Ανοιχτή Επιστολή του διάσημου σκηνοθέτη, σεναριογράφου και παραγωγού Πέδρο Αλμοδόβαρ προς τον πρωθυπουργό της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι.
Καμιά φορά συμβαίνει –ενώ είσαι σε πλήρη διαδικασία κατασκευής μιας ιστορίας- να εισβάλλει μέσα σου η αίσθηση ότι το σημαντικό είναι αυτό που συμβαίνει έξω, κάτι πολύ πιο σημαντικό από την ιστορία που εσύ δημιουργείς με προσοχή και εμμονή. Είναι γεγονός πως ο σύγχρονος άνθρωπος χρειάζεται μια μυθιστορηματική δόση σε καθημερινή βάση, χωρίς την οποία δεν θα κατάφερνε να ζήσει, αλλά επίσης είναι γεγονός πως σε πολλές περιπτώσεις τα μουγκρητά της πραγματικότητας που περνούν μέσα από τις τηλεοράσεις και τις οθόνες των υπολογιστών μας είναι τόσο ισχυρά που σε αφήνουν χωρίς ανάσα και με την αίσθηση πως μια ταινία είναι κάτι ασήμαντο αν την συγκρίνεις με αυτά.
Μου συνέβη την Τρίτη ενώ μόνταρα την δική μου ταινία κι ένα εντυπωσιακό τσουνάμι πολιτών βρυχόταν στην Πλατεία Νεπτούνο, για το δικαίωμα τους να διαφωνούν με τους πολιτικούς που λένε ότι τους εκπροσωπούν και βρίσκονταν σε σύσκεψη εκείνη την στιγμή στο Κογκρέσο. Οι φωνές απ’ αυτό το ρεύμα, περικυκλωμένο και σε κάποιες περιπτώσεις χτυπημένο και ταλαιπωρημένο από τους 1.300 αστυνομικούς στην Πλατεία Νεπτούνο, έχουν φτάσει στα πρωτοσέλιδα όλων των εφημερίδων του κόσμου αλλά δεν κατάφεραν να κάνουν τον αυτί του Μαριάνο Ραχόι να ιδρώσει, στις μέρες παραμονής του στη Νέα Υόρκη. Στην συνδιάσκεψη της Αμερικάνικης Εταιρίας ο Ραχόι επεξεργάστηκε εκ νέου την πραγματικότητα σύμφωνα με την φαντασία του, ευχαριστώντας από τη Νέα Υόρκη, «την σιωπηλή πλειοψηφία των ισπανών που δεν διαδηλώνει».
Κύριε Ραχόι, εγώ είμαι ένα κομμάτι αυτής της σιωπηλής πλειοψηφίας που δεν διαδήλωσε στις 25 Σεπτεμβρίου και σας παρακαλώ να μην διαστρεβλώνετε και πολύ περισσότερο να μην χρησιμοποιείτε την σιωπή μου. Το ότι δεν βρισκόμουν με την φυσική μου παρουσία στο Νεπτούνο δεν σημαίνει πως δεν αγανακτώ με τις επιθέσεις της αστυνομίας, με την υπερβολική αντίδραση της κυβερνητικής εκπροσώπου, με τον χειρισμό των εικόνων από την κρατική τηλεόραση, με την χυδαιότητα των αστυνομικών που αρνήθηκαν να αναγνωριστούν στον σταθμό της Ατοτσα και που εκφόβισαν τους επιβάτες (τόσο μακριά από το Κογκρέσο) ενώ απαγόρευαν σε κάποιους φωτογράφους να συνεχίσουν την δουλειά τους, με την υπόσχεση πως οι μαδριλένιοι θα βρισκόμασταν από το πρωί σε μια πόλη πολιορκημένη και πως αυτό θα μας έκανε να είμαστε εναντίον των διαδηλωτών (αποστολή αποτυχημένη, οι μαδριλένιοι υποφέρουμε στη σιωπή ή με φωνές, αλλά δεν πιστεύουμε τα πρόσωπα που μας κυβερνούν από το Δημαρχείο ή τη Νομαρχεία, πρόσωπα εκλεγμένα μοιραία ή με την συμμετοχή τους σε κλειστές εκλογικές λίστες).
Οι εικόνες και ότι άλλο μας περιστοιχίζει είναι διαχειρίσημες, το χρώμα, οι λέξεις, οι χειρονομίες, οι προθέσεις, όλα εξαρτώνται από τον αφηγητή. Κάθε πραγματικότητα μπορεί να σημαίνει κάτι ή το ακριβώς αντίθετο, ανάλογα με το συμφέρον αυτού που αφηγείται. Οι εκπρόσωποι της κυβέρνησης, ο ίδιος ο πρόεδρος, μπορούν να αφηγηθούν αυτό που συνέβη στο Νεπτούνο όπως τους ευχαριστεί, το κάνουν κάθε μέρα άλλωστε, αλλά ευτυχώς στις εποχές που ζούμε είναι απίθανο να υπάρχει μόνο ένας αφηγητής, παρόλο το ξύλο που η αστυνομία είναι διατεθειμένη να ρίξει σε όποιον κρατάει μια κάμερα.
Ζούμε σ’ έναν κόσμο κυριαρχημένο από τις νέες τεχνολογίες (στην συγκεκριμένη περίπτωση, ευλογημένες να ναι), μαζί με τις πολλαπλές κάμερες των επαγγελματιών φωτογράφων (Εντυπωσιακό να τους βλέπεις να εργάζονται στο επίκεντρο του σεισμού, με τον τρόπο των πολεμικών ανταποκριτών. Αξιοθαύμαστη η μαρτυρία που καταγράφουν, τόσο σε ηθικό όσο και σε καλλιτεχνικό επίπεδο), οι περισσότεροι διαδηλωτές κουβαλάνε εκτός από τις φωνές τους και τα πολύ σωστά συνθήματα τους («Κλέβουν, Δέρνουν, Δεν μας Εκπροσωπούν») μια φωτογραφική μηχανή ή ένα απλό κινητό, των οποίων οι εικόνες δεν θα παρουσιαστούν στην κρατική τηλεόραση αλλά μπορεί ο καθένας να της δει σε άλλα ψηφιακά μέσα ή στο youtube. Σε αυτές τις εικόνες μπορούμε να δούμε με απόλυτη καθαρότητα το γκλοπ, άκρως αληθινό, ενός αστυνομικού με καλυμμένο κεφάλι (όλοι έτσι είναι, εκτός από κάποιους μυστικούς, που επίσης υπήρχαν και επίσης υπάρχει μαρτυρία για αυτό) και το ακάλυπτο πρόσωπο του θύματος του, χλωμό, με ένα χτύπημα στο κεφάλι, ένα χτύπημα τόσο αληθινό απ’ το οποίο τρέχει άφθονο αίμα που στη συνέχεια γλιστράει στα μάγουλα του θύματος και του λερώνει το πουκάμισο. Αίμα κόκκινο, τεκμηριωμένο, που μπορεί να το αφηγηθεί οποιοσδήποτε απ’ αυτούς που βρίσκονται παρόντες στο «συμβάν».
Χρησιμοποίησα σαν παράδειγμα μια μόνο φωτογραφία αλλά στα μη κρατικά μέσα υπάρχουν πολλές ακόμα, τόσες όσοι οι αφηγητές που αντικρούουν τις επίσημες εκδοχές και που τουλάχιστον αυτήν την φορά, βρίσκουν μεγάλη ανταπόκριση στα διεθνή μέσα. Μπορεί να συνεχίσουν να συμβαίνουν βαρβαρότητες όπως αυτήν την εβδομάδα, αλλά η δική μας ακατέργαστη πραγματικότητα («ακατέργαστη» με την φωτογραφική έννοια, δηλαδή, της πρώτης εικόνας της πραγματικότητας που δεν είναι ρετουσαρισμένη), τόσο πολύπλοκη και ταυτόχρονα τόσο απλή, θα έχει πολλαπλούς αφηγητές και πολλές οπτικές γωνίες. Για τους υπεύθυνους της δημόσιας τάξης θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να κάνουν αυτούς τους αφηγητές να σωπάσουν. Δεν θα είναι αρκετό να πυροβολούν με πλαστικές σφαίρες ή να σέρνουν τους διαδηλωτές στην άσφαλτο.
Μετάφραση: Ιωάννα Τζιβελέκη, στο ispania.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου