Κάλεσμα από τον Μητροπολίτη Μεσογαίας και Λαυρεωτικής Νικολάου σε όλους τους χριστιανούς να ξεκινήσουν την 40ημερη νηστεία μέχρι το Πάσχα,
παρομοιάζοντας τις σαράντα αυτές μέρες με τα σαράντα χρόνια της πορείας
του λαού του Ισραήλ από την Αίγυπτο στην Γη της Επαγγελίες.
Πορείες δύσκολες, επίπονες, αλλά λυτρωτικές...
Αναλυτικά το μήνυμά του:Πορείες δύσκολες, επίπονες, αλλά λυτρωτικές...
Η Μεγάλη Τεσσαρακοστή, αγαπητοί μου αδελφοί, ανοίγει σήμερα και συμπληρώνεται ύστερα από σαράντα μέρες την Παρασκευή του Λαζάρου. Καθώς η Εκκλησία μας μας εισάγει στο ευλογημένο αυτό στάδιο των πνευματικών αγώνων και των αρετών με κύριο όπλο το όπλο της νηστείας και με συνοδά όπλα την ελεημοσύνη, την προσευχή, τον προσωπικό αγώνα, τα μυστήρια, είναι ευκαιρία νομίζω να εμβαθύνουμε λίγο στον τρόπο με τον οποίο θα μπορέσουμε να διεξέλθουμε αυτόν τον αγώνα, να ολοκληρώσουμε παραγωγικά, δημιουργικά και πνευματικά την πορεία των τεσσαράκοντα ημερών που εκτείνονται μπροστά μας.
Η πορεία αυτή έχει μια αναλογία μέσα στον θησαυρό της Παλαιάς Διαθήκης. Η αναλογία της είναι η πορεία του λαού Ισραήλ από την Αίγυπτο στην Γη της Επαγγελίας, με μία διαφορά• ότι εκεί το σαράντα δεν προσδιορίζει μέρες αλλά προσδιορίζει χρόνια. Η πορεία εκείνη, όπως αναφέρεται στο βιβλίο της Εξόδου, και ολοκληρώνεται η περιγραφή της στο βιβλίο του Ιησού του Ναυή, κράτησε σαράντα ολόκληρα χρόνια.
Ήταν υπόδουλοι για πέντε, αν δεν κάνω λάθος γενεές, οι Ισραηλίτες μετά τον Ιωσήφ στους Αιγυπτίους και ύστερα από φοβερό δράμα και έντονη καταπίεση ήθελαν να φύγουν και να επιστρέψουν στη δική τους χώρα. Καί ξεκίνησαν με ηγέτη τον Μωϋσή ύστερα από μια συγκλονιστική περιπέτεια το ταξείδι αυτό της επιστροφής στη γη που, όπως λέει το βιβλίο της Εξόδου, έρρεε το μέλι και το γάλα. Έτσι τους είχε υποσχεθεί ο Μωϋσής.
Ας δούμε μερικά χαρακτηριστικά αυτής της πορείας και ας προσπαθήσουμε να βρούμε τις αντίστοιχες αναλογίες στη δική μας σύντομη σαρανταήμερη πορεία στην έρημο αυτή, την ευλογημένη έρημο της Μεγάλης Σαρακοστής.
Το πρώτο στοιχείο είναι ότι εβάδισαν ως λαός. Δεν πήγε ο καθένας μόνος του να ξεφύγει από την δουλεία, αλλά όλοι μαζί ως έθνος. Μαζεύτηκαν, συναθροίσθηκαν, βρήκαν τον αρχηγό τους, τους δόθηκε ο αρχηγός, κι όλοι ξεκίνησαν αυτήν την πορεία. Γιά φαντασθείτε ένα καραβάνι χιλιάδων ανθρώπων με κοινό στοιχείο την αίσθηση του ότι είναι ο περιούσιος λαός του Θεού και επίσης ότι έχουν την συγγένεια της εθνότητος. Φεύγουν όλοι μαζί από την Αίγυπτο και πορεύονται διασχίζοντας την έρημο. Κι εμείς κατ᾿ αναλογία είμαστε ένας λαός, ο λαός του Θεού. Είμαστε η Εκκλησία, όλοι μαζί.
Θέλουμε όλοι να ξεκινήσουμε κι όλοι μαζί να φθάσουμε. Δεν αρκούμεθα στην αίσθηση ότι μόνος μου η μόνη μου εγώ θα κάνω αυτόν τον αγώνα, θα τον διεκπεραιώσω και στο τέλος θα βγω νικητής η νικήτρια χωρίς να με ενδιαφέρει τι θα γίνει με τους άλλους. Τη σωτηρία μας, τον αγώνα μας, τον θέλουμε κοινωνικώς να επιτελεσθεί μέσα στο μυστικό σώμα της Εκκλησίας, όλοι μαζί. Όχι μόνον όσοι είμαστε τώρα, ούτε μόνον όσοι ομολογούν πως αποτελούν την Εκκλησία, αλλά ακόμη κι αυτοί που είναι μέσα στην αγκαλιά του Θεού χωρίς ίσως οι ίδιοι να το καταλαβαίνουν.
Όπως ο ίδιος ο Θεός «πάντας ανθρώπους θέλει σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν», κατά τον ίδιο τρόπο κι εμείς, ο νέος Ισραήλ, θέλουμε να φύγουμε από την Αίγυπτο αυτού του κόσμου, του κοσμικού φρονήματος, των παθών, της εφημερότητος, της ψευτιάς και της απάτης, και να περάσουμε μέσα από την έρημο των αγώνων μας για να φθάσουμε στον τόπο της επαγγελίας του Θεού, στην επαφή και επικοινωνία με τους αγίους Του, στην αίσθηση της βασιλείας Του, στη συνάντηση του προσώπου Του, στην Ανάσταση.
Το πρώτο λοιπόν στοιχείο είναι ότι τον αγώνα μας αυτόν της νηστείας τον κάνουμε με την αίσθηση ότι τον κάνουμε όλοι μαζί. Γι᾿ αυτό ξεκινάμε με την ακολουθία της Συγχωρήσεως, για να συμφιλιωθούμε. Είμαστε χωρισμένοι, είμαστε ψυχραμένοι, έχουμε τις διαφορές μας, τις μικρότητές μας, τα βάζουμε όλα στην άκρη και ως ένα σώμα, ένας λαός, ξεκινούμε την πορεία, συγχωρεμένοι, συμφιλιωμένοι και αδελφωμένοι, κοινωνούντες και περιχωρούντες αμοιβαίως, με την αίσθηση ότι είμαστε όλοι μαζί που χρειαζόμαστε την σωτηρία μας.
Δεύτερο στοιχείο. Αν βρείτε την ευκαιρία αυτές τις μέρες να διαβάσετε λίγο τα πρώτα κεφάλαια, κυρίως το πέμπτο και το έκτο, από το βιβλίο της Εξόδου. Εκεί θα δείτε συγκλονιστικούς διαλόγους να διαμείβονται μεταξύ του Θεού και του Μωϋσέως. Θα δείτε τον Μωϋσή να επικαλείται ένα σωρό δικαιολογίες για να μην ανταποκριθεί στην τιμητική γι᾿ αυτόν οπωσδήποτε πρόσκληση του Θεού να αναλάβει αυτός την ηγεσία του Ισραηλιτικού λαού και αυτός να είναι ο οδηγός τους. Τελικώς όμως ο Θεός τον πείθει. Τον πείθει και τον ετοιμάζει. Σε πρώτη φάση του αποκαλύπτει ο Θεός το όνομά Του. Ρωτάει ο Μωϋσής «ποιός είσαι;» και απαντά εκείνος «εγώ είμαι ο Ων, αυτός που υπάρχει, η πηγή της ζωής και της υπάρξεως, του είναι, στην φύση και στην ουσία μου είμαι ο Ων».
Το δεύτερο δώρο που του κάνει είναι ότι του δίνει τη δυνατότητα να είναι θαυματοποιός, πρόσωπο σημείων, ώστε να μπορέσει να πείσει τους Ισραηλίτες, που είχαν χίλια δύο στραβά, εγωισμούς, αναποδιές, ελαττώματα, αδυναμίες, δυσπιστία, μιζέρια και γκρίνια, όπως φαίνεται καθ᾿ όλην την πορεία. Τού δίνει λοιπόν αυτά τα δύο δώρα και ταυτόχρονα την ευλογία Του, αυτός να είναι ο ηγέτης τους.
Ξεκίνησαν τον αγώνα με οδηγό. Καί για μας αυτό σημαίνει κάτι.
Δεν μπορούμε τον αγώνα ούτε της Μεγάλης Τεσσρακοστής ούτε και τον αγώνα της ερήμου αυτής της ζωής, να τον διεξέλθουμε χωρίς να έχουμε έναν πνευματικό οδηγό. Αυτό, να το ξέρετε, είναι παράδοση και ταυτόχρονα δοκιμασμένη εμπειρία της Εκκλησίας. Μάλιστα αυτό ο οδηγός δεν είναι μόνον οδηγός, είναι και πατέρας.
Πρέπει να είναι ο άνθρωπος της προσευχής, της συνομιλίας με τον Θεό. Να είναι ο άνθρωπος της παρρησίας προς τον Θεό, ο άνθρωπος που, μπορεί μεν να είναι ενδεχομένως βραδύγλωσσος, χωρίς λόγο προφορικό, όπως αναφέρεται στο βιβλίο της Εξόδου για τον Μωϋσή, χωρίς ίσως εξωτερικά χαρίσματα, θα είναι όμως ο εντεταλμένος και διορισμένος από τον Θεό άνθρωπος μας για να μπορέσει να μας οδηγήσει σ᾿ αυτήν την πορεία.
Είναι ο πνευματικός μας. Έχουμε πολύ μεγάλη ανάγκη να βρούμε έναν πνευματικό. Να τον έχουμε πατέρα μας, να τον έχουμε δάσκαλό μας, να τον έχουμε οδηγό μας, να τον έχουμε ενδιάμεσό μας μεταξύ ημών και του Θεού, να τον έχουμε μπροστά μας να μας κρατάει από το χέρι και να πορευόμεθα. Ίσως η εποχή μας να είναι τέτοια που δεν μας δίνει ο Θεός τέτοια δώρα. Συχνά παραπονιόμαστε, και δικαιολογημένα ίσως, πως δεν υπάρχουν πολλοί τέτοιοι πνευματικοί.
Ας γίνει όμως μέλημα, προσευχή μας, ας γίνει προσπάθειά μας, ας γίνει αγώνας μας να βρούμε έναν άνθρωπο να μας μάθει πέντε-δέκα μυστικά της πνευματικής ζωής, να μπορέσει να συμπληρώσει την ανεπαρκή δική μας προσευχή με την δική του προσευχή. Αυτή είναι η δουλειά του.
Να ζήσουμε αυτό το θαύμα και μέσα στα νερά της επιστρέφουσας θάλασσας
να καταποντισθούν οι λογισμοί, να βυθισθούν οι αμφιβολίες, να πνιγούν τα
εμπόδια, οι πειρασμοί, οι δυσκολίες. Το τρίτο λοιπόν στοιχείο που έχει η
πορεία της Τεσσαρακοστής είναι η θαυματουργική διάβαση μέσα από την
Ερυθρά θάλασσα των δυσκολιών και των εμποδίων που θα συναντήσουμε.
Λέει πάλι στο βιβλίο της Εξόδου ότι τελικώς ενώ ηγέτης και οδηγός
ήταν ο Μωϋσής, ο Θεός ηγείτο αυτών στην πραγματικότητα. Αυτός ο οποίος
πήγαινε μπροστά ήταν ο Θεός.
Καί πως φαινόταν η παρουσία του Θεού; Με δύο τρόπους. Την μεν μέρα σαν
στήλη νεφέλης, την δεν νύχτα σαν στήλη πυρός. Την μέρα τους σκέπαζε μια
νεφέλη και τους έδινε την γλύκα και την ζεστασιά της θεικής παρουσίας,
την δε νύχτα μέσα στο σκοτάδι τους τους έδινε το φως για να βρίσκουν τον
δρόμο τους και να προχωρούν. Κι εμείς χρειαζόμαστε αυτήν την συμμαχία
με την αίσθηση της θεικής παρουσίας στον αγώνα μας, όχι ότι αγωνιζόμαστε
μόνοι μας, εννοώ χωρίς ενίσχυση άνωθεν.
Αλλά μέσα από την προσευχή μας, μέσα από την ταπείνωση της καρδιάς μας,
μέσα από τους γλυκείς μύχιους εσωτερικούς πόθους μας να βγεί αυτή η
αίσθηση, ότι ο αγώνας μας γίνεται κάτω από την νεφέλη της θεικής
παρουσίας και μέσα στο φως της θεικής επιβεβαιώσεως. Καί έτσι να
προχωρήσουμε και το υπόλοιπο, όσο θα μας μένει σε κάθε φάση, στάδιο του
αγώνα της Τεσσαρακοστής.
Επείνασαν, λέει σε κάποιο σημείο, κουράστηκαν, απόκαμαν. Είδαν το
θαύμα, έζησαν την παρουσία, είχαν τον Μωϋσή, έπαιρναν την παρηγοριά,
ελύγισαν όμως παρά ταύτα. Πόσο ανθρώπινο! Πόσο φυσικό! Πόσο αναμενόμενο!
Καί σε μας αναμενόμενο, φυσικό, προσδοκώμενο, αυτό το πράγμα. Να
αγωνιζόμαστε, να βλέπουμε τις ευλογίες του Θεού, στην πρώτη όμως
δυσκολία του καύσωνα της ερήμου και της ακαρπίας της να γονατίζουμε.
Έτσι έγινε και με τους Ισραηλίτες, αλλά τους είπε ο Θεός «μην
στενοχωριέστε, εγώ είμαι ο Ων, αυτός που υπάρχει, δεν είμαι αυτός που
δεν υπάρχει και συνεπώς είμαι και κοντά σας και σας βλέπω και σας
παρακολουθώ και οδηγώ τα βήματά σας. Σας πήρα από την Αίγυπτο, σας
υποσχέθηκα ότι θα σας οδηγήσω στο τέρμα της επαγγελίας μου. Αυτό θα το
κάνω. Πεινάτε; Θα σας δώσω τροφή». Καί τους στέλνει τότε ένα κοπάδι από
ορτύκια και όταν ξύπνησαν είδαν ένα παράξενο άσπρο πράγμα σαν πάχνη να
απλώνεται γύρω τους, το μάννα, για να πάρουν να φάνε. Τούς έδωσε λοιπόν
δύο πράγματα μεγάλα για να χορτάσει η ψυχή τους: ορτύκια και μάννα. Τα
ορτύκια είναι το κρέας της λατρείας. Καί σε μας δίνει ο Θεός ένα σμήνος
λατρευτικών ευκαιριών αυτήν την περίοδο. Μας δίνει τα ευλογημένα
Απόδειπνα, τι ωραία ακολουθία! Μας δίνει τις Προηγιασμένες κάθε Τετάρτη
και Παρασκευή, μας δίνει τους Χαιρετισμούς σ᾿ αυτήν την περίοδο, -δεν τα
ψάλλουμε άλλη φορά αυτά τα τροπάρια-, μας δίνει τους Κατανυκτικούς
Εσπερινούς, μας δίνει τις πέντε Κυριακές των Νηστειών, θα μας δώσει την
όμορφη γιορτή του Ευαγγελισμού. Μας δίνει αυτό το σμήνος των γερών
τροφών, το κρέας. Δεν μένει τίποτε άλλο παρά να απλώσει το χέρι του
κανείς και να αρπάξει την ευκαιρία, να ανοίξει το στόμα του και να
αρχίσει να καταβροχθίζει το μήνυμα της θεικής αλήθειας, όπως αυτό
παρουσιάζεται με απτό μεστό τρόπο.
Αλλά μας δίνει και το μάννα. Πολύ απαλά μας χορταίνει. Χορταίνει την
ψυχή μας με το ουράνιο μάννα και το ουράνιο μάννα είναι η Θεία
Ευχαριστία. Το ουράνιο μάννα είναι το μυστήριο με το οποίο τρέφει ο Θεός
τον λαό Του, τον νέο Ισραήλ. Μπορεί να θρέψει και μας. Η συμμετοχή μας
στα μυστήρια είναι αναγκαία. Αν έχουμε τον Μωϋσή, τον πνευματικό
μας, τότε με την άδειά του, αν έχουμε αυτούς τους πόθους τους
εσωτερικούς και την ανάγκη της ψυχής μας, με συνοδό τη μετάνοιά μας, ας
μην αφήσουμε ανεκμετάλλευτο αυτόν τον θησαυρό του ουρανίου μάννα, της
Θείας Ευχαριστίας, που απαλά μπορεί να πέσει επάνω στο έδαφος της ψυχής
μας και να δώσει αυτόν τον θαυματουργικό χορτασμό.
Αλλά δεν τους έδωσε ο Θεός μόνον τροφή. Εδίψασαν μετά. Τούς έδωσε θαυματουργικά και νερό. Είπε στον Μωϋσή «με το ίδιο ραβδί με το οποίο χτύπησες τη θάλασσα και υπεχώρησε και άνοιξε και περάσατε, με το ίδιο να χτυπήσεις αυτήν την πέτρα και θα βγάλει νερό». Χτυπάει ο Μωϋσής και βγαίνει νερό. Αυτό το νερό ξεδίψασε τους διψασμένους Ισραηλίτες μέσα στην έρημο. Ανάλογο νερό μπορεί να ξεδιψά διαρκώς και τις δικές μας ψυχές με το ραβδί του δικού μας Μωϋσέως.
Καί αυτό δεν είναι τίποτε άλλο από τον λόγο του Θεού. Αν μπορέσουμε
αυτές τις μέρες κάτι να ακούσουμε, λίγο να ανοίξουν τα μάτια μας, κάπως
να ξεδιψάσει η ψυχή μας μ᾿ έναν λόγο προφορικό, ενδεχομένως λόγο γραπτό.
Υπάρχουν βιβλία, βιβλία πατερικά, βιβλία πιο σύγχρονα, τα βιβλία των
ακολουθιών, να βρούμε λίγο χρόνο για να μπορέσουμε κι εμείς με αυτό το
χτύπημα στον βράχο του αγνώστου θησαυρού να ζήσουμε το θαύμα της
αποκαλύψεως του θεικού λόγου μέσα στις καρδιές μας που είναι ίσως πιο
σκληρές καμμιά φορά και από τους βράχους.
Οι Ισραηλίτες, ενώ προχώρησαν, ενώ ξεπέρασαν τα εμπόδια, διήλθαν διά
της Ερυθράς θαλάσσης, χορτάσθησαν μ᾿ αυτούς τους τρόπους που αναφέραμε,
ξεδίψασε η ψυχή τους, ξεδίψασε το σώμα τους, και έρχονται αμέσως μετά
από λίγο αντιμέτωποι με έναν εχθρό: τους υιούς του Αμαλήκ, τους υπηκόους
του Αμαλήκ, τους Αμαληκίτες. Καί εκεί ο Θεός κάνει το θαύμα Του. Κι
εκεί ο Θεός στον Μωϋσή που προς στιγμήν λυγίζει του λέει:
«μην στενοχωριέσαι και μην αποκάμνεις, θα σας δώσω εγώ την δύναμη να
νικήσετε τους Αμαληκίτες. Μπορεί να μην τους περιμένατε, μπορεί να είναι
πολλοί, μπορεί να είναι απειλητικοί, μπορεί να ξεπερνούν ενδεχομένως
τις δικές σας δυνάμεις και το δικό σας πλήθος.
Θα σηκώσεις τα χέρια σου στο σχήμα του σταυρού οριζόντια και εν όσω τα
χέρια σου θα είναι οριζόντια σε στάση προσευχής και σε συμβολική στάση,
τότε θα μπορείτε εσείς οι λίγοι και αδύνατοι να νικάτε τους πολλούς και
δυνατούς». Καί επειδή λέει κουράζονταν τα χέρια του οι δύο αδελφοί του, ο
Ααρών και ο Ωρ, κρατούσαν ο ένας το ένα χέρι και ο άλλος το άλλο και εν
όσω τα χέρια του ήταν οριζόντια σ᾿ αυτήν την στάση του συμβόλου του
σταυρού και της προσευχής, μπόρεσαν τελικά να νικήσουν και θριαμβευτές
να συνεχίσουν την πορεία τους πλέον προς το όρος του Σινά.
Κι εμείς παρά την νηστεία μας, παρά την καλή μας πρόθεση, παρά
την μελέτη μας, την συμμετοχή μας στα μυστήρια, έχουμε φοβερό Αμαλήκ που
μας πολεμάει. Καί ο Αμαλήκ αυτός είναι ο εμπαθής εαυτός μας.
Φέρουμε πτωτική φύση γεμάτη από θηρία παθών που ίσως προς στιγμήν
κάθονται στην άρκη και ενδεχομένως κι εμείς λίγο τα περιφρονούμε, αλλά
μέσα στην ησυχία της ερήμου της νηστείας και αυτών των περιόδων να δείτε
που θα φανούν.
Όποιος κάνει καλά τον αγώνα της νηστείας αυτός εύκολα ανακαλύπτει τα
δικά του άγνωστα πάθη. Μέσα στην έρημο αυτή θα σηκώσουν κεφάλι, μέσα
στην ησυχία θα υψώσουν φωνή, μέσα στην φαινομένη ειρήνη θα δημιουργήσουν
ταραχή. Αυτά τα πάθη μας να τα περιμένουμε.
Η λύση και απάντηση είναι το σημείο του σταυρού και η προσευχή μας και η
θεική επέμβαση θα δώσει την νίκη στον καθένα μας, χωρίς να τρομάξει και
χωρίς να δειλιάσει και χωρίς τελικά να πτοηθεί, να βρεθεί νικητής κατά
των παθών του. Κι έτσι να φθάσει όπως οι Ισραηλίτες στο όρος Σινά, στο
όρος το οποίο κατεβαίνει πλέον ο ίδιος ο Θεός και τους δίνει μέσα σε μια
ατμόσφαιρα σεισμού, κλονισμού και καπνού τις δέκα εντολές. Τούς
αποκαλύπτει το θέλημά Του.
Αυτό, αγαπητοί μου αδελφοί, μπορεί να γίνει και στη δική μας ζωή. Πρέπει να γίνει. Να φθάσουμε κι εμείς ανεβαίνοντας σιγά σιγά, πορευόμενοι μέσα στην έρημο, στο όρος το δικό μας του Σινά, κι εκεί να υποδεχθούμε την αποκάλυψη της θεικής βουλήσεως μέσα στην ψυχή μας. Ο αγώνας μας, η προσευχή μας, η πίστη μας, η εμπιστοσύνη στον Θεό, η καλή πνευματική εξάρτηση από τον δικό μας πνευματικό, τον Μωϋσή, η συμμετοχή μας στα μυστήρια, η ελπίδα του θαύματος και της θεικής επεμβάσεως, όλα αυτά μαζί με τον αγώνα της νηστείας, μαζί με τον αγώνα της ελεημοσύνης, μαζί με τον αγώνα που θα διεξάγει ο καθένας μας μπορούν να οδηγήσουν τελικά στο αίσιο πέρας, στην νίκη, στην Γη της Επαγγελίας, στην ευλογία του Θεού, στην χαρά και στην εμπειρία της Αναστάσεως.
Ύστερα από σαράντα μέρες θα έχουμε με την βοήθεια του Θεού ολοκλη-ρώσει την εν χρόνω πορεία αυτής της Σαρακοστής. Να δώσει ο Θεός να είναι ατέλειωτη αυτή η εμπειρία της πορείας, η εμπειρία της αναζητήσεως, η εμπειρία της θεικής φανερώσεως, η εμπειρία του θαύματος για να είναι ατέλειωτη και άληκτη και η εμπειρία της χαράς της θεικής Αναστάσεως. Αμήν.
Μ.Τεσσαρακοστή 2015
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου