Γράφει ο Δρ. Θεόδωρος Σπαθόπουλος, μέλος του ΙΗΑ
Το παρακάτω κείμενο αποτελεί μια πρόσφατη πρόταση μου προς την Επιτροπή για την Επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του ’21, που συγκρότησε ο ΙΗΑ για να τιμήσει το κορυφαίο για το Ελληνισμό γεγονός την Εθνικής Παλιγγενεσίας.
Δημόσιες δηλώσεις από προβεβλημένα μέλη της συσταθείσας από την κυβέρνηση επιτροπής Αγγελοπούλου για την Επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση του ’21, έχουν προκαλέσει αντιπαραθέσεις και την δυσφορία εκ μέρους σημαντικού τμήματος της κοινής γνώμης στην χώρα μας, αποτέλεσμα των οποίων εκτός των άλλων είναι η εμφάνιση εναλλακτικών πρωτοβουλιών με διαφορετική ατζέντα και ιδεολογικό προσανατολισμό από αυτών της επίσημης επιτροπής. Συνεπώς, η άποψη για ένα πλαίσιο συνεκτικής στρατηγικής στο οποίο θα ενταχθούν πιθανές δράσεις, είναι επίκαιρο για τον προσανατολισμό και της δικής μας πρωτοβουλίας και θα μπορούσε να αποτελέσει την βάση για μελλοντικές επαφές με αντίστοιχες κινήσεις.
Πυκνώνουν τα γεγονότα που ενισχύουν την εύλογη, απ’ ό,τι φαίνεται υποψία, ότι η σύνθεση της οργανωτικής επιτροπής για τις εκδηλ σεις των 200 χρόνων από τον απελευθερωτικό αγώνα του ’21 είχε (και) ιδεολογικό υπόβαθρο. Από τις πρόσφατες θέσεις ηγετικών στελεχών της Επιτροπής σχετικά με ιστορικούς πρωταγωνιστές και γεγονότα της εποχής, διαφαίνεται στην αρχή της μια συστηματική προσπάθεια διαστρέβλωσης της πραγματικότητας, με εμφανή στόχο την απαξίωση της σημασίας της εθνικής παλιγγενεσίας και την στρεβλή αξιολόγηση του αποτελέσματος του μεγαλειώδους αγώνα, όπως και του ρόλου του εξωτερικού παράγοντα και όλων των συντελεστών για τις συνέπειες της σχετικής αποτυχίας του εγχειρήματος στην διαχρονική εξέλιξη του σύγχρονου νεοελληνικού κράτους και την καθοδική πορεία του Ελληνισμού γενικότερα.
Αν η κατάσταση αφεθεί να εξελιχθεί σύμφωνα με το παραπάνω αφήγημα, θα δοθεί ένα ακόμη σημαντικό μήνυμα στον Ελληνικό λαό, ότι το εγχείρημα της πανεθνικής εξέγερσης ήταν εξ αρχής καταδικασμένο σε μερική αποτυχία, λόγω της ανεπάρκειας των ηγετών του και της ανεπίκαιρης έναρξης του απελευθερωτικού αγώνα, ένα επιχείρημα που ακούγεται κατά καιρούς από την εποχή του Αδ. Κοραή. Η γνωστή άποψη, που ετοιμάζεται έντεχνα να παρουσιαστεί στην κατάλληλη στιγμή, ότι τα ιστορικά γεγονότα δημιούργησαν το ημιτελές κρατικό νεοελληνικό μόρφωμα, το οποίο με την σειρά του γέννησε την επίπλαστη έννοια του ελληνικού έθνους, θα αποτελέσει σαν γενικότερο ιδεολογικό υπόβαθρο το συμπλήρωμα στις παραπάνω ερμηνείες. Με βάση τις γνωστές ιδεοληψίες της Επιτροπής, η έννοια του έθνους αποκτά μια επικίνδυνη σχετικότητα, όπου σύμφωνα με το κυρίαρχο ιδεολόγημα, η απαρχή του ελληνικού έθνους ήταν απότοκο συγκεκριμένης ιστορικής συγκυρίας πριν μόλις 200 χρόνια, και που τώρα, μια άλλη ιστορική αναγκαιότητα, αυτή της πολυ-πολιτισμικότητας θα επιφέρει νομοτελειακά την κατάργηση του έθνους και την αντικατάσταση του με όχημα την νέα παγκοσμιοποιημένη πραγματικότητα.
Με άλλα λόγια, ο κίνδυνος να εργαλειοποιηθεί η επέτειος των 200 χρόνων της Επανάστασης για να αποδομηθεί η κομβική σημασία του γεγονότος μέσω της διαστρέβλωσης της ιστορικής αλήθειας και των μηνυμάτων που αυτό εξέπεμψε, με την προβολή κατά κύριο λόγο, απαξιωτικών στοιχείων για την κατασυκοφάντηση του εγχειρήματος, είναι περισσότερο από ορατός. Το αποτέλεσμα που πιθανώς να αποτελεί και στόχο των αποδομητών, θα είναι να αντικατασταθεί με μια νέα κοσμοθεωρία στο συλλογικό υποσυνείδητο του Ελληνικού λαού η επικρατούσα για δύο αιώνες απελευθερωτική αντίληψη, ότι η ελευθερία κατακτάται μόνο με αγώνες και θυσίες και ότι η οικοδόμηση του κοινού μέλλοντος απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια και την υποταγή του ΕΓΩ στο ΕΜΕΙΣ, όπως μας άφησε σαν παρακαταθήκη ο μεγάλος οραματιστής του Έθνους, στρατηγός Ι. Μακρυγιάννης .
Η παραδοχή του παραπάνω σκεπτικού οδηγεί ευθέως στα πιθανά αντίμετρα και στο πλαίσιο που θα πρέπει να κινηθεί η δυνητική αντιπαράθεση. Η συνείδηση της κοινής καταγωγής των Ελλήνων και η εθνοτική τους συνέχεια διαμορφώθηκε πολύ πιο πριν από την έναρξη του Απελευθερωτικού Αγώνα. Αυτό είναι το πρώτο που οφείλουμε να αντιπαραθέσουμε και να παρουσιάσουμε κατά την διάρκεια της επετειακής περιόδου με τεκμηριωμένα επιχειρήματα για την πλήρη αποκαθήλωση του εθνομηδενιστικού αφηγήματος. Δεύτερον, η Επανάσταση του ’21 που βεβαίως είχε και κοινωνικά στοιχεία, που κατά κανόνα υποβαθμίζονται, έγινε κατά την πανθομολογούμενη δήλωση των Ελλήνων αγωνιστών, για «του Χριστού την Πίστη και την αγάπη στην Πατρίδα», δηλαδή, είχε κατά κύριο λόγο εθνικο-απελευθερωτικό χαρακτήρα, βασισμένο στο «ομόθρησκο», το «ομόγλωσσο» και το «όμαιμο». Απόδειξη του παραπάνω γεγονότος είναι και η καθολική συμμετοχή όλων των συνειδητοποιημένων στοιχείων του ελληνικού έθνους, εγκαταστημένων σε μία ευρύτατη γεωγραφική έκταση με συμπαγείς, γηγενείς Ελληνικούς πληθυσμούς, από την Β. Ήπειρο, την Πελαγονία, την Αν. Ρωμυλία, την Θράκη, τον Πόντο, την Ιωνία, την επικράτεια της σημερινής Ελλάδας και την Κύπρο. Ειδικά, η σημαντική συμβολή του ακριτικού Ελληνισμού, συμπεριλαμβανομένων των μικρών ακριτικών νησιών του Αιγαίου, δεν έχει αναδειχτεί επαρκώς και αποτελεί χρέος προς εκπλήρωση η αποκατάσταση της ιστορικής αλήθειας ως προς την συμβολή τους στον κοινό Απελευθερωτικό Αγώνα. Ειδικά για τα ακριτικά νησιά αξίζει η αναφορά ότι σε ανταπόδοση για τις θυσίες και τις καταστροφές που υπέστησαν (Ψαρά, Κάσος, κλπ.) σαν συνέπεια της συμμετοχής τους στον κοινό Αγώνα, «ανταμείφθηκαν» με την διαχρονικά ελλειμματική πολιτική, πιο σωστά την εγκατάλειψη τους εκ μέρους του σύγχρονου ελλαδικού κράτους αντί να τους προσφερθεί η στοιχειώδης εξασφάλιση της βιωσιμότητας τους.
Το τρίτο βασικό έλλειμα που δεν προβλέπεται να απασχολήσει την «συστημική» Επιτροπή και που οφείλουμε να αναπληρώσουμε, είναι το όραμα που εξέπεμπε η Επανάσταση του ’21, η απελευθέρωση και εθνική αποκατάσταση των υπόδουλων ελληνικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, το οποίο για ένα αιώνα αποτέλεσε με την μορφή της Μεγάλης Ιδέας το βασικό εθνικό αφήγημα. Αυτό όμως εξέλειπε με την Μικρασιατική Καταστροφή, αφήνοντας μέχρι σήμερα ένα ευδιάκριτο αποτύπωμα με σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στον ψυχισμό του Νεοέλληνα που επιτάθηκαν από την μη εκπλήρωση των προσδοκιών που δημιούργησε το έπος του ’40 και της Εθνικής Αντίστασης.
Σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις, το νέο εθνικό αφήγημα, η νέα Μεγάλη Ιδέα που θα αντικαταστήσει την παλαιά, δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στις διαχρονικές αξίες της παράδοσης μας, από την Αρχαιότητα, το Βυζάντιο, την καθημερινή ζωή του Νεοέλληνα και την θυμοσοφία που αυτή παράγει, κοντολογίς από τους εθνικούς και κοινωνικούς αγώνες του Ελληνικού λαού, αξίες όμως εμπλουτισμένες με σύγχρονα στοιχεία από τα επιτεύγματα του παγκόσμιου πολιτιστικού γίγνεσθαι και την εξελικτική πορεία της ανθρωπότητας. Με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από το 1821, προσφέρεται μια πρώτης τάξεως ευκαιρία, να συζητηθεί το θέμα αυτό σε όλες του τις πτυχές, ώστε με την ευρεία συμμετοχή της ελληνικής κοινωνίας στον σχετικό διάλογο, το νέο εθνικό αφήγημα να αποκτήσει την αρμόζουσα διαβάθμιση στον χώρο των εθνικών προταγμάτων και η Ελλάδα μας να ξανακερδίσει την περίοπτη θέση που της αξίζει.
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου