29 Μαΐου 1453. Η συγκλονιστικότερη ημέρα του νεότερου Ελληνισμού. Η Κωνσταντινούπολη, η Πόλη των πόλεων έπεσε στα χέρια των εχθρών. Τέτοια η θλίψη του Ελληνισμού, που απ' άκρον εις άκρον της Αυτοκρατορίας όλοι θρήνησαν με τον τρόπο τους την Άλωση της Ρωμανίας (Βυζαντινής Αυτοκρατορίας). Σαν έπεσε τελειωτικά η Πόλη στα χέρια των Τούρκων, ο πόνος κι ο καημός ήταν μεγάλος. Κι έγινε τραγούδι ο πόνος και θρήνος ο καημός. Κι αν η άλωση ήταν γεγονός, η ελπίδα πως κάποια μέρα... πάλε με χρόνια και καιρούς... έμειναν πάντα...
Το συγκεκριμένο τραγούδι προέρχεται από το χωριό "Νεοχώρι" (παλιό Νοβοσέλο) της Χαλκιδικής. Πρόκειται για έναν παλαιό χορευτικό σκοπό, πάνω στον οποίο ενσωματώθηκε ο λαϊκός θρήνος της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης και έφτασε ως τις μέρες μας. Στις περισσότερες των περιπτώσεων το τραγούδι της Άλωσης (ή της Αγιάς Σοφιάς όπως λέγεται πιο συχνά), τραγουδιέται από τους κατοίκους την ημέρα της Πασχαλιάς, κάτι που συμβαίνει και με άλλα από τα πλέον παλιά δημοτικά μας τραγούδια (π.χ. του Γιοφυριού της Άρτας).
Οι περισσότεροι θρήνοι της Άλωσης είναι παραλλαγές ελαχίστων αρχέτυπων τραγουδιών τα οποία κι αυτά με τη σειρά τους προέρχονται από συρραφή στίχων παλαιοτέρων. Έτσι έχουμε τραγούδια που ξεκινάνε με το στίχο "Σημαίνει ο Θεός σημαίνει η γη, σημαίνουν τα επουράνια" που προέρχεται από το προγενέστερο ποίημα, γνωστό ως Μοιρολόι της Παναγιάς, με πολλές παραλλαγές κυρίως από την ηπειρωτική Ελλάδα.
Οι στίχοι:
Οι στίχοι:
Σημαίνει ο Θιός, σημαίνει η γη, σημαίνουν τα επουράνια.
σημαίνει κι η Αγιά Σοφιά το Μέγα Μαναστήρι.
Ψέλνει δεξιά η βασιλιάς, ζερβά η πατριάρχης
Φωνή ακούστ'κε εξ ουρανού κι απ' Αρχαγγέλου στόμα.
"Πάψιτι του Χειρουβικό κι τ' Άξιος Εστίν-ως
γιατί είνι θέλημα Θεού η Πόλη να Τουρκέψει".
σημαίνει κι η Αγιά Σοφιά το Μέγα Μαναστήρι.
Ψέλνει δεξιά η βασιλιάς, ζερβά η πατριάρχης
Φωνή ακούστ'κε εξ ουρανού κι απ' Αρχαγγέλου στόμα.
"Πάψιτι του Χειρουβικό κι τ' Άξιος Εστίν-ως
γιατί είνι θέλημα Θεού η Πόλη να Τουρκέψει".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου