Καθώς διογκώνεται η αντικοινωνική συμπεριφορά!.. (Γράφει ο Καθηγητής Γιώργος Πιπερόπουλος)

Δολοφονικές επιθέσεις εναντίον αστυνομικών, απαγωγές με απαίτηση λύτρων, δολοφονίες ανύποπτων πολιτών, αφαίρεση ζωής στη διαδικασία ένοπλων ληστειών!

Τα πολύ συχνά πλέον κρούσματα, οι περιπτώσεις εγκληματικότητας που ξεκινά από τους τσαντάκηδες για να καταλήξει σε ανθρωποκτονίες και περιλαμβάνει κλοπές, διαρρήξεις, ένοπλες ληστείες, βιασμούς, απαγωγές, καταχρήσεις σε Τραπεζικά και άλλα ιδρύματα, αύξηση της ναρκομανίας, σεξουαλικά προβλήματα, χουλιγκανισμό στα γήπεδα, αύξηση των διαζυγίων, αύξηση του αριθμού των παιδιών που εγκαταλείπουν το σπίτι τους τεκμηριώνουν την ύπαρξη κοινωνικής παθολογίας στην Πατρίδα μας.

Πώς, όμως, ερμηνεύονται όλα αυτά τα φαινόμενα αντικοινωνικής συμπεριφοράς στην πάλαι ποτέ ειρηνική, ρομαντική, φιλική, ανθρώπινη «Ψωροκώσταινα» όπου υπήρχε εμφανέστατα και αδιαμφισβήτητα ο στοιχειώδης σεβασμός της προσωπικής ελευθερίας και αξιοπρέπειας ανάμεσα στους πολίτες με την εξαίρεση μιας ελάχιστης μειονότητας που εμπλεκόταν σε παραβατικότητα και αντικοινωνική συμπεριφορά;

Δεν προτίθεμαι σήμερα να διεγείρω την κοινή γνώμη με δημιουργία φοβικών συμπλεγμάτων αλλά δεν μπορώ να αποφύγω την δημοσιοποίηση των ανησυχιών που διακατέχουν εμένα και πολλούς άλλους συναδέλφους των κοινωνικών επιστημών, αναφορικά με την αύξηση των εκρήξεων βίας και βίαιης συμπεριφοράς που προέρχονται από αυξημένα επίπεδα θυμού και απογοήτευσης αλλά και με την αύξηση της αντικοινωνικής συμπεριφοράς που θα σχετίζεται στο άμεσο μέλλον με την ανεργία και την ανέχεια που εδώ και επτά χρόνια καλπάζουν στην καθημαγμένη ελληνική οικονομία.

Οι ανησυχίες μου εντείνονται ακόμη περισσότερο από την απλή διαπίστωση ότι ενώ βρίσκονται μπροστά μας όλες οι γενεσιουργές αιτίες για διόγκωση των διαδηλώσεων οργής και αγανάκτησης από τους πολίτες και την διαπιστωμένη αύξηση περιστατικών αντικοινωνικής συμπεριφοράς ΔΕΝ υπάρχει πρόγραμμα διαχείρισης της κοινωνικής κρίσης (που βασίζεται στην οικονομική κρίση) το οποίο λογικά ΑΠΑΙΤΕΙ την συνεργασία ΟΛΩΝ των Πολιτικών Κομμάτων και όλων των Κεντρικών φορέων των παραγωγικών τάξεων με συμμετοχή των εργοδοτικών φορέων!

Προφανώς ανόητα ιδιοτελή θέματα πολιτικού και οικονομικού κόστους ή ωφέλειας οδηγούν σε αδράνεια τις δυνάμεις του τόπου που ΟΦΕΙΛΟΥΝ αντικειμενικά και με αγάπη να σκύψουν πάνω από το πρόβλημα λειτουργώντας Ιπποκρατικά και όχι…ΥΠΟΚΡΙΤΙΚΑ!

Επανερχόμενος στη συμβατική αντικοινωνική συμπεριφορά οφείλω να πω ότι στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία, η οποία μετεξελίχθηκε σε μερικές δεκαετίες από καθαρά αγροτική σε αστικό-βιομηχανική, ίσως ταιριάζει η θεωρητική ερμηνεία της αντικοινωνικής συμπεριφοράς που συνίσταται από τρεις συγκεκριμένες αιτιολογικές διαστάσεις:

της σύγκρουσης αξιών,

της κοινωνικής αποδιοργάνωσης και

της ματαίωσης των προσδοκιών.

Όπως γνωρίζουμε λίγο πολύ όλοι μας, στο σχολείο, στο σπίτι, στη γειτονιά, και από τα ΜΜΕ, κάθε νέα γενιά παιδιών διδάσκονται μια σειρά αξιών που στην ολότητά τους χρησιμεύουν ως βασικά στοιχεία δόμησης και σύνθεσης πλαισίων αναφοράς για κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά. Λέμε, π.χ., «τα αγαθά με κόπο αποκτιούνται, ή λέμε, η αλήθεια στο τέλος πάντα θριαμβεύει, ή ακόμη ότι τον πλούτο πολλοί μίσησαν, την δόξα ουδείς» και πολλά άλλα παρόμοια.

Με το πέρασμα του χρόνου καθώς το παιδί ωριμάζει, αρχίζει να συνειδητοποιεί στην πραγματικότητα ότι πολλά από αυτά που του διδάσκουμε είναι «μισές αλήθειες» και στην ουσία αυτοί που πετυχαίνουν είναι αυτοί που κατορθώνουν να πατήσουν σε πτώματα ή να κλέψουν με εύσχημο τρόπο ή ακόμη ότι η καπατσοσύνη είναι υπέρτερη αξία για οικονομική επιτυχία και κοινωνική καταξίωση απ' ότι είναι η τιμιότητα.

Το αποτέλεσμα δεν εξαντλείται στη σύγχυση της νεολαίας σε θέματα εσωτερίκευσης και αποδοχής των διδασκομένων αξιών αλλά συχνά αντιδρά με ολική απάρνηση όλων των αξιών που της διδάσκουμε, δηλαδή οι νέοι μας με την αντικοινωνική τους συμπεριφορά καταστρέφουν τα ψευδεπίγραφα είδωλα, χωρίς βέβαια να αναλαμβάνουν και την ευθύνη, και χωρίς να διαθέτουν την εξουσία για να μπορέσουν να βάλουν άλλα στην θέση τους.

Μια σταθερή κοινωνία, τυπικά αγροτική κοινωνία δεν χαρακτηρίζεται από συχνές ή έντονες εκδηλώσεις αντικοινωνικής συμπεριφοράς. Οι νόμοι, γραπτοί και άγραφοι, που διέπουν τις σχέσεις ατόμων και ομάδων είναι σεβαστοί και οι παραβιάσεις περιορίζονται σε περιπτώσεις προσωπικής ψυχοπαθολογίας, διαπροσωπικών, οικονομικών, συναισθηματικών αντιδικιών και εξαιρετικών γεγονότων.

Νέα, όμως, ήθη, νέα συστήματα αξιών, νέοι τρόποι διαπροσωπικών σχέσεων δημιουργούν μια κατάσταση ψυχοκοινωνικής ανομίας που συχνά οδηγεί τα άτομα και τις ομάδες σε εκδηλώσεις αντικοινωνικής συμπεριφοράς.

Στην Πατρίδα μας Κόμματα και Πολιτικοί φρόντισαν να ΑΥΞΗΣΟΥΝ τις προσδοκίες αλλά ΔΕΝ τήρησαν τις υποσχέσεις τους οδηγώντας άτομα και ομάδες στην πολύ πικρή πραγματικότητα της ΜΑΤΑΙΩΣΗΣ των προσδοκιών.

Όλοι οι Λαοί, δυστυχώς, υποκύπτουν στις πολλές πομπώδεις και υπερβολικές ΥΠΟΣΧΕΣΕΙΣ των Πολιτικών και των Κομμάτων και στη συνέχεια βιώνουν την απογοήτευση.

Όλοι οι Λαοί πιστεύουν ότι ΔΙΚΑΙΟΥΝΤΑΙ ΜΙΑ ΘΕΣΗ ΣΤΟΝ ΗΛΙΟ…

Εμείς στην Ελλάδα βιώσαμε το παραμύθι ότι ΔΕΝ δικαιούμαστε μια θέση στον ήλιο αλλά ΕΝΑ ΚΟΜΜΑΤΙ του Ήλιου!..

Το πιστέψαμε, «το χάψαμε» το «παραμύθι» που μας σέρβιραν αρχικά ο κ Σημίτης και οι Σημιτικοί εκσυγχρονιστές (και περιλάμβανε και την μεγάλη απάτη του Χρηματιστηρίου), ακολούθησε στη συνέχεια εκείνη η θελκτική υπόσχεση του κ Καραμανλή και της ΝΔ ότι «υπάρχει καλύτερη Ελλάδα και την θέλουμε», με επίλογο το «λεφτά υπάρχουν!..» του κ Παπανδρέου την οποία απογύμνωσε ο κ Λοβέρδος δηλώνοντας «δεν υπάρχει…σάλιο!»

Εδώ και 7 χρόνια βιώνουμε τις δραματικές και πρωτόγνωρες επιπτώσεις από την ΜΑΤΑΙΩΣΗ των υπέρμετρων προσδοκιών μας…

Τα κρούσματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς και κοινωνικής παθολογίας, όπως κάθε άλλη παθολογική κατάσταση, πρέπει να προλαμβάνονται στο στάδιο της πρόληψης.

Στο στάδιο της πρόληψης η συστηματική δουλειά πρέπει να αρχίσει από το σχολείο και το σπίτι.

Είναι απαραίτητο να εξετασθεί ολόκληρη η κείμενη ποινική δικονομία και να γίνουν, όπου χρειάζονται, αναθεωρήσεις στο ποινικό δίκαιο, στο σύστημα Σωφρονισμού και Θεραπείας των φυλακισμένων, στο σύστημα παροχής Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων στους φυλακισμένους και Υποστήριξη για ενεργό και παραγωγική επανένταξη στο κοινωνικό σύστημα μετά την αποφυλάκισή τους.

Τέτοιες δράσεις απαιτούν χρήματα και κοινωνικές δομές που κάποτε υπήρχαν αλλά τότε ΔΕΝ υλοποιήθηκαν και τώρα που φούντωσε η παραβατικότητα ΔΕΝ υπάρχουν…

Επιπρόσθετα να διαφοροποιηθεί η καταδίκη ατόμων που προβαίνουν σε αντικοινωνική συμπεριφορά εξαιτίας ψυχολογικών προβλημάτων, π.χ., ναρκομανείς, ή αλκοολικοί και να θεσπιστούν προγράμματα ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης στα δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια, έτσι ώστε να προλάβουμε ΑΝΤΙ να θεραπεύουμε (κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε που λέει σοφά ο λαός μας) τη μετέπειτα εξέλιξη των ατόμων που επιδείχνουν από μικρή ηλικία αντικοινωνική συμπεριφορά για να μην βρούμε μπροστά μας πριν την φυλάκιση ή και μετά την ολοκλήρωση κάποιας ποινής ώριμους, έμπειρους και καλά εκπαιδευμένους στα χρόνια της φυλάκισής τους… «εγκληματίες».