ΠΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΗΤΑΝΕ ΥΠΟ ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ (Καθ. Πέτρος Π. Γρουμπός, Ομότιμος καθηγητής, Πανεπιστημίου Πατρών)

 

Κύριε Ερντογάν: πόσους αιώνες η Μεσόγειος ήταν υπό Τουρκική κυριαρχία και πόσους από άλλους Λαούς;

Ο Τούρκος πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν μετά από πρόσφατο  Υπουργικό Συμβούλιο είχε το θράσος να πει:

«Δεν δικαιούται κανείς να αποκλείσει την Τουρκία από την Μεσόγειο η οποία επί αιώνες ήταν υπό τουρκική κυριαρχία». Δυστυχώς τα ιστορικά στοιχεία των διαψεύδουν. Διότι οι υπόλοιποι λαοί που ζούσαν στη Μεσόγειο πριν έλθουν οι «Τούρκοι» είχαν τη Μεσόγειο υπό την κυριαρχία των πολύ πιο πολλούς αιώνες. Αθροιστικά  για πάνω από 35 αιώνες όπως θα δούμε σε αυτό το άρθρο, ενώ η Τουρκία μόνο για 2-3 αιώνες και όχι ολόκληρη αλλά τμήμα της! Ακόμη δεν τίθεται ζήτημα αποκλεισμού αλλά εφαρμογής του διεθνούς δικαίου εξίσου για όλους  τους λαούς της Μεσογείου. Ισχύει ή δεν  ισχύει το διεθνές δίκαιο που το παραβιάζει συστηματικά και συνεχόμενα από το 1974; Μέχρι πότε ο ΟΗΕ και η Διεθνής Κοινότητα θα ανέχεται αυτήν την θρασύτατη παραβατικότητα της Τουρκίας; Όταν θα είναι πολύ αργά;

Μήπως ο κ. Ερντογάν χρειάζεται να μελετήσει λίγο καλύτερα την Παγκόσμια Ιστορία  και κυρίως την Τουρκική ή Οθωμανική αυτοκρατορία; Η Μεσόγειος ήταν εν μέρει και όχι ολόκληρη, υπό τουρκική κυριαρχία το πολύ για 2-3 αιώνες. Όποιος  διαβάσει λίγο προσεκτικά την εμφάνιση και ανάπτυξη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας θα καταλάβει πολύ καλά γιατί τολμώ να πω με θάρρος και υπευθυνότητα ότι η τουρκική κυριαρχία στη Μεσόγειο ήταν μόλις 2-3 αιώνες. Επίσης η Τουρκική κυριαρχία στα Βαλκάνια και την ευρύτερη περιοχή μέχρι τη Βόρεια Αφρική δεν ξεπερνούν τα 500 χρόνια (και αυτά μόνο σε λίγες μικρές περιοχές της Ασιατικής Τουρκίας). Όταν σε όλα αυτά τα μέρη κατοικούσαν διάφοροι λαοί με απαράμιλλο πολιτισμό για πάνω από 35 αιώνες πριν τον ερχομό των Τούρκων. Με τα κάτωθι αυτά που μόλις τόλμησα να πω είναι αληθέστατα. Μάλλον η Τουρκία και ο κ. Ερντογάν δεν γνωρίζει το νόημα του όρου «αλήθεια» και μάλιστα την Ιστορική. 

Για να την ορίσουμε επιστημονικά: Η λέξη «αλήθεια» προέρχεται από το α (στερητικόν) και τη: λήθη. Δεν λησμονώ, δεν ξεχνώ. «Αλήθεια» είναι να διδάξω στους νέους μας πως αναπτύχθηκε και γιγαντώθηκε η Οθωμανική Αυτοκρατορία.  «Αλήθεια» είναι να μάθει όλη η υφήλιος τα όσα υπέφεραν όλοι οι λαοί που ήταν υπόδουλοι  από τους Οθωμανούς και Νεότουρκους και ειδικά οι Χριστιανοί Ορθόδοξοι. Θυμόμαστε και δεν ξεχνούμε ποτέ τις γενοκτονίες, τους διωγμούς, τους βιασμούς, τις εθνοκαθάρσεις, τις εξορίες  και τις ταλαιπωρίες. Κάνουμε υπέρβαση αλλά ποτέ δεν λησμονούμε την Οθωμανική βαρβαρότητα και θηριωδία, για να μην επαναληφθούν ποτέ πάλι στο μέλλον. Μαθαίνουμε λοιπόν τις ιστορικές αλήθειες και τις διδάσκουμε στους νέους ολοκλήρου του πλανήτη.

Από όλα τα ιστορικά βιβλία και εκτεταμένες μελέτες,  η Οθωμανική αυτοκρατορία ιδρύθηκε το 1299 στη βορειοδυτική Μικρά Ασία στην πόλη Σετζούτ από τον Ογούζο Τούρκο φύλαρχο Οσμάν Α΄. Να σημειωθεί ότι η πόληΣετζούτ δεν είχε καν θαλασσινή παραλία. Ήταν μακριά από τη Μεσόγειο. Ήταν γιος του Τούρκου φύλαρχου Ερτογρούλ που ήταν αρχηγός της φυλής των Καγί ο οποίος εγκαταστάθηκε στη Σετζούτ αφού μετανάστευσε με την φυλή και την οικογένειά του από τη Αρμενία. Αυτοανακηρύχτηκε Σουλτάνος το 1312, του δικού του μικρού ανεξάρτητου κράτους, στο οποίο έδωσε το όνομα του. Για πρώτη φορά είδαν από μακριά τη θάλασσα το 1326 όταν ο Οσμάν Α΄ πολιόρκησε την Προύσα, την οποία τελικά κατέλαβε ο γιος του Ορχάν, διότι ο ίδιος απεβίωσε. Παρεμπιπτόντως η Προύσα ήταν κοντά στα στενά του Ευξείνου Πόντου που συνδέει τη Μαύρη Θάλασσα με τη Μεσόγειο και όχι παραθαλάσσια. Τον αιώνα μετά τον θάνατο του Οσμάν Α΄ η Οθωμανική κυριαρχία άρχισε να επεκτείνεται στη Μικρά Ασία και στα Βαλκάνια. Όπως αναφέρθει πιο πάνω ο γιος του Οσμάν Α΄, Ορχάν κατέλαβε την πόλη Προύσα στη βορειοδυτική Μικρά Ασία το 1326 και την κατέστησε τη νέα πρωτεύουσα του Οθωμανικού κράτους. 

Μόλις, το 1354 οι Οθωμανοί πέρασαν στην Ευρώπη και με την κατάκτηση των Βαλκανίων ηΟθωμανική μικρή επαρχία μεταμορφώθηκε σε μια διηπειρωτική αυτοκρατορία. Η σημαντική πόλη της Θεσσαλονίκης και άλλα μέρη των Βαλκανίων, όμως ανακατελήφθησαν από τους Βενετούς το 1387 για να επανέλθουν στην Οθωμανική αυτοκρατορία μετά το 1440 (άρα δεν τα είχαν για πάνω από 50 χρόνια). Με την επέκταση της Τουρκικής κυριαρχίας στα Βαλκάνια η κατάληψη της Κωνσταντινούπολης έγινε κρίσιμος στρατηγικός στόχος. Ωστόσο η στρατηγική θέση της πόλης στα Στενά του Βοσπόρου και τα αμυντικά στρατιωτικά χαρακτηριστικά της καθιστούσαν δύσκολη την κατάληψή της. Τελικά μετά από πολλές και σκληρές μάχες οι Οθωμανοί κατέλυσαν τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία με την άλωση της Κωνσταντινούπολης από το Μωάμεθ τον Πορθητή στις 29 Μαΐου του 1453.

Το 15ο και 16ο αιώνα η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν στο απόγειό της και εισήλθε σε μια περίοδο οικονομικής ευημερίας και επέκτασης. Η Αυτοκρατορία ευημερούσε υπό την ηγεσία μιας σειράς αφοσιωμένων και αποτελεσματικών Σουλτάνων. Ένας εξ ’αυτών ήταν ο Σελίμ Α΄. Ο Σελίμ Α΄ γεννήθηκε το 1470. Ήταν ο μικρότερος γιος του σουλτάνου Βαγιαζίτ Β΄ και της Γκιουλμπαχάρ Χατούν, Ελληνίδας του Πόντου που το πραγματικό της όνομα ήταν Μαρία. Ο Σελίμ Α΄ εκθρόνισε τον πατέρα του το 1512, ο οποίος πέθανε αμέσως μετά, και έγινε σουλτάνος με την βοήθεια των γενιτσάρων. O Σελίμ έδειξε για πρώτη φορά τον αιμοσταγή χαρακτήρα του όταν σκότωσε δύο αδερφούς και πέντε ανιψιούς για να μην του κλέψουν το θρόνο. Ο Σελίμ εγκαθίδρυσε την Οθωμανική κυριαρχία στα μέσα του 15ου αιώνα στη Περσία και στην Αίγυπτο και ναυτική παρουσία στην Ερυθρά Θάλασσα. Ο Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής (1520-1566) κατέλαβε το Βελιγράδι το 1521, τα νότια και κεντρικά τμήματα του Βασιλείου της Ουγγαρίας κατά τους Οθωμανοουγγρικούς πολέμους. Στη συνέχεια πολιόρκησε τη Βιέννη το 1529, αλλά απέτυχε να καταλάβει την πόλη. Το 1532 έκανε άλλη μια επίθεση στη Βιέννη, αλλά αποκρούστηκε στην πολιορκία του Γκουνς. Η Κύπρος ήταν υπό Οθωμανική κυριαρχία μόνο από το 1571 μέχρι το 1878 (πέρασε στη βρετανική αυτοκρατορία) δηλαδή μόλις 300 χρόνια. Το ίδιο και με την Κρήτη που τελικά  ήτανε υπό Οθωμανική αυτοκρατορία μετά το 1715.Η Κρήτη αναγνωρίστηκε ως αυτόνομη πολιτεία το 1898 μετά από παρέμβαση ευρωπαϊκών δυνάμεων. Η Κρητική Πολιτείαενώθηκε τελικά με την Ελλάδα μετά τους Βαλκανικούς πολέμους. Δηλαδή η Κρήτη ήτανε υπό την Οθωμανική αυτοκρατορία και όλη η θάλασσα γύρω της μόνο για 180 χρόνια. Ούτε καν δύο αιώνες!

Μετά τους Βαλκανικούς πολέμους και το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου η Οθωμανική αυτοκρατορία είχε νικηθεί κατά κράτος και αναγκάσθηκε να υπογράψει την Συνθήκη των Σεβρών, που επικαλέστηκε πρόσφατα ο Τούρκος πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν. Η Συνθήκη επί της ουσίας όριζε τον διαμελισμό της οθωμανικής αυτοκρατορίας από τις συμμαχικές δυνάμεις της Αντάντ μετά την ήττα της στον Α Παγκόσμιο Πόλεμο. Ας μην ξεχάσουμε ότι η Τουρκία και στον Α΄ Παγκόσμιο αλλά και στον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο πολεμούσε στο πλευρό της Γερμανίας. Εξ ου και η απαράδεκτη και συνεχής ανισοβαρής υποστήριξη της Γερμανίας προς την Τουρκία. Μετά την επικράτηση των Νεότουρκων, που μετέφεραν την πρωτεύουσα στην Άγκυρα, καθώς και την Μικρασιατική Καταστροφή, οι σύμμαχοι υπέγραψαν νέα συνθήκη ειρήνης (Συνθήκη της Λωζάνης) το 1923, με ευνοϊκότερους όρους για την νέα Τουρκία.

Ας υπενθυμίσουμε ακόμη ότι όλοι οι λαοί υπό την Οθωμανική δουλεία ποτέ δεν την αποδέχθηκαν. Σε όλο το διάστημα της Οθωμανικής κυριαρχίας 500-550 υπήρχαν συνεχείς εξεγέρσεις. Αυτό είναι ένα θέμα άλλου άρθρου.  Η Οθωμανική αυτοκρατορία λοιπόν βρισκόταν πάντα σε εμπόλεμη κατάσταση. Όποιος δεν υποτάσσονταν τον έτρωγε το Οθωμανικό σπαθί. 

Άρα η Μεσόγειος (όχι όλη παρά μόνο μικρό τμήμα της) ήταν υπό Τουρκική κυριαρχία το πολύ για 2-3 αιώνες. Ας μάθει ο κ. Ερντογάν ότι στην Μεσόγειο ζούσαν και ζουν πολλοί άλλοι λαοί πολύ πριν ο «Τούρκος» με το οθωμανικό σπαθί επιβάλει τον δεσποτισμό. Αυτοί οι λαοί ήταν και είναι : Αιγύπτιοι, Έλληνες, Άραβες, Εβραίοι, Φοίνικες, Ρωμαίοι, Σέρβοι, Πέρσες και πολλοί άλλοι. Και αυτοί ζούσαν τουλάχιστον πριν από τον 15ο π.Χ. αιώνα. Ξέρετε μαθηματικά κ. Ερντογάν; Μάλλον όχι. Από τον 15ο π.Χ. αιώνα μέχρι τον 15ο μ.Χ. είναι 30 αιώνες! Πιο συγκεκριμένα η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία διήρκησε για περίπου 1100 χρόνια (753 π.Χ. -350 π.Χ.) και η Βυζαντινή αυτοκρατορία άλλα 1100 χρόνια (350-1453). Θα ήταν δε πολύ ενδιαφέρον και χρήσιμο μια σύγκριση τι προσέφερε η κάθε μία αυτοκρατορία στην Ευρώπη και σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Το Βυζάντιο ήταν μια Ελληνική Αυτοκρατορία  και δενήταν απλά μια ακόμα αυτοκρατορία που ήρθε και πέρασε. Το Βυζάντιο κράτησε και κυριάρχησε πολιτικά, στρατιωτικά και – το κυριότερο – πολιτιστικά σε όλη σχεδόν την Ευρώπη και την μεταβόλισε προκαλώντας την Αναγέννηση .

Άρα ο κ. Ερντογάν «ψεύδεται ασύστολα» ή πιο σωστά θέλει να παραπλανά διαρκώς την Διεθνή κοινότητα όταν λέει η: «Μεσόγειος η οποία επί αιώνες ήταν υπό τουρκική κυριαρχία». Με το ζόρι 3-4 αιώνες και τμηματικά . Η επικράτεια του βρίσκεται στην Ασία! Η Μεσόγειος ήταν το κέντρο πολιτισμών πολλών λαών για πάνω από 30 αιώνες πριν έλθουν οι πρώτοι επικαλούμενοι “Τούρκοι” (ουσιαστικά  οι πρόγονοί σας) από τα βάθη της Ασίας. Και όλοι αυτοί ζούσαν αρμονικά με τις τότε συνθήκες και ανέπτυξαν απαράμιλλους πολιτισμούς που η Τουρκία ούτε στον ύπνο της δεν έχει να δείξει στην ανθρωπότητα. Άρα κ. Ερντογάν θα πρέπει να μάθετε καλά την ιστορία των λαών και των πολιτισμών της Μεσογείου. Και γι’ αυτό καλύτερα να μη τολμήσετε να ξαναμιλήσετε για το ποιοι λαοί έχουν τα περισσότερα δικαιώματα στα Βαλκάνια και στην Μεσόγειο. Σίγουρα όχι η Τουρκία για την οποία κόπτεσθε. Τα 500-550 χρόνια κυριαρχία σας όλων αυτών των περιοχών δεν γνώρισαν τίποτα από το Οθωμανικό σπαθί και μόνο για αυτό θα σας θυμούνται. Και είναι το ίδιο σπαθί που ο Ιμάμης, Αλί Ερμπάς, ο οποίος ανέβηκε στον άμβωνα της Αγίας Σοφίας κρατώντας και κουνώντας ένα οθωμανικό ξίφος, στη φιέστα παρωδία που έστησε ο Ερντογάν στις 24 Ιουλίου όταν μετέτρεψε την Αγία Σοφία από Μουσείο σε Τζαμί και που κράτησε δυόμιση ολόκληρες ώρες. 

Σημ. Μία πολύ καλή πηγή  για την ανέλιξη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας είναι το βιβλίο του Έλληνα συγγραφέα: Βασίλης Μούτσογλου: Η ΑΝΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ

Καθ. Πέτρος Π. Γρουμπός, 

Ομότιμος καθηγητής, Πανεπιστημίου Πατρών.- Μέλος του ΙΗΑ 

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα του ΙΗΑ εκφράζουν αποκλειστικά τους συγγραφείς – μέλη του ΙΗΑ. Η ιστοσελίδα του ΙΗΑ δεν λογοκρίνει, ούτε επεμβαίνει σε άρθρα – κείμενα των μελών του ΙΗΑ.  

ΠΗΓΗ:  International Hellenic Association