Ο Αλέκος Παναγούλης για τον “σοσιαλισμό” του Ανδρέα

http://www.statesmen.gr/22564/politiki/%CE%BF-%CE%B1%CE%BB%CE%AD%CE%BA%CE%BF%CF%82-%CF%80%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B7%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CF%83%CE%BF%CF%83%CE%B9%CE%B1%CE%BB%CE%B9%CF%83%CE%BC_23-02-2011.html

ΧΑΡΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ

Πριν από μερικές ημέρες αναζητώντας μνήμες στο αρχείο μου, εφημερίδες και περιοδικά μιας εποχής έντονων πολιτικών και ιδεολογικών αγώνων, βρήκα ένα φύλλο της εφημερίδας «Ακρόπολις» του  ’75. Σ’ αυτό η δημοσιογράφος Σοφία Μαλτέζου μιλούσε με τον Αλέκο Παναγούλη για όλους και για όλα, κυρίως όμως για το ΠΑΣΟΚ και τον Ανδρέα Παπανδρέου.

Η άποψη του Αλέκου έχει ιδιαίτερη σημασία για τους νέους που δεν έζησαν εκείνη την εποχή και σήμερα ζουν με μύθους και στερεότυπα. Έχει, όμως, σημασία και για τη δική μου γενιά, που επιμένει να μην κατανοεί ότι τα σημερινά αδιέξοδα έχουν σημείο αναφοράς εκείνη την περίοδο. Αισθάνομαι, όμως, και την ανάγκη να αποτίσω φόρο τιμής στον άνθρωπο που με οδήγησε με τη στάση του να ενταχθώ στη νεολαία του Κέντρου.

ΜΑΛΤΕΖΟΥ: Σε τι διαφέρει ο δικός σου σοσιαλισμός από τον σοσιαλισμό του κ. Παπανδρέου που δεν υιοθέτησες, πολιτικά τουλάχιστον;

-Ο κ. Παπανδρέου πιστεύει ότι ο προοδευτισμός είναι ανευθυνότητα. Συρράφει ωραίες λέξεις, ηχηρές φράσεις, χτίζοντας ιδεολογίες με νεφελώματα. Όπως άλλοι χρησιμοποιούν χωρίς να την πιστεύουν τη λέξη Δημοκρατία- αλλά εκείνοι τουλάχιστον δίνουν μια κάποια εικόνα της Δημοκρατίας στην οποία εμφανίζονται ότι πιστεύουν- έτσι ο κ. Παπανδρέου χρησιμοποιεί τη λέξη σοσιαλισμός, χωρίς να μπορεί να μας εξηγήσει ποιον σοσιαλισμό εννοεί. Γιατί και ο Μουσολίνι για σοσιαλισμό μιλούσε αλλά προχωρώντας το στα άκρα τον έφθασε τελικά στον φασισμό. Και ο Χίτλερ με μεταμόρφωσε τον δικό του σοσιαλισμό σε ναζισμό. Με τα ίδια νεφελώματα χτίζει και ο κ. Παπανδρέου τον σοσιαλισμό του.

ΜΑΛΤΕΖΟΥ: Δεν φαίνεσαι να πιστεύεις στον σοσιαλισμό του, όποιος κι αν είναι αυτός.

- Ομολογώ πως όχι. Γιατί ο κ. Παπανδρέου δεν μιλάει σήμερα για πρώτη φορά. Έχει μιλήσει και το 1964 και το 1965 και το 1967 και το 1968 και δυστυχώς γι αυτόν κάθε φορά λέει διαφορετικά πράγματα. Ρωτήθηκε π.χ. το 1968 που άνηκε ιδεολογικά. Και μπροστά στους φακούς της αμερικάνικης και της ευρωπαϊκής τηλεοράσεως, μπροστά σε εκατοντάδες δημοσιογράφους δήλωσε πως ανήκει νιου ντηλ, στα νέα σύνορα, στον νεοκαπιταλισμό. Και εκεί άνηκε. Το αποδεικνύει και η οικονομία που εδίδασκε και που δεν ήταν άλλη από την θεωρία των οικονομετρικών μοντέλων.

Εδίδασκε δηλαδή πως οι χώρες της Λατινικής Αμερικής δεν είναι υπανάπτυκτες γιατί αποτελούν αντικείμενο εκμεταλλεύσεως του βορειοαμερικανικού κεφαλαίου. Αυτή την οικονομία την επίστεψε και την υπηρέτησε. Πως τώρα περνάει στον ασυγκράτητο σοσιαλισμό και στην πλήρη ανεξαρτησία της χώρας; Θα τον πιστεύαμε αν ξαφνικά βλέπαμε τον Μάο να γίνεται οπορτουνιστής δεξιών αποκλίσεων; Το ιδεολογικό πρόγραμμα του κ. Παπανδρέου, τοεπαναλαμβάνω, είναι ένα απλό νεφέλωμα.

Όσο για το πολιτικό του πρόγραμμα, αν είχαν συγκεντρωθεί σε τόμο όσα κατά καιρούς έχει διακηρύξει σχετικά, το βιβλίο θα μπορούσε να κυκλοφορήσει με τον γενικό τίτλο: «Διαλέγετε και παίρνετε». Αν είσαστε σοσιαλίστρια, θα ανοίγατε στη σελίδα 87. Αν ήσασταν κομμουνίστρια θα καταφεύγατε στη σελίδα 141… Είναι καιρός νομίζω να μας πει τι πιστεύει αν και δεν βλέπω να ωρίμασε ακόμα για να ικανοποιήσει την περιέργειά μας.

Υπήρξε ο μόνος από τα 10 εκατομμύρια Έλληνες που δεν κατάλαβε στις 23 Ιουλίου τι συνέβη στη χώρα και ούτε τώρα το έχει καταλάβει. Μας είπε μετά την πτώση της χούντας ότι τίποτα δεν άλλαξε στη χώρα και πως ο αγώνας συνεχίζεται. Δεν μπορεί να αναιρέσει το λόγο του φανερά και προσπαθεί με τον ψίθυρο να τον διαψεύσει. Εγώ όμως, και πάλι τον ρωτάω: Είναι σοσιαλιστής ή νεοκαπιταλιστής;

Προφανώς και δεν χρειάζονται σχόλια παρά μόνο μια επισήμανση. Ο Αλέκος Παναγούλης εξελέγη βουλευτής με την Ένωση Κέντρου- Νέες Δυνάμεις και αποχώρησε μετά από έντονη αντιπαράθεση με τον Δημήτρη Τσάτσο (βουλευτή επίσης της ΕΚ-ΝΔ και μετέπειτα του ΠΑΣΟΚ) εξαιτίας της ανάμιξης του ονόματός του στα αρχεία της ΕΑΤ-ΕΣΑ. Παρέμεινε ανεξάρτητος βουλευτής του Κέντρου μέχρι τη δολοφονία του την Πρωτομαγιά του 1976. Αν ζούσε ίσως η ιστορία γραφόταν διαφορετικά…