http://justiceforgreece.wordpress.com/2013/12/29/%CE%B1%CE%BB%CE%BB%CE%B1%CE%B3%CE%AD%CF%82-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE%B5%CF%80%CE%B9%CE%B2%CE%AC%CE%BB%CE%BB%CE%BF%CE%BD%CF%84%CE%B1%CE%B9-%CE%B1%CF%80%CF%8C-112014-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%83%CE%B1%CF%82/
Α) Σημαντικές αλλαγές από 1/1/2014 και αφορούν όλους
Του Γεωργίου Πανταζή Οικονομολόγου- Φοροτεχνικού – Δ/νων της εταιρείας EUROPEAN TAX SYMMETRY.
Σαρωτικές θα είναι οι αλλαγές στη φορολογία φυσικών και νομικών προσώπων από 1.1.2014. Ο νέος Κώδικας Φορολογίας εισοδήματος (Ν.4172/2013) σε συνδυασμό με τον Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (Ν.4174/2013) και τις τροποποιήσεις του Κώδικα Φορολογικής Απεικόνισης Συναλλαγών(Ν.4093/2012 ), διαμορφώνουν ένα τελείως διαφορετικό περιβάλλον σε ό,τι αφορά την φορολογία και τις διαδικασίες αντιμετώπισης της φοροδιαφυγής.
Στεκόμαστε σε κάποιες σημαντικές αλλαγές, που επηρεάζουν λίγο πολύ όλους και οι οποίες θα λάβουν χώρα από την αρχή του χρόνου.
.
1. Καταργούνται τα δελτία αποστολής και εισάγεται η έννοια της εφαρμογής «κατάλληλων δικλείδων, που εξειδικεύονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, για την παρακολούθηση των παραλαμβανομένων και μη τιμολογημένων, ακόμη από τους προμηθευτές αποθεμάτων, καθώς και των αποθεμάτων που έχουν διακινηθεί και εκκρεμεί τιμολόγηση». Επισημαίνουμε ότι η τιμολόγηση εξακολουθεί να ορίζεται στον ένα μήνα από την παραλαβή των αποθεμάτων.
Με την παράγραφο 4 του άρθρου 52 του σχεδίου νόμου, αποσυνδέεται ο χρόνος έκδοσης τιμολογίου από την έκδοση δελτίου αποστολής, που καταργείται ως υποχρέωση από 1.1.2014, και ορίζεται ως χρόνος έκδοσης του τιμολογίου για την πώληση αγαθών εντός προθεσμίας ενός μηνός από την παράδοση ή αποστολή των αγαθών και πάντως μέσα στην ίδια διαχειριστική περίοδο των συμβαλλομένων.
2. Καταργούνται όλα τα έγγραφα μεταφοράς (π.χ. φορτωτικά έγγραφα) και τα στοιχεία λοιπών συναλλαγών (π.χ. αποδείξεις δαπανών).
3. Καταργείται η υποχρέωση τήρησης πρόσθετων βιβλίων για ιατρούς, κλινικές ή θεραπευτήρια, εκπαιδευτήρια, γυμναστήρια, κέντρα αισθητικής, εκμεταλλευτές χώρου διαμονής ή φιλοξενίας, χώρους στάθμευσης.
4. Η εξόφληση των τιμολογίων πάνω από 500 ευρώ, θα γίνεται μέσω του τραπεζικού συστήματος (κατάθεση σε λογαριασμό, επιταγή, πιστωτική ή χρεωστική κάρτα). Η μη συμμόρφωση με το μέτρο επισύρει την μη έκπτωση της δαπάνης.
Προσοχή . Μη πληρωμή μέσω Τραπεζικού συστήματος εκτός από το παραπάνω μέτρο ενδέχεται να υπολογιστεί και ως εικονικό τιμολόγιο… με όλες τις συνέπειες και τα πρόστιμα.
5. Ο φόρος υπεραξίας μεταβίβασης μετοχών και εταιρικών μεριδίων ορίζεται στο 15%.
6. Η απόκτηση μετοχών ΑΕ, μεριδίων ΕΠΕ, ΙΚΕ, ΟΕ, ΕΕ, καθώς και αύξηση κεφαλαίου σε οποιαδήποτε εταιρία θα αποτελεί τεκμήριο απόκτησης περιουσίας για το φυσικό πρόσωπο.
7. Καταργείται ο τεκμαρτός υπολογισμός κερδών, των οικοδομικών επιχειρήσεων.
8. Παραμένει το τέλος επιτηδεύματος για τα Νομικά πρόσωπα, ατομικές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες και επιπλέον για κάθε υποκατάστημα αυτών.
9. Ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων (ΦΜΑ) μειώνεται στο 3%.10. Επιβάλλεται φόρος στην υπεραξία μεταβίβασης που θα προκύπτει κατά την πώληση ακινήτου με συντελεστή 15%, ο οποίος θα βαρύνει τον πωλητή.
10. Από το νέο έτος οι συναλλαγές που αφορούν στα έσοδα των επιχειρήσεων θα υποβάλλονται μηνιαίως , όπως επίσης θα υποβάλλονται και οι συγκεντρωτικές καταστάσεις με τις συναλλαγές των εξόδων ανά τρίμηνο ή μηνιαίως, ανάλογα με την κατηγορία βιβλίων που τηρεί η κάθε εταιρεία.
11. Για τη σύσταση, απόκτηση και κάθε άλλη μεταβολή στα δικαιώματα της παραγράφου 2 του άρθρου 1, από 1.1.2014 και εφεξής, ο φορολογούμενος υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στοιχείων ακινήτων εντός τριάντα (30) ημερών από την ημέρα της σύστασης, απόκτησης και κάθε άλλης μεταβολής στα παραπάνω δικαιώματα.
12. Ψηφίστηκε τελικά η διάταξη για το πρόστιμο των 10.550 ευρώ για τη μη αναγραφή εργαζομένου στην Α.Π.Δ. και η διάταξη για το Ειδικό Βιβλίο υπερωριών.
13. «Μπλοκάκια»: Για τους φορολογούμενους που αμείβονται με «μπλοκάκι» και θα φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθωτών καταργείται ο περιορισμός των 9.250 ευρώ που αφορούσε στις επιχειρηματικές δαπάνες.
14. Φοροέλεγχοι και στα σπίτια. Η είσοδος στην κατοικία του φορολογουμένου από ελεγκτές, επιτρέπεται μόνο με εντολή του Εισαγγελέα εκτός εάν αυτή έχει δηλωθεί από το φορολογούμενο και ως χώρος άσκησης επαγγελματικής ή επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σε αυτή την περίπτωση η πρόσβαση περιορίζεται μόνο στους χώρους στους οποίους ασκείται η δραστηριότητα.
15. Αλλαγές στη φορολογία κατοίκων εξωτερικού
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου, αναφέρονται τα ακόλουθα επί του άρθρου 18:
Με τις διατάξεις της παραγράφου 1 επιχειρείται η απαλοιφή της διπλής φορολόγησης των φορολογικών κατοίκων Ελλάδας, οι οποίοι αποκτούν εισόδημα από κράτη με τα οποία δεν υφίσταται Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας του Εισοδήματος, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θεωρούνται κράτη μη συνεργάσιμα ή κράτη με προνομιακό φορολογικό καθεστώς, όπως είναι η Αυστραλία. Με τον τρόπο αυτό αντιμετωπίζεται το πρόβλημα που έχει ανακύψει ως προς τη φορολόγηση των συντάξεων των ομογενών συνταξιούχων και πλέον φορολογικών κατοίκων Ελλάδας από την Αυστραλία για τη χρήση του 2013. Με τις διατάξεις του νέου Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν.4172/2013, Α’ 167) αυτό το θέμα έχει οριστικά επιλυθεί.
Β) Οι 15 αλλαγές στην φορολογία ακινήτων και εισοδημάτων
Του Σπύρου Δημητρέλη
Ενιαίος Φόρος Ακινήτων
Από το νέο έτος έρχεται ο ΕΝΦΙΑ, δηλαδή ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων. Τυπικά, ο φόρος αντικαθιστά το Έκτακτο Τέλος Ακινήτων, το γνωστό «χαράτσι», και τον Φόρο Ακίνητης Περιουσίας. Επί της ουσίας όμως, διατηρεί και τους δυο αυτούς τύπους φορολόγησης, ενώ διευρύνει και την φορολογική βάση με την επιβολή για πρώτη φορά φόρου και στις εκτός σχεδίου εκτάσεις. Ειδικότερα, με τον ΕΝΦΙΑ:
1. Θεσπίζεται φόρος ανά τετραγωνικό για τα κτίσματα (κατοικίες, επαγγελματικά ακίνητα κ.λπ.), χωρίς αφορολόγητο όριο. Ο φόρος θα υπολογίζεται με συντελεστή 2 έως 13 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, ανάλογα με την τιμή ζώνης στην οποία βρίσκεται το ακίνητο. Με βάση αυτόν τον τρόπο φορολόγησης, επέρχεται μια μείωση της επιβάρυνσης σε σχέση με το υφιστάμενο «χαράτσι» κατά 4% έως 21%, ανάλογα με την περιοχή στην οποία βρίσκεται το ακίνητο. Οσο μεγαλύτερη είναι η τιμή ζώνης, τόσο μικραίνει η μείωση της επιβάρυνσης σε σχέση με το «χαράτσι».
2. Επιβάλλεται και πρόσθετος φόρος τύπου Φόρου Ακίνητης Περιουσίας στους φορολογουμένους που έχουν ακίνητη περιουσία αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ σε ατομική βάση, με συντελεστές που θα ξεκινούν από 0,1% και θα φτάνουν έως και το 1%. Στον φόρο αυτό περιλαμβάνονται όλα τα κτίσματα και οι εντός σχεδίου εκτάσεις και απαλλάσσονται οι εκτός σχεδίου και οικισμού εκτάσεις.
3. Διευρύνεται η φορολογική βάση, καθώς εφαρμόζεται φόρος ακινήτων, κατ΄ αποκοπήν ανά στρέμμα, και στις εκτός σχεδίου εκτάσεις, όπως είναι τα χωράφια, τα αγροτεμάχια, οι δασικές εκτάσεις κ.λπ. Ο φόρος θα υπολογίζεται με συντελεστή 1 ευρώ ανά τετραγωνικό και θα αυξομειώνεται ανάλογα με τα χαρακτηριστικά κάθε έκτασης, όπως είναι η χρήση της, το αν είναι αρδευόμενη, αν είναι δασική κ.λπ. Με παρεμβάσεις που έγιναν το τελευταίο διάστημα πριν από την κατάθεση του σχετικού νομοσχεδίου και μετά την αντίδραση των βουλευτών της περιφέρειας, απαλλάχθηκαν από τον φόρο τα αγροτοκτηνοτροφικά κτίσματα, όπως μαντριά, αγροτικές αποθήκες και στάνες.
4. Ο φόρος στα οικόπεδα θα υπολογίζεται με κλίμακα η οποία θα ξεκινά από τα 0,003 ευρώ έως και τα 9 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο. Με βάση αυτήν την κλίμακα, ένα στρέμμα εντός σχεδίου εκτάσεων θα βαρύνεται με φόρο από 3 ευρώ έως 9.000 ευρώ, ανάλογα με την περιοχή στην οποία βρίσκεται το ακίνητο.
Παραδείγματα :
Φορολογούμενος έχει στην κατοχή του διαμέρισμα 100 τετραγωνικών, 8ιετίας, στον Χολαργό. Ο φορολογούμενος αυτός πληρώνει το 2013 ΕΕΤΑ («χαράτσι») ύψους 510 ευρώ. Το 2014 θα επιβαρυνθεί με ΕΝΦΙΑ ύψους 448 ευρώ, δηλαδή θα καταβάλει 62 ευρώ λιγότερα. Αλλος φορολογούμενος έχει στην κατοχή του διαμέρισμα 90 τετραγωνικών μέτρων στη Γλυφάδα. Φέτος πληρώνει «χαράτσι» 1.124 ευρώ, ενώ το 2014 θα κληθεί να πληρώσει φόρο ακινήτων 1.111 ευρώ, δηλαδή 13 ευρώ λιγότερα. Να σημειωθεί ότι έρχονται επιβαρύνσεις, και μάλιστα σημαντικές, για όσους έχουν στην κατοχή τους κενά, ξενοίκιαστα και ημιτελή κτίσματα. Με βάση το σημερινό καθεστώς, οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων δεν καταβάλλουν «χαράτσι», καθώς τα μη ηλεκτροδοτούμενα κτίσματα απαλλάσσονται από τον φόρο. Με τον ΕΝΦΙΑ και τα μη ηλεκτροδοτούμενα θα επιβαρύνονται με φόρο. Έτσι, ο ιδιοκτήτης των παραπάνω διαμερισμάτων, στην περίπτωση που τα είχε κενά, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, θα πληρώσει πλέον το σύνολο του φόρου.
Φορολογούμενος έχει στην κατοχή του διαμέρισμα 100 τετραγωνικών, 8ιετίας, στον Χολαργό. Ο φορολογούμενος αυτός πληρώνει το 2013 ΕΕΤΑ («χαράτσι») ύψους 510 ευρώ. Το 2014 θα επιβαρυνθεί με ΕΝΦΙΑ ύψους 448 ευρώ, δηλαδή θα καταβάλει 62 ευρώ λιγότερα. Αλλος φορολογούμενος έχει στην κατοχή του διαμέρισμα 90 τετραγωνικών μέτρων στη Γλυφάδα. Φέτος πληρώνει «χαράτσι» 1.124 ευρώ, ενώ το 2014 θα κληθεί να πληρώσει φόρο ακινήτων 1.111 ευρώ, δηλαδή 13 ευρώ λιγότερα. Να σημειωθεί ότι έρχονται επιβαρύνσεις, και μάλιστα σημαντικές, για όσους έχουν στην κατοχή τους κενά, ξενοίκιαστα και ημιτελή κτίσματα. Με βάση το σημερινό καθεστώς, οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων δεν καταβάλλουν «χαράτσι», καθώς τα μη ηλεκτροδοτούμενα κτίσματα απαλλάσσονται από τον φόρο. Με τον ΕΝΦΙΑ και τα μη ηλεκτροδοτούμενα θα επιβαρύνονται με φόρο. Έτσι, ο ιδιοκτήτης των παραπάνω διαμερισμάτων, στην περίπτωση που τα είχε κενά, χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, θα πληρώσει πλέον το σύνολο του φόρου.
Φόρος υπεραξίας – μεταβίβασης
Μια νέα επιβάρυνση περιμένει τους φορολογούμενους που θα προχωρήσουν στην πώληση κάποιου ακινήτου τους μετά την 01/01/2014. Έπειτα από αρκετά χρόνια επανέρχεται ο φόρος υπεραξίας ακινήτου, ο οποίος είχε θεσπιστεί με τη μορφή του αυτόματου υπερτιμήματος και το 2005 αλλά καταργήθηκε μερικά χρόνια αργότερα. Ενώ, όμως, επιβαρύνεται ο πωλητής, από το νέο έτος επέρχεται μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για τους αγοραστές, καθώς μειώνεται ο φόρος μεταβίβασης.
5. Επιβάλλεται από την Πρωτοχρονιά φόρος στην υπεραξία των ακινήτων με συντελεστή 15%. Ο φόρος θα υπολογίζεται στη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης του ακινήτου, χωρίς να υπάρχει κάποιος χρονικός περιορισμός τού πότε και του πώς αποκτήθηκε ένα ακίνητο, το οποίο θα πουληθεί μετά την 1/1/2014. Ως τιμή κτήσης και τιμή πώλησης ορίζεται αυτή που έχει αναγραφεί στα σχετικά συμβόλαια. Η διαφορά που προκύπτει μεταξύ των δύο τιμών αποπληθωρίζεται και εφαρμόζεται ένας μειωτικός συντελεστής έως και 40%, ανάλογα με τα έτη διακράτησης του ακινήτου πριν αυτό πωληθεί. Υπάρχει και μια παγίδα στον φόρο υπεραξίας ακινήτων. Στις περιπτώσεις που δεν είναι εφικτή η εξεύρεση της τιμής κτήσης, τότε αυτή θεωρείται ότι είναι μηδενική και ο φόρος 15% επιβάλλεται επί του συνόλου της αξίας πώλησης του ακινήτου. Έτσι, για παράδειγμα, όταν ένας φορολογούμενος έχει αποκτήσει ένα ακίνητο με χρησικτησία πριν από πολλά χρόνια ή με ανταλλαγή ή διανομή, τότε κινδυνεύει να θεωρηθεί ότι το απέκτησε με μηδενική τιμή και να πληρώσει φόρο 15% για το σύνολο του τιμήματος, καθώς θα θεωρηθεί ολόκληρο το τίμημα ως υπεραξία. Ο φόρος υπεραξίας των ακινήτων θα έχει αφορολόγητο όριο 25.000 ευρώ.
6. Μειώνεται ο φόρος μεταβίβασης ακινήτων από την Πρωτοχρονιά. Με στόχο την τόνωση της κτηματαγοράς, η οποία βρίσκεται σε κατάσταση βαθιάς κατάψυξης, έχει αποφασιστεί η μείωση του φόρου μεταβίβασης έως και 70%. Ο φόρος μεταβίβασης σήμερα είναι 8% για αξία έως 20.000 ευρώ και για την υπερβάλλουσα αξία φορολογείται με 10%. Με την αλλαγή που έρχεται, ο συντελεστής του φόρου μεταβίβασης ακινήτων μειώνεται από το 8%-10% στο 3%. Πρόκειται για σημαντική μείωση, η οποία, όμως, αντισταθμίζεται εν μέρει με την επιβολή του φόρου υπεραξίας ακινήτων, που θα πληρωθεί από τον πωλητή του ακινήτου. Συνολικά, ωστόσο, το φορολογικό κόστος της μεταβίβασης ακινήτων μειώνεται, αλλά περιορισμένα, λόγω και της επιβολής του φόρου υπεραξίας ακινήτων.
Φορολογία εισοδήματος
Εντός του 2014 οι φορολογούμενοι θα διαπιστώσουν σημαντικές αλλαγές και στην φορολογία εισοδήματός τους, καθώς το εκκαθαριστικό σημείωμα που θα λάβουν θα είναι βάσει του νέου τρόπου φορολόγησης. Ουσιαστικά, οι αλλαγές ισχύουν από τα φετινά εισοδήματα, αλλά οι φορολογούμενοι θα τις δουν στην τσέπη τους το 2014. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:
Εντός του 2014 οι φορολογούμενοι θα διαπιστώσουν σημαντικές αλλαγές και στην φορολογία εισοδήματός τους, καθώς το εκκαθαριστικό σημείωμα που θα λάβουν θα είναι βάσει του νέου τρόπου φορολόγησης. Ουσιαστικά, οι αλλαγές ισχύουν από τα φετινά εισοδήματα, αλλά οι φορολογούμενοι θα τις δουν στην τσέπη τους το 2014. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά:
7. Θεσπίζεται αυτοτελής φορολόγηση για το εισόδημα από ενοίκια, με αποτέλεσμα οι φορολογούμενοι να χάνουν το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ που ίσχυε. Για ετήσιο εισόδημα έως 12.000 ευρώ ο φορολογικός συντελεστής ορίστηκε στο 11% και για υψηλότερο εισόδημα στο 33%. Με την αλλαγή αυτή επιβαρύνομαι όσοι φορολογούμενοι έχουν χαμηλό εισόδημα αποκλειστικά από μισθώματα ακινήτων και ελαφρύνονται όσοι έχουν πολύ υψηλό εισόδημα από ενοίκια, όπως αυτοί που έχουν εισόδημα άνω των 50.000 ευρώ (ο συντελεστής φορολόγησής τους μειώνεται από το 45% στο 33%).
8.Καταργείται το αφορολόγητο όριο μισθωτών και συνταξιούχων και θεσπίζεται νέα κλίμακα φορολόγησης με συντελεστή από 22% έως 42%. Στον φόρο που προκύπτει γίνεται έκπτωση για όσους έχουν εισόδημα έως 21.000 ευρώ, που οδηγεί σε έμμεση καθιέρωση αφορολόγητου ορίου ύψους περίπου 9.000 ευρώ.
9. Καταργούνται από τη φορολογία εισοδήματος φυσικών προσώπων σχεδόν όλες οι φοροαπαλλαγές, όπως είναι αυτές που αφορούν τα δίδακτρα ξένων γλωσσών, φροντιστηρίων, ασφάλιστρα υγείας και σύνταξης, ενοίκιο κύριας κατοικίας και παιδιών που σπουδάζουν σε άλλη πόλη από αυτήν της μόνιμης κατοικίας τους. Επίσης, ψαλιδίζεται και η φοροαπαλλαγή για τις ιατρικές δαπάνες. Από την αλλαγή αυτή αναμένεται να αυξηθεί σημαντικά το φορολογικό βάρος για τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους.
10. Καταργείται το αφορολόγητο όριο για τους ελεύθερους επαγγελματίες και θεσπίζεται συντελεστής 26% από το πρώτο ευρώ για εισόδημα έως 50.000 ευρώ και 35% για εισόδημα υψηλότερο των 50.000 ευρώ. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις θα έχουν ωστόσο, τη δυνατότητα να εκπίπτουν το σύνολο των επαγγελματικών τους δαπανών και των ασφαλιστικών τους εισφορών.
11. Αυξάνεται ο συντελεστής φορολόγησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων νομικής μορφής ομόρρυθμων και ετερόρρυθμων εταιρειών από το 20% στο 26%. Επίσης, ο ίδιος συντελεστής ισχύει για τα κέρδη των ανωνύμων εταιρειών και εταιρειών περιορισμένης ευθύνης.
12. Διατηρείται στην υφιστάμενη μορφή του το μέτρο της συλλογής αποδείξεων από τους φορολογουμένους. Η μόνη αλλαγή είναι ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι θα πρέπει να συγκεντρώσουν σε αποδείξεις το 10% του εισοδήματός τους.
13. Θεσπίζεται η υποχρέωση των αγροτών να φορολογούνται ως ελεύθεροι επαγγελματίες με συντελεστή 13% και υποχρεώνονται να τηρούν βιβλία εσόδων και εξόδων και να εκδίδουν παραστατικά πώλησης των προϊόντων αλλά και να λαμβάνουν τιμολόγια για τις αγορές τους.
14. Θεσπίζεται φόρος υπεραξίας των μετοχών και καταργείται παράλληλα ο φόρος χρηματιστηριακών συναλλαγών. Ο φόρος υπεραξίας μετοχών θα υπολογίζεται με συντελεστή 15% στη διαφορά μεταξύ της τιμής κτήσης και της τιμής πώλησης των μετοχών. Επίσης, ο φόρος υπεραξίας θα εφαρμοστεί σε κάθε είδους επενδυτική κινητή αξία, όπως χρεόγραφα.
15. Επανέρχεται το πόθεν έσχες για την αγορά ακινήτων, τη σύσταση εταιρειών και την απόκτηση εταιρικών μεριδίων και χρεογράφων γενικώς. Με αυτόν τον τρόπο, κλείνουν όλες οι «τρύπες» για νομιμοποίηση παράνομων εσόδων και «ξέπλυμα» χρήματος.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Κεφάλαιο” της 14ης Δεκεμβρίου
