Οι περισσότεροι από τούς σημερινούς Αγιορείτες Μοναχούς είναι νέοι καί μορφωμένοι. Απαρνούνται τόν μάταιο κόσμο καί όλα όσα τούς εμποδίζουνε στήν κατόρθωση της αρετής, μέ επίγνωση αναζητούν τόν Θεό καί τή βίωση μυστικών θείων εμπειριών, βιάζοντας εαυτούς βιάζονται νά ζήσουν τόν Χριστό καί τή Βασιλεία Του επί της γης.
Υπόσχονται παρθενία καί αγωνίζονται γιά τήν κάθαρση της ψυχής τους, γιά νά γευθούν τή θεία χάρη. Καθώς τό λέει καί ο μακαρισμός: «μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τόν Θεόν όψονται»
(Ματθ. ε΄. Τήν κάθαρση ακολουθεί ο αγιασμός, ο φωτισμός, η θέωση. Οι μοναχοί είναι φιλόπονοι καί εργατικοί. Διά των διακονημάτων καί των άλλων εργασιών μέσα στά πλαίσια της υπακοής υπηρετούν τούς αδελφούς, μέ πνεύμα ανιδιοτελείας καί ακτημοσύνης, γιά νά υμνούν καί νά παρακαλούν τόν Θεό απερίσπαστοι από μέριμνες κοσμικές.
(Ματθ. ε΄. Τήν κάθαρση ακολουθεί ο αγιασμός, ο φωτισμός, η θέωση. Οι μοναχοί είναι φιλόπονοι καί εργατικοί. Διά των διακονημάτων καί των άλλων εργασιών μέσα στά πλαίσια της υπακοής υπηρετούν τούς αδελφούς, μέ πνεύμα ανιδιοτελείας καί ακτημοσύνης, γιά νά υμνούν καί νά παρακαλούν τόν Θεό απερίσπαστοι από μέριμνες κοσμικές.
Διακονούν τούς αδελφούς καί τούς προσκυνητάς τΙς Μονής καί μέ προθυμία εκφράζουν καί έτσι τήν πρός πάντας αγάπη τους. Σύμφωνα καί μέ τόν λόγο του Κυρίου μας: «εν τούτω γνώσονται πάντες ότι εμοί μαθηταί εστέ, εάν αγάπην έχητε εν αλλήλοις» (Ιωάν.ιγ΄35). Διότι δέν είναι δυνατόν νά ισχυρίζεται κανείς ότι αγαπά τόν Θεόν, εάν δέν αγαπά συγχρόνως καί τούς αδελφούς του, σύμφωνα μέ τόν ΄Αγιο της αγάπης (Α΄ Ιω.δ΄20). Διά της αγάπης πρός τόν πλησίον επιτυγχάνεται η σωτηρία του Χριστιανού, σύμφωνα μέ τούς Μεγάλους Πατέρες του ασκητισμού καί μέ τόν λόγο του Κυρίου, ότι οι δύο μεγάλες εντολές Του, από τίς οποίες εξαρτώνται όλες οι άλλες, είναι η αγάπη πρός τόν Θεό, αλλά καί πρός τόν συνάνθρωπο (Ματθ.κβ΄40).
Μέσα στή διάρκεια ενός 24ώρου, εκτός από τήν τουλάχιστον 5ωρη κοινή λατρεία του Θεού, τήν ατομική προσευχή, τήν πνευματική μελέτη, τήν ετοιμασία φαγητού, τήν τάξη καί καθαριότητα της τράπεζας (= εστιατορίου) καί των άλλων χώρων της Μονής, οι Μοναχοί απασχολούνται στό αρτοποιείο, στήν δενδροκαλλιέργεια καί τόν λαχανόκηπο, στήν αγιογραφία, τήν ξυλογλυπτική, τήν κατασκευή μοσχοθυμιάματος, στήν καλλιγραφία, τή συντήρηση παλαιών βιβλίων καί χειρογράφων κωδίκων, στό γηροκομείο, τό ραφείο, τό ξυλουργείο, τό σιδηρουργείο, ή ως ξυλοκόποι, κτίστες, ή ψαράδες. Μάλιστα κατά τήν διάρκεια των Ακολουθιών, εκτός από τίς αιτήσεις υπέρ των απανταχού της γης ορθοδόξων καί της σωτηρίας όλων των ανθρώπων, παρακαλούμε καί «υπέρ των εν ταις διακονίαις όντων». Τό οποίο σημαίνει ότι, εφόσον συμβαίνει στά Μοναστήρια, πολύ περισσότερο επιβάλλεται νά ευχόμαστε στούς Ναούς υπέρ όσων η εργασία τους τούς αναγκάζει νά απουσιάζουν από τήν κοινή λατρεία.
Μέσα στή φιλοξενία καί τήν εξομολόγηση των προσκυνητών (ας σημειωθεί ότι οι επισκέπτες του Αγίου Όρους ξεπερνούν τούς 300 καθημερινά), θά πρέπει νά συμπεριληφθεί καί η απασχόληση στήν αλληλογραφία καί τήν τηλεφωνική επικοινωνία μέ Χριστιανούς από όλα τά μέρη της οικουμένης, καί η ιεραποστολική επίσκεψη ευλαβών πιστών ή Ορθοδόξων Κοινοτήτων σέ κοντινές ή μακρυνές αποστάσεις, τό κήρυγμα, οι διαλέξεις, η εξομολόγηση, οι πνευματικές συμβουλές πρός όλους τούς ομοπίστους όλης της γης. Αλλά εκτός από τίς ιεραποστολές πρός τούς ανθρώπους όλων των χρωμάτων, ας μή παραλείψουμε νά αναφέρουμε τή συγγραφή πνευματικών βιβλίων, τήν υμνογραφία καί τήν εκκλησιαστική μουσική.
Τό ΄Αγιον ΄Ορος ΄Αθως έχει ύψος 2.033 μέτρα. Στήν κορυφή του είναι χτισμένο ένα εκκλησάκι αφιερωμένο στήν Μεταμόρφωση του Κυρίου. Τό ιστορικό του θαυμαστού αυτού γεγονότος αναφέρεται στά συνοπτικά Ευαγγέλια (Ματθ.ιζ΄2). Καλούνται δε όλοι οι Χριστιανοί νά μεταμορφωθούν εν Χριστώ, αποβάλλοντας τόν παλαιόν άνθρωπο καί ενδυόμενοι τόν Χριστόν (Εφεσ.δ΄24). Η θέα του ακτίστου φωτός στό Θαβώρειον όρος είναι η μυστική εμπειρία πού επιθυμούν καί επιδιώκουν όλοι οι αγωνιζόμενοι Μοναχοί, αλλά καί τό βασικό επιχείρημα του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά κατά τίς ησυχαστικές έριδες, ο οποίος υποστήριζε ότι ο «καθαρός τη καρδία» πιστός έχει τήν δυνατότητα νά ιδεί τό θείον «άκτιστο φως».
Τά περισσότερα από τά 20 μεγάλα Μοναστήρια του Αγίου ΄Ορους είναι παραλιακά. 10 βρίσκονται πρός τήν ανατολική καί 10 πρός τήν δυτική του πλευρά. Η χερσόνησος του Αγίου ΄Ορους είναι η πιό ανατολική χερσόνησος της Χαλκιδικής κοντά στή Θεσσαλονίκη. Στίς 20 περιοχές των μεγάλων Μοναστηριών ευρίσκονται οι 13 Σκήτες καί περί τά 300 μικρά μοναστηράκια, πού ονομάζονται Κελλιά.
Κάθε νέος πού αισθάνεται μέσα του τήν κλίση γιά τόν Μοναχισμό, είναι στήν αρχή ελεύθερος νά επισκεφθεί οποιοδήποτε μεγάλο ή μικρό Μοναστήρι καί νά ζητήσει φιλοξενία, γιά νά διαλέξει τόν τόπο καί τά πρόσωπα πού θά τόν αναπαύσουν καί θά τόν διευκολύνουνε στήν μοναχική ζωή. Μπορεί επί ένα μέχρι τρία χρόνια νά παραμείνει ως δόκιμος μοναχός· δηλαδή νά δοκιμάσει, αλλά κυρίως νά δοκιμασθεί, γιά τό κατά πόσον είναι δυνατή η συμβίωσή του μέ τόν Γέροντα καί τούς άλλους αδελφούς, έτσι ώστε νά υπάρχει ειρήνη, σεβασμός καί συνεργασία κατά τήν καθημερινή ζωή, γιά νά μπορούν νά αγωνίζονται καί νά προσεύχονται ειρηνικά. ΄Ομως μετά τήν αίσια παρέλευση του χρόνου της δοκιμής καί τήν ρασοευχή, καί ιδίως μετά τίς υποσχέσεις του περί ισοβίου παρθενίας, ακτημοσύνης καί υπακοής κατά τήν Ακολουθία του Μεγάλου καί Αγγελικού Σχήματος, δεσμεύεται καί οφείλει νά κάνει υπομονή σέ όλη του τή ζωή.
Στούς Αγιορείτες νέους συνιστάται επίσης ότι, σέ περίπτωση εξαιρετικών δυσκολιών, νά κάμνουν υπομονή όσο τό δυνατόν επί περισσότερον χρόνο, ή εφ όρου ζωής του Γέροντα, ή τουλάχιστον νά μήν εγκαταλείψουν τό ΄Αγιον ΄Ορος. Εκτός αν πρόκειται κάποιος μέ τήν ευλογία του Γέροντά του νά αναλάβει ένα εκκλησιαστικό διακόνημα ως προστατευόμενος κάποιου Μητροπολίτου. Συνήθως θεωρείται καλή περίπτωση, αν ένας Μοναχός μπορέσει νά κάνει ισόβια υπομονή στή Μονή της μετανοίας του· εκεί δηλαδή πού έδωσε τίς αναφερθείσες μοναχικές υποσχέσεις του. Επίσης καλή περίπτωση θεωρείται, όταν ένας Μοναχός ζητήσει καί λάβει τήν ευλογία του Γέροντά του, γιά νά αγωνισθεί αποτελεσματικώτερα επιλέγοντας τήν περισσότερο ησυχαστική ζωή σέ ένα από τά εντός του Αγίου ΄Ορους μοναστηράκια, δηλαδή σέ Σκήτη ή Κελλί.
Ο Ηγούμενος της κάθε Μονής είναι ο Γέροντας καί πνευματικός Πατέρας των περί αυτόν αδελφών, ο οποίος μεριμνά γιά τήν επιβίωση καί γιά τήν κατά Χριστόν προκοπή της συνοδείας του. Ο Ηγούμενος είναι ο πνευματικός γιατρός, διδάσκαλος, οδηγός καί τό αξιομίμητο πρότυπο γιά κάθε αδελφό. Σέ αυτόν οι Μοναχοί οφείλουν σεβασμό καί υπακοή, ευγένεια καί πειθαρχία. ΄Ολοι μέ προθυμία συμμετέχουνε στήν κοινή λατρεία καί ακολουθούν τό όλο πρόγραμμα της Μονής, επιμελούμενος ο καθένας τό διακόνημα πού του ανετέθη από τήν αρχή του έτους. Αν θέλουν, ύστερα από ειδική ευλογία του Γέροντά τους, μπορούν νά επισκεφθούν άλλες Μονές, ιδίως κατά τίς ημέρες των τοπικών εορτών, ή καί ευλαβείς άλλους Γέροντες γιά πνευματική ωφέλεια καί οικοδομή.
* * * * *
ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ, ΧΑΡΗ, ΘΕΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ: Αυτά ισχύουν κυρίως γιά τούς αρχαρίους καί νεωτέρους. ΄Ολοι γνωρίζουν ότι η βάση της κατά Θεόν προκοπής καί της εν αγάπη συμβιώσεως είναι η ταπεινοφροσύνη καί η υπομονή. Πάρα πολλές φορές αναφέρεται στήν Αγία Γραφή, καί στό Ευαγγέλιο καί στόν Απόστολο, ότι ο Θεός μόνο στούς ταπεινούς δίνει χάρη, ενώ στούς υπερηφάνους αντιτάσσεται (Ιακ.δ΄6). Υπερήφανοι είναι καί αυτοί πού δέν καλλιεργούν τήν ταπεινοφροσύνη. Προκειμένου νά αισθανόμαστε τήν ευλογία του Θεού, καλλιεργούμε τήν ταπεινοφροσύνη κυρίως διά της αυτομεμψίας. Δέν μας επιτρέπεται νά κατακρίνουμε κανέναν άλλον παρά μόνο τόν εαυτό μας, γιά τά χρόνια της αγνοίας καί της νεότητάς μας, αλλά καί γιά τίς παραλείψεις μας κάθε φορά πού έπρεπε νά ευαρεστήσουμε τόν Θεό καί δέν τό πράξαμε.
Ο ταπεινός αδελφός είναι αγαπητός όχι μόνο στόν Θεό, αλλά καί στούς ανθρώπους. Χαίρεσαι νά βρίσκεσαι κοντά του. Μέλι πνευματικό στάζει από τό στόμα του, η αίσθηση της θείας χάριτος ξεχειλίζει από τήν καρδιά του. ΄Αν ο αρχαίος σοφός έλεγε, «έν οίδα, ότι ουδέν οίδα» (δηλαδή, ένα πράγμα γνωρίζω, ότι δέν ξέρω τίποτα), πόσο μάλλον ο μαθητής του Χριστού οφείλει νά ταπεινοφρονεί. Ο Αββάς Ισαάκ εδίδασκε «γίνου ταπεινός εν τη σοφία σου». Καθώς καί ο Απόστολος «τί έχεις, ό ουκ έλαβες;» (=τί από όσα έχεις δέν είναι δώρο πού σου δόθηκε); ΄Οσο ταπεινοφρονεί ο δούλος του Θεού, τόση χαρά έχει μέσα του, διότι ο Θεός τόν παρηγορεί, τόν αναπαύει, τόν ευφραίνει, τόν φωτίζει, τόν ευλογεί. Ο ταπεινός δέν επαίρεται ποτέ γιά τό οποιοδήποτε καλό του, αλλά δοξάζει τόν Θεό, διότι ο Θεός είναι πού του έδωσε τή δύναμη καί τή φώτιση νά κάμει ή νά νιώσει αυτό τό καλό πού έχει. Γι αυτό καί ο Κύριος μας συνιστά ότι, «αν εφαρμόσετε όλα όσα σας ζητώ, νά λέτε ότι είστε αχρείοι δούλοι, πού κάνατε μόνο αυτό πού έπρεπε νά κάνετε» (Λουκ.ιζ΄10). Η ταπείνωση ελκύει τή θεία χάρη, αλλά ο ταπεινός θεωρεί ανάξιο τόν εαυτό του γιά τή θεία χάρη, οπότε αυξάνεται ακόμα περισσότερο η αίσθηση της θείας χάριτος καί η απόκτηση θείων χαρισμάτων, «τω έχοντι δοθήσεται καί περισσευθήσεται» (Ματθ.ιγ΄12).
Ο ταπεινός δέν συγκρίνει ποτέ τόν εαυτό του μέ τούς διάφορους αμαρτωλούς, αλλά μόνο μέ τόν τέλειο Χριστό, ενώπιον του οποίου αισθάνεται όχι μόνο ως ένα μεγάλο μηδενικό, αλλά καί ικετεύει τή συγγνώμη Του, διότι Τόν ελύπησε άπειρες φορές κατά τή διάρκεια της προηγούμενης ζωής του. Γι αυτό καί ικετεύει, «ελέησον ημάς, Κύριε ελέησον ημάς· πάσης γάρ απολογίας απορούντες, ταύτην σοι τήν ικεσίαν ως Δεσπότη οι αμαρτωλοί προσφέρομεν, ελέησον ημάς». Αυτή τήν προσευχή απευθύνουμε στόν Κύριό μας κάθε μέρα καί πάντοτε τήν έχουμε στό νου μας. Τό μόνο πού παρηγορεί τόν ταπεινό είναι η προσευχή κατά τήν υπόδειξη του Χριστού, «Πάτερ ημών …; άφες ημίν τά οφειλήματα ημών, ως καί ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών» (Ματθ.ς΄12). Ξέρει καλά ότι, αν τυχόν δέν συγχωρεί τούς συνανθρώπους του, δέν πρόκειται νά τόν συγχωρέσει καί ο Θεός. Μέ λίγα λόγια, ο ταπεινός αναζητεί πολλές αφορμές, γιά νά ταπεινοφρονεί ενώπιον του Θεού· αλλά δέν ταπεινολογεί ενώπιον των ανθρώπων, διότι αυτό τίς περισσότερες φορές είναι δείγμα υπερηφανείας.
΄Οταν μιλάμε γιά πρόοδο πνευματική, ο στρατιώτης του Χριστού γνωρίζει καλά, ότι δέν του επιτρέπεται ποτέ νά εκβιάζει τόν Θεό, ούτε νά απειλεί μέ χρονοδιαγράμματα. Π.χ. δέν περνάει ποτέ η φράση, «θά σέ ευαρεστήσω Θεέ, αλλά, αν δέν μου κάνεις τό χατήρι μέσα σέ ένα χρόνο, θά πάω μέ τόν διάβολο». Ο Θεός ζητάει πάντοτε ανυστερόβουλη πίστη, ολόψυχη αγάπη πρός Αυτόν, απόλυτη ελπίδα ότι όλα θά πάνε καλά, καί απεριόριστη υπομονή. Μάλιστα όποιος τηρήσει ακριβέστερα τόν θείο νόμο, θά έχει καί καλύτερη αμοιβή, διότι στήν «αγαθή γη» τό ένα δέν καρποφορεί πάντοτε 100 φορές, αλλά καί 60 ή 30 (Ματθ. ιγ΄. Ο Θεός «ου μυκτηρίζεται» (Γαλ.ς΄7), δέν εμπαίζεται, δέν μπορεί νά Τόν ξεγελάσει κανείς υστερόβουλος καί πονηρός. Ο Θεός δέν είναι ούτε προσωπολήπτης (Πράξ.ι΄34), αλλά καλοδέχεται όλους ανεξαιρέτως καί ευλογεί τόν κάθε έναν πού θέλει νά γίνει παιδί του ουράνιου Πατέρα, «τόν ερχόμενον πρός με, ου μή εκβάλω έξω» (Ιω.ς΄37).
Είναι πολύ σημαντικό νά μή μας διαφεύγει ποτέ ότι ο Κύριος μας συνέστησε νά επικαλούμαστε συχνά τόν Θεό, προσφωνώντας Τον «Πατέρα», όταν μας δίδαξε τό «Πάτερ ημών». ΄Ολοι μας κατανοούμε ότι όταν μιλάμε γιά Πατέρα, καί μάλιστα τόν Ουράνιο, δέν εννοούμε κάποιον τυχαίο καί αδιάφορο, πού θά μπορούσε ποτέ νά μας ξεχάσει ή νά μας περιφρονήσει. Αντίθετα, έχουμε Πατέρα τέλειο, πού μας αγαπά, μας παραστέκεται, πονάει καί προνοεί γιά μας. Καί, αν όλοι μας έχουμε τέτοιον Πατέρα, κατανοούμε πόσο πρέπει νά εκτιμούμε τούς αδελφούς μας, ιδίως αυτούς πού αναγνωρίζουν ως Πατέρα τόν δικό μας Πατέρα. Ο Θεός είναι ο Πατέρας όλων μας. Είναι όμως καί των Αιρετικών καί των μή Χριστιανών; Ο Θεός των Χριστιανών είναι μέν ο Δημιουργός καί Προνοητής των πάντων, αλλά όσοι δέν Τόν πιστεύουν κατά ορθόδοξο τρόπο, όπως Τόν παρουσιάζει η Αγία Γραφή ερμηνευμένη σωστά από τούς Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας, δέν πιστεύουν στόν αληθινό καί μοναδικό Θεό, αλλά σέ κάτι διαφορετικό.
Ο Ψαλμωδός υποστηρίζει, ότι «οι θεοί των εθνών είναι δαιμόνια». Καί εμείς οι Αγιορείτες γνωρίζουμε καλά, ότι, όσο πιό μακρυά από τήν μία Αλήθεια ευρίσκεται κάποιος, τόσο πιό πολύ είναι υποταγμένος στόν Σατανά. Μέχρι νά γίνει κανείς εν γνώσει του σατανολάτρης, ο διάβολος προτιμά νά κρύβεται πίσω από τίς διάφορες πλάνες. Ο διάβολος προσπαθεί νά σπρώχνει τούς Ορθοδόξους στήν αμαρτία, αλλά, αν μετανοήσουν, τούς χάνει, δέν είναι πιά δικοί του. Δικοί του γίνονται όσοι, όχι μόνο δέν μετανοούν, αλλά καί απελπίζονται καί αυτοκτονούν. Ενώ, όσους είναι πλανεμένοι από τήν οδό της Αλήθειας, αυτούς ο διάβολος μπορεί καί νά τούς βοηθάει πρός τήν αρετή. Γι αυτό η αρετή καί η καλωσύνη των μή Χριστιανών, όχι μόνο δέν έχει καμμία αξία γιά τόν Χριστό, αλλά καί μπορεί νά παραπλανήσει κάποιους απλούστερους εκ των Χριστιανών. Ο Κύριός μας τονίζει ότι, όποιος δέν πιστεύει στόν Μόνο πού έχει τήν εξουσία νά συγχωρεί, αυτός δέν μπορεί ποτέ νά συχωρεθεί γιά τίς αμαρτίες του (Ιω.η΄24). Καί ο Απόστολος προσθέτει, «παν ό ουκ εκ πίστεως, αμαρτία εστίν» (=ο,τιδήποτε γίνεται άσχετα απ αυτό πού πιστεύει κανείς, είναι αμαρτία: Ρωμ.ιδ΄23).
΄Οταν ο Κύριος, σύμφωνα μέ τό 6ο κεφάλαιο του κατά Ιωάννην Ευαγγελίου, εδίδαξε τήν ΰνάγκη του νά τρώμε τό σώμα Του καί νά πίνουμε τό αίμα Του, κάποιοι σκανδαλίσθηκαν επειδή θεώρησαν βαρειά τά λόγια αιτά του Κυρίου. Ο Οποίος είπε στούς Δώδεκα, «μή καί υμείς θέλετε υπάγειν»; πού σημαίνει «μήπως θέλετε καί σεις νά φύγετε από κοντά μου»; Τότε ο ΄Αγιος Πέτρος απάντησε «Κύριε, πρός τίνα απελευσόμεθα; σύ μόνος ρήματα ζωής αιωνίου έχεις» (Ιω.ς΄6. Δηλαδή, αν ο διάβολος ή οποιοσδήποτε άλλος μας συνιστά νά αποστατήσουμε από τόν Χριστό, εμείς πρέπει νά του απαντήσουμε μέ αυτόν τό λόγο του Πέτρου, «καί πού νά πάμε αλλού από τόν Χριστό; μήπως ο διάβολος είναι καλύτερος»; ΄Εχουμε υπόψη μας ότι δέν υπάρχει τρίτη λύση· ή μέ τόν Χριστό θά είμαστε, ή μέ τόν διάβολο· ή μέ τό φως ή μέ τό σκοτάδι· ή στόν Παράδεισο ή στήν κόλαση. Γνωρίζοντας δε τό πόσο χαίρεται ο ουρανός τήν μετάνοια καί ο Πατέρας τήν επιστροφή του Ασώτου καί τίς πολλές άλλες σχετικές αναφορές της Γραφής, είμαστε υπερβέβαιοι ότι ο Θεός καλοδέχεται καί ΰγκαλιάζει στοργικά τόν κάθε επιστρέφοντα μετανοούντα. Καί η Εκκλησία παρακαλεί γιά τούς κεκοιμημένους, «Κύριε, ει καί ήμαρτον, αλλά σου ουκ απέστησαν» (=κι αν αμάρτησαν, όμως δέν έφυγαν από κοντά σου, δέν απίστησαν).
Η μεγάλη χαρά τοά Μοναχού είναι η γεύση καί εμπειρία της θείας ευλογίας, η θεία χάρη. Ο Θεός είναι ζωντανός, είναι Πατέρας στοργικός· σέβεται τήν ελευθερία μας· δέν μας πιέζει, αλλά χτυπά τήν πόρτα της καρδιάς μας, καί περιμένει υπομονετικά νά Του τήν ανοίξουμε (Αποκ.γ΄20). Βρίσκεται σέ ένα διαρκή διάλογο μαζί μας. Του μιλάμε μέσω της θερμής προσευχής καί όλης μας της ζωής μέ ευλάβεια, κι Εκείνος μας απαντά μέσω της θείας χάριτος. Μας είπε ο Χριστός ότι «η Βασιλεία του Θεού ουκ έρχεται μετά παρατηρήσεως, αλλά εντός ημών εστί» (Λουκ.ιζ΄20). Δέν τόν βλέπουμε τόν Θεό, ούτε Τόν γνωρίζουμε μέσω της μελέτης καί της λογικής, αλλά όμως Τόν αισθανόμαστε διά της θείας χάριτος καί έτσι αποκτούμε εμπειρίες της ουράνιας ευλογίας Του. Καί οι Απόστολοι, δέν τούς αρκούσε πού έβλεπαν καί άκουγαν τόν Χριστό, αλλά καί Τόν παρακαλούσαν «πρόσθες ημίν πίστιν, Κύριε» (Λουκ.ιζ΄5)
Βασιλεία των ουρανών ή Βασιλεία του Θεού, Παράδεισος, θεία Χάρις, αιώνια Ζωή, ανάπαυση πνευματική, είναι συνώνυμες έννοιες. «Αύτη δε εστίν η αιώνιος ζωή, ίνα γινώσκωσι σέ τόν μόνον αληθινόν Θεόν, καί όν απέστειλας Ιησούν Χριστόν» (Ιω.ιζ΄3). Ο Θεός μας καλεί καί μας βεβαιώνει, «δεύτε πρός με πάντες οι κοπιώντες καί πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς» (Ματθ.ια΄2. Ο Χριστός «εμπεριπατεί», ζεί μέσα σ αυτόν πού πιστεύει καί αγαπά τόν Θεό, καί μας βεβαιώνει ότι «Εγώ καί ο Πατήρ εν αυτώ ελευσόμεθα καί μονήν παρ αυτώ ποιήσομεν» (Β΄Κορ.ς΄16, Ιω.ιδ΄23). Βέβαια, οι ΄Αγιοι (όπως καί ο Σιλουανός του Γέροντα Σωφρονίου) θά συμπληρώσουν ότι, γιά νά έχει καί νά διατηρεί μέσα του ένας τή θεία χάρη πρέπει νά είναι σέ όλα εγκρατής: στίς κινήσεις, στήν ομιλία, στήν όραση, στούς λογισμούς καί στήν τροφή.
Τό πρώτο καί σπουδαίο γεγονός είναι ότι υπάρχει ο Παντοδύναμος Θεός, η Εκκλησία, οι ΄Αγιοι. Είναι σημαντικό καί τό ότι υπάρχει τό ΄Αγιον ΄Ορος, τά Μοναστήρια, οξ Μοναχοί. ΄Ολοι μας φροντίζουμε πρώτα γιά τήν προσωπική μας θεραπεία καί τόν αγιασμό μας, καί ύστερα μας αναθέτει ο Θεός διακονήματα μέσα στήν Εκκλησία Του, γιά νά φωτίζουμε καί νά καθοδηγούμε τόν κόσμο καί κάθε ενδιαφερόμενο στήν οδό της σωτηρίας. ΄Ομως, όπως δέν ήταν αρκετό τό ότι ήρθε στή γη ο Χριστός, αλλά πρέπει καί νά Τόν ακολουθήσει όποιος θέλει τή σωτηρία του, έτσι καί τώρα, δέν αρκεί πού υπάρχει ο Μοναχισμός πού βοηθάει τούς αγωνιστές, αλλά πρέπει καί ο κόσμος νά θέλει νά σωθεί, καί νά θέλει νά φωτισθεί από τούς Μοναχούς. ΄Ελεγε καί ο άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, «οι ΄Αγγελοι είναι τό φως των Μοναχών, καί οι Μοναχοί είναι τό φως των κοσμικών». ΄Αν δέν θέλει ο κόσμος νά σωθεί, τότε βρίσκει διάφορες προφάσεις, γιά νά δικαιολογήσει τήν αδιαφορία του.
Ο Χριστός ερώτησε τόν επί 38 έτη παράλυτο, «θέλεις υγιής γενέσθαι»; «΄Οποιος έχει μάτια καί αυτιά, ας δει καί ας ακούσει τά λόγια μου καί τά έργα μου· όποιος πεινά ή διψά, ας έρχεται πρός εμένα, γιά νά τρώει καί νά πίνει θεία χάρη», αυτήν πού πρότεινε καί στή Σαμαρείτιδα (Ιω.δ΄14). Αντίθετα, όποιος θέλει νά αρνηθεί τόν Χριστό, είναι ελεύθερος νά πράξει όπως καταλαβαίνει. Μέσα στούς 12 Αποστόλους ήταν κι ο Ιούδας. Ο καθένας διαλέγει τό πρότυπό του. Η Αγία Γραφή συνιστά, «έκκλινον από κακού καί ποίησον αγαθόν» (Ψαλμ.λγ΄14). Πού σημαίνει, δέν αρκεί νά μήν κάνεις τό κακό, αλλά πρέπει νά πράττεις τό καλό. Νά μήν είσαι αδιάφορος ή χλιαρός, αλλά ενεργητικός πιστός. Καί, αν σκοντάφτεις στόν δρόμο σου, χωρίς αργοπορία νά μετανοείς καί νά ζητάς συχώρεση.
Καί, αν δέν μπορείς νά γίνεις Μοναχός, τουλάχιστον νά σέβεσαι, νά εκτιμάς, νά παραστέκεσαι στούς Μοναχούς, νά γίνεσαι μαθητής τους καί νά τούς βοηθάς σέ ό,τι έχουν ανάγκη. Καί έτσι θά ισχύσει καί γιά σένα η προσευχή του Μοναχού, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε καί όποιον μέ σέβεται καί αγαπά, όποιον ζητά τίς προσευχές μου καί αυτόν πού μ ελεεί καί βοηθά».
* * * * *
Καί, αν δέν μπορείς νά γίνεις Μοναχός, τουλάχιστον νά σέβεσαι, νά εκτιμάς, νά παραστέκεσαι στούς Μοναχούς, νά γίνεσαι μαθητής τους καί νά τούς βοηθάς σέ ό,τι έχουν ανάγκη. Καί έτσι θά ισχύσει καί γιά σένα η προσευχή του Μοναχού, «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησε καί όποιον μέ σέβεται καί αγαπά, όποιον ζητά τίς προσευχές μου καί αυτόν πού μ ελεεί καί βοηθά».
* * * * *
Τό κύριο καί σπουδαιότερο έργο του Μοναχού είναι η καθημερινή κοινή αλλά καί η ατομική θερμή προσευχή υπέρ εαυτού, των περί αυτόν καί όλου του κόσμου. ΄Ομως όχι μόνο ο Μοναχός, αλλά καί κάθε αγωνιστής Χριστιανός πρέπει νά προσεύχεται συχνά καί καθημερινά. Η προσευχή δέν πρέπει νά λέγεται αδιάφορα καί ψυχρά, αλλά μέ θέρμη, μέ ευλάβεια, μέ συγκέντρωση του νου στά λεγόμενα, μέ ταπείνωση, μέ πνεύμα μετανοίας, χωρίς κατάκριση κανενός, χωρίς μνησικακία, χωρίς υστεροβουλία, αλλά μέ πίστη αταλάντευτη καί απλότητα σάν του μικρού παιδιού, καί μετά δακρύων θά έλεγα.
Η ταπεινοφροσύνη του προσευχομένου πρέπει νά είναι τόσο μεγάλη, ώστε δέν θεωρεί πώς έχει κάποια αξία η δική του προσευχή, όσο η προσευχή των άλλων υπέρ αυτού. Είναι πολλές φορές γραμμένο στήν Αγία Γραφή, ότι ο Θεός στούς ταπεινούς δίνει χάρη, ενώ στούς υπερηφάνους αντιτάσσεται. Καί είναι υπερήφανος, όποιος δέν καλλιεργεί ενσυνείδητα τήν ταπεινοφροσύνη. ΄Οσο περισσότερο καλλιεργεί τήν ταπεινοφροσύνη, τόσο περισσότερη ευλογία αισθάνεται στήν καρδιά του.
΄Οσο διαρκεί η προσευχή, νά γίνεται τό σημείο του Σταυρού, νά σταυροκοπιέται ο προσευχόμενος, νά στέκεται όρθιος μπροστά στά εικονίσματα, νά κάμνει πολλές μικρές μετάνοιες, ακόμη καί εδαφιαίες (νά ακουμπά τό κεφάλι στό πάτωμα), εκτός αν λόγοι υγείας δέν τό επιτρέπουν. Επίσης καί νά νηστεύει όποτε τό ζητεί η Εκκλησία, αλλά καί νά μή τρώει πολύ. Δέν βοηθάνε επίσης οι άσκοπες συναντήσεις καί οι πολυλογίες. Ούτε η τηλεόραση καί οι παρέες χρειάζονται. ΄Ομως είναι εξαιρετικά ευεργετικό γιά τά παιδιά, νά αφιερώνουν χρόνο οι γονείς, συζητώντας τά διάφορα προβλήματά τους καί κάθε τι πού τούς απασχολεί. Η άσκηση απαιτεί διάρκεια προσευχής, ενώ η θεία Χάρη ζητεί ποιότητα προσευχής. Είναι καλή καί αναγκαία η πρό του ύπνου προσευχή, αλλά τήν μετά τόν ύπνο τήν χαίρεται περισσότερο ο αγωνιστής· τότε είναι πού αισθάνεται ιδιαίτερα τή θεία χάρη στήν καρδιά του. Μετά τόν ύπνο, εκτός πού είναι ξεκούραστο τό σώμα καί τό μυαλό καθαρό, προσφέρει στόν Θεό τήν πρωτόνοιά του (πρώτη σκέψη) καί τήν απαρχή της ημέρας του.
Τώρα θά σας παρουσιάσω ένα σχέδιο απλής καί εγκάρδιας προσευχής. Η προσευχή αυτή τά λέει όλα. ΄Οχι ότι δέν τά ξέρει ο Θεός, αλλά, μέ τό νά Του τά λέμε, τά υπενθυμίζουμε καί στόν εαυτό μας, τί καί πώς πρέπει νά μιλάμε στόν ουράνιο Πατέρα μας. Η βασική προσευχή του Χριστιανού είναι «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με τόν αμαρτωλό». Καί όταν λέμε «ελέησόν με», εννοούμε αυτά πού θά σας πω, τά οποία είναι ανάλυση ή παραλλαγές του «ελέησόν με». Η μονολόγιστη ευχή, τό «Κύριε ελέησόν με», χρειάζεται ειδική χάρη από τόν Θεό, διότι Αυτός είναι πού δίνει «ευχήν τω ευχομένω» (Α΄Βασ.β΄9). Ενώ η ανάλυση του ελέησόν με είναι γιά όλους πού επιθυμούν νά εκφρασθούνε, νά μιλήσουνε στόν Θεό, νά Του ανοίξουν τήν καρδιά τους.
Σχέδιο Απλής καί Eγκάρδιας Προσευχής
Kύριε Iησού Xριστέ, Yιέ καί Λόγε του Θεού του ζώντος, ο ελθών εις τόν κόσμον αμαρτωλούς σώσαι, ών (=από τούς οποίους) πρώτος είμαι γώ» ως θέλεις καί ως οίδας (=ξέρεις), -διά των ευχών της Παναγίας σου Mητρός, των Aγίων Πάντων καί των ορθοδόξων Μοναχών- ελέέέησόν με τόν αμαρτωλό καί ταλαίπωρο. Σέ παρακαλώ πάρα πολύ, λυπήσου με, Xριστέ μου. Συχώρεσε όλες μου τίς εν λόγω, έργω καί κατά διάνοιαν αμαρτίες από τή γέννησή μου μέχρι τή στιγμή αυτή, όλα μου τά λάθη καί τίς παραλείψεις, τήν άγνοια καί τή νεότητά μου.
΄Ω Kύριε Iησού Xριστέ μου, σέ ικετεύω, προστάτεψέ με από τήν πλάνη, από πάσης επηρείας του Πονηρού, από τά πάθη καί τίς αδυναμίες μου. Δός μου τή δύναμη καί τή θέληση νά μή ξανα-αμαρτήσω ποτέ. Προστάτεψέ με από τούς λογισμούς της πονηρίας καί της ματαιοδοξίας, από τήν αργολογία καί τήν κατάκριση. ΄Aνοιξε τά μάτια της ψυχής μου, φώτισε τό σκοτάδι του νοός μου. Kύριε καί Δέσποτα της ζωής μου, κάν (=είτε) θέλω, κάν μή θέλω, σώσον με. Σέ θερμοπαρακαλώ, μήν βπιτρέψης νά κολασθώ» γλύτωσέ με από τή φρικτή θέα καί τά φοβερά νύχια του μισόκαλου Eχθρού. Δέν θέλω, Xριστέ μου, νά χωρισθώ ποτέ από κοντά σου, από τήν ευλογία καί τόν φωτισμό σου, όπου αναπαύεται κι ευφραίνεται η ψυχή μου.
΄Ω Kύριε Iησού Xριστέ μου, σέ ικετεύω, προστάτεψέ με από τήν πλάνη, από πάσης επηρείας του Πονηρού, από τά πάθη καί τίς αδυναμίες μου. Δός μου τή δύναμη καί τή θέληση νά μή ξανα-αμαρτήσω ποτέ. Προστάτεψέ με από τούς λογισμούς της πονηρίας καί της ματαιοδοξίας, από τήν αργολογία καί τήν κατάκριση. ΄Aνοιξε τά μάτια της ψυχής μου, φώτισε τό σκοτάδι του νοός μου. Kύριε καί Δέσποτα της ζωής μου, κάν (=είτε) θέλω, κάν μή θέλω, σώσον με. Σέ θερμοπαρακαλώ, μήν βπιτρέψης νά κολασθώ» γλύτωσέ με από τή φρικτή θέα καί τά φοβερά νύχια του μισόκαλου Eχθρού. Δέν θέλω, Xριστέ μου, νά χωρισθώ ποτέ από κοντά σου, από τήν ευλογία καί τόν φωτισμό σου, όπου αναπαύεται κι ευφραίνεται η ψυχή μου.
΄Ω Kύριέ μου, δός μου μετάνοια. Πάρε με κοντά σου σέ καλή ώρα, ν απολαύσω τό άρρητο φως καί τά αιώνια αγαθά σου. Παραχώρησέ μου -κατ άκραν οικονομία καί συγκατάβαση- τόν έσχατο τόπο του Παραδείσου. O Θεός ιλάσθητί μοι (=ευσπλαχνίσου με) τω αμαρτωλώ. Mνήσθητί μου, Kύριε, εν τη Bασιλεία σου. Oικονόμησέ με, Xριστέ μου» ελάφρυνε τόν σταυρό μου» δός μου δύναμη νά τόν σηκώσω ανδρεία καί υπομονετικά. Mήν επιτρέψης νά περιπλανηθώ σέ δρόμους απωλείας» φύλαξέ με από τή μή κατά Θεόν λύπη» μήν αφήσης νά μέ παρασύρη ο άθεος καί μάταιος κόσμος.
Λυπήσου με, Xριστέ μου, Σωτήρα καί Λυτρωτά μου» μή μ εγκαταλείψης ποτέ. Δός μου πίστη δυνατή καί προσευχή καθαρή, ταπείνωση καί διάκριση, σύνεση καί φρόνηση, ευλάβεια καί κατάνυξη, θείο ζήλο νά τηρώ τίς εντολές σου καί αγάπη ανιδιοτελή πρός όλους τούς ανθρώπους. Φώτισέ με νά γνωρίσω τήν αθλιότητά μου» δός μου δάκρυα νά κλάψω τίς αμαρτίες μου. Δός μου ανδρεία καί αντοχή σωματική καί πνευματική. Δός μου θάρρος, ελπίδα, αισιοδοξία, αυτογνωσία, αυτομεμψία, αυτοπεποίθηση. Γέμισέ με χάρες κι ευλογίες. Mέ τήν ευλογία σου καί τή συμπαράστασή σου, κάνε με άξιο των καιρών δούλο σου. Xρησιμοποίησέ με γιά τή σωτηρία καί άλλων αδελφών. Φώτισε τόν πνευματικό μου Πατέρα νά μέ οικονομή καί νά μέ οδηγή σωστά. Γνώρισέ μου συνεργάτες καλούς καί φίλους πνευματικούς.
΄Ω Kύριε Iησού Xριστέ, ελέησε καί προστάτεψε όλους τούς Oρθοδόξους Xριστιανούς, φώτισε τούς απανταχού της γης ΄Ελληνες νά φροντίσουνε γιά τήν Aιωνιότητα μέσω της Oρθοδόξου Eκκλησίας μας, ειρήνευσε τόν κόσμον όλον καί οδήγησέ τονε κοντά σου. Mνήσθητι, Kύριε, καί πάντων των εντειλαμένων (=έδωσαν εντολή) εμοί τω αναξίω εύχεσθαι υπέρ αυτών. Oδήγησε στή σωτηρία όσους μέ αγαπούν ή μισούν, καί όσους μέ έχουν αδικήσει ή στενοχωρήσει. Προστάτεψε από τούς εχθρούς καί τόν Aντίχριστο τούς αδικουμένους καί τήν Ελλάδα μας. Oικονόμησε τίς χήρες, τά ορφανά, τούς νέους, τούς φτωχούς, τούς πολυτέκνους, τά παιδιά των διεζευγμένων, τούς ασθενείς, τούς κατακοίτους, τούς οχλουμένους υπό πνευμάτων ακαθάρτων, καί τούς όπου γης αλυτρώτους αδελφούς μου. Φώτισε κι ευλόγησε τούς Kληρικούς καί Mοναχούς. Aνάπαυσε όλους τούς Oρθοδόξους Xριστιανούς, τούς από περάτων έως περάτων της Oικουμένης καί απ αρχής μέχρι των εσχάτων κεκοιμημένους. Mνήσθητι, Kύριε, καί των δούλων Σου …; (ανάφερε κάποια ονόματα).
Πανάγιον Πνεύμα, θησαυρέ των αγαθών καί πανταχού παρόν, η θεία Xάρις η τά ασθενή θεραπεύουσα καί τά ελλείποντα αναπληρούσα, Παράκλητε αγαθέ, ελθέ καί σκήνωσον εν εμοί τω αμαρτωλώ» γέμισέ με χάρες κι ευλογίες, καί κάνε με άξιο των καιρών δούλο σου. Aνοιξε τά μάτια της ψυχής μου, φώτισε τό σκοτάδι του νοός μου, θρόνιασε μέσα στήν καρδιά μου τή θεία χάρη Σου, γιά νά μαι στέρεος στήν πίστη καί τήν αρετή καί πλήρης θείου φωτισμού.
΄Ω Xριστέ καί Παναγιά μου! Σέ υπερευχαριστώ, πού μέ έφερες στό δρόμο της σωτηρίας καί χαίρεται η ψυχή μου. Σ ευχαριστώ γιά όλα τά καλά πού μού χεις δώσει, πού τά ξέρω ή δέν τά ξέρω. Σ ευχαριστώ, Xριστέ μου, καί γιά όλα τά κακά, πού από αγάπη έχεις επιτρέψει νά πάθω γιά τήν ωφέλεια της ψυχής μου. Πάντων ένεκεν ας είναι δοξασμένο τό άγιο όνομά Σου.
Δόξα Σοι, Kύριε Παντοδύναμε. Δόξα Σοι, αιώνιε Bασιλεύ. Tριάς Aγία, δόξα Σοι!
Αυτά λέει τό Σχέδιο Προσευχής πού σας προτείνω, στά οποία μπορεί νά προσθέσει ο καθένας ό,τι ιδιαίτερα τόν απασχολεί. Καί ο ΄Αγιος Μάξιμος ο Ομολογητής συνιστά στόν αγωνιστή Χριστιανό: «Αν θέλης νά μή σκοτισθή τό φως του νου σου: Mέ τήν εγκράτεια, μάρανε τό επιθυμητικό μέρος της ψυχής» Mέ τήν αγάπη, χαλιναγώγησε τό θυμικό» καί μέ τήν προσευχή, αναπτέρωσε τό λογιστικό». Η εγκράτεια δηλαδή, » αγάπη καί η προσευχή θεραπεύουν τό επιθυμητικό, τό θυμικό καί τό λογιστικό μέρος, σύμφωνα μέ το τριμερές της ψυχής των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων, μέρη τά οποία αντιστοιχούν στό κάτω μέρος του σώματος, στήν καρδιά καί στόν νου του ανθρώπου. Καί ο αββάς Λογγίνος δίδασκε: «Η νηστεία ταπεινώνει τό σώμα. Η αγρυπνία καθαρίζει τόν νου. Η ησυχία φέρνει πένθος στήν καρδιά. Καί τό πένθος βαπτίζει τόν άνθρωπο καί τόν κάνει αναμάρτητο».
Εννοείται ότι όλα αυτά πρέπει νά γίνονται μέσα στά πλαίσια της ορθόδοξης Εκκλησίας μας, η οποία καί μόνο παρέχει τή θεία Χάρη μέσω των Μυστηρίων στούς πιστούς της. Ενώ η αίσθηση, η γεύση, η εμπειρία της θείας Χάριτος, χαρίζεται διά της ασκήσεως καί του πνευματικού αγώνα. ΄Οπως λέγει καί ο Χριστός, είναι ευτυχείς όσοι έχουν καθαρή καρδιά, διότι αυτοί θά ιδούνε τόν Θεό. Οι πνευματικές εμπειρίες προϋποθέτουν ειρηνική ζωή, χωρίς φωνές καί θυμούς, χωρίς εντάσεις καί τρεξίματα, χωρίς άγχος καί βιασύνες. ΄Ελεγε καί ο Γέροντας Παΐσιος, η ησυχία είναι σάν τήν άδηλη αναπνοή. ΄Οπως τό σώμα δέ μπορεί νά αναπνεύσει, αν δέν είναι ανοιχτοί καί καθαροί οι πόροι του δέρματος, έτσι καί στά πνευματικά, δέ μπορεί νά προκόψει κανείς χωρίς ήσυχη ζωή, πραότητα, συγχωρητικότητα καί υπομονή.
* * * * *
Πρότυπά μας γιά τήν πνευματική ζωή είναι όλοι οι ΄Αγιοι, μεταξύ των οποίων καί ο άγιος Μεγαλομάρτυς Δημήτριος φυσικά. Τούς παλαιούς Μάρτυρες του αίματος ακολούθησαν οι όσιοι Ασκηταί, οι Μάρτυρες της συνειδήσεως δηλαδή. ΄Ολους τούς Αγίους, καί τούς παλαιούς καί τούς μετέπειτα καί τούς σύγχρονους, χαρακτηρίζει μία σπουδαία καί μεγάλη αρετή, η ανδρεία. Εφόσον προσκλήθηκαν καί φωτίσθηκαν νά αγωνισθούν γιά νά ευαρεστήσουν τόν Θεό, κοιτάζουν πάντα πρός τά εμπρός καί τόν ουρανό μέ ανδρεία θαυμαστή καί αποφασιστικά, διότι σύμφωνα καί μέ τόν λόγο του Χριστού, δέν του είναι αρεστός όποιος βάλει τά χέρια του πάνω στό άροτρο, αλλά κοιτάζει πρός τά πίσω» (Λουκ. θ΄61), δηλαδή αυτός πού γυρίζει, έστω καί μέ τή σκέψη, στά παλιά.
Ως τέτοια πρότυπά μας έχουμε ακόμα καί κάποιους σύγχρονους Αγίους, πού είχαμε τήν ευλογία νά γνωρίσουμε κι εμεις. Καί αυτοί ο ΄Αγιοι θυσιάστηκαν στό βωμό του Χριστού γιά τήν αληθινή πίστη, γιά τή δική τους σωτηρία, αλλά καί βοήθησαν υπερβολικά όλον τόν κόσμο, καί ιδιαίτερα όσους τούς σεβάστηκαν καί ζήτησαν τή συμβουλή καί τήν προσευχή τους. Τέτοιοι άγιοι Γέροντες, πού ξεχώρισαν από πολλούς άλλους, ήταν γιά παράδειγμα ο Γέροντας Παΐσιος, ο Γέροντας Πορφύριος, ο Γέροντας Ιωσήφ, ο Γέροντας Γεράσιμος, ο Γέροντας Θεόκλητος καί άλλοι. Γι αυτούς καί άλλους γράφουμε στό βιβλίο μας «Από τό ΄Αγιον ΄Ορος μέ αγάπη· συνάντηση μέ αγίους των καιρών μας».
΄Ισως θά ρωτήσει κάποιος, «κι εγώ, πάτερ, πού δέν είμαι Χριστιανός ή Ορθόδοξος, ούτε Αγιορείτης ή μοναχός, αλλά ένας αξιολύπητος πλανεμένος καί αμαρτωλός, γιά μένα δέν υπάρχει έλεος»; Ξέρετε, όταν ήμουν νεαρός καί δέν ήθελα τότε νά γίνω μοναχός, ρώτησα τόν Γέροντα Παΐσιο, «μόνο στό ΄Αγιον ΄Ορος σώζεται κανείς»; Καί τί μου απάντησε, λέτε; «Δέ μου λές, έξω από τό ΄Αγιον ΄Ορος υπάρχει ο Θεός»;
Συμπληρώνω κι εγώ σήμερα· Καί ο Αβραάμ δέν γνώριζε τόν αληθινό Θεό, μέχρι τή στιγμή πού Αυτός τόν εκάλεσε στήν Αλήθεια. Αλλά από τήν ώρα πού τόν προσκάλεσε ο Θεός, από κείνη τή στιγμή υπάκουσε χωρίς αντιλογία στό θείο θέλημα. Καί ο εκατόνταρχος Κορνήλιος των Πράξεων ειδωλολάτρης ήτανε· αλλά νήστευε, ελεούσε καί προσευχότανε γιά νά του αποκαλυφθεί ο Θεός. Καί από τήν ώρα πού μέ ευλάβεια άκουσε τόν Απόστολο Πέτρο, τόν φώτισε ο Θεός καί τόν γέμισε μέ τή θεία χάρη Του. Καί ο Απόστολος Παύλος προσκλήθηκε στήν Αλήθεια τήν ώρα πού κατεδίωκε τόν Χριστό, οπότε καί άκουσε τόν φοβερό λόγο, ότι όποιος τά βάζει μέ τόν Θεό, μοιάζει μέ κείνον πού κλωτσάει τά καρφιά. Αλλά μόλις φωτίσθηκε ο Παύλος, ταπεινώθηκε, μετανόησε καί στρατεύθηκε στόν αγώνα της διαδόσεως του Ευαγγελίου γιά τή σωτηρία του κόσμου.
Μέ αυτά θέλω νά σας δείξω ότι, όποιος θέλει νά γνωρίσει τήν Αλήθεια καί νά ευτυχήσει στήν Αιωνιότητα, ας μετανοήσει καί ταπεινοφρονήσει, ας προσευχηθεί μετά δακρύων, καί τότε ο Πάνσοφος καί Παντοδύναμος έχει τή δύναμη καί τούς τρόπους νά τόν φωτίσει πώς θά εισέλθει στήν οδό της σωτηρίας. Μπορεί καί σήμερα ο Θεός στόν ειλικρινά ενδιαφερόμενο νά στείλει έναν σημερινό διάδοχο των αγίων Αποστόλων Του, γιά νά τόν διδάξει πώς θά εισέλθει στή Βασιλεία των ουρανών, αλλά καί στήν εν Χριστώ ζωή των θείων εμπειριών καί ευλογιών κατά τή διάρκεια αυτής της πρόσκαιρης ζωής. Καί ξέρουμε βέβαια ότι ο Παράδεισος καί η Κόλαση είναι η συνέχεια των δικών μας επιλογών όσο ζούμε πάνω στη γη.
* * * * *
Επιτρέψτε νά τελειώσω τόν λόγο μου, συνοψίζοντας τά όσα σας είπα ως εξής. Μέ τή χάρη του Θεού, οι Αγιορείτες Πατέρες είμαστε καλά. Κάθε μέρα, συμμετέχοντας στή θεία Λειτουργία καί κοινωνώντας Σώμα καί Αίμα Χριστού -όσο πιό συχνά τό επιτρέπει ο Γέροντας ή ο Πνευματικός-, αλλά καί μέ τήν προσευχή, μέ κάποια άσκηση καί μέ τήν προσπάθεια νά πράττουμε αυτό πού αρέσει στόν Κύριο καί όχι στό διάβολο, αγωνιζόμαστε νά είμαστε σέ μία κατάσταση ευάρεστη στόν Θεό. Συγχρόνως καλλιεργούμε τήν μετάνοια καί τήν ταπεινοφροσύνη, αλλά καί δοξάζουμε τόν Θεό γιά όλα τά καλά πού μας έχει χαρίσει, καί γι αυτά πού ξέρουμε καί γι αυτά πού δέν ξέρουμε. Κατ αυτό τόν τρόπο η θεία Χάρη μας χαροποιεί, μας ενθαρρύνει καί μας χαρίζει υπομονή. Καί όποτε ζητάει κάποιος τήν πνευματική μας βοήθεια, ευχαρίστως του τήν προσφέρουμε.
Πάντως πρέπει νά έχουμε υπόψη μας ότι κάθε ορθόδοξος Χριστιανός οφείλει νά αγωνίζεται έτσι, ώστε νά αισθάνεται καθημερινά τή θεία Χάρη. Καί αν δέν τήν αισθάνεται, τουλάχιστον νά ταπεινοφρονεί. Μόνον έτσι μπορεί νά αποδείξει στή συνείδησή του ότι είναι πραγματικά ορθόδοξος Χριστιανός· δηλαδή, ότι είναι κάτι πολύ ανώτερο από ο,τιδήποτε άλλο, από κάποια άλλη αίρεση ή θρησκεία.
΄Οσοι πληροφορούνται ή τούς αποκαλύπτεται κάτι τό ιδιαίτερο καί θείο, έχουν καί μεγαλύτερη υποχρέωση απέναντι του Θεού. Διότι θυμούμαστε τόν λόγο του Χριστού, «ο γνούς καί μή ποιήσας δαρήσεται πολλάς, ο δε μή γνούς μηδέ ποιήσας δαρήσεται ολίγας» (Λουκ. ιβ΄47). Καί ανάλογα μέ τήν περίπτωσή του αποκτά ο αγωνιστής χαρίσματα, δηλαδή αρώματα πνευματικά, πού δέν μπορεί νά τά κρύψει, αλλά δι αυτων παραστέκεται σέ όλους τούς άλλους, καί ιδιαίτερα σέ όποιον ζητά τή βοήθειά του. Επίσης αποκλείεται νά προκόψει κανείς στά πνευματικά, αν δέν ζητήσει τή συμπαράσταση κάποιου Γέροντα καί Πνευματικού πατέρα.
Αν επιτρέπετε, θά θέλαμε νά συστήσουμε στήν αγάπη σας νά επισκεφθήτε τήν ιστοσελίδα μας www.maximosathos.com, όπου υπάρχουν ενδιαφέροντα στοιχεία περί της πίστεως καί της πνευματικής ζωής, αλλά προπαντός υπάρχει ένα σχέδιο απλής καί εγκάρδιας προσευχής, γιά νά μιλάμε συχνά στό Θεό καί νά προσφερόμαστε (νά είμαστε ανοιχτοί) στίς ευλογίες Του περισσότερο, παρά νά παραδινόμαστε σέ ευτελή καί μή αρεστά στόν ουράνιο Πατέρα μας.
Διά των ευχών της Παναγίας σου Μητρός, του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου του Μυροβλύτου καί πάντων των Αγίων, Πατέρα μας ουράνιε, Κύριέ μας Ιησού Χριστέ καί Παράκλητε αγαθέ, η Παναγία Τριάς, αξίωσον ημάς των ευφροσύνων σου ευλογιών, της εκ δεξιών σου παραστάσεως καί της αιωνίου σου μακαριότητος, Αμήν.
Σας ευχαριστώ πού μέ ακούσατε. Νά είστε καλά.
Ιερομόναχος πατήρ Μάξιμος του Γέροντος Ιωσήφ Βατοπεδινού
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου