Πανηγυρικός Λόγος για το Σαλμενίκο (Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος, Πρέσβης ε.τ.)

 https://professors-phds.com/2025/05/25/75433/

Πανηγυρικός Λόγος για το Σαλμενίκο

Κυρίες και κύριοι,
Σεβαστοί εκπρόσωποι της Πολιτείας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης,

Αγαπητοί συμπολίτες και φίλοι,

Στεκόμαστε σήμερα εδώ, στους πρόποδες του ιστορικού Σαλμενίκου, με αισθήματα βαθύτατου σεβασμού και συγκίνησης, για να αποτίσουμε φόρο τιμής σε έναν τόπο που δεν είναι απλώς ένα σημείο στον χάρτη της Αιγιάλειας, αλλά ένας ζωντανός μάρτυρας της Ιστορίας, ένας βράχος αντίστασης, μία κρυφή σελίδα δόξας που αξίζει να φωτιστεί όπως της πρέπει.

Το Σαλμενίκο υπήρξε ένα από τα τελευταία οχυρά της ΒυζαντινηςΑυτοκρατοριας που αντιστάθηκαν στην επερχόμενη θύελλα της Άλωσης. Όταν η Πόλη έπεφτε το 1453, ο πύργος του Σαλμενίκου – χαμηλά στα δυτικά, σε μια επαρχία που έμοιαζε μακριά από το κέντρο της Ιστορίας – ύψωνε ακόμη τη σημαία της αντίστασης. Για μήνες – και, κατά κάποιες μαρτυρίες, για περισσότερο από έναν χρόνο – οι υπερασπιστές του φρουρίου όρθωσαν το ανάστημά τους απέναντι στην Οθωμανική επέλαση.Ο φρούραρχος ΚωνσταντινοςΠαλαιολόγος-Γραίτζας εδειξεαπαράμιλλη γενναιοτητα και αντεξετο Σαλμενίκο ένα και πλέον χρόνο..Επεσε το 1461.

Οι μαχητές ηταν άνθρωποι απλοί και ευγενείς, μοναχοί και στρατιώτες, κάτοικοι της περιοχής και λιγοστοί αξιωματικοί του καταρρέοντος κράτους. Και όμως, στάθηκαν ήρωες. Ήρωες χωρίς τύμπανα και πανοπλίες, χωρίς χρυσούς θρόνους – με μόνη πανοπλία τους το πάθος για ελευθερία και την αγάπη για τη γη τους.

Η άμυνα του Σαλμενίκου δεν ήταν απλώς μια πράξη στρατιωτικής αντίστασης· ήταν ένας ύστατος ψίθυρος του Βυζαντίου προς τον χρόνο: ότι ακόμη κι αν οι πόλεις καταρρεύσουν, ακόμη κι αν τα τείχη σιγήσουν, η ελπίδα θα αντιστέκεται όπου υπάρχει καρδιά που δεν υποτάσσεται.Και το αποδειξαμε .

Οι Οθωμανοι εδωσαντην διοικηση της Αυτοκρατοριας σε Ελληνες  που ειχαν την οικονομια,τοεμποριο και την εκπαιδευση.Ετσιτεθηκαν οι βασεις για την δημιουργια της Φιλικης Εταιρειας400 χρονια αργοτερα που οδηγησεστην επανασταση και στην απελευθερωση.

Ο πύργος του Σαλμενίκου, έστω και ερειπωμένος, στέκει αγέρωχος στις σιωπές της Ιστορίας. Είναι εκεί, για να μας θυμίζει ότι το μέγεθος ενός λαού δεν μετριέται με τον αριθμό των όπλων του, αλλά με τη δύναμη της ψυχής του. Ότι η Ιστορία δεν γράφεται μόνο στις μεγάλες πρωτεύουσες, αλλά και στα μικρά κάστρα, στα ανώνυμα χωριά, στις κορυφές όπου κάποιοι επέλεξαν να πέσουν όρθιοι παρά να γονατίσουν.

Η σημερινή μας παρουσία εδώ δεν είναι απλή τελετή. Είναι δέσμευση. Είναι υπόσχεση ότι δεν ξεχνάμε, ότι δεν επιτρέπουμε στην αμνησία να καλύψει το χώμα όπου χύθηκε αίμα για ιδανικά που ακόμη μάς καθοδηγούν.
Μιλούμε σήμερα για το Σαλμενίκο, όχι από υποχρέωση, αλλά από καθήκον.
Γιατί η μνήμη είναι η ρίζα του μέλλοντος. Κι ένας λαός χωρίς μνήμη είναι ένα δέντρο χωρίς ρίζες.

Μέσα από το Σαλμενίκο, μνημονεύουμε κάθε γωνιά της Ελλάδας που άντεξε, κάθε άνθρωπο που στάθηκε στο πλευρό της Ελευθερίας, ακόμη και όταν όλα έμοιαζαν χαμένα.
Tο πνεύμα της ελευθερίας δεν είναι αυτονόητο. Πρέπει να το καλλιεργούμε. Να το διδάσκουμε στα παιδιά μας. Να το υπερασπιζόμαστε στη ζωή μας, σε κάθε καθημερινή μας πράξη.

Η σημερινή ημέρα μάς καλεί να φανταστούμε ένα μέλλον όπου η Ιστορία δεν θα είναι απλώς κάτι που διαβάζουμε, αλλά κάτι που ζούμε με σεβασμό και έμπνευση.
Ένα μέλλον όπου ο πολιτισμός, η γνώση, η μνήμη και η συλλογική ταυτότητα θα γίνουν οδηγοί μας.
Και σε αυτή την πορεία, το Σαλμενίκο μπορεί να γίνει φάρος:, φάρος αξιών, φάρος ιστορικής συνείδησης.αλλα κυριως φάρος αντίστασης σε μια εποχη οπου ολοιοι Ελληνες πρέπει να αντιστεκόμαστε στην υποχωρητικότητα στην οποιάν οι κυβερνώντες μας οδηγούν..

Ας ενώσουμε, λοιπόν, τη φωνή μας με τη φωνή των προγόνων.
Ας κάνουμε τον Πύργο του Σαλμενίκου ξανά ζωντανό, μέσα από δράσεις, εκδηλώσεις, εκπαιδευτικά προγράμματα, έρευνες, τέχνη, ντοκιμαντέρ, αφήγηση, συμμετοχή.
Ας τον φωτίσουμε ξανά με το φως της συλλογικής μας θέλησης.
Γιατί κάθε τόπος που τιμά την ιστορία του, χτίζει ένα πιο δυνατό αύριο.

Στα πλαισια των εκδηλωσεων για την Αλωση της Κωνσταντινουπολεως,τα δυο τελευταια οχυρα και πολεις της Βυζαντινης  Αυτοκρατοριας,οΜυστρας και το Σαλμενικοστελνουν μηνυματα στους διαδοχους της Οθωμανικηςαυτοκρατοριας, στους σημερινουςΤουρκους .Τα κυριαρχικαδικαιωματα της Ελλαδος –που διαδεχθη το Βυζαντιο-μετα από απελευθερωτικο αγωνα,θα γινουνσεβαστα.Και εάν επιμενετε να μην τα σεβοσαστε,τοτε θα θα εχετε να αντιμετωπισετε τον παγκοσμιοΕλληνισμο.

Σήμερα, δεν τιμάμε μόνο το παρελθόν. Τιμάμε και το μέλλον που θέλουμε να φτιάξουμε.
Ένα μέλλον που θα έχει το Σαλμενίκο του όρθιο, αξιοπρεπές, αναγνωρισμένο.

Και έτσι, σήμερα, με τη σκέψη μας στους υπερασπιστές εκείνης της τελευταίας εστίας του Βυζαντίου, υψώνουμε το δικό μας χαιρετισμό.

Λεωνίδας Χρυσανθόπουλος, Πρέσβης ε.τ.