλ.
Ἐκδήλωση :
Θεσσαλονίκη, Σάββατο, 28 Σεπτεμβρίου 2024, 5:00 μ.μ
Ὑπαίθριο ἀμφιθέατρο, κῆπος τῶν ἐποχῶν, σχολή τυφλῶν ἐπί τῆς νέας παραλίας Δήμου Θεσσαλονίκης
Εἰσηγήσεις
https://enromiosini.gr/arthrografia/24ag-paisios-agioreitis/

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητού
Η αδιάκοπη ανάδειξη αγίων στο δισχιλιόχρονο διάβα της ιστορίας είναι το μόνιμο θαύμα στην Εκκλησία μας. Κάποιος μεγάλος ασκητής είχε πει πως όταν σταματήσουν να αναδεικνύονται άγιοι θα έρθει και το τέλος του κόσμου. Ο 20ος αιώνας ανάδειξε μια πλειάδα νεοφανών αγίων. Ένας από αυτούς είναι και ο άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης.
https://professors-phds.com/2024/07/06/66907/

*Γράφει ο Βλάσης Αγτζίδης
Στις 19 Μαΐου τιμήσαμε την Γενοκτονία των Ελλήνων που έγινε στον μικρασιατικό Πόντο. Η Γενοκτονία αυτή είναι τμήμα της ευρύτερης Γενοκτονίας των ελληνικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που διεπράχθη την περίοδο 1914-1923 από τους Νεότουρκους (1914-1918) στην πρώτη φαση και στη συνέχεια τους Κεμαλιστές (1918-1823).
Η επέτειος της 19ης Μαΐου θεσπίστηκε το Φεβρουάριο του 1994 με μια ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων. Είχε προηγηθεί μια πολύχρονη έντονη κινητοποίηση των κοινωνικών φορέων των Ποντίων. Η αρχική αμηχανία που προκάλεσε στο πολιτικό σύστημα η κατάθεση μιας άλλης ερμηνείας για εκείνη την εποχή και η διεκδίκηση της ιστορικής Μνήμης μέσα από την συμπερίληψη στη συλλογική εθνική μνήμη και αυτών των σελίδων της ιστορίας, ξεπεράστηκε με την απόφαση του 1994.
Τέσσερα χρόνια αργότερα η Βουλή των Ελλήνων θέσπισε την 14η Σεπτεμβρίου ως επίσημη Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία στο σύνολο της Μικράς Ασίας.
Λίγα χρόνια αργότερα, η Γενοκτονία των Ελλήνων της Ανατολίας συμπεριλήφθηκε από τον αρμόδιο διεθνή φορέα Διεθνή Ένωση Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών (International Association of Genocide Scholars ) στις διαπιστωμένες Γενοκτονίες που διαπράχθηκαν κατά τον 20ο αιώνα.
Για το ιστορικό πλαίσιο της Γενοκτονίας, αλλά και τις επιπτώσεις εκείνων των γεγονότων στις σύγχρονες ελληνοτουρκικές σχέσεις μιλήσαμε με τον Λάμπη Ταγματάρχη στο “Ανταλλακτήριο Ιδεών” στο διαδικτυακό κανάλι της Ναυτεμπορικής…
Επίσης με τον Άρη Καρβουνόπουλο στο militaire.gr.
Αναλυτική παράθεση των γεγονότων εκείνης της περιόδου μπορείτε να διαβάσετε σε μια συζήτηση με τη δημοσιογράφο Λεύκη Σαραντινού
Ο Βλάσης Αγτζίδης είναι διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής σχολής του A.Π.Θ., με βασικές του σπουδές τα μαθηματικά και τους Η/Υ.
Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του ΙΗΑ εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς – μέλη του ΙΗΑ. Η ιστοσελίδα του ΙΗΑ δεν λογοκρίνει, ούτε επεμβαίνει σε άρθρα – κείμενα των μελών του ΙΗΑ
https://enromiosini.gr/arthrografia/ntokoymento-apo-to-pontiako/

1919. Μια χρονιά συνταρακτικών γεγονότων για τον ελληνισμό στον Πόντο. Σύμφωνα με το χρονικό του ξεριζωμού που έχει παρουσιάσει ο δρ Σύγχρονης Ιστορίας Βλάσης Αγτζίδης, οι πρόσφυγες από τον Πόντο, την Ιωνία και την Ανατολική Θράκη άρχισαν να επιστρέφουν στις πατρίδες τους ελπίζοντας στην πολιτική και κοινωνική χειραφέτησή τους.
Τον Μάιο αποβιβάστηκε ο Ελληνικός Στρατός στη Σμύρνη εκ μέρους των Συμμάχων, ενώ την ίδια περίοδο αυτονομήθηκε ο Οθωμανός αξιωματικός Μουσταφά Κεμάλ και άρχισε την προσπάθεια συγκρότησης εθνικιστικού στρατού στην Ανατολία. Την ίδια περίοδο το ποντιακό αντάρτικο προσπαθούσε να εδραιώσει τη θέση του στον Πόντο.
https://www.antinews.gr/54727/antitheseis/peri-genoktonias-o-logos/

Του Γιώργου Χαρβαλιά
Προ ημερών η ελληνική διπλωματία απέφυγε στο παρά πέντε μία ακόμη μνημειώδη γκάφα: να νομιμοποιήσει με την ψήφο της στα Ηνωμένα Έθνη την αναγόρευση ενός εγκλήματος πολέμου που συνέβη κατά τη διάρκεια της γιουγκοσλαβικής εμφύλιας σύρραξης σε «γενοκτονία» εις βάρος των Βόσνιων μουσουλμάνων, οι οποίοι ως γνωστόν… ζουν και βασιλεύουν!
Χρειάστηκε η δημόσια παράκληση του απελπισμένου Σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς και η ανάδειξη από τη «δημοκρατία» της επικείμενης νέας «προδοσίας», που θα ακολουθούσε την αθλιότητα της Ντόρας Μπακογιάννη με το Κοσσυφοπέδιο, για να αποφασίσει τελικά το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών να κάνει πίσω και να διολισθήσει στην… ανευθυνο-υπεύθυνη θέση της αποχής.
https://enromiosini.gr/arthrografia/ti-eginan-ta-chamena/
Του Τάσου Κ. Κοντογιαννίδη
Η δραματική περίπτωση της Ποντιοπούλας Παρθένας, που χάθηκε στους διωγμούς το 1920 και βρέθηκε ως Αϊσέ, μετά από 60 χρόνια!
Η σημερινή μέρα, για τους Τούρκους είναι μεγάλη γιορτή και για τους Έλληνες του Πόντου η αρχή της μεγάλης τραγωδίας, με νέους πιο σκληρούς διωγμούς και μαρτυρίων κατά των Ελληνοποντίων, με εξορίες, βιασμούς παρθένων, σφαγές και εκτελέσεις. Γενοκτονία!
Σαν σήμερα λοιπόν, 19 Μαΐου 1919, ο Μουσταφά Κεμάλ φτάνει με φορτηγό πλοίο από την Κωνσταντινούπολη στο λιμάνι της Σαμψούντας, κατευθύνεται σε ξενοδοχείο, βγάζει έναν πύρινο λόγο στους συγκεντρωμένους Τούρκους, ξυπνώντας το μίσος εναντίον των Ελλήνων: «Να έχετε κατά νου τον πλούτο των γκιαούρηδων. Αν τους βγάλετε από τη μέση, θα γίνει δικό σας». Και στο χωριό Καβάκ, γίνεται πιο επιθετικός: «Σκοτώστε κάθε μη Μουσουλμάνο! Σκοτώστε τώρα στα κρυφά. Αργότερα στο φως της ημέρας!»
Αυτή η προτροπή δεν άργησε να γίνει πράξη Γενοκτονίας. ΄Εστελναν στην αρχή τους Άνδρες στα Αμελέ Ταμπουρού, τα Τάγματα Εργασίας για εξόντωση και μετά άρχισαν οι εξορίες… Χιλιάδες γυναικόπαιδα και ηλικιωμένοι τραβούσαν ατέλειωτο Γολγοθά σε μια διαρκή πορεία με εκτελέσεις, κτηνωδίες, βιασμούς γυναικών και κοριτσιών. Ασχολήθηκα ως ρεπόρτερ με τη δραματική ιστορία δύο κοριτσιών που χάθηκαν τότε και βρέθηκαν κάτω από μυθιστορηματικές συνθήκες 60 χρόνια μετά, το 1980.
Σήμερα θα αναφερθώ στην πανέμορφη Παρθένα Ζουρνατζίδου που κατοικούσε με την οικογένεια της στην Τσαρσαμπά, κοντά στην Σαμψούντα και τον χειμώνα του 1920, στα 17 της χρόνια, οι Τούρκοι μάζεψαν τους 700 χωριανούς της και τους έστειλαν εξορία.
Ο ανεψιός της Σταύρος Ζουρνατζίδης, 12 ετών τότε, θυμάται:
19.5.24
Ἰδιαιτέρως αὐτὲς τὶς ἡμέρες ὁ νοῦς μας καὶ ἡ καρδιά μας εὑρίσκονται στοὺς κατατρεγμένους καὶ ἐξουθενουμένους πρόσφυγες τῆς Μικρᾶς Ἀσίας, στοὺς ἀδελφοὺς Ποντίους, στοὺς Ἕλληνες ἐξ Ἀνατολικῆς Θράκης, στοὺς προσαρμόσημους φίλους Ἀρμένιους, οἱ ὁποῖοι ἀκόμη καὶ σήμερον κατατρέχονται καὶ ἐξουθενώνονται καὶ προτιμοῦν νὰ κατακάψουν οἱ ἴδιοι τὶς προγονικὲς των ἑστίες παρὰ νὰ πέσουν εἰς τὰ χέρια τῶν Μογγόλων καὶ υἱῶν τῆς Ἄγαρ.
Πέραν αὐτῶν ποὺ ἀναλύσαμε σχετικῶς τὰ προηγούμενα ἔτη, καὶ ἐφέτος συμπάσχουμε καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀδιαφορήσουμε εἰς τὰ ἀνοσιουργήματα τῶν ἐξ Ἀνατολὼν γειτόνων μας.
Μέσα εἰς τὴν δείνην τῶν κοσμογονικῶν γεγονότων τῶν ἡμερῶν μας, πρέπει νὰ μνημονεύσουμε καὶ τὶς τραγικὲς καταστάσεις τῶν προσφύγων ὄχι μόνον τῆς Μικρᾶς Ἀσίας ἀλλὰ καὶ τῶν ὁμοδόξων ἀδελφῶν Σέρβων τῆς πρώην Γιουγκοσλαβίας καὶ ὅλης τῆς Ὑφηλίου. διότι δὲν μᾶς ἐπιτρέπεται νὰ ἀδιαφοροῦμε.
https://professors-phds.com/2024/05/19/64751/

*Γράφει η Καθηγήτρια Νίνα Γκατζούλη
Πριν από αρκετά χρόνια, όταν ήμουν μαθήτρια στο Γυμνάσιο Τσοτυλίου του νομού Κοζάνης, άκουσα ένα ποντιακό τραγούδι. Παρόλο που δεν μιλούσα τη διάλεκτο των Ελλήνων που ζούσαν για 3000 χρόνια στην παράκτια περιοχή της Μαύρης Θάλασσας της σημερινής Τουρκίας, δεν ήταν πολύ δύσκολο να κατανοήσω το νόημα του τραγουδιού. Δεν είμαι σίγουρη αλλά το θέμα νομίζω πως ήταν ένα βιαστικό ταξίδι: καθώς έφευγαν βιαστικά είδαν χωράφια και κοιλάδες. Και στο τέλος της κοιλάδας στεκόταν ένα τεράστιο δέντρο (…σαν εφέγνα μάλια, μάλια είδον κάμπους και λεβάδια…και στου λεβαδιάν την άκραν έστεκε δένδρον και μέγαν…) Η μουσική ήταν όμορφη, αλλά οι στίχοι ήταν ένα αίνιγμα για μένα. Δεν μπορούσα να καταλάβω περί τίνος επρόκειτο αυτό το τραγούδι.
Οι Έλληνες επέζησαν, αναπτύχθηκαν και επιβλήθηκαν παρά τους διωγμούς, τις σφαγές, τις καταπιέσεις των Οθωμανών, που τους ήθελαν ραγιάδες

Ελληνισμός και Δαρδανέλλια
της Αικατερίνης Μπεκιάρογλου – Εξαδακτύλου
Στο έργο «Ελληνισμός και Δαρδανέλλια» αποδίδονται όλα εκείνα τα ιστορικά, τοπολογικά και ανθρωπολογικά στοιχεία που αποδεικνύουν την ελληνικότητα των περιοχών, από την είσοδο των στενών του Ελλήσποντου έως την Κωνσταντινούπολη, μία ελληνικότητα που κράτησε τουλάχιστον 4.000 χρόνια από την αρχαιότητα έως την Μικρασιατική Καταστροφή (1922).
36 συγγραφείς γράφουν για τη ΣΜΥΡΝΗ της φαντασίας και της μνήμης, εκδόσεις Ελληνοεκδοτική
Επιμέλεια: Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης
Η Ελλάδα στην Μικρά Ασία
Το βιβλίο του ΙΗΑ για τα 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή
Μόλις κυκλοφόρησε το συλλογικό έργο του International Hellenic
10 Π + Ἀρσενίου ὁσ. τοῦ Καππαδόκου,
ἐκ τῶν 70 Ἀποστ. (Ἀρσινόης) Ὀλυμπᾶ – Τερτίου – Κουάρτου –
Ροδίωνος (Ροδῆς) –
Ἐράστου & Σωσιπάτρου,
Ὀρέστου μ. τοῦ Τυανέως (304),
Θεοστηρίκτου,
Μαρτίνου ἐπ. Ταρακινῆς,
Μίλου,
Γελίου, Ἱερομ.,
Καλλιοπίου,
Νίρου,
Ὠρίωνος,
Δημητριανοῦ ἐπισκ. Ἀντιοχείας,
Justus ἐπισκ. Καντουαρίας Ἀγγλ.,
Νόννου ἐπισκ.Ἐδέσσης Συρίας,
Κων/νου Ἴβηρος,
Ἐφραὶμ ὁμολογητοῦ ἐπισκ. Οὐνίας.
Ἀναλυτικότερον γιὰ τὸν Ἅγιον Ἀρσένιον τὸν Καππαδόκη ἴδ. συνημμένως.
Φωτεινὴ Γραμμὴ τηλ 210 3254321
Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ὁ Καππαδόκης
Ὁ βίος του ἔγινε γνωστὸς ἀπὸ τὶς δημοσιεύσεις μιᾶς ἄλλης σύγχρονης χαρισματικῆς μορφῆς, τοῦ Γέροντος Παϊσίου, ὁ ὁποῖος ἦτο πνευματικό του παιδὶ καὶ εἶχε βαπτισθῆ ὑπὸ τοῦ Ἁγ. Ἀρσενίου.
Ὁ Ἅγιος Ἀρσένιος ἔζησε στὰ δύσκολα χρόνια μετὰ τὴν σύστασιν τοῦ νεοελληνικοῦ κράτους στὴν Καππαδοκία. Εἶχε ἰδιαίτερη μόρφωσιν διά τὴν ἐποχή του, καὶ τὴν ἐχρησιμοποίησε διὰ νὰ διδάξῃ τὰ ἑλληνικὰ καὶ ἐκκλησιαστικὰ γράμματα, σὲ μία ἐποχὴ ποὺ ἡ Τουρκικὴ αὐλὴ ἐξεδίωκε ἀπηνῶς τό ἑλληνικὸ στοιχεῖο. Χαρακτηριστικὴ ἦταν ἡ συμβολή του εἰς τὴν μικρασιατικὴ καταστροφή, ὅπου ὡς πνευματικὸς ὁδηγὸς ὡδήγησε τοὺς ξεριζωμένους Ἕλληνες κατὰ τὴν ἀνταλλαγὴ τῶν πληθυσμῶν, εἰς τὴν ἠπειρωτικὴ Ἑλλάδα.
Ιωνίας…Ενθύμημα…Επωδός
της Μελπομένης* & Πηνελόπη Β. Παπαδοπούλου
ΜΝΗΜΗ είναι η ικανότητά μας να ξεχνάμε, να κοσκινίζουμε, να πετάμε, να σβύνουμε, να αφαιρούμε, να ακυρώνουμε κι ό,τι μένει να κρατάμε και να ρωτάμε…
Πές μου, αδερφούλα, μίλα μου, για ό,τι ήτανε δικό μου:
τον κουρασμένο ανήφορο του γερασμένου δρόμου,
τις βάρκες, τα ψαρέματα, στους ήσυχους γιαλούς.
Πές μου, αδερφούλα, ανάστησε τους ήχους τους παλιούς·
τις καλαμιές, τις τσικουδιές, τ΄αμπέλια και τα τσάμια
και το βοριά που σφύριζε, σαν νύχτωνε στα τζάμια,
τα γέλοια, τα τραγούδια μας στις αργυρές βραδιές…
«Αξέχαστες μέρες της Σμύρνης·
περνάγανε χωρίς να καταλάβουμε την αξία τους·
αξέχαστες μέρες ξενοιασιάς» Γ. Σεφέρης.
https://www.istorikathemata.com/2022/09/blog-post_27.html
![]() |
| Υποδοχή του Βασιλιά Κωνσταντίνου στη Σμύρνη. Στην πρώτη γραμμή ο Αριστείδης Στεργιάδης |
Συμπληρώνονται εφέτος 100 χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή και μεταξύ άλλων διαστάσεων της ιστορικής αυτής περιόδου, το κοινό απασχολεί κατά καιρούς το «σκοτεινό» πρόσωπο του Αριστείδη Στεργιάδη. Ως γνωστόν, η εικόνα που επικράτησε στην πρόσληψη του Ύπατου Αρμοστή Σμύρνης από την Κοινή Γνώμη, είναι αυτή του «προδότη», που μισούσε τους Μικρασιάτες, αλλά και του κύριου υπαίτιου της όλης Μικρασιατικής Καταστροφής. Πενήντα χρόνια μετά την καταστροφή, ο πρώην υπάλληλος της Ύπατης Αρμοστείας Σμύρνης Νοταράς (Μιχάλης Ι. Νοταράς, Εις την Ιωνίαν, Αιολίαν και Λυδίαν πριν πενήντα χρόνια, 1972) παρέθεσε με ψυχραιμία πτυχές του βίου και της δράσης του Στεργιάδη στην Μικρά Ασία και εξήγησε τους λόγους για τους οποίους οι τοπικοί άρχοντες έβλεπαν αρνητικά το πρόσωπο του Αρμοστή. Ακολούθησε η ιστορικός Σολωμονίδου (Βικτωρία Γ. Σολομωνίδου, «Βενιζέλος–Στεργιάδης, μύθος και πραγματικότητα», στο Ελευθέριος Βενιζέλος: Κοινωνία–Οικονομία–Πολιτική στην εποχή του, επιμ. Θ. Βερέμης–Γ. Γουλιμή, Γνώση, 1989) η οποία διευκρίνισε περισσότερο τον ρόλο του Στεργιάδη, ενώ παρέθεσε και διευκρινιστική επιστολή του τότε Γενικού Γραμματέα της Ύπατης Αρμοστείας Σμύρνης Πέτρου Γουναράκη, που αντέκρουε τις εκδοχές που έδιδαν υποτιθέμενοι αυτόπτες μάρτυρες, σε διάφορα εντελώς δευτερεύοντα περιστατικά ή συμβάντα με πρωταγωνιστή τον Αρμοστή.