Παρασκευή 3 Μαΐου 2013

ΙΝΚΑ – ΔΤ 434: ΠΑΣΧΑ 2013


ΠΑΣΧΑ
Επέτειος της σταύρωσης του ΙΗΣΟΥ και της Ανάστασής του.
ΝΑ θυμούμαστε όλοι, ποιοι τον Σταύρωσαν.
Να θυμούμαστε όλοι, το μαστίγιο στον ΄΄οίκο του εμπορίου΄΄.
Να θυμούμαστε όλοι, τον Πιλάτο.
Να θυμούμαστε όλοι, την διδαχή Του, αγάπης και αλληλεγγύης.
Να θυμούμαστε όλοι, πως την επανάστασή Του την έκανε με τα πόδια όχι από τον καναπέ.
Να θυμούμαστε όλοι πως : Η πίστη σου Σέσωκέ σαι.
Θυμάστε  πως,: αν πιστεύεις γίνεται αυτό που πιστεύεις.

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΚΡΗΤΗΣ
CONSUMERS’ INSTITUTE of CRETA
 
  



Μέλος του ΙΝΚΑ/ΓΟΚΕ ΓΕΝΙΚΗ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ
Πλαίσιο κειμένου:  ΑΦΜ: 090180943 ΔΟΥ Β -ΧΑΝΙΩΝΓιαννουδοβαρδή 19 Κίσσαμος Χανιά 73400 Τηλ. 28220/22642 Fax. 22652 www.inkakritis.gr e-mail: inkakritis@inkakritis.gr
Γραμματεία – Καταγγελίες Διστόμου 45 Πειραιάς 185 33 : Τηλ.: 211 11 02 400-3 Fax.: 210 4118849



Τα έθιμα του Επιτάφιου σε κάθε γωνιά της Ελλάδας

http://kafeneio-gr.blogspot.gr/2013/05/blog-post_7410.html

Ημέρα σιωπής και θρήνου η Μεγάλη Παρασκευή, με την πένθιμη και κατανυκτική περιφορά του Eπιταφίου να γίνεται από άκρη σε άκρη της χώρας. Στις πόλεις, στα ορεινά χωριά, στα νησιά, κορυφώνεται το Θείο Δράμα, με διαφορετικές παραδόσεις...
Συγκεκριμένα, στα χωριά της Πυλίας, την Μεγάλη Παρασκευή, πίνουν ξίδι και καπνιά για να δείξουν την αγάπη τους στο Χριστό, που τον πότισαν ξύδι. Στην Κρήτη βράζουν σαλιγκάρια και πίνουν το ζουμί τους, που είναι σα χολή.

Στο Μελιγαλά, τη Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ, ανάβουν "φουνταρίες". Κάθε νοικοκυρά, όταν σημαίνει η καμπάνα για τον Επιτάφιο, ρίχνει μπροστά στην πόρτα του σπιτιού της δυο - τρία μάτσα κληματόβεργες και τους βάζει φωτιά. Μέχρι να βγει ο Επιτάφιος, οι κληματόβεργες έχουν πλέον γίνει θράκα. Την ώρα που o παπάς περνά έξω από το δρόμο του σπιτιού της, η νοικοκυρά ρίχνει πάνω στη θράκα μια χούφτα μοσχολίβανο και ο παπάς κάνει εκεί παραστάσιμο.

Στις Σέρρες έβαζαν μπροστά στην πόρτα τους, πάνω σε ένα τραπέζι, την εικόνα του Χριστού, στολισμένη με λουλούδια και δίπλα άναβαν κεριά και λιβάνι. Μέσα σε ένα πιάτο είχαν φυτεμένη φακή ή κριθάρι που μόλις είχε αρχίσει να βγαίνει.

Στη Μυτιλήνη, άμα τελειώσει η περιφορά, "αρπάζουν" τα λουλούδια, γιατί πιστεύουν πως κλεμμένα έχουν πιο θαυματουργές ιδιότητες. Τα "Χριστολούλουδα" τα φυλάνε για το καλό. Με αυτά γιατρεύουν τον πονοκέφαλο, τα κάνουν φυλαχτά και με αυτά γαληνεύουν τη θάλασσα όσοι ταξιδεύουν.

Στην Αθήνα, σκούπιζαν από νωρίς και κατάβρεχαν τους δρόμους για να περάσει ο Επιτάφιος και όταν πλησίαζε, έβγαιναν όλοι στις πόρτες τους με ένα κεραμίδι που είχε κάρβουνο αναμμένο και λιβάνι.
Στη Νάξο, δεν φιλάνε εκείνη τη μέρα, γιατί με το φιλί του πρόδωσε ο Ιούδας το Χριστό, δεν σφάζουν για το αίμα του Χριστού, δεν καρφώνουν γιατί καρφώθηκε ο Χριστός και δεν γελάνε.


Στην Υδρα και την Τήνο, ο Επιτάφιος μπαίνει στη θάλασσα για να αγιαστούν τα νερά και να προστατεύουν τους ναυτικούς. Οι αναμμένοι πυρσοί και οι σειρήνες πλοίων δημιουργούν και στα δύο νησιά ένα εντυπωσιακό σκηνικό.....
Στη Σκιάθο, ακολουθώντας το τυπικόν του Αγίου Ορους, ο Επιτάφιος βγαίνει τα ξημερώματα. Μεταμεσονύκτια όμως είναι η περιφορά και στη Ζάκυνθο, καθώς ξεκινάει στις 2.00 τα ξημερώματα του Σαββάτου. Ιδια περίπου ώρα βγαίνει και στο χωριό Χριστός Ραχών Ικαρίας, στο οποίο ο Επιτάφιος καταλήγει στο κοιμητήριο προς τιμήν των νεκρών.

Στη Ζάκυνθο δεν χρησιμοποιείται ο γνωστός κεντητός από λουλούδια Επιτάφιος, αλλά μια αμφιπρόσωπη ξυλόγλυπτη αγιογραφία του νεκρού Χριστού, που ονομάζεται «Αμνός». Στις 2.00 το μεσημέρι στον Αγιο Νικόλαο του Μώλου, ξεκινάει η πένθιμη λιτανεία του Εσταυρωμένου καθώς και της περίφημης εικόνας της «Mater Dolorosa», δηλαδή της Παναγίας του Πάθους. Η λιτανεία διασχίζει σχεδόν όλη την πόλη και επιστρέφει στην πλατεία Σολωμού. Στον Αγιο Νικόλαο των Ξένων, στις 2.00 τα ξημερώματα του Μεγάλου Σαββάτου, ξεκινάει η ακολουθία ενώ στις 4.00 περίπου το πρωί γίνεται η έξοδος του χρυσωμένου και ξυλόγλυπτου Επιταφίου.

Σήμερον μαύρος ουρανός, σήμερον μαύρη μέρα (Το Μοιρολόι της Παναγιάς)

http://users.sch.gr/aiasgr/Theotokos_Maria/Ymnoi/To_moiroloi_ths_Panagias.htm




Το ευρύτατα διαδεδομένο σ' όλο τον ελληνικό χώρο Μοιρολόι ή Καταλόι της Παναγιάς είναι ένα μεσαιωνικό μακροσκελές ομοιοκατάληκτο στιχούργημα λόγιας προέλευσης, αλλά εντυπωσιακά πλατιάς λαϊκής αποδοχής. Επηρεασμένο από τις σχετικές περικοπές των Ευαγγελίων και την υμνογραφία της Εκκλησίας αποτελεί έναν ανθρωποκεντρικό αφηγηματικό θρήνο για τη μαρτυρική πορεία του Χριστού προς τον σταυρικό θάνατό Του, ιδωμένη μέσα από τα μάτια και τα συναισθήματα της τραγικής του μάνας. Τραγουδισμένο από τις γυναίκες γύρω από τον "τάφο" του Χριστού, κατά το ήθος και το ύφος των οικείων τους κοσμικών μοιρολογιών, εκφράζει τη συμπόνοια, την ταύτισή τους με τη μητρική, ανθρώπινη πλευρά της Παναγιάς. Ωστόσο ο τρόπος της τελετουργικής του επιτέλεσης αποκαλύπτει τις προχριστιανικές ρίζες του εθίμου.
Αν και υπάρχουν κατά τόπους διαφορές, σε επί μέρους στοιχεία του τραγουδιού ή στη μελωδική του εκφορά, η δομή και η φόρμα του Μοιρολογιού καθώς και η λειτουργία του παρουσιάζουν εντυπωσιακές ομοιότητες από την Κάτω Ιταλία μέχρι τον Πόντο και την Κύπρο. Η συνέχεια της αφηγηματικής ροής, όπως προκύπτει μέσα από την αλληλοδιαδοχή των αποσπασμάτων διαφορετικής προέλευσης που αποτολμήσαμε, το κάνει εμφανές.

ΤΟ ΜΟΙΡΟΛΟΪ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ (Κείμενο της Μιράντας Τερζοπούλου).


Ο Φώτης Κόντογλου σε κείμενό του με τίτλο "Σήμερον κρεμάται" (περιλαμβάνεται στο βιβλίο ΑΝΕΣΤΗ ΧΡΙΣΤΟΣ - Η δοκιμασία του λογικού, Εκδόσεις Αρμός 2001, σελ. 90-92), παραθέτει αυτούσια την πιο γνωστή και διαδεδομένη παραλλαγή του Μοιρολογιού της Παναγίας :

Σήμερον μαύρος ουρανός,
σήμερον μαύρη μέρα,
σήμερον εσταυρώσανε,
τον πάντων βασιλέα.
Σήμερον όλοι θλίβονται
και τα βουνά λυπούνται.
Σήμερον έβαλαν βουλήν
οι άνομοι Εβραίοι,
οι άνομοι και τα σκυλιά
οι τρισκαταραμένοι.

Σαν κλέφτη τον επιάσανε
και σαν φονιά τον πάνε
και στου Πιλάτου τις αυλές
εκεί τον τυραγνάνε.
Κι' η Παναγιά η δέσποινα
κ' οι άλλες οι γυναίκες
έπιασαν το στρατί στρατί,
στρατί το μονοπάτι.

Το μονοπάτι τς' έβγαλε
μεσ' στου ληστή την πόρτα.
Τηρά δεξιά, τηρά ζερβά,
κανέναν δεν γνωρίζει.
Τηρά και δεξιώτερα
βλέπει τον Άγιο Γιάννη
-Άγιε μου Γιάννη Πρόδρομε
και βαπτιστή του γυιού μου
μην είδες τον υιγιόκα μου
και σένα δάσκαλό σου;
-Δεν έχω γλώσσα να σου πω
γλώσσα να σου μιλήσω,
δεν έχω χεροπάλαμο,
για να σού τονε δείξω.

Βλέπεις εκείνον τον γυμνό,
τον παραπονεμένο,
οπού φορεί πουκάμισο
στο αίμα βουτημένο;
Οπούναι τα ματάκια του
ραμμένα με μετάξι,
κι οπού φορεί στην κεφαλή
αγκάθινο στεφάνι;
Εκείνος είναι ο γυιόκας σου
και μένα δάσκαλός μου.

ΘΕΣΣΑΛΙΑ

Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα
σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται
σήμερα βάλανε βουλή οι άνομοι Εβραίοι
βάλανε βουλή και τα σκυλιά οι τρισκαταραμένοι.
για να σταυρώσουν το Χριστό, των πάντων βασιλέα.
Κι ο Κύριος ηθέλησε να μπει σε περιβόλι
να λάβει δείπνο μυστικό, για να τον λάβουν όλοι.
Η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της
τις προσευχές της έκανε για τον μονογενή της.

ΘΡΑΚΗ

Σήμερα μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα
σήμερα όλοι θλίβονται και τα βουνά λυπούνται
σήμερα βάλανε βουλή οι άνομοι Εβραίοι
για να σταυρώσουν το Χριστό, των πάντων βασιλέα.
Κι ο Κύριος ηθέλησε να μπει σε περιβόλι
να λάβει δείπνο μυστικό, για να τον λάβουν όλοι.
Η Παναγιά η Δέσποινα καθόταν μοναχή της
τας προσευχάς της έκανε για τον μονογενή της.

ΦΟΥΡΝΟΙ ΙΚΑΡΙΑΣ 

-Ας έρθ' η Μάρθα κι η Μαριά και του Λαζάρου η μάνα
και του Προδρόμου η αδερφή κι οι τέσσερις αντάμα.
Επήραν το στρατί-στρατί, στρατί το μονοπάτι
και ο στρατίς τους έβγαλε στ' ατσίγγανου την πόρτα.
-Ώρα καλή σ' ατσίγγανε κι ίντα που μαστορεύεις;
-Οβραίοι μου παραγγείλανε καρφιά για να τους φιάξω,
μου παραγγείλαν τέσσερα, μα' γώ τους φτιάχνω πέντε.
-Σύ Φαραέ που τά 'φτιαξες, εσύ θα μου διδάξεις.
-Τα δυο θα μπουν στα χέρια του και τ' άλλα δυο στα πόδια,
το πέμπτο το φαρμακερό θα μπει μες στην καρδιά του.
ΦΟΥΡΝΟΙ ΙΚΑΡΙΑΣ

-Άντε μωρέ ατσίγγανε, στάχτη να μη ποτάξεις
μηδέ διπλό πουκάμισο στη ράχη σου μη βάλεις.
Επήραν το στρατί-στρατί, στρατί το μονοπάτι
και το στρατί τους έβγαλε μες στου ληστού την πόρτα.
-Άνοιξε πόρτα του ληστού και πόρτα του Πιλάτου.
Κι η πόρτα από το φόβο της ανοίγει μοναχή της.
Τηρά δεξιά, τηρά ζερβά, κανένα δε γνωρίζει,
τηρά και δεξιότερα, βλέπει τον άι-Γιάννη.
 
ΠΟΝΤΟΣ

Βλέπεις εκείνον τον γυμνόν, τον παραπονεμένον,
όπου φορεί πουκάμισο στο αίμα βουτηγμένο,
όπου φορεί στην κεφαλή ακάνθινο στεφάνι,
εκείνος είν' ο γιόκας σου και 'με ο διδάσκαλός μου.

ΜΑΡΜΑΡΑΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Φωνή εξήλθ' εξ ουρανού
Φωνή εξήλθ' εξ ουρανού κι απ' αρχαγγέλου στόμα.
Σώνουν κυρά μου οι προσευχές, σώνουν και οι μετάνοιες
και τον υιόν σου πιάσανε και στο χαλκιά τον πάνε
και στου Πιλάτου τας αυλάς, εκεί τον τυραννάνε.
Η Παναγιά σαν τ' άκουσε έπεσε και λιγώθη,
σταμνιά νερό της ρίξανε όσο να 'ρθεί ο νους της
κι απάνω που συνέφερε, τούτον τον λόγο λέγει.
ΡΕΪΖΝΤΕΡΕ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ, ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Άι-άι μου Γιάννη Πρόδρομε και βαφτιστή του γιου μου,
που εί- που είναι 'με ο γιούκας μου και 'σε ο δάσκαλός σου.
-Δεν έ- έχω στόμα να στα πω, γλώσσα να στα μιλήσω
κι ούτ η- κι ούτ' η καρδιά μου τα βαστά να σου τα μολοήσω.
ΜΠΑΪΝΤΙΡΙ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ

Η Παναΐα τ' άκουσε, πέφτει λιγοθυμάει
νερό σταμνιά την περεχούν, τρία γυαλιά του μόσχου,
τέσσερα το ροδόστατμο ώστε να συνεφέρει,
κι απάνω που συνέφερε τούτο το λόγο λέγει.
- Δεν έχ' γκρεμό να γκρεμιστώ για το μονογενή μου
δεν έχ' μαχαίρι να σφαγώ για το μονογενή μου
δεν έχ' σκοινί να κρεμαστώ για το μονογενή μου.
Απολογιέται κι ο Χριστός της μάνας του και λέγει.
- Μάνα μ' αν γκρεμιστείς εσύ, γκρεμιέτ' όλος ο κόσμος,
μάνα μου αν σφαγείς εσύ, σφάζετ' όλος ο κόσμος,
μάνα μ' αν κρεμαστείς εσύ, κρεμιέτ' όλος ο κόσμος.
Πάρτο μάνα μου υπομονή, να πάρ' όλος ο κόσμος.
Άντε μάνα μου στο καλό και διάφορο δεν έχεις,
μόν' το μεγάλο Σάββατο κάτσε να μ' απαντέχεις.

ΜΥΤΙΛΗΝΗ

Πηγαίνει στο σπιτάκι της και στρώνει το τραπέζι
κι έκατσε και περίμενε τον ερχομό του γιου της.
Πέρασε και η αγιά Καλή και την καλησπερίζει.
- Ποιός είδε γιο εις το σταυρό και μάνα στο τραπέζι.
- Άντε και σύ αγιά Καλή, νά 'σαι καταραμένη,
παπάς να μη σε λειτουργά, διάκος να μη σε ψέλνει,
μόνο στην άκρη του γιαλού το κύμα να σε δέρνει.
Το λόγο δεν τελείωσε κι ανοίξαν τα ουράνια,
βλέπει το γιό της κι έρχεται σα φως και σα λαμπάδα.

ΚΥΠΡΟΣ

Άρκοντες αφικράστε μου της Δέσποινας τον θρήνον
πώς κλαίει τον μονογενή εις τον Σταυρόν εκείνον.
Αδέ μαντάτο σκοτεινόν και μέρα λυπημένη
που ήρτε σήμερον σ' εμέ, την πολοπικραμένη.
Πού πιάσαν τον Υιούλην μου κι έμεινα ορφανεμένη
κι ο κόσμος κλαίει ουρανέ κι η γη σκοτεινιασμένη.
Ο ήλιος εσκοτίστηκεν κι όλον το φως εχάθη
και το φεγγάριν τ' ουρανού κατά πολλά επικράνθη.
Όρη αναστενάξετε και πέτρες ραϊστείτε
και ποταμοί στραγγίσετε και δένδρα μαραθείτε.

ΚΥΠΡΟΣ

Άρκοντες αφιγκράστε μου της Δέσποινας τον θρήνον
που κλαίει τον μονογενήν εις τον σταυρόν εκείνον.
Αδέ μαντάτον σκοτεινόν τζιαι μέρα λυπημένη
που ήρτεν σήμερον σε μεν την πολλοπικραμένην.
Αδέ χαράν που δκιάβασα τζι' εγέννησα τον ήλιον
τον φόον που επέρασα στης γέννησης τον σπήλιον
για τον Ηρώδην τον πικρόν μεν χάσει το βασίλειον.
Γρυσόν δεντρόν εβλάστησεν ο εύσπλαχνος υιός μου
τζ' έβκαλεν κλώνους δώδεκα για σιεπασμόν του κόσμου.
Τωρά οι κλώνοι κόπηκαν τα φύλλα μαραθήκαν
τζι' η βρύση εσταμάτησεν, όλα εξερανθήκαν.
Ιούδας τον επρόδωσεν αργύρια τριάντα
τζι' ενόμισεν ο μιαρός πως θα τα έσιει πάντα.
Τζι' ο κωμοδρόμος άνομος απού να δκιακονήσει
μήτε ψουμίν να 'βρει να φα, με ρούχον να φορήσει.
Είπαν του κόψε τέσσερα, τζιαι τζιείνος κόφκει πέντε
νήεν κοπούν τα γρόνια του να μείνουν μέρες πέντε.
Πέντε καρ(φ)κιά εβάλασιν επάνω στον υιόν μου
τζι' εκάμαν Τον τζι' εφύρτηκεν το φως των οφθαλμών μου.
Ω! Πανσεβάσμιε σταυρέ ξύλον ευλογημένον
όπου βαστάζεις τον Θεόν πάνω σου κρεμασμένον.
Σκύψε σταυρέ να δυνηθώ, να τον καταφιλήσω
τον ποιητήν μου και Θεόν να τον ποσιαιρετήσω.
Όρη αναστενάξετε και πέτρες ραγιστείτε
Και ζωντανοί τες λύπες μου κλάψετε και θρηνείτε.
Κλάψετε χήρες κι ορφανά, όλοι την συντροφιά σας
κλάψετε τον διδάσκαλον και την παρηγοριάν σας.
Τζιαι που μασιέριν να σφαώ τζιαι που κρεμόν να δώσω
τζιαι που ποτάμιν σύθθολον να μπω να παραδώσω.
Τζι' η Δέσποινα που το 'βκαλεν προφήτισσα λοάτε
τζιείνης πρέπει η δόξασις τζ' εμέναν τ' ως πολλά 'τε.

Η Αποκαθήλωσις.


Το πρωί γίνεται στους ναούς γίνεται η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και αμέσως μετά ο Εσπερινός της Αποκαθήλωσης. Στο τέλος του Ευαγγελίου, ο ιερέας βγάζει τα καρφιά απ’ τον Εσταυρωμένο, κατεβάζει το Σώμα, το αποθέτει σε λευκό σεντόνι, το ραντίζει με «μύρα» (άρωμα), ευλογεί τον λαό και το τοποθετεί στην Αγ. Τράπεζα. Σε λίγη ώρα, λιτανεύει τον «αέρα» (ύφασμα) του Επιταφίου σε όλον το ναό και τοποθετεί πάνω στο ξύλινο κουβούκλιο. Ύστερα περνάνε όλοι οι Χριστιανοί να προσκυνήσουν τον επιτάφιο.

Αρκετοί περνούν κάτω από το κουβούκλιο γονατιστοί, τρεις φορές σταυρωτά «για ευλογία». Στους περισσότερους ναούς το πρωί στολίζουν οι κοπέλες τον Επιτάφιο. Επίσης, η Μεγάλη Παρασκευή για τις νοικοκυρές είναι «αργία». Το μεσημεριανό φαγητό είναι χωρίς λάδι, πρόχειρο, συμμετέχοντας ενεργά στην Άκρα Ταπείνωση του Χριστού.

Σχεδόν ολόκληρη η μέρα, αφιερώνεται στην Αποκαθήλωση του Εσταυρωμένου και στην Ακολουθία του Επιταφίου. Ο λαός ζει με κατάνυξη το θείο δράμα. Η έντονη του επιθυμία να συμμετάσχει στο πάθος του Κυρίου, διαφαίνεται και από κάποιες απλές, ωστόσο χαρακτηριστικές του πράξεις, τη Μεγάλη Εβδομάδα. 

Στα χωριά της Πυλίας, την Μεγάλη Παρασκευή, πίνουν ξίδι και καπνιά για να δείξουν την αγάπη τους στο Χριστό, που τον πότισαν ξύδι. Στην Κρήτη, τη Μεγάλη Παρασκευή, τρώνε νερόβραστα φαγητά με ξύδι, σαλιγκάρια βραστά, των οποίων το ζουμί μοιάζει με ξύδι.

Στην Κορώνη, ούτε φωτιά ανάβουν, ούτε μαγειρεύουν, ούτε μπουκιά βάζουν στο στόμα τους. Κάποιοι βάζουν σε ένα ποτήρι ξύδι, ρίχνουν μέσα και λίγη αράχνη και πίνουν τρεις γουλιές γιατί έτσι πότισαν και το Χριστό.

Όταν κατά το μεσημέρι, γίνει η Αποκαθήλωση και εκτεθεί σε προσκύνημα η χρυσοΰφαντη παράσταση του νεκρού Ιησού, πάνω σε φορητό κουβούκλιο, τότε αρχίζει ο στολισμός του Επιταφίου. Το στολισμό κάνουν τα κορίτσια της ενορίας, με άνθη της άνοιξης: βιολέτες, μενεξέδες, τριαντάφυλλα, λεμονανθοί. Όλα τα λουλούδια πλέκονται σε στεφάνια και γιρλάντες και ο Επιτάφιος γίνεται όλος μια κορόνα από άνθη.

Σε πολλούς τόπους, τα κορίτσια ενώ στολίζουν τον Επιτάφιο, ψάλλουν το μοιρολόγι της Παναγίας, μεγάλο θρησκευτικό τραγούδι που ιστορεί τη σταύρωση του Ιησού και εκφράζει τον πόνο της Αγίας του Μητέρας.

Και αμέσως αρχίζει η συρροή του κόσμου και το προσκύνημα του Επιταφίου. Παρθένες με κάνιστρα γεμάτα λεμονόφυλλα, ή τριαντάφυλλα στέκονται κοντά του και ραίνουν με μύρα το νεκρό Ιησού. Οι προσκυνητές, προπάντων γυναίκες και παιδιά αφού φιληθούν, περνούν κάτω από τον Επιτάφιο, "για να τους πιάσει η χάρη "όπως λένε. 

πηγή

Διαβάστε στα «Επίκαιρα» που κυκλοφορούν: Αλλαγή «καθεστώτος» – Τα επόμενα βήματα Σαμαρά



Τα σχέδια του πρωθυπουργού για τις αλλαγές στην κυβερνητική πολιτική και την «μετάλλαξη» της Νέας Δημοκρατίας

• Το Δόγμα του Σοκ λειτουργεί – Κυβέρνηση: Η κοινωνία αντέχει. 
• Ψυχρός πόλεμος στην ΕΕ – Στο στόχαστρο η πολιτική της Γερμανίας. 
• Στο κατώφλι κρίσιμων αποφάσεων το Βερολίνο. 
• Έρευνα: Απόρρητα αμερικανικά έγγραφα – Έτσι κατέστρεψαν τα ασφαλιστικά ταμεία 
- Πώς την περίοδο 1996-2003 μετέτρεψαν την Ελλάδα σε οικονομία-φούσκα για να χρηματοδοτηθεί με τα αποθεματικά η ένταξη στο ευρώ 
- Το ποντάρισμα στο μεγάλο στοίχημα 
- Έτσι γονάτισαν την οικονομία 
- «Ξαφνικός θάνατος»

Διαβάστε ακόμη στα «Επίκαιρα»:

• ΠΑΣΟΚ: Ή αλλαγή ηγεσίας ή νέο κόμμα. 
• Αποκάλυψη-βόμβα: Με εντολή Πεπόνη ελέγχονται 71 υποθέσεις μεγάλης φοροδιαφυγής. 
• Τι σημαίνει η νέα δομή των Ενόπλων Δυνάμεων: Οι επιβεβλημένες κινήσεις, οι λάθος αποφάσεις και τα επικίνδυνα κενά. 
• Η Ελλάδα μπορεί να σχεδιάσει και να ναυπηγήσει δικό της πολεμικό πλοίο. 
• Εθνική Τράπεζα: «Ο Εθνικός Πυλώνας». 
• Διαφωνίες στο εσωτερικό της τρόικας: Το 2015 βλέπει το ΔΝΤ την ανάκαμψη της οικονομίας. 
• Πώς οδήγησαν σε αδιέξοδο τα ελληνικά Ναυπηγεία – Ο ρόλος των Γερμανών. 
• Τσετσένοι: Η αναδυόμενη απειλή. 
• Το Κουρδικό και ο νέος τουρκικός επεκτατισμός. 
• Το ελληνικό κράτος αμνήστευσε Ναζί εγκληματίες. 
• Καναδάς: Ο κρυφός αποικιοκράτης. 
• Η διεθνής Μαφία της φράουλας: Οι σκοτεινές διαδρομές από μακρινές χώρες σε «κολαστήρια» 
• Ο Γολγοθάς των Χριστιανών: Ο διωγμός των Ορθοδόξων στην Συρία 

• Αφιέρωμα στο Πάσχα:   
Προσκύνημα στο Ναό της Αναστάσεως – Το σημείο της απόλυτης υπέρβασης. 
Μεγάλη Εβδομάδα στο Αγιο Όρος. 
Κατάνυξη στα ελληνικά νησιά: Τα έθιμα και οι παραδόσεις της Μεγάλης Εβδομάδας.

• Συνεντεύξεις:
        Βασίλης Κορκίδης, Πρόεδρος της Εθνικής Συνομοσπονδίας Ελληνικού Εμπορίου (ΕΣΕΕ): Το άνοιγμα την Κυριακή έχει επιπλέον κόστος που δεν καλύπτεται από τη ζήτηση. 
        Θανάσης Τσαλταμπάσης, Ηθοποιός: Μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά.

Πέμπτη 2 Μαΐου 2013

ΕΞΕΔΥΣΑΝ ΜΕ...(βίντεο με τον συγκλονιστικό Σπύρο Περιστέρη)



ΠΡΟΣΚΥΝΟΥΜΕΝ ΤΑ ΠΑΘΗ ΣΟΥ, ΧΡΙΣΤΕ



1. ῾Τά ἅγια καί σωτήρια καί φρικτά Πάθη τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν ᾽Ιησοῦ Χριστοῦ᾽ πού ἐπιτελοῦμε τήν ῾Αγία καί Μεγάλη Παρασκευή, ἀποτελοῦν τό ἀποκορύφωμα τῶν ὅλων Παθῶν τοῦ Κυρίου. Διότι ὁλόκληρη ἡ ζωή Του ἦταν ἕνα Πάθος, ἀπαρχῆς τοῦ ἐρχομοῦ Του στόν κόσμο - ἄς θυμηθοῦμε τά γεγονότα τῆς Γεννήσεώς Του -, ἀλλά καί μετέπειτα. Αὐτά πού συντελοῦνται ἑπομένως τίς τελευταῖες ἡμέρες τῆς ἐπί γῆς ζωῆς Του καί κυρίως ἡ σταυρική Του θυσία ἀποκορυφώνουν τά Πάθη Του. Κι ἀκόμη περισσότερο: ὁ ἀπ. Παῦλος εἶναι ἐκεῖνος πού τονίζει καί μιά ἄλλη μυστική διάσταση τοῦ Πάθους τοῦ Κυρίου καί μετά τήν ᾽Ανάσταση: τή συνέχεια Αὐτοῦ τοῦ Πάθους μέσα ἀπό τά παθήματα τῶν μελῶν τοῦ ζωντανοῦ σώματός Του, τῶν ἐπιμέρους Χριστιανῶν, γεγονός πού σημαίνει ὅτι ὁ Κύριος τελικῶς εἶναι πάντοτε στόν Σταυρό μέχρι τῆς συντελείας τῶν αἰώνων. ῾Χαίρω ἐν τοῖς παθήμασί μου ὑπέρ ὑμῶν καί ἀνταναπληρῶ τά ὑστερήματα τῶν θλίψεων τοῦ Χριστοῦ ἐν τῇ σαρκί μου ὑπέρ τοῦ σώματος αὐτοῦ, ὅ ἐστιν ἡ ᾽Εκκλησία᾽ (Κολ. 1,24). Δηλαδή: Χαίρομαι τώρα πού ὑποφέρω γιά χάρη σας καί συντελῶ ἔτσι μέ τά σωματικά μου παθήματα, ὥστε νά ὁλοκληρωθοῦν οἱ θλίψεις πού πρέπει νά ὑπομείνει τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ, δηλ. ἡ ᾽Εκκλησία.
Γι᾽ αὐτό καί ἔχει διατυπωθεῖ ἡ θεολογική ἄποψη ὅτι τό Πάθος τοῦ Κυρίου ἐπί τῆς γῆς πρέπει νά σχετίζεται καί μέ τά ἰδιώματά Του ὡς τοῦ Δευτέρου Προσώπου τῆς ῾Αγίας Τριάδος, κάτι βεβαίως πού ἑρμηνεύει καί τήν αἰτία σαρκώσεως τοῦ συγκεκριμένου Προσώπου καί ὄχι κάποιου ἄλλου.


       2. Τά πάθη τοῦ Κυρίου καί μάλιστα ἡ σταυρική Του θυσία ἐκφεύγουν τῶν ὁρίων τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς. Ὁ Σταυρός Του συνιστᾶ μυστήριο, γιατί ἀκριβῶς Αὐτός πού πάσχει δέν εἶναι ἕνα κοινό ἀνθρώπινο πρόσωπο, ἀλλ᾽ ὁ ἐνσαρκωθείς Θεός. Πάσχει ὁ ἴδιος ὁ Θεός κατά τό ἀνθρώπινο. Αὐτό σημαίνει ὅτι δέν μποροῦμε μέ μέτρο τίς δυνάμεις μας – τή λογική μας, τά συναισθήματά μας, τή διαίσθησή μας ἀκόμη – νά κατανοήσουμε αὐτό πού διαδραματίζεται. Βλέπουμε μέν ἕναν ἄνθρωπο νά πάσχει ἐπί τοῦ Σταυροῦ, ἀλλά μᾶς διαφεύγει τό βάθος Του, ἡ κρυμμένη πραγματικότητα. Τί εἶναι ἐκεῖνο πού μπορεῖ, ἔστω καί ἐκ μέρους, νά βοηθήσει στήν προσέγγιση αὐτή τοῦ μυστηρίου; Μόνον ἡ πίστη πού φωτίζεται βεβαίως ἀπό τή χάρη τοῦ Θεοῦ. ῎Αν ὁ ἴδιος ὁ Θεός δέν μᾶς φώτιζε καί δέν μεταποιοῦσε τίς ἀνθρώπινες δυνατότητές μας, ὥστε μέ ἐνδυναμωμένα ἀπό τό Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ μάτια νά βλέπαμε τά γινόμενα, θά παραμέναμε πάντα μέσα στό σκοτάδι τῆς ὁριζόντιας διάστασης τῶν πραγμάτων, σέ νύκτα πνευματική. Κι ἐκεῖνο πού προϋποτίθεται γι᾽ αὐτόν τό φωτισμό εἶναι ἡ ἐν μετανοίᾳ προσέγγιση τοῦ Χριστοῦ καί τοῦ Πάθους Του, πού καθαρίζει τά μάτια καί ἐνεργοποιεῖ ἐν γένει τίς πνευματικές μας αἰσθήσεις. ῾Μακάριοι οἱ καθαροί τῇ καρδίᾳ ὅτι αὐτοί τόν Θεόν ὄψονται᾽.
        3. Τί μποροῦμε λοιπόν νά ψηλαφήσουμε μέ τόν πνευματικό αὐτόν τρόπο; Τί μποροῦμε ἑπομένως νά ποῦμε γιά τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ, καθοδηγούμενοι ἀπό τούς κατεξοχήν πνευματοφόρους ἀνθρώπους, τούς ἁγίους τῆς ᾽Εκκλησίας μας; ῎Οχι βεβαίως αὐτό πού ἐπιχείρησε ἡ σχολαστική θεολογία τῆς Δύσης, ἐκφρασμένη διά στόματος κυρίως τοῦ ᾽Ανσέλμου Κανταουρίας, ὅτι δηλ. τό πάθος τοῦ Χριστοῦ ἀποτελεῖ ἐξιλέωση τῆς Θείας Δικαιοσύνης, πού ζητοῦσε ἱκανοποίηση λόγω τῶν ἁμαρτιῶν τοῦ ἀνθρώπου, διότι κάτι τέτοιο συνιστᾶ ὑπόκυψη ἀκριβῶς στήν παγίδα πού ἀναφέραμε: τή διά λογικῆς προσέγγιση τοῦ Σταυροῦ, ἄρα στήν οὐσία στή διαστρέβλωση καί τήν ἀλλοίωση τοῦ νοήματος καί τοῦ περιεχομένου του. Τόν Θεό στήν περίπτωση αὐτή τόν κάνει κατ᾽ εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπου,καί μάλιστα τοῦ πεσμένου στήν ἁμαρτία. Ἡ ὀρθόδοξη θεολογία τῶν Πατέρων μας, σέ στάση ἄπειρου σεβασμοῦ πρός τό μυστήριο, εἶδε κυρίως δύο πράγματα καί αὐτά πρωτίστως ἐτόνισε:
      (α) τήν ἄβυσσο τῆς ἀνθρώπινης ἁμαρτίας, τέτοιας πού ἔπρεπε νά σταυρωθεῖ ἕνας Θεός, κάτι πού σημαίνει τήν ἀδυναμία τῆς ἀνθρώπινης λύτρωσης μέ ὁποιονδήποτε ἀνθρώπινο τρόπο, ἄρα καί τήν καταδίκη ὁποιουδήποτε μεσσιανισμοῦ, στηριγμένου σέ ἀνθρώπινα κηρύγματα καί σέ ἀνθρώπινες μόνο δυνατότητες, καί
      (β) τήν ἄπειρη ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, πού ῾κενώνει᾽ τόν ἑαυτό Του, ῾κλίνει οὐρανούς καί κατέρχεται᾽, προκειμένου νά ἄρει ἐπάνω Του Αὐτός τή δική μας ἁμαρτία καί νά μᾶς προσφέρει τή γλυκύτητα τῆς θεραπείας μας καί τή δικαιοσύνη Του. Μέ ἄλλα λόγια, ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ λειτούργησε καί λειτουργεῖ μ᾽ ἕναν ἐντελῶς διαφορετικό τρόπο ἀπ᾽ ὅ,τι ὁ ἀνθρώπινος, ὁ ὁποῖος ἀπαιτεῖ τήν τιμωρία τοῦ ἐνόχου καί τήν ἀθώωση τοῦ ἀθώου. Βάσει τῆς δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ, ὁ ἀθῶος, ὁ Χριστός, τιμωρεῖται, ἐνῶ ὁ ἔνοχος, ὁ ἄνθρωπος, δικαιώνεται καί ἀθωώνεται, κι ἀπό τήν ἄποψη αὐτή κατανοεῖ κανείς ὅτι ἡ τιμωρία τοῦ Θεοῦ γιά τήν πεσμένη στήν ἁμαρτία ἀνθρωπότητα ἦταν ἡ θεραπεία της. ῎Ετσι μᾶς τιμωρεῖ ὁ Θεός: θεραπεύοντάς μας.

       4. Τό γεγονός ὅτι ὁ Χριστός πάνω στόν Σταυρό ῾αἴρει τήν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου᾽κυριολεκτεῖται: πάνω στόν Σταυρό σβήστηκαν οἱ ἁμαρτίες ὄχι μόνον τῶν ἀνθρώπων τῆς ἐποχῆς τοῦ Χριστοῦ, ἀλλά καί τῶν πρό αὐτῆς καί τῶν μετά ἀπό αὐτήν. Δέν ὑπῆρξε, δέν ὑπάρχει καί δέν θά ὑπάρξει ἄνθρωπος μετά τόν Σταυρό τοῦ Χριστοῦ, πού νά μή βρίσκεται αἰρόμενος ἐπί τοῦ Σταυροῦ, γεγονός πού εἶχε προαναγγελθεῖ ἀπό τούς προφῆτες τῆς Π. Διαθήκης καί μάλιστα τόν Ἡσαΐα, καί πού αὐτήν τήν πίστη στίς προφητεῖς ζητοῦσε ὁ Κύριος ἀπό τούς ᾽Ιουδαίους καί μάλιστα τούς μαθητές Του. ῾῏Ω, ἀνόητοι καί βραδεῖς τῇ καρδίᾳ, τοῦ πιστεύειν ἐπί πᾶσιν οἷς ἐκήρυξαν οἱ προφῆται᾽! Ὁ Κύριος ῾ἔδει παθεῖν᾽ ἀκριβῶς γιά τούς λόγους πού ἀναφέραμε: τήν ἄρση τοῦ βάρους τῆς ἁμαρτίας τῶν ἀνθρώπων, καί τό γεγονός αὐτό ἀποτελεῖ ὅ,τι πιό παρήγορο ἔχει ἀκουστεῖ ποτέ στήν ἱστορία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους. Κι αὐτό γιατί μετά τόν Σταυρό δέν ὑπάρχει ἁμαρτία ἀσυγχώρητη. Ὅ,τι κι ἄν κάνει ἕνας ἄνθρωπος, ὅλων τῶν εἰδῶν τίς ἁμαρτίες κι ἄν ἐπιτελέσει, μπροστά στήν ἐσταυρωμένη ἀγάπη σβήνει καί χάνεται. Κι ἔκτοτε θεωρεῖται βλασφημία ἡ ἀμφισβήτηση τῆς ἀπειρίας τῆς ἀγάπης αὐτῆς. ᾽Εκεῖνος δηλ. πού θά ἐπικαλεστεῖ τίς πολλές ἤ μεγάλες ἁμαρτίες του γιά νά θέσει ἐρωτηματικό στή δυνατότητα τῆς συγγνώμης του ἀπό τόν Χριστό, στήν οὐσία εὐθέως βλασφημεῖ τόν Σταυρό Του καί ἀποκαλύπτει ἁπλῶς τήν ἀπιστία καί τήν ἀθεΐα του. Τίθεται στήν περίπτωση αὐτή σέ προτεραιότητα ἡ ἀνθρώπινη λογική ἔναντι τοῦ θελήματος καί τῆς ἐνέργειας τοῦ Θεοῦ. Γιά νά τό διατυπώσουμε μέ τά λόγια τοῦ ἱεροῦ Χρυσοστόμου: Ὅλη ἡ ἁμαρτία τῶν ἀνθρώπων ἄν μαζευτεῖ ἀπό τή μιά μεριά καί ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν ἄλλη, εἶναι σάν μιά σπίθα μπροστά σ᾽ ἕνα πέλαγος. Τί μπορεῖ νά κάνει ἡ σπίθα στό πέλαγος; Κι αὐτό τό παράδειγμα δέν εἶναι ἀπολύτως σωστό. Διότι τό πέλαγος ἔχει καί κάποια ὅρια, ἐνῶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶναι ἀπεριόριστη.

       5. Ἡ μόνη στάση τοῦ πιστοῦ μπροστά στόν Σταυρό, ἔτσι, εἶναι ἡ προσκύνηση.῾Προσκυνοῦμέν Σου τά πάθη, Χριστέ᾽! Δηλαδή:
       - ἐν πίστει τά ἀποδεχόμαστε καί τά πιστεύουμε,
       - γονατίζουμε ἐν κατανύξει μπροστά στήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καί κτυπᾶμε τό στῆθος μας, σάν τόν τελώνη, γιά τό μέγεθος τῆς ἁμαρτίας μας,
       - Τόν παρακαλοῦμε μέ ταπείνωση νά μᾶς ἐνισχύει γιά νά ἀκολουθοῦμε τά χνάρια τῆς ζωῆς Του, ὥστε νά Τόν νιώθουμε ἐν αἰσθήσει στήν καρδιά μας,
       - προσερχόμαστε προπάντων πάντοτε ἐν μετανοίᾳ γιά νά κοινωνήσουμε τό σῶμα καί τό αἷμα Του, ὅπως τό λέει καί πάλι ὁ ἅγιος Χρυσόστομος: ὅταν προσέρχεσαι νά κοινωνήσεις, νά προσέρχεσαι μέ τήν πεποίθηση ὅτι κοινωνᾶς ἀπό τή λογχευμένη πλευρά τοῦ ἐσταυρωμένου Χριστοῦ, πού ἔρρευσε αἷμα καί ὕδωρ. Τελικῶς, ἡ προσκύνηση τῶν Παθῶν τοῦ Κυρίου ταυτίζεται ὡς διάθεση τουλάχιστον μέ τό βίωμα τοῦ ἀποστόλου Παύλου: ῾Χριστῷ συνεσταύρωμαι. Ζῶ δέ οὐκέτι ἐγώ, ζῇ ἐν ἐμοί Χριστός᾽. Στό μέτρο πού ζοῦμε τόν Σταυρό, βλέπουμε καί τήν παρουσία τοῦ Χριστοῦ ζωντανή στή ζωή μας.
᾽Αλλ᾽ αὐτό σημαίνει καί τήν ὅραση τῆς ᾽Αναστάσεώς του. ῾Δεῖξον ἡμῖν καί τήν ἔνδοξόν Σου ᾽Ανάστασιν᾽

ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ


ΥΜΝΟΣ ΣΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ
Μουσική: π. Βασιλείου Γοντικακη
Διασκευή υπό Ανωνύμου
Σπύρος Περιστέρης. Η μεγάλη ευλογία.
Ο ωκεανός ο απύθμενος και απέραντος, που οδηγεί σε χώρες μακρινές.
Η θάλασσα η ανοιχτή, που σου χαρίζει ολοκάθαρο αέρα ζωογονώντας τα σπλάχνα σου.
Το πέλαγος της αρμονίας, όπου πνέει ο άνεμος της ελευθερίας. Όπου σε σπρώχνει δίχως κόπο «προς την νήσον, την εκείθεν του κόσμου ούσαν, όπου ο Πατήρ και ο Υιός και το Αγιον Πνεύμα».
Περνώντας από τον κήπο των μελωδιών του θα σε τραβήξει το «άρωμα των δένδρων», η οσμή των ωρίμων καρπών, τα τραγούδια του.
Είναι σαν να τον ακούς, τότε, για ολόπρωτη φορά. Χύνονται χείμαρροι ακτίστου φέγγους και αρμονικού κάλλους.
Σε αναστατώνει, σε βγάζει από τον ευατό σου, σε κάνει να κλαίς, να ντρέπεσαι για τα δικά σου έργα, να σιχαίνεσαι το είναι σου. Να πλημμυρίζεις από ευγνωμοσύνη για τον Κύριο σου.
Καί έτσι αγαπάς όλους, και όλους τούς ευγνωμονείς, τους εκτιμάς, εύχεσαι να προκόψουν, γίνεσαι ήσυχος, χαλαρός όταν τον ακούς.
Σπύρος Περιστέρης
ο ερμηνευτής που μπορεί να διαλύσει το είναι σου, ο δάσκαλος που σε τρέλανε, σε λογίκεψε, σε σκλάβωσε, και συνάμα σε ελευθέρωσε.
Σου έδειξε λίγο από τον κόσμο του, το δικό του είναι, τον δικό του παράδεισο. Σε κρατά από το χέρι με το έργο του και με αυτό προχωράς στην ζωή σου.
Δεν τελειώνει ποτέ η χαρά να ανακαλύπτεις τον Περιστέρη. Είναι μια συνεχής έκπληξη. Και έτσι το ρεπερτόριό του γίνεται «καθεστώς αναπάντεχο».
Νομίζεις ότι μένεις ακίνητος, κάπου, αλλά δεν είναι άλλο από μια μυστική κίνηση ιλιγγιώδους φύσεως προς κάποιο τέλος ατελεύτητο που, συνάμα, είναι αρχή άναρχη...
ο Αθηναίος 

ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΜΕ ΤΟΝ ΣΠΥΡΟ ΠΕΡΙΣΤΕΡΗ


http://peristeris.blogspot.gr/2011/05/blog-post_2075.html

Έπειτα από παράκληση πολλών αναγνωστών, επαναδημοσιεύουμε τις επιστολές του αναγνώστη μας με υπογραφή "Αθηναίος" και που συγκίνησαν τους λάτρεις του Σπύρου Περιστέρη.


Περπατώντας ένα ανοιξιάτικο απομεσήμερο στο κέντρο της πόλης μας τα βήματα μου με οδήγησαν στην Πλατεία Συντάγματος. Έχοντας στον νού μου όλα αυτά που τα τελευταία χρόνια έχουν συμβεί στην ιστορική Πλατεία και στα πέριξ αυτής και καθώς ένοιωθα μια αδιαόρατη μιζέρια και θλίψη να με κατακλύζει, κοντοστάθηκα σε μια απόμερη γωνιά για να αναμετρηθώ με το παρόν και το παρελθόν αυτής της πόλης. Μιας πόλης που, ιστορικά εδώ και αιώνες, η καθημερινοτητά της αποτελεί βασικό δρομοδείχτη της ελληνικής πορείας και διαδρομής.
Σκυμμένα κεφάλια παντού γύρω μου, κατηφείς υπάρξεις, άνθρωποι που βιάζονται, βλέμματα χαμένα στο κενό. Όλα αυτά συνεπικουρούν τους οικονομικούς και άλλους δείκτες των ειδικών, ότι σε αυτή την γωνιά του πλανήτη κάτι δεν πάει πράγματι καλά. Σ’ αυτή την γωνιά του πλανήτη, οπου οι άνθρωποι, αιώνες τώρα, αγωνίστηκαν με πάθος για τα ουσιώδη της ζωής, για τις τέχνες, τον πολιτισμό, τα γράμμματα, την μουσική, για το επέκεινα, για την φιλοσοφία, την μεταφυσική, τον Θεό…
Για κάποια δευτερόλεπτα δίστασα για το αν έπρεπε να συνεχίσω την διαδρομή μου προς την πλάκα από την Ερμού, με το πολύβουο ανθρώπινο μελίσσι ή θα ήταν καλύτερα να κατηφόριζα από την πιο μοναχική Μητροπόλεως. Διάλεξα το δεύτερο.
Οι καταστηματάρχες στις πόρτες των μαγαζιών τους επισκοπούσαν για πιθανούς αγοραστές, καποιοι μοναχικοι τουρίστες παρατηρούσαν τα μαγαζιά με τα ενθύμια, πιο κάτω σε κάποιες ταβέρνες διαφημιζόταν ο περίφημος ελληνικός μουσακάς, ενώ συγχρόνως, οι γηγενείς συνέχιζαν να περπατούν σκεφτικά και σκυμμένα.
Κάπως έτσι κατέβαινα και εγώ γρήγορα για να προλάβω να απολαύσω το αττικό ηλιοβασίλεμα με την παρέα μου σε ένα από τα καφέ της πλάκας. Και όμως φθάνοντας στην πλατεία χωρίς να το ξέρω με περίμενε ένας παλιός φίλος φορτωμένος με χιλιάδες αναμνήσεις... Ένας Άρχοντας πραγματικός ,ένας ευγενής ευπατρίδης που είχε καταφέρει να με σκλαβώσει και να με λυτρώσει.
Σπυρος Περιστέρης, ο μύθος, ο απόλυτος εκκλησιαστικός καλλιτέχνης. Οι αναμνήσεις μου από τις χρυσές δεκαετίες του Καθεδρικού Ναού με κατέκλυσαν και η απαλή και μελωδική του φωνή ξανακούστηκε στα αυτιά μου να μου λέει: «καλό μου παιδί...» Έτσι με αποκαλούσε όταν νέος, έφηβος ακόμα, ξεκινούσα την πορεία μου στην εκκλησιαστική τέχνη. Όταν δειλά δειλά ανέβαινα στο αναλόγιο της χορωδίας του, μη υποψιαζόμενος, τότε, το μέγεθος του Ανδρός.
Ηταν αρχές αυτού του Απρίλη όταν «συνάντησα» μετά από χρόνια τον Δάσκαλο στα προπύλαια του Καθεδρικού Ναού των Αθηνών. Κάθησα στο παγκάκι απέναντι και μέσα μου άρχισα να ξετυλίγω το κουβάρι μιας ζωής ολόκληρης.
Πέρασαν ήδη 13 χρόνια από την εξοδό του από αυτή την ζωή.
14 Σεπτεμβρίου 1998. Όταν χτύπησε το τηλέφωνο του σπιτού μου. για να μου ανακοινώσει, ο καλυτερός μου φίλος, το δυσάρεστο άγγελμα. Και να, τώρα, βρίσκομαι έξω από τον θρυλικό Ναό της Πρωτεύουσας, παραμονές μιας ακόμα Μεγάλης Εβδομάδος.
Ερημιά παντού, οι πύλες του κλειστές, γεμάτος σκαλωσιές, αφου γίνονται έργα για την αποκατάσταση των ζημιών από τον σεισμό του’98. Ο Αγ. Διονύσιος ο Αεροπαγίτης, έμαθα, ότι είναι ο προσωρινός Καθεδρικός Ναός και εκει βρίσκονται οι συνεχιστές της χορωδίας.
Τίποτα δεν θυμίζει εκείνες τις λαμπρές εποχές. Την ζεστασιά, την γαλήνη, την δύναμη που έβγαζαν οι ακολουθίες της Μ. Εβδομάδος... Τα ιλαρά χρώματα του αττικού δειλινού, έδεναν απόλυτα με τα ηχοχρώματα που απέδιδε ο κορυφαίος ερμηνευτής.
«Οιστρος ακολασίας….». Αυτή την υπέροχη μελωδία με την ύφεση στον ΠΑ, ποιος μπορεί να αρνηθεί ότι ήταν εμπνευσμένη από το αττικο δειλινό; Ποιός δεν ένοιωθε την αύρα της θάλασσας να κατακλύζει τα σωθικά του στο «...τῆς θαλάσσης τό ὕδωρ…»

Η Μ. Εβδομάδα ξεκινούσε πανηγυρικά την Κυριακή των Βαΐων το πρωί. Θυμάμαι, μια χρονιά, τον Σπύρο Περιστέρη, να ερμηνεύει «Την κοινήν Ανάστασιν» από τονική βάση SOL δίεση!! Όταν το μέλος εφθασε στο «...Σοί τῷ νικητῇ τοῦ θανάτου βοώμεν…» δεν μπορώ να ξεχάσω την ανατριχίλα που ένοιωσα. Εσείετο η Μητρόπολη από την συγκλονιστική ερμηνεία της μελωδίας του. Ο δάσκαλος, στην Λειτουργία των Βαΐων, απέδιδε έναν τέταρτο ήχο «αρχαιοπρεπή» και με έντονο το αίσθημα της αναμονής για τα επερχόμενα σπουδαία.
Και μετά το τέλος της Λειτουργίας, λιγομίλητος, πήγαινε να ξεκουραστεί για την πρώτη Ακολουθία του Νυμφίου..
Τέτοια περίπου ήταν η ώρα όταν οι συνεργάτες του τον έφερναν στην Μητρόπολη. Με το χαρακτηριστικό του βάδισμα να προχωρά, από το δεξιό κλίτος, προς το Ιερό, για να ετοιμαστεί.
Η εισαγωγή στον Νυμφίο… «Εκ Νυκτός ορθρίζει το πνεύμα μου…».
και μετά, τό περίφημο «Ερχόμενος ο Κύριος...»
Όλα αποτελούσαν προκλήσεις για δυσθεώρητες πνευματικές και καλλιτεχνικές αναζητήσεις.
 
·                  Ιδού, ο Νυμφίος έρχεται... Ότε οι ένδοξοι μαθηταί.... με τις αριστοτεχνικές εναρμονίσεις, ο Κανόνας του Μ. Σαββάτου με τα DO, που όσο και να έχουν αμφισβητηθεί από τους υπέρμαχους της «κουραστικής» μονοφωνίας, αποτελούν μνημεία εκκλησιαστικής τέχνης. Διατηρούν την ιερότητα στην ερμηνεία και κοινωνούνται εκκλησιαστικά από τον πιστό, χωρίς να παρεμβάλλουν μονολιθικές φόρμες θρησκευτικών προτύπων που ως στόχο τους έχουν να δημιουργήσουν «δέος» και «φόβο»Η μυσταγωγία, κατά τον Περιστέρη, είναι φώς, ήλιος, αίσθηση και όχι φλύαρος συναισθηματισμός ούτε αποστεομένες ιεροτελεστίες εκπεφρασμένες σε σκληρυμένα μουσικά μοτίβα και τρόπους έκφρασης. Δεν είναι τυχαίο ότι από φημισμένους συνθέτες και διανοούμενους, ο δάσκαλος χαρακτηρίστηκε ως «ο Ελύτης της εκκλησιαστικής μουσικής».  Ετσι, λοιπόν, το έργο του δεν υπερβάλλει στον συναισθηματισμό, όπως κάνει η ευρωπαική εκκλησιαστική μουσική, όπως η σχολή Σακελλαρίδη αλλά και ούτε παρουσιάζεται σκοτεινή και φίλο-μεσαιωνική, όπως η σχολή Καρρά. Έχει απόλυτα την αίσθηση του μέτρου όπως την δίδαξαν σε αυτή την γη, αιώνες τωρα, οι προγονοί μας. «Έβαζε», μελωδικά πάλι, στο στόμα του Χριστού τα λόγια «...ει ουν υμείς φίλοι μου εστέ...» και σε καλούσε να Τον ακολουθήσεις με το ξέσπασμα «εμέ μιμείσθαι». Και δακρύζοντας, διαπίστωνε την μεγάλη αλήθεια: «Εγώ ειμί της ζωής η άμπελος».
·                  Η Ακολουθία των Παθών ξεκινούσε, αν θυμάμαι καλά, στις 6:30 το απόγευμα. Απο κάτι παλιές μεταδόσεις της ΕΡΤ, βλέπω και ξαναβλέπω αυτή την Ακολουθία. Και κάθε φορά ανακαλύπτω και κάτι  διαφορετικό. Κάτι το διαφορετικό. Με χρονική αγωγή και με τις κατάλληλες μελωδικές φόρμες, κατάφερνε να μεταφέρει τον πιστό στα γεγονότα που συνέβησαν εκείνο το βράδυ. Χωρίς δραματικές και θεατρικές κορώνες, έτσι όπως η «στιγμή» των Παθών εξελισσόταν τα χρόνια εκείνα, αποτέλεσε και αποτελεί μνημείο εκκλησιαστικής τέχνης. Με τον αριστερό χορό, υπό τον Ευάγελλο Τζελλά, να ακολουθεί άνετα την μεγαλειώδη απόδοση του Πρωτοψάλτη, με έναν Αρχιεπίσκοπο (αναφέρομαι στον μακαριστό Σεραφείμ Τίκκα) να παρακολουθεί σεμνά την Ακολουθία και να παρεμβαίνει λειτουργικά μόνο εκεί που πρέπει, με το Ιερατείο  να απαγγέλει υποδειγματικά τα αποσπάσματα των Αποστόλων από τα Πάθη, με τους εκάστοτε Διακόνους να αποδίδουν σε πολύ υψηλές περιοχές, με πάθος και δύναμη που τους έδινε η νιότη το 12ο Ευαγγέλιο και να προκαλούν ρίγος στο εκκλησίασμα.
Όλα αυτά, λοιπόν, εκτός από την μεταφυσική δυναμική που κάθε μια Ακολουθία έχει, αποτελούν «μνημείο εκκλησιαστικής μουσικής», το οποίο πρέπει να παραδίδεται στους Σπουδαστές της εκκλησιαστικής μουσικής σ’ ολόκληρο τον χριστιανικό κόσμο. Αυτό είναι το «εκκλησιαστικό ελληνικό ορατόριο».

·                  Έχει ξημερώσει Μ. Παρασκευή. Είναι η ώρα της εμμελούς απαγγελίας μπροστά στον Σταυρό. Ο  καλλιτέχνης του αιώνα  μας, ίσταται μόνος του κάτω από τον Σταυρό Αυτού που ἠταν η μεγάλη του αγάπη, ο μεγάλος του πόθος, η μεγάλη του έμπνευση. Και κάθε φορά το αποτέλεσμα, μεγαλειώδες. Γιατί με τον Περιστέρη, η κάθε φορά ήταν σαν να’ναι η πρώτη φορά. Και ακόμα τότε που είχε αρκετα μεγαλώσει και τον εγκατέλειπαν οι δυνάμεις του, αυτή η κόπωση γινόταν γλυκια, μελωδική, ανθρώπινη που δεν κούραζε. Και αυτό το πάθος του ανταμείφθηκε με την γαλήνεια Έξοδό του από την ζωή, ανήμερα του Σταυρού.

·                  Δειλινό Μ. Παρασκευής, «η πιο ερωτική ώρα του χρόνου», όπως έγραψε ο Ν. Ξυδάκης στην Καθημερινή. Παντού ησυχία, «σιγησάτω πάσα σάρξ βροτεία…» Είναι η ώρα των εγκωμίων στον Μεγάλο Νεκρό!! Κλασσικές μουσικές  φόρμες. Κάποιες χρονιές και το «Αι γεννεαί πάσαι...» κατά Σακελλαρίδη, για «να κάνει την χάρη του ιερατείου και του κόσμου». Και παρ’όλη την«επισημότητα» της βραδιάς, τους πολιτικούς και στρατιωτικούς σε αυστηρό πρωτόκολλο, το άγημα, τα ακριβά φορέματα και κουστούμια, και πάλι η ερμηνεία του ήταν τόσο μεγαλοπρεπής και παθιασμένη (θυμάμαι τα αργά Ευλογητάρια του Λαμπαδαρίου σε συνεπτυγμένο χρόνο και δακρύζω) που έβγαινες από τον Ναό έχοντας  γαλήνη και αίσθηση Θεού, σαν να ήσουν σε ένα παπαδιαμαντικο ξωκκλήσι, κάπου στο Αιγαίο.
Εχει αρχίσει και φυσάει κρύο αεράκι. Είναι αρχές του Απρίλη και η άνοιξη ακόμα δεν είναι κραταιά. Αυτή η  παγωμένη αίσθηση, μου υπενθυμίζει ότι πρέπει να συνεχίσω για κάτω για να συναντήσω τους γνωστούς μου. Εχει βραδιάσει και  έχω αργήσει.
Εγώ πια, έχω εγκαταλείψει τον χώρο του αναλογίου. Σε ‘κείνο το παγκάκι, μόλις ξανάζησα την Μ. Εβδομάδα της αθωότητας, του πολιτισμού, των γιγάντων...
ο Αθηναίος

Απ' τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά, και σαν πρώτα ανδρειωμένη, χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

Recent Posts

Ετικέτες

Αρχειοθήκη ιστολογίου