Ένας συγκινητικός,
έστω και αλαλούμ, Φιλοκτήτης
Από την Ηρώ
Μητρούτσικου 20.9.2014
Ο συγγραφέας
Ο Σοφοκλής (496-406 π.Χ)
ήταν μορφωμένος -καθότι αριστοκρατικής
καταγωγής- και διετέλεσε και στρατηγός.
Σαν τραγωδός ήταν ο αγαπημένος των
Αθηναίων, καθώς δεν πήρε ποτέ τρίτο
βραβείο. Μάλιστα στην πρώτη του εμφάνιση
σε δραματικό αγώνα, σε ηλικία 28 χρόνων
(468 π.Χ), αντιμετώπισε τον κατά 30 χρόνια
μεγαλύτερό του τραγωδό Αισχύλο, τον
οποίο εκτιμούσε, και πήρε την πρώτη
θέση! Κατά την διάρκεια των 90 χρόνων που
έζησε, παρουσίασε περίπου 30 τετραλογίες,
όπου οι 20 πήραν την πρώτη θέση. Συνέγραψε
συνολικά 123 τραγωδίες, από τις οποίες
έχουν διασωθεί μόνο 7 ολοκληρωμένες και
μισό το σατυρικό δράμα “Ιχνευτές”!
Ο Σοφοκλής παρουσίαζε τους
ήρωες, όπως θα έπρεπε να είναι oi
άνθρωποι (ενώ ο Αισχύλος τους παρουσίαζε
υπεράνθρωπους και ο μεταγενέστερος και
ρεαλιστής Ευριπίδης όπως, πραγματικά,
είναι οι άνθρωποι!). Είναι αυτός που
πρόσθεσε και 3ο υποκριτή (ενώ μέχρι
τότε ήταν δυο ηθοποιοί-πρωταγωνιστές
και ο χορός) και αύξησε τα μέλη του χορού
από 12 σε 15 - για καλύτερη συμμετρία μαζί
με τον αυλητή. Τέλος, να σημειώσω ότι
και οι τρεις τραγικοί ποιητές είχαν
γράψει “Φιλοκτήτη” (και πολλές άλλες
τραγωδίες με κοινό θέμα), ωστόσο διασώθηκε
μόνο το έργο του Σοφοκλή, το οποίο
διδάχθηκε το 409 π.Χ., λίγο πριν τον θάνατο
του συγγραφέα.
Ο Φιλοκτήτης στην μυθολογία
Ο Φιλοκτήτης ήταν βασιλιάς
της Μελίβοιας (ένα γραφικό, ορεινό χωριό
στον νομό Λάρισας) και ήταν κάτοχος του
τόξου του Ηρακλή, του οποίου τα βέλη
είχε βουτήξει ο ημίθεος στο αίμα της
σκοτωμένης Λερναίας Ύδρας...
Πηγαίνοντας ο Φιλοκτήτης
με τους υπόλοιπους Έλληνες αρχηγούς
στην Τροία, σταματάνε στο μικρό νησί
Χρύσα, ανατολικά της Λήμνου στο οποίο
είχε σταματήσει και ο Ιάσων με το
Χρυσόμαλλο δέρας και ο Ηρακλής
επιστρέφοντας από προηγούμενη άλωση
της Τροίας! Ο Φιλοκτήτης, όμως, βεβήλωσε
της ιερή περιοχή του ναού της Αθηνάς
και έτσι τον δάγκωσε το φίδι που φυλούσε
τον ναό. Το πόδι του άρχισε να εκλύει
μαύρο πύο, το οποίο έχει φοβερή δυσοσμία
και ο ήρωας υπέφερε τόσο που με τις φωνές
του τρόμαζε το στράτευμα. Έτσι, ο Οδυσσέας
προτείνει να τον παρατήσουν στην έρημη
Λήμνο –όπως και κάνουν-, στην οποία
επιβιώνει από τότε, μόνος, σαν ένας
αρχαίος Ροβισώνας Κρούσος.
Ο Φιλοκτήτης δεν ήταν ο
μόνος ήρωας ο οποίος είχε πρόβλημα στο
πόδι. Ας θυμηθούμε τον Οιδίποδα
(οίδημα(=πρήξιμο) + πους(=πόδι)), αλλά
και τον πατέρα του και τον παππού του,
καθώς και το μόνο τρωτό σημείο του
Αχιλλέα! Το πόδι είναι το πιο κοντινό
σημείο του ανθρώπου στην γη, άρα στον
Κάτω Κόσμο, άρα και στους Θεούς. Η
πυορρούσα πληγή είναι στίγμα εκείνων
που αρνήθηκαν να συμφωνήσουν με τους
Θεούς…
Η παράσταση
Υποθέτω ότι είναι η πρώτη
φορά που ο Κώστας Φιλίππογλου (του θεάτρου
της Κομπλισιτέ, www.complicite.org)
ασχολείται με αρχαία τραγωδία, ένα πολύ
δύσκολο εγχείρημα… Το σωματικό θέατρο
που πρεσβεύει ήταν φανερό και στην
διδασκαλία του χορού, αλλά και στην
έναρξη του έργου με τις αυτοσχέδιες
τραμπάλες, πάνω στις οποίες ισορροπούν
Οδυσσέας και Νεοπτόλεμος, όπως η τιμιότητα
αμφιταλαντεύεται με το κακό και την
πονηριά.
Δυστυχώς, όμως, η καλοδουλεμένη
σωματικότητα του χορού δεν πετύχαινε
πάντα, υπήρχαν πολλές άσκοπες κινήσεις
και ελάχιστες δικαιολογημένες. Να δώσω,
όμως, και ένα ελαφρυντικό: θεωρώ τεράστιο
πρόβλημα το: τι κάνεις με τον χορό της
τραγωδίας σήμερα και δεν νομίζω ότι
υπάρχει απάντηση, τουλάχιστον προς το
παρόν!
Η παράσταση ήταν λιτή,
μοντέρνα και αισθητικά απλή, όπως ήταν
και τα κουστούμια της (Κenny MacLellan). Δεν
μπορώ, ωστόσο, να μην σημειώσω ότι και
το κουστούμι του Οδυσσέα καθώς και του
Φιλοκτήτη, όχι μόνο διέφεραν από το ύφος
των υπολοίπων κουστουμιών (εννοείται
επίτηδες), αλλά σε πετούσαν και έξω από
το πνεύμα της παράστασης. Το κοστούμι
του Μαρκουλάκη, δεν μου έδωσε
την εντύπωση του ευέλικτου Οδυσσέα,
αλλά το ηθοποιού που βιάζεται να
πάει σε μια άλλη δουλειά μετά την πρόβα
και έχει βάλει τα δικά του, ενώ ο
Φιλοκτήτης λέει ότι είναι ντυμένος με
κουρέλια 10 χρόνων, ενώ εμείς βλέπουμε
ένα πανέμορφο κουστούμι, πολύ παλαιότερης
μόδας από τα υπόλοιπα, το οποίο, απλά,
προσπαθεί να δείξει λίγο τριμμένο!!!
Το σκηνικό (επίσης Κenny
MacLellan) λιτό με πολλές σημασίες, αλλά,
πάλι, με μια μικρή παραφωνία... Μια κυκλική
περίφραξη της ορχήστρας μιμείται (εκτός
από το κοίλον του θεάτρου) την αρένα
μέσα στην οποία θα πιαστεί το θύμα-Φιλοκτήτης
στον ιστό που πλέκει ο πονηρός Οδυσσέας.
Ο Φιλοκτήτης βρίσκεται στην φύση, εκτός
της αρένας, μακριά από τα ψέματα του
πολιτισμού. Στην αρχή το θύραμα είναι
ο νεαρός Νεοπτόλεμος, το οποίο εντός
της αρένας ο Οδυσσέας θα τον πείσει να
γίνει το δόλωμα! Όταν θα μπει κι ο
Φιλοκτήτης στην φυλακή του πολιτισμού,
θα πιαστεί στα δίχτυα που έριξε ο
Οδυσσέας, ο οποίος είναι και ο μόνος ο
οποίος μπαινοβγαίνει όποτε θέλει στην
αρένα. Το κυκλικό αυτό σύνορο ήταν στα
χρώματα της ηφαιστειακής λάβας, που
κυριαρχεί στο νησί της Λήμνου, γι αυτό
ίσως μου χτύπησε άσχημα ο μπλε led
κρυφός φωτισμός της…
Είδαμε τρεις πολύ καλές
ερμηνείες, όμως υπήρχαν κι εδώ στοιχεία
που μας ξένισαν. Ο Νεοπτόλεμος δεν ήταν
έφηβος, ούτε καν νέος, αλλά ο μεσήλικας
Χειλάκης (αν και έκανε σοβαρή κι
επιτυχημένη προσπάθεια να δείξει
νεότερος). Ο Οδυσσέας δεν ήταν ένας
απεριποίητος και κουρασμένος από τον
δεκαετή πόλεμο μεσήλικας, που καθοδηγεί
τον νεαρό γιο του Αχιλλέα, αλλά ο λαμπερός
Μαρκουλάκης, συνομήλικος του, πολύ
ψηλότερού του, Χειλάκη. Κι αν συχνά οι
νέοι είναι ψηλότεροι από τους μεγαλυτέρους
τους, εδώ, σε συνδυασμός με τα άλλα, κάπως
φαινόταν κι αυτό! Ο Φιλοκτήτης δεν ήταν
ένας ταλαιπωρημένος από την αρρώστια
και τις κακουχίες, απολίτιστος πια και
σε ημιάγρια κατάσταση, προδομένος ήρωας,
αλλά ο Μαρμαρινός με μοντέρνο κούρεμα,
τέλεια ξυρισμένη φαβορίτα και σκουλαρίκι!
Μπορεί, όλα αυτά από το πάνω διάζωμα της
Επιδαύρου να μην είχαν μεγάλη σημασία,
αλλά στο κάτω διάζωμα και σε όλα τα
υπόλοιπα θέατρα της Ελλάδας, που
περιόδευσε η παράσταση, αυτά ξένιζαν
από την έναρξη του έργου.
Ευτυχώς, αυτό το οπτικό αλαλούμ, το έσωζαν οι ερμηνείες. Και οι τρεις υποκριτές υποστήριξαν τον ρόλο τους απλά και σωστά. Ιδιαίτερα η ερμηνεία του Μαρμαρινού ήταν γεμάτη λιτή εσωτερικότητα (δάκρυσα στην πρώτη παράκλησή του). Συνήθως ο Φιλοκτήτης παρουσιάζεται άγριος και θυμωμένος, ενώ εδώ είδαμε τον πόνο και το παράπονο των 10 χρόνων εγκατάλειψης! (Επιτέλους, κάτι αλλάζει στην τραγωδία; Όπως και ο Προμηθέας του Λυγίζου, ήταν και οι δυο πιο ανθρώπινοι...)
Ευτυχώς, αυτό το οπτικό αλαλούμ, το έσωζαν οι ερμηνείες. Και οι τρεις υποκριτές υποστήριξαν τον ρόλο τους απλά και σωστά. Ιδιαίτερα η ερμηνεία του Μαρμαρινού ήταν γεμάτη λιτή εσωτερικότητα (δάκρυσα στην πρώτη παράκλησή του). Συνήθως ο Φιλοκτήτης παρουσιάζεται άγριος και θυμωμένος, ενώ εδώ είδαμε τον πόνο και το παράπονο των 10 χρόνων εγκατάλειψης! (Επιτέλους, κάτι αλλάζει στην τραγωδία; Όπως και ο Προμηθέας του Λυγίζου, ήταν και οι δυο πιο ανθρώπινοι...)
Δεν μπορώ, όμως, να μην
αναφέρω την μεγάλη διαφορά που είχε
στην εκφορά λόγου ο Μαρμαρινός από όλους
τους άλλους ηθοποιούς. Ιδιαίτερος λόγος
και ιδιαίτερος στόμφος, που όχι μόνο
δεν ταίριαζαν στο σύνολο της παράστασης,
αλλά ούτε και στον θυμωμένο Φιλοκτήτη,
ο οποίος ελάχιστες φορές έχει αρθρώσει
λέξη σε άνθρωπο τα τελευταία 10 χρόνια
και τρέφεται με καρπούς και ότι σκοτώνει
με το τόξο του. Πέρα από αυτή την παράσταση,
αυτός ο τρόπος εκφοράς που χρησιμοποίησε
ο ηθοποιός στον Φιλοκτήτη, δεν είναι,
σίγουρα, η «σχολή» που έχει δημιουργήσει
ο Μαρμαρινός ως σκηνοθέτης, γι αυτό δεν
μπορώ να καταλάβω πώς δικαιολογείται...
Εντέλει ήταν μια πολύ καλή
παράσταση (από τις καλύτερες, προφανώς,
της Επιδαύρου) με πολλές επιμέρους
παραφωνίες. Στην επόμενη σκηνοθεσία
του Φιλίππογλου θα ήθελα να δω -σε ένα
όχι τόσο εμπορικό θέατρο, όσο αυτό της
«Τίρζας»- πιο έντονα το προσωπικό του
στίγμα και όχι ηθοποιούς ονόματα που,
όπως είναι φυσικό, δεν μπορούν να
σκηνοθετηθούν απόλυτα!
Ο
Λυγίζος διδάσκει τραγωδία
Από
την Ηρώ Μητρούτσικου 27.9.2014
Ακούστηκαν
πολλά για το νεαρό της ηλικίας των δυο
σκηνοθετών που άνοιξαν φέτος το πρόγραμμα
της Επιδαύρου (www.greekfestival.gr).
Αναρωτιέμαι, πόσο νεαρός σκηνοθέτης
θεωρείται κάποιος, λίγο πριν τα 40
(Λυγίζος); Όταν η ταινία του έχει υπάρξει
υποψήφια για Όσκαρ, γιατί, στους Έλληνες,
χτυπάει άσχημα ότι σκηνοθετεί στην
Επίδαυρο; Γνωρίζουμε ότι η περσινή του
παράσταση του 26χρονου Καρατζά -που
σκηνοθετεί στo
Εθνικό και όχι μόνο- πήγε στο φεστιβάλ
της Αβινιόν, ένα από τα δυο μεγαλύτερα
θεατρικά φεστιβάλ της Ευρώπης;
Γνωρίζουμε
επίσης, ότι ο καταξιωμένος (και πια
παρωχημένος) Σπύρος Ευαγγελάτος, ήταν
30 χρονών όταν σκηνοθέτησε πρώτη φορά
στην Επίδαυρο; Γιατί να είναι κατακριτέο
που οι δυο, αυτοί νέοι σκηνοθέτες,
αναμετρώνται με τον πιο δύσκολο, ίσως,
θεατρικό χώρο;
Γνωρίζουμε,
επίσης, ότι ο Λυγίζος έχει ξαναδουλέψει
αρχαίο δράμα (τις εκπληκτικές «Βάκχες»
του, Θέατρο Ν.Κόσμου) ή ότι ο Καρατζάς
το ίδιο έργο («Ελένη») το είχε ανεβάσει
για την εφηβική σκηνή του Εθνικού
θεάτρου;
“Ελένη”
Δεν
είδα καμία από τις δυο παραστάσεις στο
αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, αλλά τις
παρακολούθησα τον Σεπτέμβρη, στον χώρο
του Φεστιβάλ, Πειραιώς 260, σε μια
διαμορφωμένη αίθουσα για να φιλοξενήσει
τις δυο αμφιλεγόμενες επιδαύριες
προσπάθειες.
Η
τραγικοκωμωδία «Ελένη» του Ευριπίδη,
μεταφέρθηκε σε μια ορχήστρα γεμάτη
άμμο, όπου θα μπορούσαν να είναι τα
παράλια της Αιγύπτου, στα οποία ναυαγεί
ο Μενέλαος και ανακαλύπτει ότι εκεί
βρισκόταν 10 χρόνια η γυναίκα του κι όχι
στην Τροία με τον Πάρη. Η άμμος δημιουργούσε
όμορφες εικόνες (σκηνικά: Ιωάννα Τσάμη),
οι μουσικές νύξεις ήταν ωραίες και
ιδιαίτερες, όπως και η φωνητική διδασκαλία
(Ανρί Κεγκομάρ), η υποκριτική πολύ καλή,
αλλά, δυστυχώς, οι μεγάλες παύσεις
κούραζαν και δεν καταλάβαινες για ποιό
λόγο γίνονταν… Η παράσταση άρεσε σε
αρκετούς και καταλάβαινες ότι, πια, στο
θέατρο, υπερισχύει η ομαδικότητα κι όχι
η υποκριτική ευφυΐα του εκάστοτε
πρωταγωνιστή!
“Προμηθέας
Δεσμώτης”
Με
ενδιαφέρει, όμως πιο πολύ, να αναφερθώ
στην ιδιαίτερη και αριστουργηματική
σκηνική πρόταση του Έκτορα Λυγίζου. Αν
και οι δυο σκηνοθέτες ξεκίνησαν πριν
χρόνια μαζί, και ενώ έχουν χωρίσει πια
οι δρόμοι τους, εξακολουθούν να δίνουν
βάση στον λόγο και στην ομαδικότητα.
Ωστόσο, από κάθε παράσταση του Λυγίζου
βγαίνω εκστασιασμένη, ενώ ο Καρατζάς
δεν καταφέρνει να με πείσει πάντα….
Ο
“Προμηθέας” ήταν μια παράσταση απλή
και καθαρή. Οι ηθοποιοί αντιμετωπίζουν
το κείμενο σαν να μην γνωρίζουν τίποτα,
αλλά και σαν να είναι έτοιμοι να δοκιμάσουν
τα πάντα. Χωρίς μεγαλοστομίες, χωρίς
καθόλου φωτισμούς, χωρίς ούτε μια μουσική
νύξη, έξι υποκριτές μοιράζονται τους
ρόλους και τα χορικά για να μας πουν την
ιστορία, ή, καλύτερα πολλές ιστορίες.
Το κοινό -ως ακροατής γύρω από την φωτιά-
φωτίζεται και αυτό αμυδρά ενώ στην
ορχήστρα λέγεται το παραμύθι. Πρόκειται
για ένα από τα πιο δύσκολα δράματα, καθώς
ο πρωταγωνιστής είναι αλυσοδεμένος και
ακίνητος καθ’ όλη την διάρκεια του
έργου και, επίσης, δεν υπάρχει δράση,
δεν υπάρχουν ιδιαίτερες εξελίξεις, απλά
ειπώνονται πολλές ιστορίες, παλιές αλλά
και μελλοντικές. Είναι ένα έργο όπου
κάθε ήρωας αντί να πράττει, ζητάει να
του πούνε μια ιστορία και διηγείται
εξίσου κι αυτός! Η φωτιά, επίσης, ήταν
και η αιτία που ο Δίας τιμώρησε τον
τιτάνα Προμηθέα, γιατί τόλμησε να την
χαρίσει στους ανθρώπους! Η φωτιά
επανέρχεται και ως χειρονομία στην λιτή
κίνηση των υποκριτών….
Οι
ηθοποιοί ντυμένοι με μαθητικές φούστες
και παντελόνια, φορώντας από πάνω μια
σύγχρονη καθημερινή μπλούζα και, επίσης,
κάτι μεταξύ σαλιάρας και παπιγιόν, με
μαλλιά σφιχτοδεμένα, μπαίνουν στην
ορχήστρα από διάφορες εισόδους, παίρνουν
θέση κυκλικά, έπειτα ενοποιούνται
φορώντας το ιδιαίτερο στοιχείο του
ντυσίματός τους και κάθονται γύρω από
τον ακινητοποιημένο ξύλινο Προμηθέα
(Κλειώ Μπομπότη), οποίος κείτεται στο
χώμα της ορχήστρας και με την βοήθειά
του -και παίρνοντας έναυσμα από αυτόν-
θα μας διηγηθούν την ιστορία του,
χωρίζοντας το κάθε πρόσωπο σε δύο σώματα,
στο γιν και το γιαν, στο θετικό και το
αρνητικό, το τολμηρό και το δειλό, την
αρσενική φύση και την θηλυκή, στο ένα
και το alter
ego
του…
Μια
παράσταση τραγωδίας του Αισχύλου, όπου
αναδύθηκε το χιούμορ του έργου! Ίσως να
βγήκε, επιτέλους, στην επιφάνεια, επειδή
παρουσιάστηκε και ως παιχνίδι μαθητών!
Αυτό, όμως, δεν με εμπόδισε να ανατριχιάσω,
όταν επικαλούνταν τα Θεία, παρότι με
ένα υποθετικό “αν” έμπαιναν και έβγαιναν
κάθε τόσο από τον ρόλο… Ένιωθα την
παρουσία των Ολύμπιων Θεών πάνω από την
στέγη του φεστιβάλ, αλλά και όταν γίνονταν
σκληροί, το ταβάνι να χαμηλώνει….
Το
ξύλινο σώμα του Προμηθέα χρησιμοποιείται,
επίσης, είτε ως βάθρο, όπου θα ανέβουν
κάθε φορά οι δυο υποκριτές για να μιλήσουν
ή να διηγηθούν την ιστορία, ενώ οι
υπόλοιποι θα κάτσουν ήσυχα γύρω και θα
ακούν με προσήλωση, είτε ως μουσικό
όργανο ή ηχείο καθώς οι ηθοποιοί και το
χτυπούν, αλλά και πάνω του ακούγονται
τα βήματά τους.
Αν
στο προηγούμενο άρθρο μου («Φιλοκτήτης»,
Φιλίππογλου) αναρωτιόμουν για το πώς
λύνει κάποιος σύγχρονος σκηνοθέτης το
πρόβλημα του χορού, εδώ, όχι απλά είδα
μια λύση, αλλά και μια καινούρια υποκριτική
πρόταση. Το ένα κομμάτι έμπαινε φυσικά
μέσα στο άλλο και η καθαρότητα των λόγων
και των νοημάτων ήταν τέτοια, που δεν
ξεχώριζες τα χορικά από τα επεισόδια
της τραγωδίας. Σε αυτό συνέβαλε βέβαια,
και ο αφηγηματικός λόγος του Αισχύλου,
καθώς και η ομαδικότητα του θιάσου. Τα,
συνήθως, βαρετά χορικά έγιναν το ίδιο
ενδιαφέροντα με την ιστορία!
Ο
Λυγίζος «διάβασε» σωστά το έργο, μια
από τις πιο ασεβείς τραγωδίες (μια και
ο ήρωας όχι μόνο δεν φοβάται τους Θεούς,
γιατί, ο ίδιος, είναι παλαιότερος Θεός,
αλλά προβλέπει και τον καταποντισμό
του Δία!) και μας το έδωσε να το κατανοήσουμε
και να κάνουμε μόνοι μας τις αναλογίες
στην σύγχρονη εποχή. Το επεισόδιο με
την Ιώ ήταν ιδιοφυές και τόσο κωμικό
που έφευγες με ανάλαφρη διάθεση από την
παράσταση. Να σημειώσω ότι η Ιώ είναι
και ο μόνος άνθρωπος σε αυτό το έργο, ο
μόνος θνητός. Μια θνητή όμως, που όχι
απλά την ερωτεύτηκε ο αρχηγός των Θεών,
αλλά θα δημιουργήσει και σημαντικούς
απογόνους (τις 50 Δαναΐδες, τον εκθρονιστή
του Δία).
Δεν
τολμώ να σκεφτώ πώς θα παρουσίαζαν πολύ
παλιοί σκηνοθέτες αυτό το έργο. Με έναν
αγροίκο Προμηθέα να προσπαθεί να σπάσει
τα δεσμά του και μια Ιώ που να ουρλιάζει
σαν δαιμονισμένη;
Όπως
στο έργο βλέπουμε κάποιον που αψηφά το
κατεστημένο και αναγγέλλει την αρχή
μιας καινούριας εποχής που αναμένεται
-όταν ένας απόγονος της Ιούς θα ρίξει
τον Δία από τον θρόνο του- έτσι και σε
αυτή την παράσταση είδαμε έναν σκηνοθέτη
που δεν φοβάται να δοκιμάσει κάτι
ανοίκειο στο κοινό και κατά συνέπεια
είδαμε, ίσως, την αρχή μιας καινούριας
υποκριτικής ή σκηνοθετικής σχολής.
Κατανοώ ότι για τον περισσότερο κόσμο,
ειδικά για όσους δεν έχουν ξαναδεί
παραστάσεις του Λυγίζου (δεν θα ξεχάσω
τον «Θείο Βάνια» και τις «Βάκχες»), ήταν
περίεργα ιδιαίτερο και κατ’ επέκταση
κουραστικό, καθώς δεν είχε τίποτα να σε
ξεγελάσει, καμία ωραιοποίηση, καθόλου
προβολείς, μουσικές, μόνο λόγο, μόνο το
κείμενο, όπως, δηλαδή, συνέβαινε και
στην αρχαιότητα (αν και τότε υπήρχε ο
αυλητής). Ωστόσο, το κοινό της δεύτερης
ημέρας (Παρασκευή) υπήρξε θερμότερο από
τις άλλες δυο παρουσιάσεις, επικοινώνησε
περισσότερο. Εδώ, θα αποκαλύψω ότι ήμουν
τόσο εκστασιασμένη από τα μικρά σημεία
που θίγονταν στην παράσταση, που την
είδα δυο φορές συνεχόμενα….
Μαγεύτηκα,
όταν, στο τέλος, διαπίστωσα ότι ο Προμηθέας
είναι ξαπλωμένος στην γη, η οποία είναι
μητέρα του και συχνά την επικαλείται
μέσα στο έργο, αλλά και ότι μου θύμισε
τον πίνακα “Δεσποινίδες της Αβινιόν”(1907)
του Πικάσο, ο οποίος εκεί έχει επηρεαστεί
από την πρωτόγονη αφρικάνικη και
αυστραλιανή τέχνη! Παρεμφερή αφύσικη
στάση είχε και το ομοίωμα του Προμηθέα,
σκληρά επίπεδα και γραμμές, παρεμφερή
χρώματα.
Αν
και η σκηνοθεσία ήταν μονότονη, είχε
ρυθμό και ελάχιστες σιωπές (σε αντίθεση
τις ατελείωτες του Καρατζά) και το
χιούμορ αναδεικνυόταν σε κάθε λέξη ή
κίνηση των ηθοποιών, που το μόνο που
χρειαζόταν ήταν, απλά, να «είσαι εκεί»,
για να το κατανοήσεις και να το απολαύσεις.
Λιτή, αλλά σύνθετη σκηνοθετική πρόταση…
Όμορφος
επίλογος με τα φώτα να κλείνουν σταδιακά,
να έρχεται η νύχτα και οι αφηγητές να
σταματάνε τις ιστορίες τους. Μια νύξη
ακόμα, το ταλέντο της Στ.Γουλιώτη είναι
αδύνατον να περάσει απαρατήρητο….
Και
θα κλείσω με την φράση του Πικάσο:
«Γύρω στο 1906…
παρατηρούσα ότι η τέχνη έχει αυτόνομη αξία,
ανεξάρτητη από την αντικειμενική περιγραφή των πραγμάτων.
Μήπως θα πρέπει να παρουσιάζουμε τα πράγματα όπως τα βλέπουμε και
όχι όπως τα ξέρουμε;»
υστερόγραφο:
“Βάτραχοι”
Κουράστηκα
απίστευτα στους δίωρους, γεμάτους
σαδομαζοχιστικά ή γκέυ στοιχεία, Βατράχους!
Ο
Γ.Κακλέας, όχι απλά προσθέτει ποιήματα
στο έργο, αλλά αντί να ενδιαφερθεί να
έχει ρυθμό η παράσταση και ο ένας ηθοποιός
να ατακάρει τον άλλον (δεν θα ξεχάσω
παλιές αριστουργηματικές του παραστάσεις
στον “Τεχνοχώρο”) τον νοιάζει μόνο να
προκαλέσει και να κάνει μια υπερπαραγωγή
που ο κάθε ηθοποιός να αλλάζει γύρω στα
πέντε κουστούμια, χωρίς κανένα λόγο!
ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ
ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ:
Βυθός, 104
Ρωμαίος
& Ιουλιέτα για 2, Θησείον
Bus
και αυτοσχεδιάζουν; Π.Κ.
Κόλχαας, Διέλευσις
Μεφίστο, Εθνικό
Αβελάρδος και Ελοΐζα, Θ. Ν.Κόσμου
Το αμάρτημα της μητρός μου, Θησείον
Αστερισμοί, Θ. Ν.Κόσμου
Η Αρχή - Αθήνα 1895 - Υλικό Ροΐδης, Φούρνος
Ελάτε σ’ εμάς για έναν καφέ, Φούρνος
Μπετονένια παραλία, Skrow
Παρασκευή 3/10 στις 8.00
συμμετέχω (μεταξύ πολλών
άλλων) στην περφόρμανς του Θεάτρου Τέχνης
(Φρυνίχου 14, metro Ακρόπολη) :
Αναλόγιο του Ευθύμη Φιλίππου (σεναριογράφος "Κυνόδοντας","Άλπεις")
(το έργο του: "ΣΚΗΝΕΣ" είναι αποσπάσματα που είτε λειτουργούν σαν μεμονωμένες αυτόνομες μικρές ιστορίες) https://www.facebook.com/.../%CE%9F-%CE.../931099203585833 Γενική είσοδος: 5e