Μπορεί η εβδομάδα να έκλεισε με εντυπωσιακά κέρδη αλλά κάτι στον χρηματιστηριακό αέρα είναι διαφορετικό απ' ότι μόλις χτες και αυτό δεν είναι άλλο από το κενό που άφησε η ολοκλήρωση του δεύτερου πακέτου τόνωσης της αμερικανικής οικονομίας, του οποίου η επιρροή ήταν παγκόσμια. Η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ τροφοδοτούσε την αμερικανική οικονομία με 2 δις δολάρια την ημέρα τους τελευταίους 10 μήνες ρίχνοντας στην αγορά συνολικά 600 δις δολάρια.
Στο διάστημα αυτό, ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά 23,9% το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου κατά 19,4% και ο χρυσός κατά 21,5%. Ταυτόγχρονα, όμως, το δολάριο υποτιμήθηκε στην αγορά συναλλαγματικών ισοτιμιών, η τιμή του πετρελαίου εκτοξεύτηκε κατά 25,2%, ο δείκτης τιμών τροφίμων κατέγραψε νέο ιστορικό υψηλό, το δολάριο υποτιμήθηκε κατά 10,4% και οι προσδοκίες πληθωρισμού σε ορίζοντα 12μήνου αυξήθηκαν κατά 48,1% και σε ορίζοντα 5-10% κατά 7,1%.
Το δεύτερο πακέτο τόνωσης της αμερικανικής οικονομίας ολοκληρώθηκε στις 30 Ιουνίου και έκλεισε, για την ώρα, έναν κύκλο πρωτοφανούς παραγωγής χρήματος με την Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ να έχει αυξήσει τον ισολογισμό της περισσότερο από 2 τρις δολάρια από την αρχή της κρίσης, χρήματα που παρήγαγε και δάνεισε στο αμερικανικό κράτος, με τη Βρετανία να έχει 'τρέξει' δύο πακέτα τόνωσης, με την Κίνα να έχει ρίξει στην οικονομία της περισσότερο από 1 τρις δολάρια για να την στηρίξει και με την Ιαπωνία να είναι η τελευταία που απομένει στο χορό της παραγωγής ρευστότητας στην προσπάθεια της να αντιμετωπίσει τη βιβλική καταστροφή που προκάλεσαν τα πρόσφατα δραματικά γεγονότα.
Στην Ευρώπη, οι μεγάλες ευρωπαϊκές δυνάμεις όπως η Γερμανία και η Γαλλία, στήριξαν τους σημαντικότερους κλάδους της οικονομίας και της βιομηχανίας τους που χτυπήθηκαν από τη μεγαλύτερη οικονομική κρίση των τελευταίων 60 ετών αλλά και προστάτεψαν το τραπεζικό σύστημα παρέχοντας εγγυήσεις εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ.
Ο πακτωλός της ΄φρέσκιας' αυτής παγκόσμιας ρευστότητας εισήλθε στις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές και πολλαπλασιάστηκε, με τους αμερικανικούς δείκτες να έχουν ενισχυθεί περίπου κατά 100% από τα χαμηλά τους το 2009 και με το βασικό χρηματιστηριακό δείκτη της Γερμανίας να έχει ενισχυθεί ακόμη περισσότερο.
Η τεράστια παραγωγή ρευστότητας βοήθησε την παγκόσμια οικονομία να μπει σε τροχιά ανάρρωσης και έφερε ανάπτυξη στις ΗΠΑ, την Ευρώπη και την Ασία, με τη Γερμανία να εκμεταλλεύεται τις συνθήκες στο έπακρο για να καταρρίψει, σχεδόν, κάθε θετικό οικονομικό ρεκόρ των τελευταίων 20 ετών. Μεταξύ άλλων, όμως, η αύξηση αυτή της ρευστότητας είχε το τίμημα της δραματικής αύξησης των τιμών πετρελαίου και των τιμών τροφίμων, που προκάλεσαν τριγμούς σε δεκάδες κράτη με προβληματικές οικονομίες, συμβάλλοντας έτσι στο ξέσπασμα εξεγέρσεων και λειτουργώντας ως καταλύτης για τα γεγονότα της βόρειας Αφρικής και της Αιγύπτου, που πυροδότησαν το πόλεμο στο Λίβανο και τα γεγονότα στο Μπαχρέιν, τη Σαουδική Αραβία και το Ομάν. Και σε μία διαστροφική λειτουργία του συστήματος, ακόμη και η αντιμετώπιση των εξεγέρσεων σε πολλές περιοχές προκάλεσε την περαιτέρω ενίσχυση του κύκλου παροχής ρευστότητας, με τη Σαουδική Αραβία να εγκρίνει πρόγραμμα 100 δις δολαρίων για τον κατευνασμό των αντικαθεστωτικών και περί τα 20 δις δολάρια ως οικονομική στήριξη με τον ίδιο στόχο στο Μπαχρέιν και το Ομάν.
Επιπλέον, από την αύξηση των τιμών πετρελαίου αναμένεται να δημιουργηθεί πλεονάζουσα ρευστότητα της τάξης, τουλάχιστον, του 1,5 με 2 τρις δολαρίων το 2011 με ένα τμήμα από τα κεφάλαια αυτά να επιστρέφουν στις διεθνές αγορές μετοχών όπου πολλαπλασιάζονται δημιουργώντας και πάλι ρευστότητα.
Από το Μάρτιο του 2009 μέχρι σήμερα, η διεθνής χρηματιστηριακή αγορά δημιούργησε υπεραξίες ύψους 30 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Προσθέστε τα πακέτα στήριξης και όσα αναφέρθηκαν παραπάνω και η ρευστότητα που διοχετεύθηκε στο σύστημα πλησιάζει τα 40 τρις δολάρια. Στο ποσό αυτό δε συμπεριλαμβάνεται ο δανεισμός κρατών και τραπεζών από τις αγορές κεφαλαίων.
Τί αποκόμισε, όμως, από αυτό το ξέφρενο πάρτι ρευστότητας η Ελλάδα και πόσα χρήματα μπόρεσε να εξοικονομήσει από αυτά τα 40, περίπου, τρις δολάρια που δημιουργήθηκαν από τα τέλη του 2008 μέχρι σήμερα; Η απάντηση, δυστυχώς, είναι μηδέν. Το ελληνικό χρηματιστήριο έχει χάσει περίπου 90 δις δολάρια σε κεφαλαιοποίηση από τον Οκτώβριο του 2009 ενώ σήμερα η κεφαλαιοποίηση του βρίσκεται στα επίπεδα του χαμηλού του Μαρτίου του 2009 (χαμηλό 15 ετών) χωρίς να έχει προσθέσει, σχεδόν, ούτε ένα ευρώ από τότε. Η ελληνική οικονομία συρρικνώθηκε αντί να αναπτυχθεί όπως οι υπόλοιπες του κόσμου, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ύφεση των τελευταίων 35 ετών το 2010 και τη μεγαλύτερη ύφεση από το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο αθροιστικά στο 2010-2011. Η ανεργία αυξήθηκε με το μεγαλύτερο ρυθμό των τελευταίων 60 ετών και οι βασικοί οικονομικοί δείκτες κατέγραψαν αρνητικά ρεκόρ δεκαετιών.
Η Ελλάδα όχι μόνο δε συμμετείχε στην παγκόσμια φάση ανάρρωσης εκμεταλλευόμενη τη διεθνή τάση αλλά και επηρεάστηκε αρνητικά από αυτήν με πολλούς τρόπους. Για παράδειγμα, η αύξηση του πληθωρισμού στην Ευρώπη οδήγησε σε αύξηση των επιτοκίων του ευρώ και παράλληλα σε αύξηση των επιτοκίων των ελληνικών δανείων κατά 90, περίπου, μονάδες βάσης (0,9%). Επιπλέον, η πολιτική υποτίμησης των νομισμάτων τους από τις ΗΠΑ, την Κίνα και τη Βρετανία (η στερλίνα έχει υποτιμηθεί κατά 26% στην προσπάθεια της Βρετανίας να αντιμετωπίσει την κρίση), οδήγησε σε ανατίμηση του ευρώ προκαλώντας μείωση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας με αποτέλεσμα όλα τα μέτρα και οι περικοπές που έγιναν το 2010 ώστε να προκληθεί εσωτερική υποτίμηση τελικά να οδηγήσουν σε ανατίμηση και περαιτέρω μείωση της ανταγωνιστικότητας, (το ΔΝΤ ζήτησε το Μάρτιο εσωτερική υποτίμηση της τάξης του 34% τονίζοντας πως εξωτερικοί παράγοντες εμπόδισαν την Ελλάδα να πραγματοποιήσει εσωτερική υποτίμηση το 2010).
Από τις 20 Ιουνίου μέχρι την 1η Ιουλίου του 2011, δηλαδή στις τελευταίες 11 ημέρες, η διεθνής χρηματιστηριακή αγορά αντέδρασε ανοδικά στις προσδοκίες και τελικά στην είδηση για έγκριση του Μεσοπρόθεσμου και μαζί με αυτό της 5ης δόσης του δανείου των 12,5 δις για την Ελλάδα. Η ανοδική αυτή αντίδραση των αγορών στην απόφαση της χώρας να ψηφίσει νέα μέτρα λιτότητας ύψους 28 δις ευρώ και να πουλήσει περιουσία της ύψους 50 δις ευρώ, προκάλεσε αύξηση της κεφαλαιοποίησης της διεθνούς χρηματιστηριακής αγοράς κατά 2,5 τρις δολάρια (1,72 τρις ευρώ).
Για όποιον δεν έκανε ήδη την πράξη, οι υπεραξίες αυτές που δημιουργήθηκαν σε δύο εβδομάδες είναι ίσες με 5 φορές το ελληνικό χρέος, το οποίο η Ελλάδα θα πληρώνει για δεκαετίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου