Γράφει ο Πρωτοπρ. Αντώνιος Πατρικίου, εφημέριος του Ιερού Ιδρυματικού Ναού Αγίου Νεκταρίου Χαρισείου Γηροκομείου Θεσσαλονίκης
Ανάμεσα στους γνωστούς νεομάρτυρες, που η τιμή τους καθιερώθηκε αμέσως στη λαϊκή συνείδηση και το μαρτύριό τους προκάλεσε βαθιά συγκίνηση στους Χριστιανούς, ξεπερνώντας μάλιστα τα στενά τοπικά όρια της Ηπείρου, συγκαταλέγεται και ο άγιος Γεώργιος ο «εν Ιωαννίνοις»
Ο Γεώργιος γεννήθηκε το 1808 σε ένα χωριό των Γρεβενών, το Τσούρχλι, που σήμερα φέρει την ονομασία του , Άγιος Γεώργιος.
Οι ευσεβείς γονείς του,ο Κωνσταντίνος και η Βασίλω, ήταν πάμπτωχοι γεωργοί.
Σε μικρή ηλικία, οκτώ ετών, ορφάνεψε και την επιμέλειά του ανέλαβαν ο μεγαλύτερος αδελφός και η αδελφή του, οι οποίοι απεβίωσαν στη συνέχεια από θανατηφόρα επιδημία.
Η ένδεια και η ορφάνια ήταν οι λόγοι που στερήθηκε την εγκύκλιο παιδεία και τον ανάγκασαν δεκαπενταετή να αναζητήσει εργασία για να επιβιώσει.
Αρχικά παρέμεινε στην περιοχή του λόγω των αναταραχών που σημειώνονταν τον καιρό εκείνο στην Ήπειρο, εξαιτίας της ανταρσίας του Αλή πασά και απασχολούνταν κατά διαστήματα ως μισθωτός ιπποκόμος.
Στη συνέχεια αναγκάστηκε να περιπλανηθεί σε γειτονικούς τόπους. Στην ηλικία των είκοσι δύο ετών ανέλαβε υπηρεσία στον Χατζή-Αβδουλλάχ εφέντη, αξιωματικό του Ιμίν πασά, γιου του Μεχμέτ Ρεσίτ πασά (Κιουταχή) εργαζόμενος για οκτώ χρόνια ως ιπποκόμος (σεϊτζής) του.
Ήταν αγαπητός από όλους τους μουσουλμάνους που δυσκολεύονταν να αποδεχτούν την χριστανική του πίστη, αποκαλώντας τον μάλιστα κοροιδευτικά Γκιαούρ-Χασάν.
Το έτος 1836, όταν ο Ιμίν πασάς διατέλεσε για δεύτερη φορά διοικητής στα Ιωάννινα, ο έμπιστός του Χατζή-Αβδουλλάχ τον ακολούθησε, έχοντας μαζί του και τον Γεώργιο.
Εκεί ο νεαρός Γεώργιος γνώρισε και αρραβωνιάστηκε την Ελένη μια ευλαβή νέα από τα Ιωάννινα.
Ο αρραβώνας αυτός στάθηκε η αφορμή να κατηγορηθεί από τον Τουρκογιαννιώτη χότζα του Τεκέ του Μουχτάρ ότι, ενώ ήταν μουσουλμάνος, επεδίωκε να παντρευτεί χριστιανή.
Με αφορμή την κατηγορία αυτή οδηγήθηκε στον Τούρκο ιεροδικαστή (καδή), όπου με θάρρος υπερασπίστηκε τη χριστιανική του πίστη.
Με τη μαρτυρία ενός φίλου του και τη διαβεβαίωση του εργοδότη του, ότι από την αρχή υπήρξε χριστιανός, καθώς και επειδή βρέθηκε απερίτμητος, απαλλάχτηκε από την κατηγορία και αφέθηκε ελεύθερος.
Καταχωρήθηκε μάλιστα ως χριστιανός στον κατάλογο του τουρκικού ιεροδικαστηρίου (Μεχκεμέ).
Ανήμερα της γιορτής του αγίου Δημητρίου, ο Γεώργιος νυμφεύθηκε την Ελένη. Τριάντα ημέρες μετά το γάμο του, ο Ιμίν πασάς κατευθύνθηκε προς τα Βελέγραδα (Μπεράτι) της Βορείου Ηπείρου και τον ακολούθησε ο Χατζή -Αβδουλλάχ παίρνοντας μαζί του και τον Γεώργιο μέχρι τον Ιούνιο του 1837.
Το Σεπτέμβριο του ίδιου έτους απομακρύνθηκε από τη θέση του διοικητή της Ηπείρου ο Ιμίν πασάς και αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την πόλη, συνοδευόμενος από τον Αβδουλλάχ.
Άνεργος πάλι ο Γεώργιος, με τη σύσταση του πρώην εργοδότη του, άσκησε το επάγγελμα του ιπποκόμου στο διοικητή (μουτεσελίμη) των Φιλιατών, ο οποίος είχε αποσταλεί από το νέο ηγεμόνα Μουσταφά πασά.
Ετσι παρέμεινε στη δούλεψη του για τρεις μήνες. Στη συνέχεια, κατά τα τέλη Δεκεμβρίου 1837, επέστρεψε και πάλι στα Ιωάννινα.
Τις ημέρες αυτές η γυναίκα του Ελένη έφερε στον κόσμο αγόρι, το οποίο βαπτίστηκε στις 7 Ιανουαρίου 1838, ανήμερα της γιορτής του τιμίου Προδρόμου λαμβάνοντας το όνομα Ιωάννης γεγονός που ερέθισε τους μουσουλμάνους.
Από την Τρίτη 11 Ιανουαρίου ο Γεώργιος παραδόθηκε σε ένα ολοήμερο ύπνο, τόσο βαθύ που παρόλες τις προσπάθειες να τον ξυπνήσουν δεν αντιδρούσε.
Μετά από αυτό τον πολύωρο ύπνο, ξυπνώντας ενδύθηκε την καλή του φορεσιά, χαιρέτησε τους δικούς του με πάθος κι αγάπη, σαν να ήταν να μη τους ξανασυναντήσει κι εξήλθε προς την αγορά, στην περιοχή του Πλατάνου προς αναζήτηση εργασίας.
Τότε και πάλι κατηγορήθηκε από τον ίδιο το χότζα, ότι αλλαξοπίστησε όντας μουσουλμάνος και οδηγήθηκε αρχικά στο Μεχκεμέ και στη συνέχεια στο διοικητή της πόλης, όπου ανακρίθηκε από τον υποδιοικητή Κεχαγιάμπεη.
Ο τελευταίος τον παρέπεμψε στον καδή (τουρκ. kadi). Ο Γεώργιος δεν δέχτηκε να γίνει εξωμότης και οδηγήθηκε στη φυλακή.
Εκεί, οι αξιωματούχοι μουσουλμάνοι και ο δεσμοφύλακας προσπάθησαν να τον δελεάσουν με χρήματα και αξιώματα, με σκοπό να αλλαξοπιστήσει.
Μετά την επίμονη άρνησή του με λίγα και σταράτα λόγια, καθώς ήταν από τη φύση του ολιγόλογος, υπέμεινε σκληρά βασανιστήρια.
Οι συνεχείς όμως δοκιμασίες δεν κλόνισαν την πίστη του. Παρέμεινε ακλόνητος και αμετακίνητος σε αυτήν.
Οι προτάσεις δε φίλων του να πειστεί να δραπετεύσει από τη φυλακή για να τον φυγαδεύσουν σε ασφαλές μέρος, δωροδοκώντας τις τουρκικές αρχές, απέβησαν άκαρπες.
Ύστερα από παραμονή του για πέντε ημέρες στις φυλακές και μετά από διαρκείς ανακρίσεις του ιεροδικαστή, πάρθηκε η οριστική απόφαση της καταδίκης του.
Τη Δευτέρα 17 Ιανουαρίου 1838 και περί ώρα δεκάτη πρωινή, οδηγήθηκε με προθυμία στην πύλη του κάστρου, που έφερε την ονομασία Κουρμανιό όπου δημοσίως απαγχονίστηκε.
Το λείψανό του παρέμεινε κρεμασμένο στην αγχόνη τρεις ημέρες προς παραδειγματισμό των χριστιανών.
Ουράνιο φως εκάλυπτε το κεφάλι του μάρτυρα, κάτι που οι μουσουλμάνοι το ερμήνευσαν ως σατανική ενέργεια.
Αργά το απόγευμα της Τετάρτης 19 Ιανουαρίου το χαριτόβρυτο λείψανό του αποκρεμάστηκε και μεταφέρθηκε με πλωτό μέσο στην παραλίμνια συνοικία της Σιαράβας, όπου μετά την εξόδιο ακολουθία στο ναό του αγίου Αθανασίου με προεξάρχοντα τον μητροπολίτη Ιωαννίνων Ιωακείμ, ενταφιάστηκε με κατάνυξη στην αριστερή πλευρά εξωτερικά του ιερού βήματος του μητροπολιτικού ναού.
Ο τάφος του απετέλεσε χώρο προσκυνήματος, προσελκύοντας πολλούς πιστούς, από τους οποίους αρκετοί δέχτηκαν και θαύματά του.
Γράφει χαρακτηριστικά για αυτά τα σημεία στο Νέο Μαρτυρολόγιο ο Άγιος Νικόδημος ο αγιορείτης: Αλάλων εδόθη η φωνή, χωλών η ευθυδρομία και εκείνης της ξηραμένης χειρός της γυναικός η τελεία υγιής ανόρθωσις.
Από την πρώτη στιγμή του μαρτυρίου του, ο λαός αποδέχτηκε την αγιότητά του και τον τιμούσε, ενώ παράλληλα επεδίωκε την επίσημη ανακήρυξή του από το Πατριαρχείο.
Υμνογράφοι και βιογράφοι συνέθεσαν την Ακολουθία της εορτής του και συνέταξαν το Συναξάριο του, αγιογραφώντας και την εικόνα του.
Το μαρτύριο του στήριξε την πίστη των Ορθοδόξων χριστιανών όταν αυτή κινδύνευε να κλονιστεί από τον κίνδυνο των εξισλαμισμών και η θυσία αυτού και των άλλων νεομαρτύρων, επότισε το δένδρο της πίστεως και της ελευθερίας της πατρίδας.
Την 19η Σεπτεμβρίου του 1839 συνεκλήθη Σύνοδος από τον Πατριάρχη Γρηγόριο ΣΤ', η οποία ανέγραψε στα αγιολόγια της Εκκλησίας τον Γεώργιο ως νεομάρτυρα, συναριθμούμενον στην χορεία των αγίων, τελουμένης της μνήμης του κατὰ την 17ην Ιανουαρίου.
Με εισήγηση του Μητροπολίτη Ιωαννίνων στο Πατριαρχείο προτάθηκε, λόγω των δυσμενών συνθηκών που επικρατούσαν τότε για τους χριστιανούς, να μη δημοσιευτεί η Συνοδική Πράξη.
Συμφωνήθηκε όμως να καθιερωθεί σιωπηρώς ο εορτασμός του, την ημέρα της μνήμης του αγίου Αντωνίου, έτσι ώστε να μη δοθεί η εντύπωση στους Οθωμανούς ότι καθιερώθηκε νέα γιορτή, ερεθίζοντας τους.
Ο μακαριστός υμνογράφος της μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας Γεράσιμος ο Μικραγιαννανίτης, ο οποίος συνέταξε την πιο διαδεδομένη από τις ακολουθίες του, καθώς και την ακολουθία της ανακομιδής των ιερών του λειψάνων που έγινε στις 26 Οκτωβρίου του 1971 με πρωτοβουλία του τότε μητροπολίτη Ιωαννίνων Σεραφείμ Τίκα του μετέπειτα αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος, ευλαβούνταν πολύ τον άγιο Γεώργιο τον νεομάρτυρα και τον θεωρούσε προστάτη της ιεράς καλύβης, της κοιμήσεως της Θεοτόκου στην περιοχή της μικράς Αγίας Άννης.
Πολλές φορές με τα διορατικά του μάτια, τον αντίκρυσε να περιδιαβαίνει τα βραχώδη άνυδρα μέρη τους με την μαρτυρική μπέρτα του να ανεμίζει στον αέρα.
Από μικρό παιδάκι άλλωστε, στα μέρη της Δρόβιανης της Βορείου Ηπείρου που μεγάλωσε, είχε ακούσει διηγήσεις για τον άγιο Γεώργιο τον Φουστανελλά, για το μαρτύριο του και για την βοή που ακούστηκε και την καταχνιά που απλώθηκε στην λίμνη των Ιωαννίνων την Παμβώτιδα όταν εκείνος κρεμάστηκε, κατάσταση την οποία οι παλιοί χωριανοί του έλεγαν πως την είχαν αντιληφθεί και στα χωριά τους τον καιρό εκείνο.
Όταν αργότερα βρέθηκε μοναχός στο άγιον Όρος, πάντοτε επικαλούνταν την βοήθεια του αγίου Γεωργίου του Γιαννιώτη αγίου και γονάτιζαν όλοι ικετευτικά μπροστά στο άγιο του λείψανο, που είχε λάβει ως ευλογία ο Υμνογράφος π. Γεράσιμος από τον μακαριστό ποιμενάρχη των Ιωαννίνων Σεραφείμ.
Αυτό το άγιο λείψανο από τότε ευωδιάζει αρρήτως, ευωδία που είναι τεκμήριο της αδιάκοπης παρουσίας του Φουστανελλά αγίου στην ιερά καλύβη.
Γι αυτό και ο νεομάρτυς αγιογραφήθηκε όπως ακριβώς τον είδε ο γέροντας σε τοιχογραφία έξω από την Εκκλησία του κελιού, εικονιζόμενος να σκεπάζει με τον μανδύα του τον οίκο τους και προστατεύοντας την αδελφότητα από τους πειρασμούς.
Η γιορτή του επίσης τελείται πανηγυρικά από τους πατέρες της καλύβης με τη συμμετοχή σε αυτή και πολλών μοναχών από την γύρω περιοχή.
Τα θαύματα της προστασίας του νεομάρτυρα στους πατέρες είναι πολλά. Ένα από αυτά είναι και το εξής γεγονός:
Διηγούνται οι παλιότεροι πως όταν μια μέρα έριχναν τα μπετά για μια βασική πλάκα στο κελί και τα υλικά δεν έφταναν για να ολοκληρωθεί, με αποτέλεσμα ότι είχαν κατασκευάσει να πήγαινε χαμένο, καθώς δεν υπήρχε κι η δυνατότητα για νέα προμήθεια αφού μόνο με ζώα γίνεται από τότε μέχρι και σήμερα στα δύσβατα εκείνα μέρη η τροφοδοσία όλων των βασικών ειδών, οι πατέρες κατέφυγαν σε αυτή τη δυσκολία τους αμέσως, στην βοήθεια του αγίου Γεωργίου του νεομάρτυρα τον οποίο όλοι με ένα στόμα και με μια φωνή επικαλέστηκαν.
Άκουσαν τότε ένα θόρυβο από την Εκκλησία και διαπίστωσαν πως την ώρα της προσευχής, άνοιξε με δύναμη το καπάκι της ασημένιας λειψανοθήκης του, που βρισκόταν επάνω στην αγία τράπεζα.
Πήγαν τότε με συγκίνηση την πήραν και την λιτάνευσαν επάνω από την τσιμεντένια πλάκα.
Τα υλικά ευλογήθηκαν έφτασαν και περίσσεψαν και έτσι ο άγιος βοήθησε τους μοναχούς να ολοκληρώσουν με επιτυχία το έργο τους με τα λίγα υλικά που διέθεταν.
Ένα ακόμη σύγχρονο θαύμα του νεομάρτυρα που έγινε την δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα, διαβάζουμε στο βιβλίο του συγγραφέα της Θεσσαλονίκης Αλέξανδρου Κοσματόπουλου «ο πιο σύντομος δρόμος» όπως του το είχε καταθέσει ο εφημέριος του Μελισσοχωρίου την δεκαετία του ΄80:
«Μικρό παιδί είχε χάσει το φως του ο παπα -Δημήτρης (Μπουντούκας) ο εφημέριος του Μελισσοχωρίου και το ξαναβρήκε μετά από εγκοίμηση στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου του νέου έξω από το χωριό ο Άγιος Παντελεήμων …….
Επειδή οι άντρες δεν ανταποκρίνονταν στο κάλεσμα της Εθνικής αμύνης, οι αρχές έπιασαν τα γυναικόπαιδα και τα έκλεισαν σε μπουντρούμια της Θεσσαλονίκης για να τους εξαναγκάσουν να παρουσιαστούν.
Μέσα στη σκοτεινιά της φυλακής μένοντας επί μία βδομάδα, τα μάτια του παιδιού έπαθαν και του ήταν αδύνατο να αντέξει και την παραμικρή ακτίνα φωτός χωρίς φοβερούς πόνους.
Γύρισαν σε πολλούς γιατρούς χωρίς αποτέλεσμα.
Τέλος η γιαγιά του αποφάσισε να κοιμηθούν μετά από Παράκληση μέσα στο εκκλησάκι του αγίου Γεωργίου του νέου, που το είχε κτίσει ένας συγχωριανός τους ύστερα από εντολή του αγίου μια μέρα που επέστρεφε καβάλα στο ζώο του στο χωριό.
Τον είχε μισοπάρει ο ύπνος και έξαφνα παρουσιάστηκε μπροστά του ο νεομάρτυς Γεώργιος ο εκ Τζούρχλης Γρεβενών, ο οποίος μαρτύρησε στα Γιάννενα και του ζήτησε να του φτιάξει σε εκείνη την περιοχή σπίτι.
Η γιαγιά μαζί με την μητέρα του παιδιού και το παιδί μανταλώθηκαν εκείνο το βράδυ στην εκκλησία και ενώ κοιμόνταν άκουσαν βήματα από τσαρούχια στις πέτρες και η μανταλωμένη πόρτα άνοιξε διάπλατα από μόνη της.
Μπήκε τότε ο άγιος φορώντας φουστανέλλα, τους ευλόγησε και χάθηκε.
Το πρωί το παιδί έβλεπε ολοκάθαρα χωρίς την παραμικρή ενόχληση».
Σήμερα ο Άγιος Γεώργιος ο νεομάρτυς των Ιωαννίνων , θεωρείται ο πολιούχος της πρωτεύουσας της Ηπείρου και ο προστάτης των ευζώνων της προεδρικής φρουράς.
Η μνήμη του εορτάζεται από τους Ορθοδόξους σε όλο τον κόσμο και τα θαύματα του τον κατέστησαν γνωστό και αγαπητό στους Χριστιανούς που τον ευλαβούνται πολύ.
Πηγές –Βοηθήματα:
1.Ο Άγιος Νεομάρτυς Γεώργιος ο Εξ Ιωαννίνων Μουτσίκας Ευάγγελος εκδόσεις Επτάλοφος Αθήνα 1995.
2. Ο νεομάρτυρας άγιος Γεώργιος Ιωαννίνων. Δ.Σαλαμάγκα Αθήνα 1954
3. Συναξαριστής με ενσωματωμένο το νέο μαρτυρολόγιο και το νέο εκλόγιο αγίου
Νικοδήμου αγιορείτου έκδοσις συνοδία Σπυρίδωνος ιερομονάχου ιερά καλύβη αγιος Σπυρίδων Α ,Νέα σκήτη άγιον όρος .
4. Ο πιο σύντομος δρόμος Αλέξανδρος Κοσματόπουλος εκδόσεις ΙΑΝΟΣ Θεσσαλονίκη 1999.
5. Ο Άγιος; των Ιωαννίνων νεομάρτυς Γεώργιος Σ. Κατσίμπρα Ιωάννινα 1972
6. Η εικονογραφία του αγίου Γεωργίου του νέου (η φουστανελλά) στην όψιμη μεταβυζαντινή ζωγραφική της περιοχής των Σερρών Πέτρος Κ. Σαμσάρης, ανάτυπο από τα πρακτικά του β Διεθνούς επιστημονικού συνεδρίου «οι Σέρρες και η περιοχή τους από την Οθωμανική κατάκτηση μέχρι τη σύγχρονη εποχή». Σέρρες 2013
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου