Δεν έχουν περάσει παρά μόνο λόγες ώρες από τη στιγμή που έγινε γνωστός ο θάνατος του Νίκου Παπάζογλου και τα κοράκια, οι εκδότες, ψάχνουν τρόπο να φιλοξενήσουν cd τα τα τραγούδια του στις εκδόσεις της Κυριακής του Πάσχα. Κάποιοι τηλεφωνούν αγχωμένοι στους εμπορικούς διευθυντές και τους πιέζουν να βρουν λύση!...
Διαβάστε εδώ τη συνέντευξη της ζωής του στον Orfeus.
Η διαδικασία της συνέντευξης με τον Νίκο Παπάζογλου, ξεκίνησε στις 29 Νοεμβρίου του 2005 στην Πλάκα, στην παρουσίαση του δίσκου “Μά’ισσα Σελήνη”. Η γνωριμία μου μαζί του, μετράει κάποια χρόνια. Οι συναντήσεις μας όμως μέχρι τώρα, ήταν σύντομες και γινόντουσαν στα “καμαρίνια” των χώρων των συναυλιών του, ή στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, όταν τύχαινε να είμαστε και οι δύο μας διαγωνιζόμενοι με μουσική επένδυση σε ταινίες του Φεστιβάλ.
Τώρα ήταν η πρώτη φορά που θα καθόμασταν να συζητήσουμε και αυτή η συνάντηση, μόνο συνέντευξη δεν μπορεί να θεωρηθεί. Είναι περισσότερο συζήτηση δύο ανθρώπων που παρά λίγο να ………συνεργαστούν!!! (Του έχω δώσει αρκετά τραγούδια). Ίσως αυτό, “σώζει” την κατάσταση από τη δική μου πλευρά, γιατί παρ’ όλο που θέτω τις ερωτήσεις, δεν είμαι δημοσιογράφος, ούτε έχω τη στόφα του δημοσιογράφου, για να πιάνω τις ατάκες και να υποβάλλω “δύσκολες” ερωτήσεις. Μιλήσαμε και για άλλα πράγματα εκτός από μουσική. Μιλήσαμε για καΐκια, για αεροπλάνα, για άλογα, για μηχανές……και όλα αυτά, με το γέλιο αραδιασμένο πάνω στο γραφείο του. Έτσι απλά, όμορφα και καλοσυνάτα, όπως είναι και ο Νίκος.
Πήγα να δω έναν φίλο που με καλοδέχτηκε με χαμόγελο, μου διέθεσε τον χρόνο του και………... “Καφέ τέτοια ώρα; Ρακές θα πιούμε”...
-Για βάλε το κασετοφωνάκι να γράφει.
-Να κάνω μία αναδρομή;
-Βέβαια.
-Δεν ξέρω αν σε ενδιαφέρει να μάθεις ότι η ηχητική μου γνωριμία μαζί σου, έγινε από ένα καυγά.
-Αντε…….
-Ναι. Είμαι σε ένα μπαράκι και κάποια στιγμή, μιλάω για τον Dylan. Οπότε πετάγεται ένας τύπος (που δεν τον ξέρω) από μία άλλη παρέα και μου λέει “Μα ποιος Dylan; Τι μας λες τώρα; Ο Παπάζογλου είναι” και εγώ αντέδρασα.
-Και πού ήξερε αυτός ότι εγώ τραγουδούσα Dylan? Εγώ τραγουδούσα Dylan στο πάρκο και με μάζευε η ασφάλεια.
-Όχι….όχι!! Εννοούσε να πάψω να ακούω Dylan και να ακούω εσένα. Εσύ είχες ήδη βγει με το “Χαράτσι”. Διαφωνήσαμε πολύ έντονα εκείνο το βράδυ. Αργότερα μία φίλη μου, βρήκε έναν άλλο τρόπο να μου καλμάρει την αντίδραση και έτσι πήγα και αγόρασα το “Χαράτσι” και εκεί βρήκα αυτό από το οποίο θέλω να ξεκινήσουμε την κουβέντα μας.
-Ωραία…….
-Μέσα στο “Χαράτσι” και στο “Μέσω Νεφών” που έκανες μετά, βρήκα ένα λυγμό που μπέρδεψες εσύ με το ροκ και αυτό εμένα με πήρε μαζί του. Πώς το έκανες αυτό; Έχεις κλάψει πολύ στη ζωή σου; Έχεις γελάσει πολύ στη ζωή σου; Πώς βγήκε;
-Κοίταξε….. και οι δικές μου οι καταβολές, είναι από συγκροτήματα γυμνασιακά. Για πάρα πολλά χρόνια, κρατούσα ηλεκτρικές μπάντες, έπαιζα σε νεανικά κλαμπ εδώ πέρα, της Κρήνης και της Αρετσούς και της Θεσσαλονίκης γενικά, λάτρευα τον Dylan -μια και τον αναφέραμε- και πρέπει να είχα φέρει τα πρώτα του τραγούδια εδώ, από μια δυσάρεστη συγκυρία. Πέθανε ο πρώτος μου ξάδελφος και η αδελφή του η οποία ζούσε στην Αμερική, αναγκάστηκε να έρθει άρον-άρον και να φέρει κα την οικοσκευή της μέσα στην οποία υπήρχαν δίσκοι. Στο σπίτι τους όμως δεν ακούγανε μουσική και της λέω: “Δεν μου τους δίνει εμένα να τους ακούω;” Μιλάμε τώρα για το 1963. Ε μέσα εκεί λοιπόν υπήρχαν οι δύο πρώτοι δίσκοι του Dylan, μαζί με κάτι άλλες ηχογραφήσεις που ήτανε από πανεπιστήμια. Ε τρελάθηκα. Άρχισα να τα μαθαίνω και ξεκινήσαμε με ένα φίλο μου τον Γιάννη τον Καντζό εδώ (δείχνει φωτογραφία) να παίζουμε μαζί. Και πού τα παίζαμε αυτά; Στο πάρκο.
Και ερχότανε κόσμος να ακούσει και ερχότανε η ασφάλεια, γιατί δεν ξέρανε τι είναι αυτά που παίζουμε, τα χρόνια ήτανε ζόρικα και μας μαζεύανε. Τρέχαμε να γλιτώσουμε. Τραγουδούσαμε. Δεν ρίχναμε χειροβομβίδες. Αλλά ξέρεις πως ήτανε εκείνα τα χρόνια τότε. Τέλος πάντων. Τώρα ο λυγμός και το τραγουδιστικό μου ιδίωμα, προέρχεται μόνον από το στενό μου οικογενειακό κύκλο, γιατί δεν είχα πρότυπα τραγουδίσματος, παρά τη μάνα μου, τον πατέρα μου, το νονό μου και στις οικογενειακές συνάξεις, ονομαστικές γιορτές κλπ. τους άκουγα να τραγουδούν, έβλεπα τι μαγικό συνέβαινε σε όσους τους άκουγαν και νομίζω πως υποσυνείδητα βάλθηκα να το διαιωνίσω κι’ εγώ αυτό και άρχισα να τραγουδάω με ότι φωνή διέθετα και με ότι εφόδια πήρα από αυτόν τον πολύ στενό οικογενειακό κύκλο.
...Για πάρα πολλά χρόνια, κρατούσα ηλεκτρικές μπάντες, έπαιζα σε νεανικά κλαμπ εδώ πέρα, της Κρήνης και της Αρετσούς και της Θεσσαλονίκης γενικά, λάτρευα τον Dylan...
-Εάν πάμε ακόμα πιο πίσω –εσύ θα μου πεις αν είναι πιο πίσω- πού σε βρίσκουμε; Στους “Ολύμπιανς” ή στους “Μακεδονομάχους”;
-Όχι, έχω κάνει άλλα συγκροτήματα νωρίτερα, έχουμε συμμετάσχει σε διαγωνισμούς, ξέρεις τώρα…. Τότε τα συγκροτήματα αλλάζανε κάθε βδομάδα. Αλλά είχαμε συμμετάσχει σε διαγωνισμούς και σε πρωινά που γινόντουσαν τότε. Και όταν ήρθε η ώρα να πάει ο Πασχάλης φαντάρος, ε γνωριζόμασταν όλοι μεταξύ μας και οι “Ολύμπιανς” είχανε τότε σταθερή δουλειά στη “Χαβάη” την οποία θέλανε να την διατηρήσουν. Χρειαζόντουσαν τραγουδιστή στη θέση του Πασχάλη. Και επειδή εγώ είχα διακριθεί σ’ αυτό τον κύκλο των συγκροτημάτων, μου πρότειναν εμένα να πάω. Και έτσι δούλεψα για ένα - ενάμιση χρόνο μαζί τους, παλεύοντας να τελειώσω και το λύκειο συγχρόνως.
-Τι ρεπερτόριο είχες τότε μαζί τους;
-Το ρεπερτόριο ήτανε πολυποίκιλο. Εγώ δεν τραγουδούσα τα τραγούδια των “Ολύμπιανς” τα “Πόσο μ’ αρέσει ο τρόπος” κλπ. Σ’ αυτά τα κατάφερνε πολύ καλύτερα ο μπασίστας μας ο Βασίλης Παπαβασιλείου. Αυτός είχε αναλάβει αυτό το ρεπερτόριο και εγώ είχα αναλάβει το ρεπερτόριο το γενικό, το οποίο ήτανε Αγγλόφωνο, Ιταλόφωνο, Γαλλόφωνο, ότι θέλεις. Βέβαια εγώ όλες αυτές τις γλώσσες εγώ τις μιλούσα τότε όπως οι καμπαρετζούδες, αλλά έφτανε το τραγούδισμα.
-Υπάρχει τίποτα ηχογραφημένο από τότε;
-Υπάρχει ναι. Υπάρχει.
-Πώς ήτανε η φωνή σου τότε; Τον έβγαζες αυτό το λυγμό που λέμε;
-Ναι…ναι. Υπήρχαν αυτά τα στοιχεία. Και μερικά τραγούδια από τον χώρο των κλαμπ, τα χαρακτήρισα για πάντα. Γι’ αυτό άμα θυμάσαι, όταν ερχόταν η ώρα να πω το “Black is Black” στο πρόγραμμα με τον Σαββόπουλο, ο οποίος φώναζε “άντεεεε Ολύμπιανς” και τέτοια, θυμόντουσαν όλοι τον τρόπο που το τραγουδούσα και τότε.
-Το “Black is Black” το έβγαζες με το λυγμό που έκανε κι’ αυτός ε;
-Ναι…ναι..
-Και μετά έχουμε τον “Ζηλωτή”; Μετά απ’ αυτά;
-Μετά έχουμε ένα συγκρότημα εκπληκτικό. Τους “Blow Up”, στους οποίους για πρώτη φορά -μια και είχαμε στη σύνθεσή μας τον Σαράντη Κασσάρα, ο οποίος ήτανε πολύ προχωρημένος μουσικός για τα χρόνια εκείνα και συνεχίζει βέβαια να είναι εκπληκτικών δυνατοτήτων μουσικός, μεσουρανούσε η Soul- βάλαμε και ένα κουαρτέτο πνευστών εκ των ενόντων. Ξέρεις τα πνευστά τότε, προέρχονταν όλα από των χώρο των……...
-Φιλαρμονικών;
-Όχι. Των ορφανοτροφείων. Δηλαδή σε ένα ορφανοτροφείο οι επιλογές των παιδιών, ήτανε να γίνουν ξυλουργοί, μουσικοί, να μάθουν κάποια τέχνη για να βγουν μετά στην κοινωνία. Οι περισσότεροι μουσικοί που έπαιζαν πνευστά τότε, βγήκαν από το “Μελητέα” εδώ και επάνδρωσαν τις αστυνομικές και τις στρατιωτικές μπάντες και όλα αυτά. Βρήκαμε λοιπόν πνευστά και ήμασταν 9 άτομα μπάντα, αλλά ενώ κάναμε όλο το φθινόπωρο και το χειμώνα πρόβες και φτάσαμε σε ένα σημείο εκπληκτικό, πιάνουμε και την πρώτη μας δουλειά στην “Ιφιγένεια”, σε ένα ολοκαίνουργιο κέντρο με ωραίο ήχο και με απ΄ όλα, μας πιάνει η 13η Δεκεμβρίου του 67 και διαλυόμαστε. Για όσους δεν ξέρουν, τότε έγινε το δήθεν αντιπραξικόπημα του βασιλέως.……
-Του βασιλέως……
-Ναι ναι, του βασιλέως…… (γελάει) κλείσανε τα μαγαζιά, βγήκανε πάλι τα τανκς στους δρόμους και ήρθε πια η ώρα να πάω κι’ εγώ στο στρατό, τα άφησα λοιπόν όλα κι’ εγώ πίσω…. ο “Ζηλωτής” έγινε μετά. Μετά το στρατό.
...Γι’ αυτό άμα θυμάσαι, όταν ερχόταν η ώρα να πω το “Black is Black” στο πρόγραμμα με τον Σαββόπουλο, ο οποίος φώναζε “άντεεεε Ολύμπιανς” και τέτοια, θυμόντουσαν όλοι τον τρόπο που το τραγουδούσα και τότε...
-Και πώς πήρες την απόφαση να πας στο Άαχεν;
-Ο ντράμερ μας ο Ρούλης Πυρίλλης έμενε στο Άαχεν και πούλαγε φο μπιζού στα πασάζ. Ενώ ήταν εκπληκτικός ντράμερ, δεν μπορούσε να δουλέψει σαν ντράμερ στη Γερμανία. Δεν ήταν εύκολο. Δεν είχε παρέα. Οπότε, έριξε την ιδέα, να κάνουμε ένα συγκρότημα και να μεταφερθούμε εκεί. Είχε κάποιους φίλους εύπορους που μας παραχωρούσαν και ένα χώρο να κάνουμε πρόβες και μεταφερθήκαμε όλοι εκεί. Εκείνο τον καιρό ξέρεις, είχε κάνει πάρα πολύ μεγάλη επιτυχία το συγκρότημα “Aphrodite’s Child”. Οπότε υποτίθεται ότι η πρόσβαση στις δισκογραφικές θα ήταν ευκολότερη αν είχαμε τη βάση μας κάπου στην Ευρώπη και μέσα σε όλο αυτό το κλίμα, μεταφερθήκαμε εκεί και μας άρεσε έτσι κι’ αλλιώς όλη η ιδέα.
-Και πώς βρεθήκατε στο Μιλάνο;
-Στο Μιλάνο ήταν ο αδελφός του Vangelis ο Νίκος Παπαθανασίου, ο οποίος ήτανε παραγωγός της RCA Italiana τότε. Κάναμε μία επαφή με την Phillips στο Παρίσι που δεν ευόδωσε και μετά βρήκαμε τον Νίκο Παπαθανασίου, ο οποίος ήρθε άκουσε τα κομμάτια και επέλεξε δύο για να κάνουμε ένα single. Είχε στούντιο διαθέσιμο και μεταφερθήκαμε λοιπόν στο Μιλάνο και τα γράψαμε αυτά.
-Μόνο δύο έκανες εκεί;
-Συνολικά κάναμε έξη τραγούδια, αλλά στην πρώτη ηχογράφηση που θα έβγαινε στην αγορά, θα κάναμε ένα σινγκλάκι για να μας γνωρίσει ο κόσμος.
-Τα οποία όμως εμείς δεν τα ξέρουμε.
-Όχι, όχι.
-Ή ξέρουμε ένα που είναι στο “Χαράτσι” ίσως;
-Στο “Χαράτσι” υπάρχει το……. Έχεις δίκιο. Το……..“Χθες βράδυ”……… όχι το “Χθες βράδυ”… (σκέφτεται)
-“Πέρασα έτσι δίχως λόγο”;
-Όχι, όχι. Εκεί που κάνω τον αμανέ.
-Το “Χθες βράδυ” είναι αυτό.
-Το “Χθες βράδυ”. Το “Χθες βράδυ” είναι μουσική αυτούσια από ένα από τα τραγούδια που είχαμε φτιάξει τότε και του έβαλα Ελληνικούς στίχους. Ενώ στα αυθεντικά που είχαμε φτιάξει στο Άαχεν, είχαμε Αγγλικούς στίχους, γιατί στοχεύαμε στη διεθνή αγορά.
-Και τα έχεις αυτά στα συρτάρια σου δηλαδή;
-Στα συρτάρια είναι.
-Γιατί;
-Ε πού να τα πάω;
-Τώρα δεν βγαίνουνε;
-Α όχι. Δεν έχουν ενδιαφέρον νομίζω. Αν και μουσικό ενδιαφέρον έχουν πολύ, γιατί όλα τα παιδιά που απάρτιζαν αυτή την ορχήστρα, ήτανε δεξιοτέχνες απίστευτοι. Απίστευτοι…….και για τότε και για τώρα. Έπαιζε ο Σαράντης Κασσάρας στα πλήκτρα, ο Μπάμπης Λασκαράκης στις κιθάρες, ο Πυρίλλης στα ντραμς…..
-Τον Πυρίλλη τον είχες νομίζω πολλά χρόνια κοντά σου ε;
-Ναι, ναι…δουλεύαμε και στους “Ολύμπιανς” μαζί και αργότερα…..
-Από τα παιδιά που είχες μαζί σου τότε με “Μακεδονομάχους” και με “Ζηλωτή”, έχεις στη “Λοξή -Φάλαγγα” κάποιον;
-Όχι. Δεν είναι κανείς.
-Έχεις επαφές μαζί τους όμως; Είσαστε φίλοι; Βρισκόσαστε; Τα λέτε;
-Από τους “Μακεδονομάχους”, ο φίλος μου ο Γιάννης Καντζός ο οποίος μας άφησε…. Τους άλλους δεν τους βλέπω καθόλου.
-Είναι εδώ στην πόλη;
-Δεν ξέρω καν αν είναι εδώ. Δεν ξέρω που βρίσκονται. Χρόνια τους έχω χαμένους. Οι “Μακεδονομάχοι” ήτανε πολύ ζόρικο συγκρότημα.
...Το “Χθες βράδυ” είναι μουσική αυτούσια από ένα από τα τραγούδια που είχαμε φτιάξει τότε και του έβαλα Ελληνικούς στίχους. Ενώ στα αυθεντικά που είχαμε φτιάξει στο Άαχεν, είχαμε Αγγλικούς στίχους...
-Ναι. Και κάνατε και φοβερά live με αυτούς.
-Ναι αλλά….. ήτανε μέσα στη δικτατορία. Κάθε βράδυ εκεί που παίζαμε….. -ε παίξαμε για ένα μήνα, δεν άντεξε περισσότερο- μας περίμεναν οι βασανιστές της ντόπιας ασφάλειας στην πόρτα (γελάει).
-Κατάλαβα.
-Γιατί κάναμε πολύ ζόρικες εμφανίσεις. Ήτανε καταπληκτικές.
-Μετά από τον “Ζηλωτή” και το Μιλάνο πού ερχόμαστε; Στην Ελλάδα και στον Αριστοφάνη;
-Ερχόμαστε στην Ελλάδα, όπου για δύο χρόνια εγώ, βάλθηκα να φτιάξω ένα στούντιο. Νοίκιασα σπίτι μονάχος μου, γιατί ήμουνα κοτζάμ μαντράχαλος. Δεν ήθελα να μένω πια με τους γονείς μου και βάλθηκα εκεί να κατασκευάζω ένα στούντιο. Διάβασμα, κολλητήρι…...
-Διάβαζες για να μάθεις τα τεχνικά;
-Ηλεκτρονικά ναι…
-Λοιπόν;
-Είχα βέβαια μία έφεση από μικρότερος με ερασιτεχνικούς σταθμούς κλπ. Αλλά τα μαγνητόφωνα και οι ακουστικές συχνότητες, είχαν άλλη μελέτη. Οπότε πλακώθηκα στη μελέτη και στη δουλειά και έκανα το πρώτο στουντιάκι στη Χαριλάου απέναντι από τη Ρώσικη εκκλησία. Εκεί κάναμε τις πρώτες μας ηχογραφήσεις δειλά-δειλά…….. κομμάτια που έφτιαχνα εκείνο τον καιρό, μερικά από τα οποία είπε ο Πασχάλης.
-Πού;
-Δεν θυμάμαι τον τίτλο του δίσκου.
-Στην προσωπική του καριέρα;
-Στην προσωπική του καριέρα ναι. Έχει 3 ή 4 δικά μου κομμάτια.
-Θα το ψάξω αυτό, γιατί έχεις διαφορετικό στυλ από την τραγουδοποιία του Πασχάλη.
-Ναι, ναι…….. πολύ διαφορετική. Βέβαια και εκεί φαίνεται αυτό το πράγμα που λένε. Υπάρχει ένα τραγούδι που το λέει εξαιρετικά ο Πασχάλης που είναι 5/4 και 9/8 μπέρδεμα ρυθμών, αλλά πολύ αρμονικά μπλεγμένα και…..
(Χτυπάει η πόρτα του γραφείου. Ο Νίκος είναι εξαιρετικά απλός και αγαπητός. Μπαίνει κάποιος και του δίνει ένα πακέτο. Χαίρεται σαν μικρό παιδί.)
-Μεζεδάκια;
-Κότσια. Θα τα κάνουμε πατσά.
(Χτυπάει το τηλέφωνο)
-Συγνώμη………
(Το σηκώνει και μιλάει. Εκείνη τη στιγμή η Kit_Kat μου ζητάει να κλείσουμε τις περσίδες του παραθύρου, γιατί το φως που μπαίνει, πιθανόν να επηρεάσει τις φωτογραφίες. Ο Νίκος που στο μεταξύ έχει τελειώσει το τηλεφώνημα………)
-Θέλετε να το κλείσουμε; Ναι, ναι… φαντάζομαι…. Με κάνει σαν …..ζίμπρα ε; (γελάμε)
-Πού είχαμε μείνει Νίκο; Με τη διακοπή δεν θυμάμαι.
-Στα τραγούδια που είπε ο Πασχάλης.
-Α ναι, ναι, ναι…..
-Όπου διαφαίνεται εκεί η κατεύθυνση, αφ’ ενός με αυτό το τραγούδι, αφ’ ετέρου με ένα άλλο που είναι κάτι σαν στεριανός μπάλλος που λέμε εμείς.
-Ποιοι είσαστε εσείς δηλαδή; Εννοείς οι Θεσσαλονικείς;
-Ε ναι. Οι Βορειοελλαδίτες. Οι ………..Βούλγαροι!!! (γελάμε)
-Είσαι ΠΑΟΚ Νίκο;
-ΠΑΟΚ βέβαια.
-Εγώ ξέρεις τι είμαι Νίκο; (γελάμε) Να σου πω τι είμαι εγώ; Γάβρος!!
-Ωραίοοοοοοοοοο………… (γελάμε). Ξέρεις ότι έχω την εκπληκτικότερη αποδοχή στον Πειραιά.
-Ναι το πιστεύω. Ποιον Πειραιά; Σ’ όλη την Ελλάδα γιατί δεν λες;
-Θέλω να πω…….ακόμα και έτσι…..μου έρχονται και ντυμένοι…….λόγω του φουλαριού ίσως…..
-Το ξέρεις βέβαια ότι ο κόσμος σε αγαπάει. Δεν χρειάζεται να σου το πω εγώ. Βγάζεις προς τα έξω την εικόνα του “αντιστάρ”….. (δυσανασχετεί). Κάνω λάθος λέξη;
-Τέλος πάντων……
-Ξέρω σε ενοχλούν αυτά……
-Δηλαδή σταρ ποιος είναι; Αυτός που τον έχει το “Espresso” κάθε μέρα στις φωτογραφίες και γράφει με ποια εμφανίστηκε και με ποια εξαφανίστηκε;
-Δεν θέλω να πω ονόματα.
-Δεν έχω καμιά σχέση εγώ με αυτό το πράγμα.
-Ναι το ξέρω ότι δεν έχεις καμιά σχέση, γι’ αυτό και σε αγαπάμε έτσι όπως είσαι, γιατί σε νοιώθουμε κοντά μας. Έφερες με τα τραγούδια σου κάτι καινούργιο. Αυτή η τριανδρία Ρασούλης-Ξυδάκης-Παπάζογλου, έφερε κάτι καινούργιο. Ταράξατε τα μέχρι τότε λιμνάζοντα ύδατα της Ελληνικής δισκογραφίας. Ο Ρασούλης είναι σπουδαίος στιχουργός έτσι;
-Ναι βέβαια.
-Και τα δικά σου τα αριστουργήματα στο “Χαράτσι” και στο “Μέσω Νεφών” που λέω για το λυγμό και τη ροκιά, και νομίζω πώς είναι τα “Σύνεργα” ο πρώτος δίσκος που φαίνεται να αφήνεις αυτό το μονοπάτι;
-Ξέρεις τι…. Δεν μπορούσα πια να ακούω ηλεκτρικές κιθάρες να μιμούνται γραμμές σαξοφώνου.
-Αυτό θέλω να μου το εξηγήσεις.
-Η ηλεκτρική κιθάρα για μένα, έχει τη φόρτιση διαμαρτυρίας των χρόνων που σακατεύονταν τα παιδιά στους βάλτους του Βιετνάμ, ή σφάζονταν στη Λωρίδα της Γάζας και όλοι που μεγαλώναμε τότε, καταπιεζόμασταν. Ο ένας έκανε βόμβα 15 μεγατόνων, ο άλλος 150, ψυχρός πόλεμος, κυνηγητό, χαφιεδισμός, δηλαδή η αντίδραση σε όλο αυτό το πράγμα γέννησε το ροκ σαν ανατρεπτική διάθεση που εξακολουθούμε και έχουμε. Όσοι το έζησαν εκείνο, το έχουν μια ζωή. Λοιπόν δεν μπορούσα να ακούω να έχουν απομονώσει το ρυθμό και τα ηχοχρώματα αυτού όλου του κινήματος και να βάζουν μέσα σαχλά στιχάκια, να το ελαφραίνουν, να το ελαφραίνουν, να το ελαφραίνουν , μέχρι εδώ που έφτασε σήμερα όπου δεν παίζει καν άνθρωπος.
-Παίζουν τα μηχανάκια.
-Παίζουν τα μηχανάκια. Και ένα ρεφρέν το οποίο επαναλαμβάνεται 42 φορές.
-Το κάνουνε copy.
-Ναι κι’ αυτό το πράμα υποτίθεται ότι είναι η σύγχρονη σκηνή ροκ. Άλλο πράμα είναι αυτό.
(Χτυπάει το τηλέφωνο. Το σηκώνει και μιλάει).
-Άσεμνες προτάσεις (εννοεί το τηλεφώνημα).
-Σου κάνανε τώρα;
-Ναι….ναι…..ναι. Για εκδρομή. Περνάμε ωραία εδώ.
-Ε ναι….. κάνεις τα ταξιδάκια σου εσύ.
-Τα κάνω δεν λες τίποτα. Αν τα κάνω λέει………. Τι έγιναν τα τσιγάρα μου;
-Πάρε από δω. Πάρε……..
-(ψάχνει) Α να ’τα…..
-Δηλαδή η στροφή που εγώ εννοούσα είναι από τη μεριά σου συνειδητή; Αφήσαμε τη ροκιά με το λυγμό και πήραμε άλλο μονοπάτι;
-Να σου πω………να σου πω……. Εγώ στις συναναστροφές μου, έχω πάρει ένα μπουζούκι, παίζουμε με τα φιλαράκια μου και ανακαλύπτω μια ομορφιά στην παραδοσιακή μουσική που μου ήταν άγνωστη. Ήταν σαν να είχα ανοίξει το σεντούκι της γιαγιάς και έβγαζες από μέσα πράγματα κι’ έβγαζες κι’ έβγαζες και τελειωμό δεν είχανε. Και βάλθηκα να το σπουδάσω αυτό το πράμα με μια ήδη δοσμένη γλώσσα, γιατί μου ήταν δοσμένη αυτή η γλώσσα. Ήτανε κτήμα μου. Ήτανε η μητρική μου γλώσσα. Προσπάθησα να εκφραστώ με την δοσμένη αυτή γλώσσα.
-Ναι αλλά το έχεις κάνει και με το “Χθες βράδυ” αυτό.
-Ναι το έχω κάνει. Στο “Χαράτσι” μάλιστα πρότεινα αυτά τα είδη, να τα βάλω να συνυπάρξουν σε ένα “μικτό και νόμιμο μουσικό είδος”, όπως έλεγε και ο Σολωμός για τη λογοτεχνία.
(Χτυπάει το τηλέφωνο. Από αυτά που λέει καταλαβαίνω ότι σε λίγο θα έρθει κάποιος φίλος του).
-Θέλω να μιλήσουμε για το “μικτό και νόμιμο μουσικό είδος”, αλλά μου πήρες το ……….
-Το αναπτηράκι;
-Το σφηνάκι μου.
-Α το πήρα για να το γεμίσω.
-Και τι το ‘κανες;
-Εδώ είναι. (γελάει)
-Και το δικό σου πού είναι;
-Το δικό μου πού είναι; Τι το ‘κανα; (ψάχνει) ………Α να ’το!!
-Λοιπόν αυτό το “μικτό και νόμιμο μουσικό είδος” το έχεις ξαναπεί.
-Υπάρχει σημείωμα πίσω από το “Χαράτσι”.
-Για πες μου γι’ αυτό. Τι εννοείς μ’ αυτό; Τι είναι το “μικτό και νόμιμο μουσικό είδος”;
-Είναι ρήση του Σολωμού αυτή. Ο Σολωμός ξέρεις ήταν Ιταλοτραφής. Η κουλτούρα του όλη ήταν Ιταλική. Στην Ελλάδα δεν είχε πατήσει το πόδι του ποτέ. Καθόταν στη Ζάκυνθο και έπινε και έκλαιγε καθώς άκουγε τις κανονιές στο Μεσολόγγι. Για την ανανέωση της Ελληνικής λογοτεχνίας, μια και ο ίδιος ήξερε ότι φέρνει στοιχεία από άλλες κουλτούρες, γράφοντας ένα γράμμα στο φίλο του τον Τζώρτζη, είπε ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι δεν είναι βλαβερό για την Ελληνική λογοτεχνία να εισάγουμε φόρμες και πράματα από άλλες κουλτούρες. Ίσα-ίσα που θα την βοηθήσουμε.
(Χτυπάει το τηλέφωνο).
-Την πλουτίζουμε την κουλτούρα μας ε;
-Την μπολιάζουμε με στοιχεία. Υπάρχει μία εκπληκτική επιστολή του Σολωμού. Δεν την έχω πρόχειρη.
-Δεν πειράζει. Αν θυμάσαι κάτι σημαντικό που θέλεις να πεις…….
-Περίπου αυτά είναι. Δηλαδή ο άνθρωπος λέει -ούτε λίγο ούτε πολύ- ότι εγώ θέλω να ασχοληθώ με την Ελληνική λογοτεχνία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα απαρνηθώ και όλο τον πλούτο που κουβαλάω από εκεί που έρχομαι. Θα αφήσω αυτά τα πράματα να συντακούν μέσα μου και θα βγάλω ένα κράμα το οποίο θα είναι δυνατότερο από τα στοιχεία που το απαρτίζουν. Έτσι;
...Στο “Χαράτσι” μάλιστα πρότεινα αυτά τα είδη, να τα βάλω να συνυπάρξουν σε ένα “μικτό και νόμιμο μουσικό είδος”, όπως έλεγε και ο Σολωμός για τη λογοτεχνία...
-Ναι.
-Αυτό είναι και σε μένα το ζητούμενο. Εγώ στο τραγούδισμά μου, έχω χίλια δυο πράματα. Δεν είμαι ούτε δημοτικός τραγουδιστής, ούτε λαϊκός, ούτε ροκ. Τίποτα δεν είμαι. Αλλά έχω λίγο απ’ όλα, τα οποία τα έχω χωνέψει σαν εκφραστικά εργαλεία και αυτό αποτελεί το δικό μου τραγουδιστικό ιδίωμα.
-Εγώ σε θεωρώ ροκ. Τουλάχιστον σαν διάθεση. Είσαι;
-Σαν διάθεση σίγουρα.
-Αυτό λοιπόν όλο είναι το μικτό έτσι; Αυτό το πάντρεμα που κάνουμε……….
-Ναι αλλά δεν είναι “πάντρεμα”. Αυτή τη λέξη δεν τη λέω καθόλου. Δεν πρόκειται για συνοικέσιο. Για σύντηξη πρόκειται. Στη χημεία υπάρχει ένα φαινόμενο που λέγεται “συνέργεια”. Ανακατεύεις διάφορα μέταλλα και όταν αυτά ανακατευτούν στις σωστές αναλογίες…….. ας πούμε ότι έχουμε 3 μέταλλα. Η σκληρότητα του ενός είναι 2, του άλλου είναι 3 και του άλλου 5, αυτό που παράγεται όταν αυτά ανακατευτούν, δεν έχει σκληρότητα 10, αλλά 100. Και σταυροκοπιέσαι και λες πως διάολο έγινε αυτό; Αυτό το φαινόμενο στη χημεία λέγεται “συνέργεια”. Αυτό το πράμα, όταν συμβαίνει μέσα στην κουλτούρα, είναι καταπληκτικό. Αλλά θέλει αυτά τα πράματα να συντακούν. Να λιώσουν μαζί. Να γίνουν ένα. Γι’ αυτό δεν μου αρέσει η λέξη “πάντρεμα” που θυμίζει και προξενήτρα.
-Διαβάζω το δελτίο τύπου που μας έδωσες στην Πλάκα και λες: “Η ηχογράφηση των τραγουδιών αυτής της συλλογής έγινε στο στούντιο «Αγροτικόν» της Τούμπας μέσα σε μία ατμόσφαιρα που είχα να τη ζήσω απ' τον καιρό που ηχογραφούσαμε την "Εκδίκηση της γυφτιάς". Ούτε γκρίνια, ούτε μιζέρια, ούτε εντάσεις, ούτε στάλα γρουσουζιά. Μέσα σ' αυτό το καταπληκτικό "τι μπορώ να προσφέρω" σαν διάθεση, που κάνει όλα τα πράγματα ν' αξίζουν τον κόπο...” και θέλω να σε ρωτήσω: Τι θα πει "Μέσα σ' αυτό το καταπληκτικό τι μπορώ να προσφέρω"; Όλα αυτά τα χρόνια δεν είχες να προσφέρεις;
-Όχι, όχι….. από την πλευρά των μουσικών. Των συνεργατών μου αυτό. Δηλαδή το κλίμα των συνεργατών μου, είχε αυτό το “έλα ρε….. τι μπορώ να κάνω περισσότερο;” “Τι άλλο μπορώ να κάνω καλύτερο;” Δεν υπήρχε αυτό το “ξέρεις ………δύο η ώρα πρέπει να φύγω” δεν υπήρχε η τσιγκουνιά του χρόνου και της διάθεσης, “Πόσα θα πάρω;” “Πόσο ακόμα θα κρατήσει;”
(Χτυπάει το τηλέφωνο. Μιλάει για μια εμφάνισή του και για κάποιο δελτίο τύπου).
-Ακούς τι έγινε;
-Τι έγινε; Είπες κάτι για δελτίο τύπου………
-Ναι…… θα γινότανε μία εκδήλωση στον Νάκα, στο θεατράκι που παίρνει 200 άτομα και με πλησιάζουν από το “Δίφωνο”, γιατί αυτοί βοηθάνε την διοργάνωση και μου λένε ότι όλοι θα συμμετάσχουν εκεί, με ένα όργανο. Ένα όργανο μουσικό, κυρίως για το τραγούδισμα. Και πες ότι τραγούδια θες να πεις που δεν τα λες ούτε στις συναυλίες σου, ούτε πουθενά, εκτός ρεπερτορίου δικού σου. Κράτα μια ωρίτσα εκεί πέρα μέσα. Ε και μου φάνηκε πολύ καλή ιδέα. Και αυτοί στέλνουν ένα δελτίο τύπου και στου Νάκα και στην ιστοσελίδα και στο Δίφωνο και παντού, ότι θα παρουσιάσω τα τραγούδια του καινούργιου δίσκου, μαζί με παλιά αγαπημένα κλπ.
Και να πάω εγώ τώρα εκεί πέρα και να κάνω τι; Δηλαδή με συγχωρείς……..
-Τι θα κάνεις τώρα;
-Τίποτα. Το ματαιώνω.
-Τα τραγούδια του καινούργιου δίσκου όμως πότε θα παρουσιαστούν;
-Αυτό είναι άλλο πράμα.
-Είναι θέμα συμφωνίας;
-Όχι. Τα τραγούδια του καινούργιου δίσκου, αλλά και τα παλιά, θέλουν ορχήστρα. Με ένα όργανο δεν παίζονται.
-Μου δίνεις την αφορμή τώρα να σε ρωτήσω κάτι. Επειδή για τα Ελληνικά πράγματα είσαι μια μορφή, πολύ σπουδαία και πολύ σημαντική, ο κόσμος σε αγαπάει, αγοράζει τους δίσκους σου, σε παρακολουθεί, έχεις φτιάξει σχολή, έκανες τώρα μια επιλογή. Είπες “Το ματαιώνω”. Είσαι εντάξει με τον Νίκο Παπάζογλου εσύ;
-Αυτό είναι rock ‘n’ roll.
-Εγώ χαίρομαι γι’ αυτό.
-Αυτό είναι. Δηλαδή γιατί να ανεχτώ το καπέλο; Δηλαδή να ανέβω να τραγουδήσω με όρους που μου έχουν θέσει οι άλλοι;
-Τα συναντάς αυτά ε;
-Ε τα συναντάω βέβαια. Πιο πολύ τα “όχι” με καθόρισαν εμένα παρά τα “ναι”.
-Θυμάμαι κάτι από την κουβέντα που κάναμε στο Μέγαρο της Πλακεντίας, τώρα σου μιλάω για αρκετά χρόνια πίσω……..
-Ναι, ναι, ναι…..
-Μου είχες πει τότε, ότι έχεις μία δυσκολία στο να διαλέγεις τραγούδια, ή δεν έχεις σωρεία “εισερχομένων” στίχων. Αυτό έχει να κάνει με την δεκάχρονη απουσία σου; Ή ήταν άλλοι λόγοι που απείχες δισκογραφικά;
-Έχει να κάνει. Ήμουν έτοιμος αρκετά νωρίτερα, επάνω στα 4, 4 ½ χρόνια μετά την “Πουρούδα”, να κάνω μια έκδοση, αλλά μπήκε μια τρικλοποδιά εκεί και πήγαν όλα πίσω. Χρειάστηκα κάνα χρόνο να συνέλθω, χρειάστηκα κάνα-δυο χρόνια να συλλέξω καινούργια στιχάκια που να με ζεστάνουνε και να πω “τι ωραία να τα ‘χα φτιάξει εγώ”, γιατί έτσι καταπιάνομαι εγώ να κάνω τραγούδια. Και έτσι φτάσαμε στη δεκαετία. Δεν πειράζει. Τι είναι η δεκαετία μπροστά στην αιωνιότητα; (γελάει) Εν τω μεταξύ όμως εγώ το καθήκον μου το έκανα. Αλώνιζα όλη την Ελλάδα από χωρίου εις χωρίον και τραγουδούσα.
...Ήμουν έτοιμος αρκετά νωρίτερα, επάνω στα 4, 4 ½ χρόνια μετά την “Πουρούδα”, να κάνω μια έκδοση, αλλά μπήκε μια τρικλοποδιά εκεί και πήγαν όλα πίσω. Χρειάστηκα κάνα χρόνο να συνέλθω, χρειάστηκα κάνα-δυο χρόνια να συλλέξω καινούργια στιχάκια...
-Με το καΐκι στα νησιά;
-Στα νησιά, στα βουνά, παντού. Κάνω 30 συναυλίες κατά μέσο όρο το καλοκαίρι.
-Το κάνεις κάθε καλοκαίρι;
-Ε βέβαια. Μόνο πέρυσι δεν το έκανα και αρμένισα. Βλέπεις εδώ; (μου δείχνει φωτογραφία).
-Το σκάφος είναι αυτό;
-Ναι αυτό είναι. Το βλέπεις εδώ; Είναι μέσα στη θάλασσα στη Ρεγκάττα από Αστυπάλαια για Τήλο. 8 μποφόρ γεμάτα.
-Αφού το φοβάσαι το κύμα.
-Ε…. (γελάει) το φοβάμαι….
-Αφού έχεις πει…..
-Και τις γυναίκες φοβάσαι….. (γελάμε)
-Αφού έχεις πει………
-Μα θέλει σεβασμό. Αλίμονο.
-Όπως και η γυναίκα.
-Ακριβώς. Αλλιώς είσαι ένας αμπλαούμπλας. (γελάμε)
-Νίκο έχεις και αεροπλάνο;
-Ναι.
-Τι αεροπλάνο είναι αυτό;
-Ένα τετραθέσιο που το πήραμε τρεις φίλοι από την αερολέσχη.
-Είσαι πιλότος δηλαδή;
-Ναι, ναι……..
-Και πετάς για χόμπυ; Τι κάνεις μ’ αυτό;
-Ναι για χόμπυ.
-Πετάς πάνω από τη Μακεδονία;
-Σ’ όλη τη Μεσόγειο.
-Φτάνεις και μακριά δηλαδή;
-Ναι, ναι… είναι καλό αεροπλανάκι αυτό. Είναι το δεύτερο που πήραμε. Το πρώτο το έσπασε ένας από τους τρεις.
-Έπεσε;
-Επάνω στην απογείωση το έσπασε. Ναι…..ευτυχώς δεν έπαθαν τίποτα και με τα λεφτά της ασφάλειας, πήραμε ένα άλλο πολύ καλό.
-Έχεις και άλογα;
-Όχι. Τώρα πια όχι.
-Είχες!!
-Είχα……είχα….
-Σ’ άρεσε αυτό ε;
-Ε βέβαια.
-Έκανες ιππασία στο κτήμα;
-Ποιο κτήμα; Ανέβαινα μέχρι τον Χορτιάτη. Τότε δεν είχε ούτε φράχτες, ούτε τίποτα. Έπινα γάλα με τους τσοπαναραίους πρωί-πρωί και ξανακατέβαινα.
-Τα έδωσες; Τι τα έκανες;
-Το τελευταίο που κράτησα, το κράτησα για την κόρη μου. Η οποία όμως όταν μεγάλωσε και άρχισε να έχει υποχρεώσεις στο σχολείο, δεν είχε το χρόνο να ασχολείται. Τα άλογα θέλουν φοβερή ρουτίνα.
-Φροντίδα;
-Φροντίδα και ρουτίνα. Στην ώρα τους πρέπει να ταϊστούνε, στην ώρα τους να βγούνε για γυμναστική, στην ώρα τους όλα. Αλλιώς σου κρατάνε γινάτι.
-Μπα;
-Α βέβαια!!!
-Τι σου κάνουν δηλαδή;
-Ε εκεί που το περπατάς, σου κάνει μια έτσι και σου πατάει το ποδάρι και χοροπηδάς.
-Α ναι;
-Ναι. Ή σου κάνει μια έτσι με το κεφάλι και γράφεις κάτω 600.
-Είχες πολλά;
-Στο κτήμα που έμενα, ενός φίλου που με φιλοξενούσε, σε κάποια στιγμή, επειδή είχε εγκαταστάσεις, αρχίσαμε από ένα άλογο και φτάσαμε να έχουμε 30. Με ανθρώπους που βοηθούσαν βέβαια. Γιατί όποιος είχε ένα άλογο και μάθαινε ότι υπήρχε εκεί πέρα στάβλος, το έφερνε για εσταβλισμό. Εγώ είχα ένα. Η Κάρμεν ήταν από τον στάβλο του Σάχη της Περσίας, ο οποίος όταν ανέβηκε το ζήτημα με τον Χομεϊνί και κατάλαβε ότι θα πάρει δρόμο, πούλησε και τον στάβλο του από καθαρά Βερβερίνικα άλογα και ένα απ’ αυτά, βρέθηκε στα χέρια μου, σαν μωρό.
-Καλό ήτανε;
-Καλό ήτανε. Και το δώσανε μόνο και μόνο επειδή είχε τη ράχη λίγο κυρτή και αυτό θεωρείται ελάττωμα. Όλο τον στάβλο τον αγόρασε μία Αμερικανίδα και τα πήγαινε στην Αμερική. Και περνώντας από εδώ, το άφησε. Έτσι έπεσε στα χέρια μου. Φοβερή παρέα.
...Στο κτήμα που έμενα, ενός φίλου που με φιλοξενούσε, σε κάποια στιγμή, επειδή είχε εγκαταστάσεις, αρχίσαμε από ένα άλογο και φτάσαμε να έχουμε 30...
-Και γιατί το λέμε ά-λογο; Δεν έχει λογική δηλαδή;
-Όχι. Αυτό είναι η έπαρση του ανθρώπου.
-Είναι ανθρωποκεντρικό.
-Είναι ανθρωποκεντρικό. Είναι επειδή μέσα από εκπαίδευση, μπορείς αυτό το ζώο, να το κάνεις να ξεχάσει τη δύναμή του. Διότι η δύναμή του, είναι τρομακτική μπροστά στου ανθρώπου. Βλέπεις ότι ο άνθρωπος το κάνει κουμάντο, μέσα από τη διαδικασία της εκπαίδευσης. Διότι αν σηκωθεί στα δυο του πόδια και σου δώσει μια, θα σε γνωρίσουνε απ’ τα δόντια, στη νεκροψία.
-Και αυτό που λένε ότι τα άλογα δεν χτυπάνε τον άνθρωπο;
-Είναι αποτέλεσμα εκπαίδευσης αυτό. Όλη δε η εκπαίδευση στο άλογο, έγκειται στο να το κάνεις να ξεχάσει τη δύναμή του. Να υποταχθεί. Και δεν φτάνει που το κατάφερε αυτό ο άνθρωπος, το έβγαλε και ά-λογο.
-Για πάμε τώρα σε κάτι άλλο που κάνεις και που είναι πάρα πολύ ενδιαφέρον. Χρηματοδοτείς δύο δίσκους κάθε χρόνο; Έτσι είναι;
-Εεεε…… όταν περισσεύουν………και όταν βρεθεί στο δρόμο μου ένα παιδί που παιδεύεται, που όμως αξίζει τον κόπο.
-Κατά τη δική σου γνώμη αξίζει τον κόπο. Όπως ήταν ο Σωκράτης, ο Ορφέας……….
-Έτσι…….έτσι………και που όταν βοηθηθεί, θα πάρει το δρόμο του και θα κάνει πράματα.
-Νοιώθεις δικαιωμένος μετά από την κάθε επιλογή, παραγωγή και βοήθεια που προσφέρεις;
-Μα βέβαια. Άλλωστε αυτό το οφείλω γιατί κι’ εγώ βοηθήθηκα.
-Έχεις μετανιώσει ποτέ για κάποια τέτοια επιλογή;
-Όχι, όχι……Καλλιτεχνικά όχι. Έπεσα μέσα διάνα.
-Είναι η διαίσθησή σου, το κριτήριό σου, η πείρα σου……
-Όλα αυτά συντείνουν και καταλαβαίνω πότε ένας άνθρωπος με το που θα βοηθηθεί να ξεφορτωθεί τα πρώτα του, θα αναλάβει να προχωρήσει και θα κάνει άξια λόγου πράματα.
-Θέλω να σε ρωτήσω κάτι άλλο τώρα. Κατ’ αρχήν είσαι ο καλύτερα αμειβόμενος συναυλιακός καλλιτέχνης, επειδή τις κλείνεις μόνος σου.
-Α κοίταξε…. Αυτό το πράγμα δεν σημαίνει ότι είμαι ο καλύτερα αμειβόμενος.
-Δεν εννοώ ότι παίρνεις τα πιο πολλά λεφτά. Εννοώ ότι σου μένουν περισσότερα επειδή δεν μεσολαβεί κάποιος άλλος που μπορεί να παίρνει ένα ποσοστό.
-Ναι, αλλά κάνω και πάρα πολλές συναυλίες ψυχικό. Πάμε και παίζουμε σε ένα νησάκι των 80 κατοίκων με ένα κόστος που είναι το ίδιο με το να παίζαμε στο Λυκαβηττό. Καταλαβαίνεις; Κάνω το κουμάντο μου εγώ και κάνω 10 συναυλίες ψυχικό, 10 συναυλίες ίσα βάρκα-ίσα νερά και 10 οι οποίες αφήνουν κέρδος. Να καλυφθούνε τα έξοδα και να περισσέψει κι’ όλας. Αν είχα έναν ατζέντη και του έλεγα πάμε να στήσουμε μία συναυλία στο Αγαθονήσι, ακόμα θα γελούσε αυτός. Δεν θα το κάναμε ποτέ.
-Εσύ όμως θα πας.
-Εγώ όμως πήγα!!
-Όταν τα χρήματα συμβεί να είναι λιγότερα από τα προσδοκώμενα, εσύ πληρώνεις από την τσέπη σου τους μουσικούς που έχεις κοντά σου;
-Βεβαίως. Κάθε Κυριακή, εξοφλούνται οι πάντες.
-Όταν τα χρήματα………
(Χτυπάει η πόρτα και μπαίνει ένας φίλος του.)
-Έλα Μεγακλάκο (λέει ο Νίκος).
-Γεια σας.
-Ωωωωωωω…… (επιφώνημα του Νίκου καθώς παίρνει από τα χέρια του Μεγακλή ένα μπουκάλι ρακί).
-Γεια σου Μεγακλή…..
-Τι μου έλεγες; Όταν τα χρήματα……
-Όταν τα χρήματα περισσεύουν, τότε τα διαθέτεις για βιβλία σε διάφορες βιβλιοθήκες στα χωριά, στα νησιά……..
-Επειδή νοικιάζουμε τους χώρους στους οποίους κάνουμε συναυλίες και σε πολλά μέρη δεν είναι συνηθισμένοι να εισπράττουν, βρίσκονται μπροστά σε ένα πρόβλημα. Δηλαδή μου λένε: “Πώς θα εισπράξουμε αυτά τα χρήματα; Εμείς έχουμε μάθει να πληρώνουμε για να γίνονται συναυλίες. Τι θα τα κάνουμε τώρα αυτά;” Ε τους λέω: “Πάρτε βιβλία. Τι, τι θα τα κάνουμε; Πάρτε κάποιον να φτιάξει τα μερεμέτια στο θεατράκι σας.” Εκεί πάει αυτό. Εγώ δίνω 15% από τις εισπράξεις, στον χώρο που μας φιλοξενεί, για την καθαριότητά του, για τον ηλεκτρολόγο, για το ένα και το άλλο και να μείνει κάτι και στον τόπο.
-Θέλεις να το αναφέρω αυτό ή όχι;
-Να το αναφέρεις. Για τι να μην το αναφέρεις; Δεν υπάρχει λόγος. Αλίμονο…..
-Πες μου για το “Μα’ισσα Σελήνη”. Προγραμματίζεις κάτι;
-Δεν έχω κάνει κανένα πρόγραμμα ακόμα. Ακόμα είμαι ανάσκελα για να συνέλθω από την προσπάθεια. Στην Αθήνα ας πούμε, όταν κάνει κάποιος ένα δίσκο, υπάρχουν 20 άτομα που βοηθάνε. Εγώ εδώ τα κάνω όλα μονάχος μου με ελάχιστη βοήθεια από πολύ κοντινά πρόσωπα και ακόμα δεν έχω συνέλθει από την προσπάθεια. Είμαι στα όρια της υπερκόπωσης. Να περάσει κάνας μήνας και βλέπουμε. Κάνουμε σχέδια.
-Έχεις γράψει πολλά τραγούδια που τα έχουμε αγαπήσει. Εσύ ποιο αγαπάς πιο πολύ;
- Ε για κάθε τραγούδι έρχεται η ώρα του που σ’ αγγίζει πιο πολύ. Είναι σαν να έχεις δέκα παιδιά. Ε κάποια στιγμή θα έρθει ένα στην αγκαλιά σου και θα χαϊδεύεται.
-Ο “Αύγουστος” είναι βιωματικό τραγούδι;
-Ναι είναι βιωματικό.
-Τι θα συμβούλευες τους νέους καλλιτέχνες στον χώρο;
-Θα τους συμβούλευα να πάρουν απόφαση από τώρα, ότι η καριέρα δεν έχει λαχεία. Έχει πάρα πολύ σκληρή δουλειά, επιμονή και υπομονή.
-Υπάρχει κάτι που φοβάσαι;
-Ε βέβαια δεν υπάρχει; (γελάει) Τα πάντα.
...η τηλεόραση ως θέατρο σκιών που είναι, έχει ανάγκη από καραγκιόζηδες και βρήκε έναν τρόπο να τους αναπαράγει...
-Τα πάντα;
-Ε βέβαια. Υπάρχει ένα σημείο φόβου στα πάντα.
-Fame Story?
-Fame Story τι;
-Η γνώμη σου;
-Υπάρχει ακόμα αυτό;
-Δεν το παρακολουθώ.
-Σάμπως εγώ το παρακολουθώ; (γελάμε)
-Ξέρω ότι δεν το παρακολουθείς. Η γνώμη σου όμως;
-Ε η γνώμη μου……η τηλεόραση ως θέατρο σκιών που είναι, έχει ανάγκη από καραγκιόζηδες και βρήκε έναν τρόπο να τους αναπαράγει. (γελάμε όλοι)
-Ο Νίκος Παπάζογλου τι μουσική ακούει;
-Ραδιόφωνο ακούω.
-Ότι παίζει;
-Ότι παίζει……..ε με μερικά εκνευρίζομαι…..με μερικά εκνευρίζομαι λόγω περιεχομένου, με άλλα εκνευρίζομαι για άλλο λόγο. Ακούω δηλαδή ένα ωραίο τραγούδι και περιμένω να πουν ποιος ήτανε και ποιος το έγραψε και κανένας δεν λέει τίποτα. Δεν είναι φοβερό αυτό; Να ακούς ένα ωραίο τραγούδι και να μην ξέρεις ποιος ήτανε ρε παιδί μου. Δηλαδή ποιος είναι ο ρόλος του παραγωγού του ραδιοφώνου;
-Σε ποιους σταθμούς;
-Στους κρατικούς.
-Είσαι και μηχανόβιος ε; (Μέσα στο γραφείο του, υπάρχει μία μηχανή BMV R26 του 1954)
-Αυτή είναι η πρώτη μου μηχανή και τώρα ανακαινίστηκε. Έτσι όπως έγινε τώρα, θα ζήσει άλλα 100 χρόνια.
-Έχεις κι’ άλλη;
-Έχω μία ολόιδια. Όπως οι Πόντιοι έχουνε δίπλα τους ένα ποτήρι γεμάτο και ένα άδειο, γιατί μπορεί να διψάσουν ή μπορεί να μη διψάσουν. (γελάμε)
-Θέλω να σε ρωτήσω πολλά πράγματα, αλλά δεν θέλω να σου πάρω το χρόνο σου. Ξέρω ότι είσαι πολυάσχολος και ότι τα κάνεις όλα μόνος σου. Κάτι ακόμα για να κλείσουμε. Θέλω να μου πεις τι εύχεσαι στους ανθρώπους για το 2006.
-Τι να εύχομαι……Υγεία και Ειρήνη γιατί άρχισε να βρωμοκοπάει μπαρούτι παντού.
-Αυτό σημαίνει ότι λείπει κάτι από τον κόσμο δηλαδή; Τι μας λείπει; Η Αγάπη;
-Τι μας λείπει εμάς; Εμάς δεν μας λείπει τίποτα. Σ’ αυτούς λείπει το πετρέλαιο και οι παράδες και έχουν αιματοκυλίσει όλη την ανθρωπότητα.
Του πήγα δώρο ένα από τα βινύλλιά μου. Έτσι ξεκίνησε και η κουβέντα μας. Είδε το βινύλλιο και ρώτησε με λαχτάρα: “Τι είναι αυτό;”
-Θα τον ακούσεις το δίσκο;
-Ε βέβαια θα τον ακούσω.
-Έχεις πικ-άπ;
-Ε βέβαια έχω.
-Έχεις δύο όπως οι Πόντιοι τα ποτήρια;
-Ναι, ναι…….δύο έχω. (γελάμε). Να δοκιμάσουμε και μια ρακί που μας έφερε ο Μεγακλής…
(Γεμίζει τα σφηνάκια. Πίνουμε και……….)
-Αμαααααααααν……..
-Αυτό είναι άλλο πράγμα.
-Άλλο είναι. Ο Μεγακλής δεν κάνει λάθος.
(Σηκωνόμαστε. Είμαστε πίσω από το γραφείο του όρθιοι για τις τελευταίες φωτογραφίες. Έχουν έρθει κι’ άλλοι φίλοι του στο μεταξύ).
-Δεν με ειδοποίησες ότι θα έχουμε φωτογραφίες και κοπελιές για να ξυριστώ.
-Τώρα θα σου απαντήσω. Μισό λεπτό να πιω……..
-Ε μα……….
-Και στην παρουσίαση του δίσκου σου, ήρθες αξύριστος Νίκο και ήθελα να σου το πω.
-Αξύριστος ήμουνα; Σοβαρά;
-Ναι.
-Ξέρεις γιατί;
-Γιατί;
-Ήμουνα με τρεις ώρες ύπνο. Την προηγούμενη βραδιά, είχαμε εδώ πέρα, την απονομή του βραβείου.
-Ααααααα ναι!!!! Τι είναι για σένα το βραβείο;
- Τι είναι; Ξέρω κι’ εγώ; Τι είναι;
-Τι αντιπροσωπεύει για σένα το βραβείο;
-Είναι μία φιλική καρπαζιά που σου λέει: “Ωραία ρε μάγκα. Σε καλό δρόμο είσαι.” Όταν προέρχεται από ανθρώπους που εκτιμάς. Και στην προκειμένη περίπτωση, οι άνθρωποι που υπερψήφισαν στο να πάρω εγώ το βραβείο, ήτανε άνθρωποι του σινεμά. Δεν ήτανε ούτε δημοσιογράφοι, ούτε παραγωγοί, ούτε τίποτα τέτοιο. Ήτανε σεναριογράφοι, σκηνοθέτες, ενδυματολόγοι, άνθρωποι του σινεμά δηλαδή.
-Για το “Στιγμές” λέμε τώρα;
-Όλη η μουσική της ταινίας. Είναι απόλυτα λιτή και έχει λειτουργικότητα……..επειδή ας πούμε….το μελέτησα το σινεμά κι’ εγώ. Έχω κάνει αρκετές μουσικές για σινεμά. Και ήταν καλή. Ήταν σχεδόν ότι καλύτερο μπορούσα να κάνω και η επιβράβευσή του δεν είναι και μικρό πράγμα. Ειδικά όταν προέρχεται από ανθρώπους του χώρου.
(Χτυπάει το τηλέφωνο. Μιλάει.)
Αρνείται ευγενικά να παίξει κάτι για το MusicHeaven. Οι φίλοι του τον περιμένουν να πάνε στον “Κοκκοβιό”, σε ένα ουζερί της γειτονιάς.
-Κάποια άλλη στιγμή θα το κάνουμε κι’ αυτό. Τώρα με περιμένουνε να πάμε για φαγητό.
-Εντάξει Νίκο. Σ’ ευχαριστώ για το χρόνο σου και για την πολύ όμορφη συζήτηση. Σ’ ευχαριστώ και για τις ρακές.
-Κι’ εγώ σ’ ευχαριστώ Γιώργο.
Φωτογραφίες: Kit_Kat
Layout: Jorge
Ευχαριστώ τους: Gate, AlienP, Eua, Rapsodos & Thank που με βοήθησαν με τον τρόπο τους, για να γίνει αυτή η συζήτηση.
