Οι έρευνες για πετρέλαιο ενεργοποιούν ρήγματα για σεισμούς; Αυτό είναι το σενάριο που κυκλοφορεί στο μυαλό πολλών Ελλήνων τις τελευταίες ώρες μετά τους απανωτούς σεισμούς που πλήττουν την χώρα μας ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη πολλές έρευνες. Χαρακτηριστικό είναι ότι στις ΗΠΑ έκθεση έδειξε ότι οι γεωτρήσεις προκαλούν σεισμούς. Οι έρευνες όμως;
Η σχέση βαθιών γεωτρήσεων για την άντληση πετρελαίου και σεισμικών δονήσεων είναι όντως ένα πραγματικό γεγονός που έχει καταγραφεί επίσημα και έχει προκαλέσει το μεγάλο ενδιαφέρον των Αμερικανών επιστημόνων.
Όπως αναφέρεται στη διεθνή βιβλιογραφία , ερευνητές της αμερικανικής γεωλογικής υπηρεσίας USGS εκτιμούν ότι η απότομη αύξηση που καταγράφεται τελευταία στη συχνότητα των σεισμών στις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ οφείλεται πιθανότητα στις γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου.
Μάλιστα σημειώνουν ότι η συχνότητα δονήσεων με μέγεθος άνω των 3 Ρίχτερ αυξήθηκε κατά 20 φορές από τα τέλη του 20ού αιώνα μέχρι σήμερα, και η μεταβολή αυτή «είναι σχεδόν σίγουρα ανθρωπογενής» .
Η έρευνα καταγράφει μια μικρή αρχικά αύξηση των σεισμών που εμφανίστηκε το 2001 κατά μήκους των συνόρων του Κολοράντο και του Νέου Μεξικού , μια περιοχή στην οποία άρχισαν τότε να εξορύσσονται μεγάλες ποσότητες μεθανίου. Μια δεύτερη και πιο απότομη αύξηση καταγράφηκε το 2009 σε όλη τη μεσοδυτική χώρα και δείχνει να συνδέεται με τις γεωτρήσεις πετρελαίου και αερίου, από τις οποίες αρκετές βρίσκονται στο Άρκανσο και την Οκλαχόμα.
Μάλιστα, ορισμένοι επιστήμονες είχαν αποδώσει τους σεισμούς στο Άρκανσο, την Οκλαχόμα και το Οχάιο στις λεγόμενες γεωτρήσεις υδραυλικής διάρρηξης , στις οποίες τεράστιες ποσότητες νερού, χημικών και άμμου διοχετεύονται υπό πίεση μέσα σε σχιστολιθικά πετρώματα, τα οποία θρυμματίζονται απότομα και απελευθερώνουν έτσι το πετρέλαιο ή το φυσικό αέριο που περιέχουν στο εσωτερικό τους.
Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Geology προσελκύει το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τα συμπεράσματά της σχετικά με το εάν η άντληση του πετρελαίου και του φυσικού αερίου προκαλεί σεισμούς. Ειδικότερα, η μελέτη εξετάζει το μεγαλύτερο σεισμό στην ιστορία της Οκλαχόμα, μία δόνηση 5,7 που έπληξε την μικρή πόλη της Prague στις 6 Νοεμβρίου 2011. Ο σεισμός έγινε αισθητός σε 17 πολιτείες.
Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, ο ένοχος δεν είναι αυτή καθαυτή η γεώτρηση, αλλά η έγχυση των λυμάτων από την άντληση πίσω στο έδαφος μετά τη γεώτρηση. Ακόμα κι αν τα λύματα είχαν ριχτεί σε παλιά πηγάδια γύρω από την Prague από τις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι μελετητές υποστηρίζουν ότι, καθώς οι ρωγμές που στο παρελθόν περιείχαν πετρέλαιο γέμιζαν με νερό, από το 2001 έως το 2006, το μέγεθος της πίεσης που απαιτείται για να συνεχίσουμε να διοχετεύουμε το νερό υπόγεια δεκαπλασιάστηκε. Η προκύπτουσα μεταβολή της πίεσης προκάλεσε μία όχληση σε ένα κοντινό ρήγμα γνωστό ως ρήγμα Wilzetta και, στη συνέχεια, ήρθε ο σεισμός. Το πηγάδι που εξετάζει η μελέτη δεν διανοίχτηκε με την αμφιλεγόμενη τεχνική της υδραυλικής ρωγμάτωσης, γνωστής ως fracking.
Μια αξιολόγηση της μελέτης από το Lamont-Doherty Earth Observatory του Πανεπιστημίου της Κολούμπια αναφέρει τα λόγια μίας εκ των συντακτών της μελέτης, της γεωλόγου Heather Savage της Κολούμπια: «Όταν ασκείς υπερβολική πίεση στο ρήγμα, μειώνεις την τάση που κρατά το ρήγμα καρφωμένο στη θέση του και τότε ακριβώς συμβαίνει ο σεισμός».
Υπήρξαν πολλοί σεισμοί πρόσφατα σε διάφορες περιοχές των ΗΠΑ που παραδοσιακά δεν έχουν χτυπηθεί ιδιαίτερα από τον εγκέλαδο, συμπεριλαμβανομένων των περιοχών Αρκάνσας, Τέξας, Οχάιο και Κολοράντο – όλες πολιτείες όπου τυχαίνει η δραστηριότητα fracking να έχει αυξηθεί σημαντικά κατά την τελευταία δεκαετία. Η μελέτη του Geology εκτιμά ότι κατά τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ο αριθμός των σεισμών στις κεντρικές ΗΠΑ ήταν 11 φορές πιο υψηλός από το μέσο όρο των τελευταίων 30 ετών.
Η ιδέα ότι η έγχυση νερού βαθιά στο έδαφος προκαλεί τους σεισμούς δεν είναι κάτι πρωτάκουστο ούτε καν σοκαριστικό. Είτε είμαστε υπέρ ή κατά του fracking, είναι δύσκολο να συλλάβουμε ότι η διοχέτευση δισεκατομμυρίων γαλονιών νερού και άλλων υγρών στο υπέδαφος εδώ και πολλές δεκαετίες, ίσως μια μέρα προκαλέσει μετακινήσεις στις μάζες, ιδιαίτερα όταν οι εν λόγω εδαφικές δομές έχουν μείνει ουσιαστικά ανέγγιχτες για εκατομμύρια χρόνια.
Τα αποτελέσματα της έρευνας από το αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο που κυκλοφόρησε πέρυσι ουσιαστικά καταλήγει στο συμπέρασμα ότι μια απότομη αύξηση της σεισμικής δραστηριότητας στις κεντρικές ΗΠΑ ήταν το αποτέλεσμα της έγχυσης νερού σε υπόγειες κοιλότητες. Υπάρχει επίσης αυξανόμενη ανησυχία ότι η γεωτρήσεις φυσικού αερίου στην Ολλανδία έχουν οδηγήσει σε κάποιους πρόσφατους σεισμούς.
Οργανώσεις που εναντιώνονται στο fracking ελπίζουν ότι η ολοένα και μεγαλύτερη συγκέντρωση στοιχείων που αποδεικνύουν τη σχέση μεταξύ των ενέσιμων λυμάτων και των σεισμών θα περιορίσουν τη χρήση του fracking. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, η σύνδεση αυτή δεν φαίνεται να κερδίζει μεγάλη κύμα υποστηρικτών. Ακόμη και ενώ το Τέξας ξαναγράφει το νομικό πλαίσιο των γεωτρήσεων, η πολιτεία δεν εξετάζει τη σχέση. Ούτε η Καλιφόρνια, η οποία δεν είναι ξένη προς τους σεισμούς.
Οι υποστηρικτές του Fracking υποστηρίζουν ότι τα αποδεικτικά στοιχεία έχουν κενά και ότι ο περιορισμός του fracking θα επιφέρει πολύ σοβαρότερες οικονομικές επιπτώσεις από τις ζημιές που μπορούν να προκαλέσουν μερικοί σεισμοί. Σε μια συζήτηση on line που αναρτήθηκε το Δεκέμβριο από το Πανεπιστήμιο Tufts, ο Bruce McKenzie Everett, αναπληρωτής καθηγητής στη Σχολή Διεθνών Σχέσεων Fletcher του Tufts και βετεράνος με εικοσαετή καριέρα στην ExxonMobil, σχολίαζε: «Αν επιβάλλαμε αυτή τη στιγμή μορατόριουμ στο νέο fracking, η τιμή του φυσικού αερίου θα ανέβαινε. Αυτό σημαίνει ότι θα ανέβαινε και η τιμή του ρεύματος και θα ακολουθούσε και η θέρμανση».
Στη Νέα Υόρκη, όπου οι ρυθμιστικές αρχές της πολιτείας μελετούν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της εκμετάλλευσης τεράστιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου, το Τμήμα Περιβαλλοντικής Προστασίας απέρριψε τον κίνδυνο των σεισμών, αν και είχε προσλάβει έναν γεωλόγο της Κολούμπια για να το εξετάσει.
Ας δούμε τι έχει πει για το θέμα ο καθηγητής σεισμολογίας Άκης Τσελέντης αναφερόμενος στις γεωτρήσεις στο Κατάκολο που ξεκινούν άμεσα. Αναφέρει πως υπάρχει κίνδυνος ενεργοποίησης ρηγμάτων αλλά και καταστροφής του περιβάλλοντος.
Ο καθηγητής σεισμολογίας και διευθυντής του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου, είπε στο «Ράδιο Γαμμα» ότι δεν αποκλείει φαινόμενο blowout, όπως έγινε στον κόλπο του Μεξικού, ενώ αναφέρει πως στην Πολιτεία της Οκλαχόμα στις ΗΠΑ στην οποία δεν γίνονται ποτέ σεισμοί, άρχισε η γη να τρέμει με 5,7 Ρίχτερ.
Ο Άκης Τσελέντης ξεκαθάρισε από την αρχή πως δεν είναι αντίθετος με την εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της Ελλάδος. Όμως ζητά αυτή η εκμετάλλευση να γίνει σωστά, και όχι όπως πάνε. «Ας μην ξεχνάμε ότι αυτή η περιοχή της Δυτικής Ελλάδος είναι η πιο σεισμική περιοχή της Ευρώπης και μία από τις πιο σεισμικά ενεργές περιοχές του κόσμου. Να μην ξεχάσουμε επίσης πως το βασικό μας προϊόν είναι το τουριστικό προϊόν»…
Ο καθηγητής σεισμολογίας θεωρεί πως το εγχείρημα που ξεκινά τις επόμενες εβδομάδες στο Κατάκολο είναι «μαύρη κατάρα». Λέει χαρακτηριστικά: «Θεωρώ πως αυτό που πάει να γίνει δεν είναι να βρουν τον μαύρο χρυσό, αλλά το όλο εγχείρημα θα είναι μαύρη κατάρα, γιατί στην εποχή των εναλλακτικών ενεργειών θα πρέπει να κοιτάξουμε αλλού και όχι στην πίσσα! Αλλά αυτό είναι πολιτική.
Σίγουρα όμως θα πρέπει να ξέρει η εταιρεία που να βάλει το τρυπάνι. Εδώ ένα Νοσοκομείο φτιάχνεις και κάνεις την λεγόμενη μελέτη σεισμικής επικινδυνότητας. Κάνεις μία επέκταση σχεδίου πόλεως και λες στον Δήμρχο πρόσεξε εδώ δεν θα επεκταθείς. Και αυτό στο δείχνει η μικροζωνική μελέτη» λέει ο καθηγητής επισημαίνοντας πως τιποτα από τα παραπάνω δεν έχει γίνει. Για να ξεδιπλώσει στην συνέχεια την επιχειρηματολογία του, που σίγουρα θα πρέπει να προβληματίσει τους αρμοδίους…
Κίνδυνος ενεργοποίησης ρηγμάτων! Θα κόψει την γεώτρηση σαν … καρότο!
Ο καθηγητής σεισμολογίας είναι κατηγορηματικός ως προς την πρόκληση σεισμών από τις γεωτρήσεις.
Ο καθηγητής σεισμολογίας είναι κατηγορηματικός ως προς την πρόκληση σεισμών από τις γεωτρήσεις.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση της εφημερίδας «Κόσμος της Πάτρας» τόνισε: «Η άντληση του πετρελαίου προκαλεί δευτερογενή γέννηση σεισμών, προκαλεί ενεργοποίηση ρηγμάτων. Αυτό είναι δεδομένο. Έχω χίλια παραδείγματα. Κλασικό παράδειγμα το παράδειγμα της Οκλαχόμα. Μία περιοχή εντελώς ασεισμική, στην οποία η άντληση προκάλεσε σεισμό κοντά στα 5,7 Ρίχτερ. Και με τεράστια σεισμική αλληλουχία. Εκεί δεν γίνονταν καθόλου σεισμό. Και δεν λέω να προκαλέσει σεισμό στο Ιόνιο και να καταστραφούν τα νησιά μας γιατί τα νησιά είναι θωρακισμένα. Το πρόβλημα είναι ότι αυτός ο σεισμός μπορεί να κόψει την γεώτρηση… σαν καρότο! Και επειδή μιλάμε για κοιτάσματα υψηλών πιέσεων τότε θα έχουμε το φαινόμενο blowout. Δεν μπορεί να δουλέψει και το πετρέλαιο βγαίνει πάνω. Και καταλαβαίνετε αυτό, τι σημαίνει! Ενδεχόμενο να υπάρξει ρύπανση… όπως στο Μεξικό! «Το φαινόμενο blowout συνέβη στον Κόλπο του Μέξικο» συνεχίζει ο καθηγητής.
«Εκεί είχαμε 4 εκατομμύρια βαρέλια αργό πετρέλαιο που βγήκαν στις ακτές και καταστράφηκαν ολόκληρες κοινωνίες. Τι πρέπει να γίνει λοιπόν. Το οποίο δεν υπάρχει στην πραγματικά γελοία περιβαλλοντική μελέτη που κατατέθηκε. Πρώτο που πρέπει να γίνει είναι μία λεπτομερής μικροζωνική μελέτη του βυθού. Πρέπει με τεχνικές να δούμε που είναι τα σεισμογόνα ρήγματα, και δεύτερον εφόσον τοποθετηθεί η γεώτρηση και αρχίσει η πρώτη φάση της άντλησης να υπάρχουν δίκτυα τοπικά, υπάρχουν σήμερα τέτοιες τεχνικές με συστοιχία σεισμικών ραντάρ, με τα οποία εντοπίζουμε πολύ μικρούς σεισμούς. Για παράδειγμα βλέπω σήμερα σεισμούς στην Κεφαλλονιά, της τάξης του 0,2 Ρίχτερ στα 200 χιλιόμετρα. Επομένως πρέπει κατά τη διάρκεια της άντλησης να παρακολουθούμε, μήπως έχουμε ενεργοποίηση κάποιου κοντινού ρήγματος και μήπως έχουμε μετατόπιση επικέντρου προς την περιοχή της γεώτρησης. Και αυτό το γελοίο επιχείρημα που ακούω από τους ανθρώπους κάποιων εταιρειών, τα παπαγαλάκια τα λεγόμενα, ότι επειδή έχουν εύκαμπτα στελέχη γεωτρήσεων, δεν πρόκειται να σπάσουν, μα δεν μιλάω εγώ για σπάσιμο του σωλήνα της γεώτρησης, μιλάω για αστοχίες στον περιβάλλοντα χώρο».
Mε πληροφορίες από pentapostagma.gr
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου