http://infognomonpolitics.blogspot.gr/2017/04/blog-post_660.html?utm_source=feedburner&utm_medium=email&utm_campaign=Feed:+InfognomonPolitics+(InfognomonPolitics)
Έτσι μιλά ο Ισοκράτης για τον Ευαγόρα, που πέρασε την παιδική του ηλικία στην εξορία, εκεί στους Σόλους της Κιλικίας. Αφού συγκέντρωσε 50 οπαδούς του κατέλαβε τη Σαλαμίνα σε μία νύχτα, διώχνοντας τον Φοίνικα βασιλιά της Αυδήμονα.
Φοινικοκρατούμενη λοιπόν, μετά την εξορία του Ευαγόρα η Σαλαμίνα.
Επιστρέφοντας ενίσχυσε τα τείχη και την άμυνα της πόλης, ακολούθησε αντι-περσική πολιτική και μέχρι το τέλος της βασιλείας του αγωνίστηκε για την ένωση όλων των κυπριακών βασιλείων. Έκανε συμμαχία με τους Αθηναίους και συνεργάστηκε μαζί τους στη διαμάχη που είχαν με τη Σπάρτη. Μετά την ήττα των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς, ο Αθηναίος ναύαρχος Κόνων κατέφυγε με τον στόλο του στη Σαλαμίνα.
Εκεί, με τη βοήθεια του Ευαγόρα και των Περσών νίκησε τους Σπαρτιάτες στη ναυμαχία της Κνίδου το 394 π.Χ. Έκοψε χρυσά νομίσματα, αντικατέστησε το περσικό νομισματικό σύστημα και έφερε το ελληνικό αλφάβητο, αντικαθιστώντας το κυπριακό συλλαβητάριο. Αποκατέστησε λοιπόν ο Ευαγόρας, ένας Έλλην της εξορίας, την ελληνική παρουσία και φυσιογνωμία της πόλεως και προσπάθησε από το 391 π.Χ. να ενώσει τις κυπριακές πόλεις.
Το 386 π.Χ., μετά την Ανταλκίδειο ειρήνη, η Αθήνα τον εγκαταλείπει και αφήνει την Κύπρο στους Πέρσες. Ιστορική παραμένει η αντίστασή του, μέχρι που ο στόλος του το 381 π.Χ. συντρίβεται στη ναυμαχία του Κιτίου και οι μάχες συνεχίζονται στην ξηρά. Ο Ευαγόρας αναγκάζεται να υπογράψει ειρήνη με τους Πέρσες με δυσβάστακτους όρους.
Δολοφονήθηκε μαζί με τον γιο του Πνυταγόρα το 374 π.Χ. για να τον διαδεχτεί ο άλλος γιος του, ο Νικοκλής.
Νά, η επαναλαμβανόμενη στην Ιστορία περιπέτεια της Κύπρου. Και σκέφτομαι τον κορυφαίο Έλληνα βασιλέα της Σαλαμίνας της Κύπρου, με το ελληνικό όραμα. Και τους Φοίνικες και το ανθελληνικό μένος και τον αγώνα των εξορίστων Ελλήνων της Κύπρου να επιβιώσουν στο άκρο του Ελληνισμού. Και σκέφτομαι την ιστορία που επαναλαμβάνεται. Και εκείνη την ελληνική επιμονή του Ευαγόρα.
Και την εγκατάλειψή του από τους Αθηναίους και το τέλος του. Που συνοψίζει επωδύνως την περιπέτεια και την ιστορική μας δοκιμασία μέσα στους αιώνες εδώ στην Κύπρο. Ελληνικός εμφύλιος, αφενός, αλλά και έρως πατρίδος από μέρους μας, αφετέρου. Και εγκατάλειψη. Εις το μέσον των ισχυρών της Ανατολής. Τότε ήταν οι Πέρσες. Μαζί και οι Φοίνικες, οι έμποροι των αιώνων. Που τους αφάνισε μεν η Ιστορία, παραμένουν όμως ως τρόπος και παράδειγμα μέχρι σήμερα, με τη δεσποτεία και την αναζήτηση του χρήματος.
Ποιος νοιάζεται τώρα για όλα αυτά, καθώς τα έχουμε προ πολλού εξορίσει, όπως κι εκείνο τον σώφρονα λόγο του Ισοκράτους περί του Ελληνισμού και της Ελληνικότητος, που είχε τη σοφία να υποδείξει τα αυτονόητα που ακόμα τα ψάχνουμε, παγιδευμένοι στη ρητορική του εθνικισμού της Δύσεως, αλλά και στα εγχώρια, τα ενδημούντα πολιτικά και άλλα πάθη μας, κι εκείνο το ανθελληνικό μένος; Πως ο Ελληνισμός δεν είναι τόπος αλλά τρόπος.
Αυτό, άλλωστε, δεν μας δίδαξε η ελληνιστική διασπορά κι αργότερα το αγιασμένο Βυζάντιο; Τρόπος ο Ελληνισμός και όχι μόνο τόπος. Πρόταση και αλήθεια ζωής.
«Έλληνες ονομάζονται πιο πολύ όσοι δέχτηκαν τον τρόπο της δικιάς μας αγωγής και μόρφωσης, παρά αυτοί που έχουν την ίδια με εμάς καταγωγή», μας λέει ο Ισοκράτης. ―«Μάλλον Έλληνας καλείσθαι τους της παιδεύσεως της ημετέρας ή τους της κοινής φύσεως μετέχοντας».
Να το παράδειγμα του Ευαγόρου κι η υπόδειξη του Ισοκράτους, η πρόκληση και η πρόσκληση της Ιστορίας, αν θέλουμε να συνεχίσουμε να ζούμε ως Έλληνες σ’ αυτό το έσχατο όριο του Γένους ημών.
ΝΙΚΟΣ ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ
Σημερινή
Να το παράδειγμα του Ευαγόρου κι η υπόδειξη του Ισοκράτους, η πρόκληση και η πρόσκληση της Ιστορίας, αν θέλουμε να συνεχίσουμε να ζούμε ως Έλληνες
Ο αρχαιολογικός χώρος της Σαλαμίνας της Κύπρου
Σκέφτομαι εκείνο το παλαιό κείμενο του Ισοκράτους για τον Ευαγόρα, τον βασιλέα της Σαλαμίνος, που άλλοτε διδάσκαμε στα σχολεία της Κύπρου. Ήμαστε τότε στη δεκαετία του ’60. Ένα κείμενο επιστολής του «Προς Νικοκλέα», τον υιό του δολοφονηθέντος βασιλέως Ευαγόρου, με τίτλο «Ευαγόρας».
Ένας «πανηγυρικός» ήταν, ένας ύμνος για τον Έλληνα βασιλέα της Σαλαμίνος της Κύπρου Ευαγόρα, από ένα σπουδαίο ρήτορα της αθηναϊκής μητρόπολης, τον Ισοκράτη: «Παραλαβών γαρ [ο Ευαγόρας] την πόλιν εκβεβαρβαρωμένην και διά την των Φοινίκων αρχήν ούτε τους Έλληνας προσδεχομένην ούτε τέχνας επισταμένην ούτ' εμπορίω χρωμένην ούτε λιμένα κεκτημένην… ούτως ηύξησε την πόλιν ώστε μηδεμιάς των Ελληνίδων απολελείφθαι, και δύναμιν τοσαύτην ενεποίησεν ώστε πολλούς φοβείσθαι των πρότερον καταφρονούντων αυτής». Έτσι μιλά ο Ισοκράτης για τον Ευαγόρα, που πέρασε την παιδική του ηλικία στην εξορία, εκεί στους Σόλους της Κιλικίας. Αφού συγκέντρωσε 50 οπαδούς του κατέλαβε τη Σαλαμίνα σε μία νύχτα, διώχνοντας τον Φοίνικα βασιλιά της Αυδήμονα.
Φοινικοκρατούμενη λοιπόν, μετά την εξορία του Ευαγόρα η Σαλαμίνα.
Επιστρέφοντας ενίσχυσε τα τείχη και την άμυνα της πόλης, ακολούθησε αντι-περσική πολιτική και μέχρι το τέλος της βασιλείας του αγωνίστηκε για την ένωση όλων των κυπριακών βασιλείων. Έκανε συμμαχία με τους Αθηναίους και συνεργάστηκε μαζί τους στη διαμάχη που είχαν με τη Σπάρτη. Μετά την ήττα των Αθηναίων στους Αιγός ποταμούς, ο Αθηναίος ναύαρχος Κόνων κατέφυγε με τον στόλο του στη Σαλαμίνα.
Εκεί, με τη βοήθεια του Ευαγόρα και των Περσών νίκησε τους Σπαρτιάτες στη ναυμαχία της Κνίδου το 394 π.Χ. Έκοψε χρυσά νομίσματα, αντικατέστησε το περσικό νομισματικό σύστημα και έφερε το ελληνικό αλφάβητο, αντικαθιστώντας το κυπριακό συλλαβητάριο. Αποκατέστησε λοιπόν ο Ευαγόρας, ένας Έλλην της εξορίας, την ελληνική παρουσία και φυσιογνωμία της πόλεως και προσπάθησε από το 391 π.Χ. να ενώσει τις κυπριακές πόλεις.
Το 386 π.Χ., μετά την Ανταλκίδειο ειρήνη, η Αθήνα τον εγκαταλείπει και αφήνει την Κύπρο στους Πέρσες. Ιστορική παραμένει η αντίστασή του, μέχρι που ο στόλος του το 381 π.Χ. συντρίβεται στη ναυμαχία του Κιτίου και οι μάχες συνεχίζονται στην ξηρά. Ο Ευαγόρας αναγκάζεται να υπογράψει ειρήνη με τους Πέρσες με δυσβάστακτους όρους.
Δολοφονήθηκε μαζί με τον γιο του Πνυταγόρα το 374 π.Χ. για να τον διαδεχτεί ο άλλος γιος του, ο Νικοκλής.
Νά, η επαναλαμβανόμενη στην Ιστορία περιπέτεια της Κύπρου. Και σκέφτομαι τον κορυφαίο Έλληνα βασιλέα της Σαλαμίνας της Κύπρου, με το ελληνικό όραμα. Και τους Φοίνικες και το ανθελληνικό μένος και τον αγώνα των εξορίστων Ελλήνων της Κύπρου να επιβιώσουν στο άκρο του Ελληνισμού. Και σκέφτομαι την ιστορία που επαναλαμβάνεται. Και εκείνη την ελληνική επιμονή του Ευαγόρα.
Και την εγκατάλειψή του από τους Αθηναίους και το τέλος του. Που συνοψίζει επωδύνως την περιπέτεια και την ιστορική μας δοκιμασία μέσα στους αιώνες εδώ στην Κύπρο. Ελληνικός εμφύλιος, αφενός, αλλά και έρως πατρίδος από μέρους μας, αφετέρου. Και εγκατάλειψη. Εις το μέσον των ισχυρών της Ανατολής. Τότε ήταν οι Πέρσες. Μαζί και οι Φοίνικες, οι έμποροι των αιώνων. Που τους αφάνισε μεν η Ιστορία, παραμένουν όμως ως τρόπος και παράδειγμα μέχρι σήμερα, με τη δεσποτεία και την αναζήτηση του χρήματος.
Ποιος νοιάζεται τώρα για όλα αυτά, καθώς τα έχουμε προ πολλού εξορίσει, όπως κι εκείνο τον σώφρονα λόγο του Ισοκράτους περί του Ελληνισμού και της Ελληνικότητος, που είχε τη σοφία να υποδείξει τα αυτονόητα που ακόμα τα ψάχνουμε, παγιδευμένοι στη ρητορική του εθνικισμού της Δύσεως, αλλά και στα εγχώρια, τα ενδημούντα πολιτικά και άλλα πάθη μας, κι εκείνο το ανθελληνικό μένος; Πως ο Ελληνισμός δεν είναι τόπος αλλά τρόπος.
Αυτό, άλλωστε, δεν μας δίδαξε η ελληνιστική διασπορά κι αργότερα το αγιασμένο Βυζάντιο; Τρόπος ο Ελληνισμός και όχι μόνο τόπος. Πρόταση και αλήθεια ζωής.
«Έλληνες ονομάζονται πιο πολύ όσοι δέχτηκαν τον τρόπο της δικιάς μας αγωγής και μόρφωσης, παρά αυτοί που έχουν την ίδια με εμάς καταγωγή», μας λέει ο Ισοκράτης. ―«Μάλλον Έλληνας καλείσθαι τους της παιδεύσεως της ημετέρας ή τους της κοινής φύσεως μετέχοντας».
Να το παράδειγμα του Ευαγόρου κι η υπόδειξη του Ισοκράτους, η πρόκληση και η πρόσκληση της Ιστορίας, αν θέλουμε να συνεχίσουμε να ζούμε ως Έλληνες σ’ αυτό το έσχατο όριο του Γένους ημών.
ΝΙΚΟΣ ΟΡΦΑΝΙΔΗΣ
Σημερινή
.jpg)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου