Το μέγα απόδειπνο είναι κατά βάσιν μία μοναστηριακή ακολουθία, περιλαμβάνει όμως αξιοπρόσεκτα στοιχεία του αρχαίου ενοριακού η ασματικού τύπου όπως είναι η εμμελής στιχολογία της βιβλικής περικοπής «Μεθ᾿ ημών ο Θεός», οι στίχοι «῾Η ασώματος φύσις τα χερουβίμ», οι έτεροι στίχοι «Παναγία δέσποινα Θεοτόκε», και ο αρχαίος ύμνος «Κύριε των δυνάμεων μεθ᾿ ημών γενού».
῾Η τριμερής διάρθρωσι του μεγάλου αποδείπνου υπεμφαίνεται από το «Δεύτε προσκυνήσωμεν», που λέγεται σε τρεις διαφορετικές θέσεις (μία στην αρχή και δύο ενδιαμέσως της ακολουθίας) και ίσως να υποδηλώνη ότι πρόκειται για συνένωσι τριών ακολουθιών, που αρχικά θα ήσαν ανεξάρτητες μεταξύ των. Πράγματι στοιχεία της σημερινής ακολουθίας συναντούμε σε αρχαίες ακολουθίες του πρώιμου μοναστηριακού τυπικού, που ναί μεν έχουν λησμονηθή στην πράξι εδώ και αιώνες, μαρτυρούνται όμως σε λειτουργικά χειρόγραφα και άλλα αρχαικά κείμενα. Έτσι ψαλμοί και ύμνοι του μεγάλου αποδείπνου μέχρι τον 12ο περίπου αιώνα ψάλλονταν από μοναχούς στις νυκτερινές τους ακολουθίες άλλοτε κατά την «1η ώρα της νυκτός» (περίπου 6 η 7 το απόγευμα στην σημερινή ώρα), άλλοτε την «4η ώρα της νυκτός» (γύρω στις 10 την νύχτα), και άλλοτε την «12η ώρα της νυκτός» δηλαδή ακριβώς πριν από το ξημέρωμα, γύρω στις 4 η 5 το πρωί.