Από τον
Δημήτρη Γαρούφα*
Επειδή με την οικονομική κρίση δυστυχώς σταματήσαμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις στις γειτονικές χώρες, ακόμη και αν είναι θετικές για εμάς, θα αναφερθούμε σε μια σχεδόν άγνωστη (δημοσιεύτηκε πριν από τρία χρόνια και στο βιβλίο μου με τίτλο «Με το βλέμμα στο μέλλον», εκδ. Ιανός 2014) απόφαση του περιφερειακού δικαστηρίου της βουλγαρικής πόλης Νόβα Ζαγόρα, γιατί έχει ενδιαφέρον, σηματοδοτώντας νέες δυνατότητες για τον «άγνωστο» Ελληνισμό των Βαλκανίων... καθότι κάνει αναφορά στην ιστορία και την καταγωγή των 15.000 ελληνικής καταγωγής Σαρακατσάνων Βουλγαρίας και στο δικαίωμά τους να έχουν ελληνικά ονοματεπώνυμα.
Είναι η υπ’ αρ. 30/2010 απόφαση του περιφερειακού δικαστηρίου της πόλης Νόβα Ζαγόρα στη Βουλγαρία και χαίρομαι γιατί η Δικαιοσύνη στη γειτονική χώρα, παραμερίζοντας τις σκοπιμότητες, αποφάσισε με βάση την ιστορική αλήθεια. Η απόφαση είναι αξιοπρόσεκτη νομικά και ιστορικής σημασίας, γιατί ερμηνεύει τη βουλγαρική νομοθεσία υπό το πρίσμα της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, δίνει σύγχρονο ορισμό στον όρο «μειονότητα» και αναγνωρίζει σε μέλος μιας μειονότητας το δικαίωμα να έχει επίσημα το όνομα που έχει στο πλαίσιο της κοινωνικής του ζωής μέσα στην εθνική μειονότητα.
Για την Ελλάδα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί η απόφαση εκδόθηκε έπειτα από αίτηση του ελληνικής καταγωγής Σαρακατσάνου Ντίμιταρ Γριβώφ (πρώτος πρόεδρος της Πανβουλγαρικής Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσάνων την περίοδο 1990-1994), ο οποίος στην αίτησή του αναφέρει -και το δέχεται ως αληθές το δικαστήριο- ότι οι πρόγονοί του έφυγαν από το μέσον της Ελλάδας (Αγραφα, Πίνδος) πριν από 200 χρόνια, ότι οι Σαρακατσάνοι στη Βουλγαρία έχουν μητρική γλώσσα την ελληνική, ότι κράτησαν έως τώρα τη δική τους πολιτιστική ιδιαιτερότητα και ότι αναγκάστηκαν στη Βουλγαρία στις αρχές του 20ού αιώνα να προσθέσουν «-ωφ» ή «-εφ» στα επώνυμά τους, αλλά στις κοινωνικές σχέσεις τους χρησιμοποιούν και σήμερα ελληνικά ονοματεπώνυμα, ζητώντας δε να διορθωθεί η ληξιαρχική πράξη γέννησης και επίσημα πλέον να ονομάζεται Δημήτριος Γρίβας.
Το δικαστήριο δέχθηκε αποδεδειγμένα τα πραγματικά γεγονότα (με κάποια λάθη) και επισημαίνει ότι ναι μεν η βουλγαρική νομοθεσία επέβαλλε παλιότερα όλα τα επώνυμα των πολιτών που ζούσαν στη Βουλγαρία να έχουν υποχρεωτικά κατάληξη σε «-ωφ» ή «-εφ», αλλά προβλέπονται εξαιρέσεις αν το απαιτούν η οικογενειακή, η εθνική και η θρησκευτική παράδοση κάποιου.
Επικαλείται την υπ’ αρ. 2/18-2-98 απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της Βουλγαρίας, που τονίζει ότι ακόμη και αν δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για εθνικές μειονότητες, τα σημαντικότερα στοιχεία για αναγνώριση εθνικής μειονότητας είναι η γλώσσα, τα ονόματα, η παράδοση και η πολιτιστική κληρονομιά, και ότι ο όρος πρέπει να ερμηνευθεί σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα.
Η απόφαση επισημαίνει ότι το δικαίωμα στο όνομα είναι προσωπικό και αναφαίρετο, δέχεται ότι ο αιτών ανήκει στη μειονότητα των Σαρακατσάνων της Βουλγαρίας, της οποίας τα μέλη έχουν μητρική γλώσσα την ελληνική, ότι στις μεταξύ τους σχέσεις και επαφές χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα ελληνικά ονοματεπώνυμα και την ελληνική γλώσσα, ότι έχουν ιδιαίτερες οικογενειακές και πολιτιστικές παραδόσεις και ότι ο αιτών έχει δικαίωμα να αποκαλείται με το όνομα, με το οποίο είναι γνωστός στην εθνική ομάδα όπου ανήκει... Το δικαστήριο κρίνει ότι η πραγματική κατάσταση πρέπει να αναγνωριστεί νομικά και να δοθεί η δυνατότητα στον Dimitar Grivof να γράφεται και να αποκαλείται στο εξής Δημήτριος Γρίβας, ενώ διατάσσεται διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης.
Επικαλείται την υπ’ αρ. 2/18-2-98 απόφαση του ανώτατου δικαστηρίου της Βουλγαρίας, που τονίζει ότι ακόμη και αν δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο για εθνικές μειονότητες, τα σημαντικότερα στοιχεία για αναγνώριση εθνικής μειονότητας είναι η γλώσσα, τα ονόματα, η παράδοση και η πολιτιστική κληρονομιά, και ότι ο όρος πρέπει να ερμηνευθεί σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα.
Η απόφαση επισημαίνει ότι το δικαίωμα στο όνομα είναι προσωπικό και αναφαίρετο, δέχεται ότι ο αιτών ανήκει στη μειονότητα των Σαρακατσάνων της Βουλγαρίας, της οποίας τα μέλη έχουν μητρική γλώσσα την ελληνική, ότι στις μεταξύ τους σχέσεις και επαφές χρησιμοποιούν ακόμη και σήμερα ελληνικά ονοματεπώνυμα και την ελληνική γλώσσα, ότι έχουν ιδιαίτερες οικογενειακές και πολιτιστικές παραδόσεις και ότι ο αιτών έχει δικαίωμα να αποκαλείται με το όνομα, με το οποίο είναι γνωστός στην εθνική ομάδα όπου ανήκει... Το δικαστήριο κρίνει ότι η πραγματική κατάσταση πρέπει να αναγνωριστεί νομικά και να δοθεί η δυνατότητα στον Dimitar Grivof να γράφεται και να αποκαλείται στο εξής Δημήτριος Γρίβας, ενώ διατάσσεται διόρθωση της ληξιαρχικής πράξης.
Αναφέρθηκα σε αυτήν την απόφαση και γιατί είναι αξιοπρόσεκτη νομικά αλλά και γιατί αυτός ο λαμπρός Ελληνας ζήτησε να αποκτήσει και την ελληνική υπηκοότητα, για να πεθάνει με ελληνική ταυτότητα, όπως μου έλεγε τηλεφωνικά πριν από μέρες, αλλά δυστυχώς η αίτησή του εκκρεμεί εδώ και δύο χρόνια...
Δεν θέλω να επεκταθώ σε λεπτομέρειες, λέω μόνο ότι είναι ντροπή να κωλυσιεργούν κάποιοι «αρμόδιοι», καθυστερώντας την απόδοση της ελληνικής υπηκοότητας σε αυτόν τον άνθρωπο που, πέραν της ελληνικής καταγωγής του, έχει αφιερώσει τη ζωή του στον Ελληνισμό συμβάλλοντας -μεταξύ άλλων- στην ίδρυση 18 συλλόγων Σαρακατσάνων σε αντίστοιχες βουλγαρικές πόλεις και αντίστοιχων φροντιστηρίων ελληνικής γλώσσας...
Δεν θέλω να επεκταθώ σε λεπτομέρειες, λέω μόνο ότι είναι ντροπή να κωλυσιεργούν κάποιοι «αρμόδιοι», καθυστερώντας την απόδοση της ελληνικής υπηκοότητας σε αυτόν τον άνθρωπο που, πέραν της ελληνικής καταγωγής του, έχει αφιερώσει τη ζωή του στον Ελληνισμό συμβάλλοντας -μεταξύ άλλων- στην ίδρυση 18 συλλόγων Σαρακατσάνων σε αντίστοιχες βουλγαρικές πόλεις και αντίστοιχων φροντιστηρίων ελληνικής γλώσσας...
*Δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου