Συνολικές προβολές σελίδας


Απ' τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά, και σαν πρώτα ανδρειωμένη, χαίρε, ω χαίρε, Ελευθεριά!

Δευτέρα 30 Ιανουαρίου 2012

18 διευθύνσεις όπου μπορείτε να βρείτε online δωρεάν ταινίες και ντοκιμαντέρ!

http://attikanea.blogspot.com/2012/01/18-online.html



Μέρη στο διαδίκτυο όπου μπορεί κανείς να δει ταινίες και ντοκιμαντέρ εντελώς δωρεάν, αλλά και νόμιμα. Από κλασικές δημιουργίες σκηνοθετών όπως ο Γκοντάρ, ο Κουροσάβα, ο Ταρκόφσκι και ο Χίτσκοκ έως σύγχρονες ανεξάρτητες παραγωγές, φιλμάκια μικρού μήκους και ντοκιμαντέρ.

Σε κάθε περίπτωση όμως, απαραίτητη για τη θέαση είναι η...
γνώση της γλώσσας προβολής της ταινίας, αφού υπότιτλοι δεν υπάρχουν.
•Openculture.com. Δικαιωματικά αναφέρεται πρώτο. Η συγκεκριμένη σελίδα πρόκειται για ενότητα του ιστοχώρου Openculture και εκτός από την παρουσίαση πηγών όπου μπορεί να βρει κανείς δωρεάν ταινίες και ντοκιμαντέρ, περιλαμβάνει μια εξαιρετική λίστα επιλεγμένων ταινιών. Εκεί θα βρείτε μαζεμένες ταινίες-σταθμούς όπως Το «Χιροσίμα αγάπη μου», το «Ρασομόν», το «Αντρέι Ρουμπλιόφ» και αρκετές άλλες. Κάποιες από τις ταινίες είναι διαθέσιμες μόνο για χρήστες εντός των ΗΠΑ, ενώ άλλες ενδέχεται να μην είναι πλέον διαθέσιμες κατόπιν αιτήματος του δημιουργού ή της εταιρείας παραγωγής (π.χ. αυτό συνέβη με κάποια φιλμάκια μικρού μήκους του Λιντς).


•MoviesFoundOnline.com. Πρόκειται για ταινίες που δεν προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα και αποτελούν «κοινό κτήμα» (public domain).


•Archive.org. Πρόκειται για επιμέρους ενότητα του μη κερδοσκοπικού οργανισμού Internet Archive. Εδώ περιλαμβάνονται ταινίες μικρού μήκους, βωβές ταινίες και τρέιλερ, διαθέσιμα όχι μόνο για online προβολή αλλά και για κατέβασμα.


•Youtube Movies. Οι τίτλοι που περιλαμβάνει δεν είναι και οι πιο γνωστοί, ωστόσο μπορεί να πετύχετε αρκετές αναγνωρίσιμες ταινίες (π.χ. έχει αρκετές ταινίες του Μπρους Λι). Κάποιες από τις ταινίες μπορεί να μην είναι διαθέσιμες στην Ελλάδα, οι περισσότερες ωστόσο παίζουν κανονικά.


•Ubu Web. Εξαιρετικά ενδιαφέρον site που περιλαμβάνει δεκάδες πειραματικά φιλμάκια, ντοκιμαντέρ και κλιπάκια γυρισμένα από γνωστούς ή και όχι-πάντα-τόσο-γνωστούς καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους μπορείτε να βρείτε έργα δημιουργών όπως ο Γκοντάρ, ο Γκρίναγουεϊ και ο Όρσον Ουέλς. Κάποια από τα έργα, μάλιστα, είναι διαθέσιμα και για κατέβασμα.


•B-Movie Classics. Ο τηλεοπτικός σταθμός AMC (που έχει στο ενεργητικό του τη θρυλική σειρά “The Prisoner” του 60 και τα γνωστά και πρόσφατα “Breaking Bad” και “Mad Men”) δημιούργησε μια ενότητα αφιερωμένη στις B-Movies φαντασίας. Οι λάτρεις του είδους σίγουρα θα το εκτιμήσουν. Μπορεί μάλιστα να πετύχετε και κάποια γνωστά ονόματα, όπως αυτό του Κάρπεντερ και του Κλάους Κίνσκι.


•Classic Cinema Online. Παλιές ταινίες έως και τη δεκαετία του 60, από κάθε είδος: περιπέτειες, θρίλερ, ντοκιμαντέρ, βιογραφίες, κωμωδίες, animation κ.α.


•ClearBits Movies. Περιλαμβάνει υλικό που δεν προστατεύεται από πνευματικά δικαιώματα, διαθέσιμο για ελεύθερο κατέβασμα.


•Creative Commons. Λίστα με ταινίες και φιλμάκια που έχουν δημιουργηθεί υπό καθεστώς Creative Commons. Συνήθως δεν υπάρχουν απευθείας προβολές αλλά links προς τις σελίδες της εκάστοτε δημιουργίας, όπου όμως μπορείτε να τη δείτε ή ακόμα και να την κατεβάσετε.


•Europa Film Treasures. Μεγάλος κατάλογος ευρωπαϊκών φιλμ κάθε είδους: από κωμωδίες έως ταινίες επιστημονικής φαντασίας και από γουέστερν σε animation. Περιλαμβάνει και μηχανή αναζήτησης που μπορεί να περιορίσει τα αποτελέσματα αν χώρα, είδος, χρονική περίοδο, δημιουργό κλπ.


•Free Movies Online. Εύχρηστο website με με αρκετά μεγάλη συλλογή και παρουσίαση ταινιών που πλέον αποτελούν κοινό κτήμα. Περιλαμβάνει συνοδευτικές πληροφορίες για κάθε ταινία, ενώ εξηγεί και τον λόγο για τον οποίο έχει αποδεσμευτεί από πνευματικά δικαιώματα.


•Film Annex. Μια από τις μεγαλύτερες βάσεις με δωρεάν ταινίες, διαθέσιμες για online προβολή ή ακόμη και για κατέβασμα. Εδώ μπορείτε να βρείτε παλιές, κλασσικές ταινίες καθώς επίσης και ανεξάρτητα φιλμ. Στις προβολές ενδέχεται να εμφανίζονται διαφημίσεις.


•Free Movies Cinema. Εδώ θα βρείτε παλιές αλλά και νεότερες ταινίες, b-movies, ντοκιμαντέρ και επεισόδια παλιών τηλεοπτικών σειρών.


•NBF.ca. Πρόκειται για έναν δικτυακό τόπο που συγκεντρώνει ταινίες που έχουν παραχθεί από το Εθνικό Κέντρο Κινηματογράφου του Καναδά. Υπάρχουν αρκετές ταινίες διαφόρων ειδών, διαθέσιμες στα αγγλικά και τα γαλλικά.


•Free Documentaries.org. Ο συγκεκριμένος ιστοχώρος «εξειδικεύεται» στην προβολή «προβοκατόρικων» ντοκιμαντέρ τύπου Zeitgeist, Supersize me κλπ.


•SnagFilms. Άλλος ένας χώρος όπου μπορείτε να βρείτε πολλά δωρεάν ντοκιμαντέρ.


•Best Online Documentaries. Ό,τι λέει ο τίτλος. Online ντοκιμαντέρ για διάφορα θέματα: πολιτική, επιστήμη, ιστορία, βιογραφίες, υγεία, θρησκεία κ.α.


•DocumentaryFilmNetwork. Site που αρχειοθετεί ντοκιμαντέρ και τα διαθέτει δωρεάν


Πηγή

Συνομιλώντας με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο - Συνέντευξη που παραχώρησε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος στον κ. Παναγιώτη Φραντζή για το Πριν το 2009

http://www.prin.gr/2012/01/interview.html



Μία είναι η ταινία που γυρίζει σε όλη του τη ζωή, με πολλές παραλλαγές. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος συνομιλεί με την ιστορία έχοντας στραμμένο το βλέμμα του σε ένα εσωτερικό βαθύ παρόν. Εδώ όπου συμπυκνώνονται παρελθόν και μέλλον. Βλέπει και προσπαθεί να καταλάβει την εποχή του, εστιάζοντας το φακό του στο τελευταίο μισό του εικοστού αιώνα, αλλά μιλώντας σε έναν ενιαίο παροντικό ιστορικό χρόνο. Τώρα ξέρουμε, ακόμα και οι νεότεροι, και οι πιο ανίδεοι: Όλα είναι εδώ. Το παρελθόν δεν είναι νεκρό. Το μέλλον δεν αργεί.




Και το ταξίδι συνεχίζεται. Την ερχόμενη Πέμπτη 12 του Φλεβάρη βγαίνει στις κινηματογραφικές αίθουσες η δεύτερη ταινία της τριλογίας με τίτλο «Η σκόνη του χρόνου». Επιδιώξαμε να συζητήσουμε μαζί του όχι μόνο για το έργο του, αλλά και για τη συγκυρία καθεαυτή. Τις μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας.
Το πρώτο πράγμα που θέλαμε να τον ρωτήσουμε ήταν για τη νεανική εξέγερση του Δεκέμβρη. Ό,τι είχε να πει το είπε σε μια εκδήλωση στην πόλη της Φλώρινας στην οποία διάβασε το παρακάτω κείμενο: «Αν μιλούσε η οργή και η ταραχή που ένιωθα καθώς γύριζα στην Ελλάδα, θα έπρεπε να ζητήσω αναβολή αυτής της τιμητικής εκδήλωσης. Όμως όχι. Σκέφτηκα καλύτερα να μοιραστώ με μια πανεπιστημιακή κοινότητα την ταραχή και την οργή. Το παιδί που χάθηκε συμβολίζει πια το σώμα της αθωότητας που προσκρούει σε έναν κλειστό ορίζοντα. Ό,τι ακολούθησε φέρνει στην επιφάνεια όσο τίποτα την παθογένεια μιας κοινωνίας βυθισμένης στην αδιαφορία και τη διαπλοκή. Χωρίς πίστη, χωρίς έρμα. Λάφυρο του ανέμου. Κύρια όμως φέρνει στην επιφάνεια την οξύτητα του προβλήματος μιας νεότητας αντιμέτωπης με ένα αύριο χωρίς όνομα. Στην ταινία “Το μετέωρο βήμα του πελαργού”, που γυρίστηκε εδώ στη Φλώρινα το 1991, μέσα σε συγκρούσεις, ταραχές και αφορισμούς, ένας πολιτικός αφήνει ένα βιβλίο του πριν εγκαταλείψει τη βουλή με τίτλο “Η μελαγχολία του τέλους του αιώνα”. Το βιβλίο κλείνει με ένα ερώτημα: “Με ποιες λέξεις κλειδιά θα μπορούσαμε να δώσουμε ζωή σε ένα καινούργιο συλλογικό όνειρο;” Όνειρο; Ελπίδα. Μια ελπίδα που αρνείται να αποδεχθεί ότι η θλιβερή μας κοινωνία, το διαβρωμένο κοινωνικοπολιτικό σύστημα μπορεί να αλλάξει. Οι αναβαθμοί ελπίδας γίνονται αναβαθμοί δυνατότητας αλλαγής του κόσμου. Αυτό είναι για μένα το πιο θετικό στην εξέγερση των μαθητών σε Αθήνα, Ελλάδα και ίσως αύριο στον κόσμο. Ας ευχηθούμε να ζούμε την πρόγευση αυτού που κάποιος βιάστηκε να θεωρήσει βέβαιο. Ένα τέλος εποχής».


Θα ήθελα να μιλήσουμε πρώτα απ’ όλα για αυτά που συμβαίνουν σήμερα. Πώς βλέπετε την εποχή που ανοίγεται μπροστά μας; Τι φέρνει η καπιταλιστική κρίση;

Το εντυπωσιακό είναι ότι πλέον αστοί διανοούμενοι ανακαλύπτουν ξανά τον Μαρξ και την ανάλυσή του για τον καπιταλισμό. Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί την αναγκαιότητα ελέγχου της αγοράς από το κράτος. Το πνεύμα του οικονομικού φιλελευθερισμού, το περίφημο laissez faire, laissez passer, le monde va de lui même! έχει πεθάνει, καθώς αποδείχθηκε ότι η αγορά δεν μπορεί να αυτορυθμιστεί. Μπαίνουμε λοιπόν σε μια νέα περίοδο που θα οδηγήσει την αστική τάξη σε υποχωρήσεις, αλλά δεν πιστεύω ότι αυτό περιγράφεται ακριβώς με τον όρο της επαναστατικής ή προεπαναστατικής κατάστασης. Δεν βλέπω δηλαδή μια πολιτική ανατροπή, παρ’ όλα αυτά. Βέβαια, η κρίση μπορεί να φέρει μια νέα συνειδητοποίηση του κόσμου, των εργαζομένων, όλων, γιατί κανείς δεν είναι ικανοποιημένος με αυτή την κατάσταση. Αλλά, σε σχέση με παλιότερα, σήμερα είναι πιο δύσκολο να προβλέψεις τι θα γίνει. Θα ’λεγε κανείς ότι υπάρχει αυτό που λέει η ταινία, ένα τοπίο στην ομίχλη, όπου δεν μπορείς να δεις μακριά, παρά μόνο λίγο πιο κοντά, λίγο πιο πέρα από κει που είσαι… Θα δούμε.

Μιλάτε για υποχωρήσεις της αστικής τάξης και σκέφτομαι ότι το εργατικό κίνημα έχει ήδη υποχωρήσει πολύ.

Το εργατικό κίνημα στις μέρες μας δεν συμπλέει με την Αριστερά – και αυτό είναι ένα καινούριο φαινόμενο. Όχι τελείως καινούριο, αλλά σίγουρα κάτι για το οποίο θα πρέπει να διερωτηθεί η Αριστερά. Κάτι συμβαίνει. Δεν είναι η ίδια κατάσταση που υπήρχε κάποτε. Κάποτε η Αριστερά ξεκίναγε από την εργατική τάξη, από τα εργατικά κινήματα. Μερικοί επιμένουν να επικαλούνται ότι αντιπροσωπεύουν… αλλά δεν αντιπροσωπεύουν, στην πραγματικότητα. Αυτά είναι πάντως προς μελέτη, όλων των αριστερών κινήσεων και κομμάτων. Τι αντιπροσωπεύουν. Εν ονόματι ποιου ή σε ποιον απευθύνονται.

Και πώς συνδέουν τα σύμβολα της εποχής του Λένιν και του Μπελογιάννη με αυτά που ζούμε σήμερα. Πώς επιστρέφουμε στην υλιστική διαλεκτική…

Είναι μια άλλη εποχή. Δεν είναι θέμα επιστροφής, είναι θέμα αναζήτησης ενός καινούριου πολιτικού λόγου. Για μένα, αυτό που πρέπει να προκύψει και το μέλλον της Αριστεράς… και ο όρος δεν ξέρω αν θα ισχύει, αλλά ας πούμε έτσι… ποια θα είναι η θέση της Αριστεράς εάν δεν έχει καινούριο πολιτικό λόγο. Το μεγάλο πρόβλημα εδώ και χρόνια είναι ότι είμαστε συνέχεια μόνο άρνηση, κριτική. Δεν υπάρχει νέος πολιτικός λόγος που να μπορεί να παντρευτεί τη σημερινή συγκυρία και τα προβλήματα που γεννιόνται από δω και πέρα. Αυτό το πρόβλημα το διαισθανόμουν εδώ και πάρα πολύ καιρό. Απλώς όλοι μας, όσοι ανήκουμε στην Αριστερά, είμαστε κάπως… κολλημένοι σε κάποια πράγματα.

Αυτό εξηγείται από τα αντανακλαστικά του αμυνόμενου που είχαμε μετά τον εμφύλιο…

Αυτό το πράγμα δεν υπάρχει πια. Τελείωσε από τη στιγμή που σε μια κυβέρνηση που έγινε μετά τη μεταπολίτευση συμμετείχε και το ΚΚΕ με το Φλωράκη.

Πάντως αυτή τη στιγμή σχεδόν την έχουν ξεχάσει, υπάρχει μια περίεργη σιωπή…

Καλά, άσ’ το αυτό… Ε, βέβαια υπάρχει σιωπή… Εκεί τελείωσε πάντως.

Για την εποχή που έρχεται σκεφτόμουν ότι ίσως είναι ένα περίεργο μείγμα: μέρες του ’36 και μέρες του ’65 μαζί. Εσείς ζήσατε τα Ιουλιανά…

Άλλο πράγμα… Κάποτε είπα για όλο αυτό ότι τότε τραγουδούσαν οι δρόμοι. Τώρα, πέρα απ’ τα παιδιά που κατέβηκαν χωρίς να καταλαβαίνουν γιατί κατεβαίνουν, αλλά όλοι το διαισθανόμασταν, αυτή τη διαμαρτυρία για έναν κόσμο που δεν μας αρέσει… αυτό που χαλάει την ιστορία είναι όταν ο άλλος πάει και σπάει – ουσιαστικά υπονομεύει αυτή την ιστορία, γιατί δίνει άλλοθι και στην καταστολή και στην αντίδραση όλων των υπολοίπων. Δεν είναι πολιτικός λόγος αυτό. Χρειάζεται πρώτα ο πολιτικός λόγος, και αυτό πρέπει να αναζητήσει η Αριστερά. Δεν έρχονται βέβαια τα πράγματα με κουμπάκια. Είναι όμως ένα ψάξιμο που πρέπει να γίνει σε βάθος για την αναζήτηση μιας οραματικής σχέσης με το μέλλον που να ανοίγει μια ιστορική προοπτική. Δεν γίνεται αλλιώς – ειδάλλως είναι ένα ακίνητο πράμα το οποίο θα παραπαίει. Τότε, στα Ιουλιανά, τα πράγματα είχαν ένα στόχο, δεν ήταν απλώς μια εξέγερση, υπήρχαν αιτήματα. Οι φοιτητές μιλάγανε πολιτικά, δεν ήταν άρνηση μόνο. Υπήρχε μια έξαρση, υπήρχε ένα τραγούδι, θα το έλεγα τραγούδι με τη μεταφορική έννοια.

Πείτε μου για την εμπειρία σας στην Αθήνα του 1965, τότε που άρχισαν όλα.

Το ’64 ήμουν ακόμα στο Παρίσι. Είχα κλείσει μια δουλειά με τον Αλέν Ρενέ (είχα μια τρομακτική αποδοχή από τη μεριά των Γάλλων, όλοι περιμένανε πώς και πώς) είχα δηλαδή μια ανοιχτή ιστορία στη Γαλλία. Και κατέβηκα να δω τους γονείς μου πριν ξαναγυρίσω πίσω. Και κατεβαίνοντας, είναι γνωστή η ιστορία, κάπου στα Χαυτεία ήτανε, συγκρούονταν φοιτητές με αστυνομικούς, ξύλο, εγώ έμενα στην Αχαρνών και πήγαινα με τα πόδια, με ένα σακίδιο… και δεν πρόλαβα να καταλάβω τίποτα. Ήρθαν οι αστυνομικοί καταπάνω μου. Έφαγα μια σφαλιάρα στο πρόσωπο, μου έπεσαν τα γυαλιά κάτω και έσπασαν – τότε έσπαγαν τα γυαλιά. Και τα ’χασα. Γυρίζοντας σπίτι μίλησα στο τηλέφωνο με την Τώνια τη Μαρκετάκη που τότε δούλευε στη Δημοκρατική Αλλαγή και έκανε κριτική. «Θόδωρε έμαθα ότι γύρισες, ξέρουμε πώς γράφεις και θέλουμε να είσαι στην εφημερίδα μαζί μας». Λέω «Τώνια, εγώ θα γυρίσω, έχω κλείσει δουλειά». «Καλά εντάξει», μου λέει, «θα τα πούμε». Αλλά εγώ είχα σοκαριστεί αγρίως. Και καθόμουν και σκεφτόμουν. Όλη νύχτα την πέρασα δύσκολα. Σαν να είχα περάσει ένα ψυχολογικό σοκ, έτσι θα το έλεγα. Την άλλη μέρα το πρωί τηλεφώνησα στην Τώνια και της είπα «Εντάξει Τώνια, θα ’ρθω». Κι έμεινα στην Ελλάδα. Ακόμα και όταν οι φίλοι μου στη διάρκεια της δικτατορίας φύγαν όλοι, οι περισσότεροι τουλάχιστον, εγώ έμεινα και άρχισα να κάνω ταινίες. Με σκοπό να καταλάβω όχι μόνο τον εαυτό μου, αλλά για να καταλάβω πού βρισκόμουν. Και πού αλλού να πάω, με την Αναπαράσταση πήγα στη βαθιά Ελλάδα, όχι στην Αθήνα, να ανακαλύψω τη χώρα μου – και έτσι άρχισε αυτή η ιστορία. Θυμάμαι επίσης τη δολοφονία του Πέτρουλα ιδωμένη πάνω απ’ το μπαλκόνι της Δημοκρατικής Αλλαγής, θυμάμαι τη στιγμή της επίθεσης της αστυνομίας στους διαδηλωτές, και στο συμβάν και στο σημείο που έπεσε νεκρός ο Πέτρουλας κοντά στη Χρήστου Λαδά έκανα αναφορά σε ένα ντοκιμαντέρ μου για την Αθήνα…

Πώς ήταν στην εφημερίδα το κλίμα;

Καταπληκτικά. Από τη πλευρά της Αριστεράς σε σχέση με την Αυγή ήταν πρωτοπορία: πιο νεανική, τόσα αξιόλογα πρόσωπα… ήταν καταπληκτικά! Εκτός απ’ το γεγονός ότι η διεύθυνση βέβαια ήταν σκληροπυρηνική. Μια φορά θυμάμαι έγραψα μια αρνητική κριτική για μια ρώσικη ταινία που δε μου άρεσε καθόλου και έγινε χαμός. Φωνάξαν το Βασίλη το Ραφαηλίδη, ο οποίος ήταν στο κόμμα οργανωμένος, και του έκαναν πολύ αυστηρή  επίπληξη για την κριτική που έκανα.

Τον γνωρίζατε από πριν τον Ραφαηλίδη;

Όχι. Γνωριστήκαμε μέσα στη Δημοκρατική Αλλαγή. Από τότε ο Βασίλης έγινε αδερφός μου. Μπορώ να πω για τρεις τέσσερις ανθρώπους που ήταν πνευματικά αδέρφια μου και τους αγαπούσα πολύ. Ένας από αυτούς ήταν ο Βασίλης, μέχρι το τέλος. Παρά τις διαφωνίες που είχαμε σε ορισμένα πράγματα, τις υπερβολές του… Ήταν υπερβολικός αλλά εξαιρετικά ειλικρινής μες στην υπερβολή του.

Τι έκταση δίνατε στα θέματα του πολιτισμού;

Νομίζω ότι ήτανε πάντα σε κεντρική σελίδα, είχε μια πολύ καλή θέση μέσα στην εφημερίδα ο πολιτισμός. Τότε δινόταν πολύ μεγάλο βάρος σε αυτά, ήταν πολύ εντυπωσιακή και έντονη η παρουσία του πολιτισμού στην εφημερίδα, μέσα από κριτικές και άρθρα. Καλά οι κριτικές κινηματογράφου που έκανα εγώ τότε ήταν τελείως άλλο πράγμα από αυτές που γινόταν μέχρι τότε. Ήταν και οι άνθρωποι διαφορετικοί. Δεν μπορώ να προσδιορίσω ακριβώς τη διαφορά με σήμερα, αλλά τότε ήταν όλα αλλιώς.

Εικόνες από το επόμενο συλλογικό όνειρο

Θυμάμαι έντονα μια σκηνή από Το Λιβάδι που δακρύζει. Εκεί που πιάνεται στα χέρια ο Αρμένης με το συνεργάτη του και όταν τους χωρίζουν λέει «Δεν είναι τίποτα παιδιά, ένας φίλος πρόδωσε».

Το «Αριστερός» δε σημαίνει πάντα ότι είναι κανείς και μεγαλόψυχος, έτσι δεν είναι; Υπήρχαν όμως αυτοί που ήταν όντως έτσι. Εγώ νομίζω ότι ένας απ’ αυτούς ήταν ο Γιάννης ο Ρίτσος. Μιλάω από την προσωπική επαφή που είχα μαζί του. Ο Γιάννης ο Ρίτσος ήταν έτσι. Και άλλοι, ανώνυμοι. Σκληροί ήταν πάρα πολύ οι στενά κομματικοί. Ήταν πολύ κάθετοι, είναι γνωστές οι ιστορίες και από το εσωτερικό το λεγόμενο τότε και από το εξωτερικό, πόσο σκληρά ήταν τα πράγματα και πόσοι σκληροί οι μεν για τους δε. Το κομματικό καθήκον ήταν παραπάνω από αυτό που θα λέγαμε ανθρωπιά. Στο κομμουνιστικό κόμμα στη Σοβιετική Ένωση δεν ήταν έτσι; Οι διαγραφές, οι προγραφές…

Βέβαια δεν ήταν πάντα έτσι ούτε στο μπολσεβίκικο κόμμα…

Η εποχή ακριβώς της επανάστασης, πριν από την επανάσταση, είναι αλλιώς. Για να μεταχειριστώ τη γνωστή φράση του Ταλεϊράνδου που χρησιμοποιεί ο Μπερτολούτσι στην πρώτη πρώτη του ταινία, «Όποιος δεν έζησε την εποχή πριν την επανάσταση δεν ξέρει τι θα πει γλύκα της ζωής». Τότε τα πράγματα είναι γλύκα της ζωής, μετά σκληραίνουν. Ό,τι γίνεται καθεστώς γίνεται θέσεις, γίνεται ταξινόμηση, γίνεται ιεραρχία…

Πάμε στην Ελένη μετά το Λιβάδι που δακρύζει;

Το λιβάδι που δακρύζει δεν έχει καμία σχέση με την επόμενη ταινία – απλώς είναι και αυτή μια ταινία πάνω στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα, και οι δύο αναφέρονται στην ίδια περίπου περίοδο. Μόνο το όνομα Ελένη είναι το ίδιο, δεν είναι ούτε καν το ίδιο πρόσωπο. Υπάρχει ένας έρωτας πάντα, έτσι δεν είναι; Στο Λιβάδι που δακρύζει η Ελένη είναι ένα κορίτσι που ερωτεύεται έναν άντρα όπου αυτός φεύγει για την Αμερική. Αυτή θα μείνει πίσω και θα περιμένει.

Η ηρωίδα αυτή δέχεται παθητικά τα χτυπήματα της ζωής, ενώ…

Η Ελένη της πρώτης ταινίας δεν είναι ενταγμένη στην Αριστερά. Βέβαια φυλακίζεται για υπόθαλψη καθεστωτικού, υπομένει πολλά βάσανα αλλά κοιτάξτε, η στάση αυτού που περιμένει δεν είναι παθητική – είναι ενεργητική στάση. Έχει μια μεγάλη εξωπραγματική δύναμη που έχει περάσει και σε μύθους πολλών λαών, όπως ο δικός μας της Πηνελόπης και του Οδυσσέα. Τώρα, στη δεύτερη ταινία της τριλογίας, στη Σκόνη του χρόνου υπάρχει ένα κορίτσι που είναι οργανωμένο στην Αριστερά, ένα υποκείμενο, ή μάλλον υποκείμενο και μετά αντικείμενο της ιστορίας. Διώκεται για τη δράση της, φεύγει από τη χώρα και καταλήγει στην Τασκένδη και από εκεί στο Καζακστάν, κοντά στα σύνορα με τη Σιβηρία. Αυτή έχει γνωρίσει έναν άντρα σε ένα χορό κάπου στη Θεσσαλονίκη, τον οποίο στη συνέχεια χάνει. Θα τον ξανασυναντήσει μετά από τρία χρόνια στην Τασκένδη τη μέρα του θανάτου του Στάλιν. Και όταν όλοι έχουν φύγει μετά το άκουσμα της είδησης, οι δυο τους θα έχουν μια ερωτική συνάντηση μέσα σε ένα βαγόνι… Πρέπει να σου πω ότι ο άντρας τα χρόνια που μεσολάβησαν την έψαχνε παντού και τελικά τη συναντά αφού ταξιδεύει έξω με άλλο όνομα και άλλα ρούχα…

Υπάρχει όμως και ένας άλλος…

Υπάρχει, ναι, και ένας άλλος άντρας, ο οποίος αφού σε μια στιγμή ο πρώτος άντρας θα αναγκαστεί να φύγει για την Αμερική, θα ζήσει κοντά της και θα υπάρξει συμπαραστάτης και φίλος της και τελικά θα την ερωτευθεί. Και εκείνη φυσικά θα αγαπήσει βαθιά και τους δύο.

Λοιπόν η ταινία ξεκινά με την αναγγελία του θανάτου του Στάλιν το 1953 και τον κόσμο να κλαίει…

Πρέπει να σου πω ότι δεκάδες κομπάρσοι, άνθρωποι μεγάλης ηλικίας, έκλαιγαν στ’ αλήθεια στα γυρίσματα, σαν να ξαναζούσαν τη μέρα εκείνη. Γιατί για αυτούς ο Στάλιν ήταν αυτός που έδωσε ζωή στον τόπο τους.

Ο πατέρας ενός λαού, το χαμένο τους στήριγμα, ο αυστηρός πατέρας της ταινίας του Ζβιαγκίντσεφ που επιστρέφει μετά από απουσία δώδεκα χρόνων.

Οι Ρώσοι έχουν μια μακρά παράδοση στην οποία η έννοια του πατέρα είναι θεμελιακή. Η μορφή του πατέρα επανέρχεται στις ταινίες μου και με απασχολεί πολύ λόγω βιωμάτων. Πολύ μικρός μετά το Δεκέμβρη του ’44 θυμάμαι που ψάχναμε με τη μητέρα μου να βρούμε τον πατέρα μου νεκρό – τον είχαν πάρει όμηρο αποχωρώντας από την Αθήνα οι Ελασίτες αλλά εμείς ξέραμε ότι τον είχαν πάει για εκτέλεση… Απίστευτες καταστάσεις. Ώσπου μια μέρα, εκεί που έπαιζα στο δρόμο μπροστά στο σπίτι μας τον είδα να επιστρέφει!… Η «Αναπαράσταση» ξεκινά με την επιστροφή του πατέρα. Ενώ το «Τοπίο στην ομίχλη» είναι η αναζήτηση του πατέρα. Αυτό που ψάχνουν και τώρα τα παιδιά στους δρόμους, τι άλλο είναι; Έναν πατέρα ψάχνουν σε συμβολικό επίπεδο: ένα σταθερό σημείο αναφοράς.


Πριν 8. 2. 2009

Το Ράιχ θέλει δούλους - του Γιώργου Δελαστίκ από το "Πριν" της Κυριακής 29/1/2012

http://www.prin.gr/2012/01/3_29.html

Απερίγραπτος είναι ο ενθουσιασμός που διακατέχει την ελληνική κοινωνία για τον τρόπο που αντιμετωπίζει τα προβλήματα της χώρας και του λαού η κυβέρνηση Παπανδρέου, όπως αποτυπώνεται τουλάχιστον στη δημοσκόπηση της VPRC για το περιοδικό Επίκαιρα. Δυσαρεστημένο δηλώνει το εκπληκτικό ποσοστό του 92% (!!!) των ερωτηθέντων, ενώ την ικανοποίησή του εξέφρασε το 6%. Ούτε στη χούντα δεν ήταν τόσοι πολλοί αυτοί που την καταδίκαζαν! Λογικό, αφού το 89% δήλωσε ότι μέσα στο 2011 χειροτέρευσε η οικονομική του κατάσταση και μόνο το 1% δήλωσε ότι καλυτέρευσε, με το υπόλοιπο 10% να παραμένει σε αμετάβλητη οικονομική κατάσταση.

Διασκεδαστικό είναι και το δημοσκοπικό εύρημα της πτώσης του ΠΑΣΟΚ στην ...πέμπτη (!!!) θέση από πλευρά δημοτικότητας με μόλις 12% των ψήφων – πίσω δηλαδή και από το ΚΚΕ (12,5%) και από το ΣΥΡΙΖΑ (12,5%) και από τον Κουβέλη (13%). Από πολιτική και ψυχολογική σκοπιά έχει μεγάλη σημασία το γεγονός ότι οι ΠΑΣΟΚτζήδες δεν τολμούν πλέον ούτε στους δημοσκόπους να πουν ότι είναι ΠΑΣΟΚ και κρύβονται δηλώνοντας ότι είναι οπαδοί της ΔΗΜΑΡ του Κουβέλη. Από την άλλη πλευρά, αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί αναλυτές, πρέπει να θεωρήσουμε ενιαίο το σύνολο ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, το οποίο αθροίζει ένα ποσοστό γύρω στο 25% σε όλες τις δημοσκοπήσεις. Κατά την άποψή μας αυτό σημαίνει ότι στις κάλπες τουλάχιστον το 80% αυτών των ψηφοφόρων, ίσως και περισσότερο ανάλογα με τις συνθήκες, θα ψηφίσουν ΠΑΣΟΚ. Άλλωστε, το πραγματικό ποσοστό πιστών οπαδών του Φ. Κουβέλη δεν υπερβαίνει το 2%, άρα θα είναι τεράστια επιτυχία της ΔΗΜΑΡ αν τελικά κατορθώσει να κρατήσει ένα ποσοστό γύρω στο 4%-5% και μπει στη Βουλή – κάτι που τώρα φαντάζει απολύτως εφικτό.
Επειδή όμως εκλογές δεν φαίνονται στον ορίζοντα, αυτά τα θέματα θα έχουμε τη χρονική άνεση να τα συζητήσουμε εν καιρώ. Εκείνο που σίγουρα δεν έχουμε τη δυνατότητα να επηρεάσουμε παρά μόνο στο πλαίσιο συγκλονιστικών κοινωνικών εξεγέρσεων και πολιτικών ανακατατάξεων, είναι το θέμα της οικονομικής και πολιτικής κυριαρχίας της χώρας μετά την υπογραφή της νέας δανειακής σύμβασης. Οι ωμές δηλώσεις του επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας των χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ και των ακροδεξιών ομοϊδεατών τους της Βαυαρίας, του δεξιού γερμανού βουλευτή Φόλκερ Κάουντερ, αποκαλύπτουν πλήρως πώς θέλει την Ελλάδα το Τέταρτο Γερμανικό Ράιχ. «Η πίεση πάνω στην Ελλάδα πρέπει να μεγαλώσει», δήλωσε απερίφραστα σε συνέντευξή του στην ηλεκτρονική έκδοση του γερμανικού περιοδικού Σπίγκελ. Ανενδοίαστα δε κάλεσε το Βερολίνο να επιβάλλει μέσω της ΕΕ ή μέσω της ευρωζώνης ...αποικιακό διοικητή που να κυβερνά επισήμως, όχι συγκαλυμμένα, την Ελλάδα κατά το πρότυπο των γκαουλάιτερ που εγκαθιστούσαν οι ναζί σε κάθε χώρα που υποδούλωναν στη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου! Το Δ’ Ράιχ θέλει κατάργηση της αυτοδιοίκησης των χωρών της ΕΕ – μιλάμε πλέον για επιστροφή της Ελλάδας πριν από το ...1821!!!
«Πρέπει να γίνει καθαρό στους Έλληνες ότι τα λεφτά υπάρχουν μόνο αν η χώρα διοικείται αυστηρά – εν ανάγκη μέχρι του σημείου του διορισμού από την ΕΕ ή από τα κράτη της ευρωζώνης ενός κρατικού κομισάριου!» δήλωσε ο Φ. Κάουντερ. Κρίνοντας μάλιστα από τον τρόπο με τον οποίον «διαπραγματεύονται» οι άθλιοι υπουργοί του ΠΑΣΟΚ, αλλά και από το γεγονός ότι ο ελληνικός λαός έχει μέχρι στιγμής αντιδράσει με τρόπο σαφώς κατώτερο των δεινών που υφίσταται, ο γερμανός δεξιός βουλευτής δεν διστάζει να διακηρύξει με έμμεσο τρόπο ότι θεωρεί τους Έλληνες όχι μόνο λαό δούλων, αλλά και δουλόφρονες στη νοοτροπία, ραγιάδες. «Θα ήταν φυσικά σκληρό κάτι τέτοιο (σ.σ. η επιβολή γκαουλάιτερ), αλλά ίσως και οι ίδιοι οι Έλληνες τελικά θα συμφιλιώνονταν με αυτό» δήλωσε και διευκρίνισε τι εννοεί με αυτό, τονίζοντας με εμφανή περιφρόνηση: «Αν έπρεπε να αποφασίσουν σε δημοψήφισμα να δεχτούν ένα μεταβατικό κρατικό κομισάριο ή να αποχωρήσουν από την ευρωζώνη, θα μπορούσα άνετα να φανταστώ ότι θα υπήρχε πλειοψηφία υπέρ ενός ευρωπαίου κρατικού κομισάριου»! Η τραγωδία είναι ότι υπάρχουν όχι ασήμαντα τμήματα του ελληνικού πληθυσμού που μέχρι να συνειδοτοποιήσουν στο πετσί τους τι σημαίνει ξένη κατοχή και αδυνατώντας ή όντας απρόθυμα να διεκδικήσουν μαχητικά μια άλλη διέξοδο, θα ήταν πρόθυμοι να διοικηθούν από ένα γερμανό νεοναζί γκαουλάιτερ παρά από τον Χρυσοχοΐδη που μας έδεσε χειροπόδαρα για δεκαετίες με ένα Mνημόνιο που όπως ομολόγησε δεν έκανε καν τον κόπο να το διαβάσει ή από τον ολοκληρωτικής νοοτροπίας Λοβέρδο, ο οποίος, μόλις η Βουλή του απέρριψε το νομοσχέδιο για την εξόντωση των φαρμακοποιών, δήλωσε ότι γράφει στα παλιά του τα παπούτσια την απόφαση των βουλευτών και ότι θα τους το ξαναφέρει σε μια βδομάδα για να τους βάλει με το ζόρι να το ψηφίσουν!!!
Αλίμονο για τους εργαζόμενους πάντως αν το δίλημμα που θα τους επιβληθεί είναι να διαλέξουν ανάμεσα στην απευθείας διοίκηση από τους γερμανούς κατακτητές ή στην αυταρχική διακυβέρνηση από τους δσσίλογους γερμανοτσολιάδες του ΠΑΣΟΚ!

Οι Τρεις Ιεράρχες για την Παιδεία

http://antibaro.gr/node/2579




Ο Νομπελίστας μας ποιητής Γ. Σεφέρης έλεγε: "Τα γράμματα είναι από τις πιο ευγενικές ασκήσεις κι από τους πιο υψηλούς πόθους του ανθρώπου. Η παιδεία είναι ο κυβερνήτης του βίου. Κι επειδή οι αρχές αυτές είναι αληθινές, πρέπει να μην ξεχνούμε πως υπάρχει μια καλή παιδεία εκείνη που ελευθερώνει και βοηθά τον άνθρωπο να ολοκληρωθεί σύμφωνα με τον εαυτό του και μια κακή παιδεία εκείνη που διαστρέφει και αποστεγνώνει και είναι μια βιομηχανία που παράγει τους ψευτομορφωμένους και τους νεόπλουτους της μάθησης, που έχουν την ίδια κίβδηλη ευγένεια με τους νεόπλουτους του χρήματος".
Κι αν σήμερα επερίσσευσαν οι νεόπλουτοι του χρήματος και της μάθησης, αυτοί που συνάζουν γνώσεις με αποκλειστική φροντίδα την προαγωγή και το εισόδημα, εντούτοις υπάρχουν ακόμη άνθρωποι με καλή και αληθινή παιδεία, δε σταμάτησε ποτέ ο μικρός κι ευλογημένος αυτός τόπος να αναδεικνύει πνεύματα φωτοβόλα.
Είμαστε μια χώρα μικρή, ποτέ δεν είχαμε υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα, το εντός της κεφαλής όμως εισόδημα των Ελλήνων επλεόναζε, δάνεισε απλόχερα τον πλούτο του και σ' άλλους λαούς. "Της Ελλάδος αείκοτε σύντροφος πενίη" της Ελλάδας η φτώχεια ήταν πάντοτε σύντροφος, λέει ο Ηρόδοτος, αλλά "στο μάκρος είκοσι πέντε αιώνων δεν υπήρξε ούτε ένας, επαναλαμβάνω, ούτε ένας αιώνας, που να μην γράφτηκε ποίηση, στην ελληνική γλώσσα, που να μην υπήρχε πολιτισμός" απαντά ο Οδ. Ελύτης, ο του Αιγαίου ραψωδός.
Από τους 25 αιώνες αδιάλειπτης πνευματικής παραγωγής, δύο απ' αυτούς η ιστορία τους τίμησε, τους επροίκισε με το ένδοξο και αθάνατο επίθετο: ο χρυσούς αιών. Σεμνύνεται ο αρχαίος ελληνικός κόσμος για τον χρυσό αιώνα του Περικλή. Έλαμψαν τότε τα λαμπρά αυτά πνεύματα, "οι γονέοι της ανθρωπότητος" όπως τους ονομάζει ο Μακρυγιάννης, ο Σωκράτης, ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης. Αυτό το εξέχον πνεύμα το μεταλαμπαδεύει ο Μ. Αλέξανδρος σ' όλον τον γνωστό τότε κόσμο, καθιστώντας την Οικουμένη ελληνική. Με όχημα την ελληνική γλώσσα, η παιδεία, η οποία κατά τον Σωκράτη "εν ταις ευτυχίαις κόσμος (δηλ. στολίδι) εστίν, εν δε ταις ατυχίαις καταφυγή", γίνεται κτήμα όλων των λαών, γεγονός που αναγκάζει τον ρήτορα Ισοκράτη να διαπιστώσει πως "μάλλον Έλληνας καλείσθαι τους της Παιδείας της ημετέρας ή τους της κοινής φύσεως μετέχοντας". Έλληνες είναι αυτοί που μετέχουν, που μορφώνονται με την ελληνική σοφία και όχι αυτοί που έχουν καταγωγή ελληνική.
Ανήλθε βέβαια το αρχαιοελληνικό πνεύμα σε ύψη δυσθεώρητα, εντούτοις τα μελανά στίγματα παρέμειναν. Το ιδεώδες του καλού καγαθού πολίτη επισκιαζόταν από τον θεσμό της δουλείας, την υποτίμηση των γυναικών, την περιφρόνηση του σώματος, όπως αυτό εκφράστηκε από τους νεοπλατωνικούς φιλοσόφους, κατέπεσε με την επικούρεια φιλοσοφία στην ηδονοθηρία: "αρχή και ρίζα παντός αγαθού, η της γαστρός ηδονή" έλεγε ο Επίκουρος. Φάε, δηλαδή, πίε και ευφραίνου, εκφυλίστηκε το ελληνικό πνεύμα, κυρίως κατά τους αιώνες της ρωμαιοκρατίας, τότε εμφανίστηκαν και οι Γραικύλοι, Έλληνες που υιοθετούσαν τα αισχρά ήθη των ξένων.
Ήταν η στιγμή που ο Ελληνισμός ομοίαζε με έναν γέρο, κουρασμένο και ετοιμοθάνατο, όπως γράφει ο Παν. Κανελόπουλος. Το πνεύμα έσβηνε, η τότε παγκοσμιοποίηση, εκβαρβάριζε και μόλυνε τα πάντα. Είχε έρθει όμως "το πλήρωμα του χρόνου και εξαπέστειλεν ο θεός τον Υιόν αυτού". Αυτό το πλήρωμα του χρόνου σήμαινε, όπως γράφει και ο μεγάλος μας ιστορικός Κ. Παπαρρηγόπουλος, πως η εξάπλωση του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής γλώσσας, ήταν σχέδιο του Θεού, ώστε η τελειότατη πίστη να εκφρασθεί με το τελειότατο όργανο και να ζυμωθεί μέσα σ' ένα υψηλό πολιτισμό, όπως τον δημιούργησαν και τον εξέφρασαν οι Έλληνες. "Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθεί το όνομα του Κυρίου", είπε ο Χριστός όταν αντίκρισε τους Έλληνες. Και έτσι έγινε. Μετά την Ανάσταση του Κυρίου (αυτό σημαίνει η φράση ) και την Πεντηκοστή, οι Απόστολοι μεταφέρουν το χαρμόσυνο μήνυμα εις πάντα τα έθνη, με πρώτο το ελληνικό. Στέκεται προβληματισμένος στην Τροία, απέναντι από την Ελλάδα ο Απ. Παύλος, οπότε του εμφανίζεται το γνωστό όραμα του Μακεδόνα άνδρα ο οποίος τον παρακαλεί "διαβάς εις Μακεδονίαν βοήθησον ημίν".
Από εκείνη την στιγμή η ελληνική Οικουμένη, γίνεται χριστιανική Οικουμένη. Ο Παύλος γνωρίζει στους Έλληνες τον άγνωστο Θεό. Ο χριστιανισμός, ως νέος έφηβος, παίρνει στους ώμους του το πολύπαθο κορμί του γέρου Έλληνα. Ο Ελληνισμός σώζεται και αναγεννάται. Μετά από τρεις αιώνες δημιουργεί και τον δεύτερο χρυσό αιώνα του. Τον χρυσό αιώνα των Πατέρων της Εκκλησίας, τότε που έλαμψαν αυτοί που σήμερα τιμάμε, οι μέγιστοι φωστήρες, οι μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας, αυτοί που εφώτισαν και επότισαν την Οικουμένη, οι Τρεις Ιεράρχες, ο Βασίλειος ο Μέγας, ο Γρηγόριος ο θεολόγος και ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος. "Νενικήμεθα", νικηθήκαμε φωνάζει ο μεγάλος ειδωλολάτρης ρήτορας Λιβάνιος, διαβάζοντας μια επιστολή του Μεγ. Βασιλείου. Δεν νικήθηκε ο Ελληνισμός, αλλά σώθηκε, δημιουργώντας την νέα μεγάλη πολιτιστική και πνευματική δύναμη της Ανατολής, την Ορθοδοξία. Γεωγραφικά κατάγονται και οι τρεις Ιεράρχες από τον ευρύτερο Ελληνισμό από την Καππαδοκία οι δύο επιστήθιοι φίλοι, ο Μέγας Βασίλειος και ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, από την Αθήνα της Συρίας, την Αντιόχεια, ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος.
Συνηθίζεται να λέγεται πως οι Τρεις Ιεράρχες πέτυχαν την σύνθεση Χριστιανισμού και Ελληνισμού. Η αλήθεια είναι πως πέτυχαν να προφυλάξουν αυτήν την σύνθεση από ακρότητες φιλοσοφικές και αιρετικές που ήθελαν την απορρόφηση του ενός από το άλλο στοιχείο. "Γιατί, Κύριε; οι τρεις Ιεράρχες είναι προστάτες των γραμμάτων, της Παιδείας μας". Το ερώτημα μου το απηύθυνε μαθητής μου, παιδί της ΣΤ' δημοτικού. Το ερώτημα, το ομολογώ, με έφερε σε δύσκολη θέση. Οι προστάτες άγιοι της Παιδείας, είναι εξοβελισμένοι από την Παιδεία μας. Στο γλωσσικό μάθημα, που συστήνει τον άνθρωπο ως πνευματικό και ηθικό όν, δεν συναντά ο μαθητής του δημοτικού ούτε ένα κείμενο των Τριών Ιεραρχών, ενώ παρελαύνουν οι μέτριοι και οι ασήμαντοι.
Εμποτισμένοι εδώ και 170 χρόνια από το πνεύμα των Βαυαρών, από τους ξενοτραφείς καλαμαράδες και λογίους, θεωρούμε το Βυζάντιο, την Ρωμιοσύνη ως περίοδο σκοταδισμού και μηχανορραφιών. Για να γίνουμε σαν τα φωτισμένα έθνη της Ευρώπης, πρέπει να αποκηρύξουμε "το πάτριον θρήσκευμα και παν ελληνικόν", όπως έγραφε ο καθ. Βερναρδάκης πριν από 150 χρόνια. Οι ασκητικές μορφές των Τριών Ιεραρχών, η όλο αγάπη για το συνάνθρωπο ζωή τους, η απάρνηση του πλούτου και της καριέρας τους δεν χωρούν στην κοινωνία που έχει ως στόχο το να περνάμε καλά, την ευδαιμονία, την κοινωνική αναρρίχηση με οποιοδήποτε μέσο..
Αναμασάμε εδώ και δεκαετίες τα ξυλοκέρατα της δήθεν πολιτισμένης Δύσης, που βρίσκεται στα όρια της νευρικής κρίσης και δεν σπεύδουμε να ξεδιψάσουμε από την πηγή την αστείρευτη, που λέγεται λόγος των Πατέρων της Εκκλησίας. "Επειδή είμαστε άνθρωποι, δεν μπορούμε να περιφρονούμε του ανθρώπους", να λόγια αγιασμένα από το στόμα του Μεγ. Βασίλειου, που ίδρυσε ολόκληρη πόλη την Βασιλειάδα, όπου διακονούσε τους ελάχιστους αδελφούς του Χριστού).
1700 χρόνια πριν από την εμφάνιση του φεμινισμού χτυπά ο Γρηγόριος την ανισότητα ανδρών και γυναικών, τους τότε νόμους που προκλητικά ευνοούσαν τους άνδρες. "Δεν δέχομαι αυτήν την νομοθεσία" έλεγε. "Άνδρες ήταν οι νομοθέτες γι' αυτό ενομοθέτησαν κατά των γυναικών. Ουκ ένι άρσεν ή θήλυ είπεν ο Κύριος". "Για τα κτήματα που έχουν δοθεί στα παιδιά φροντίζουμε, όχι όμως και για τα παιδιά. Βλέπεις την ανοησία γονέα. Άσκησε την ψυχή του παιδιού πρώτα και κατόπιν θα έλθουν όλα τα άλλα. Όταν η ψυχή του παιδιού δεν είναι ενάρετη, καθόλου δε το ωφελούν τα χρήματα και όταν είναι, καθόλου δεν το βλάπτει η φτώχεια, θέλεις να το αφήσεις πλούσιο; Μάθε το να είναι καλός άνθρωπος... Γιατί πλούσιος δεν είναι αυτός που έχει ανάγκη από πολλά χρήματα και που περιβάλλεται από πολλά αγαθά, αλλά εκείνος που δεν έχει ανάγκη από τίποτε". Λόγια προς τους γονείς του αγ. Ιωάννη του Χρυσοστόμου, που ηχούν παράξενα σ' έναν κόσμο σαν τον σημερινό που έχει επιδοθεί στο μανιώδες κυνήγι του εύκολου πλουτισμού, της καλοπέρασης, της επίδειξης.
Η παιδεία μας σήμερα, εγκατέλειψε την ψυχή του παιδιού και στράφηκε στον εγκέφαλο του. "Παιδεία εστί ου την υδρία πληρώσαι, αλλά ανάψαι αυτήν" έλεγε ο Πλάτωνας. Γεμίζουμε το κεφάλι του παιδιού με γνώσεις και αφήνουμε σβησμένη την ψυχή του. Ουδέποτε υπήρχαν στον κόσμο και στον τόπο μας τόσοι εγγράμματοι και τέτοια φτώχεια πνευματική. Έχουμε μια παιδεία που επιζητά πρωτίστως να θεραπεύσει τις ανάγκες του κράτους, της βιομηχανίας, των επιχειρήσεων. Γεμίσαμε διπλωματούχους και εξαφανίστηκαν οι πνευματικοί άνθρωποι. Η πραγματική παιδεία προσφέρει κατ' ουσίαν πνευματική και όχι τεχνική μόρφωση, κάθε κοινωνία που θέλει να προκόψει έχει πρώτα ανάγκη χαρακτήρων και κατόπιν τεχνικών. "Είχαμε τζιβαϊρικόν πολυτίμημον και παίρνομεν ασκιά με αγέρα και κούφια καρύδια. Έτζι θα γίνωμεν παλιόψαθα των λαών" βροντοφωνάζει ο στρατηγός Μακρυγιάννης, που έβλεπε με θλίψη την περιφρόνηση της παράδοσης μας.
"Είναι καλός μαθητής;" ρωτούν αγωνιωδώς οι γονείς, αδιαφορώντας πολλές φορές για τη συμπεριφορά του, τη διαγωγή του. Παιδεία όμως σημαίνει μόρφωση, μεταμόρφωση του ανθρώπου, η παιδεία οφείλει να δημιουργεί άνθρωπο με πίστη, δηλαδή αγωνιστή. Αντί να ανατρέφουμε αητούς, θαλασσοπούλια που θα βγαίνουν ψηλά για να ελέγχουν το πέλαγος, εμείς ταΐζουμε παπαγάλους σε χρυσό κλουβί. Ας σκύψουμε όμως λίγο στο πολυτίμητο τζιβαϊρικόν στον λόγο τον χαριτωμένο, των τριών Ιεραρχών. Τονίζουν και οι τρεις Άγιοι την σπουδαιότητα της αληθινής παιδείας: "Καθένας που έχει μυαλό θ' αναγνωρίσει ότι η παιδεία είναι για μας τους χριστιανούς το πρώτο των αγαθών. Δεν περιφρονούμε την παίδευση, όπως νομίζουν μερικοί. Αντίθετα, εκείνοι που έχουν τέτοια γνώμη είναι ανόητοι και αμαθείς, θέλουν όλοι να είναι σαν κι αυτούς, ώστε μέσα στην γενική αμάθεια να μην φαίνεται η δική τους άγνοια", λέει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος.
"Η παιδεία" γράφει ο Χρυσόστομος, "είναι μέγιστο αγαθό για τον άνθρωπο, είναι μετάληψη αγιότητας. Αυτή ξεριζώνει από τον άνθρωπο την ραθυμία, τις πονηρές επιθυμίες, το πάθος για τα υλικά αγαθά, αυτή αναμορφώνει την ψυχή, αυτή καθιστά την ψυχή, με την χάρη του Αγ. Πνεύματος, αγία". "Η παιδεία είναι πολύ ωφέλιμη στον άνθρωπο, αλλά απαιτεί πολύ επίμονη προσπάθεια, ώστε να ξεριζωθούν από την ψυχή του παιδαγωγού αδυναμίες και πάθη" λέει ο ουρανοφάντωρ γέροντας της Καισαρείας.
Ξερίζωμα είναι λοιπόν η Παιδεία, πρώτα των κακών επιθυμιών και στη συνέχεια καλλιέργεια αξιών, εξευγενισμός της ψυχής. Τονίζουν ιδιαίτερα οι τρεις Ιεράρχες την ιερότητα του έργου του δασκάλου, θεωρώντας ως πρωταρχικής σημασίας το παράδειγμα, τα έργα του. "Ου γαρ ο λόγος τοσούτον όσον ο βίος, η ζωή, εις την αρετήν άγειν" έλεγε ο αρχαίος Χρυσούς αιών. "Γενού αυτοίς τύπος και μη νομοθέτης" λέει ο χρυσούς το στόμα Ιωάννης. "Η διδασκαλία στην τάξη" λέει ο Μ. Βασίλειος, "πρέπει να γίνεται ευχάριστα, γιατί μόνο τότε η γνώση παραμένει μόνιμα. (Τέρπειν τε άμα και διδάσκειν)". Για τούτο και τα μαθητικά βιβλία πρέπει να είναι σαφή και ευχάριστα. Ο δάσκαλος δεν πρέπει να διατάζει, όταν είναι ανάγκη να συμβουλεύει, ούτε να συμβουλεύει, όταν είναι ανάγκη να διατάζει". Οι συμβουλές αυτές του Αγίου μπορούν άνετα να υιοθετηθούν και από τους γονείς που και αυτοί είναι δάσκαλοι δια βίου των παιδιών τους. "Καθαρθήναι δει πρώτον είτα καθάραι, σοφισθήναι και ούτω σοφίσαι, γενέσθαι φως και είτα φωτίσαι, εγγίσθαι Θεώ και προσαγάγειν άλλους, αγιασθήναι και αγιάσαι" αναφωνεί ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο Πατριάρχης της Νέας Ρώμης, ο οποίος ονομάζει “τέχνη τεχνών και επιστήμη επιστημών” το άγειν άνθρωπον, το έργο του δασκάλου. Σημειώσαμε πως και οι τρεις Ιεράρχες μοίρασαν την περιουσία τους, δεν κράτησαν τίποτε για τον εαυτό τους. Μια πράξη που αντηχεί σίγουρα ξένη και αστεία στις αντιλήψεις μας σήμερα, τις χριστιανικές (εντός εισαγωγικών η λέξη) αντιλήψεις για διαφύλαξη και αύξηση της περιουσίας μας. "Όσον πλεονάζεις τω πλούτω, τοσούτων ελλείπεις την αγάπη" καταγγέλει ο Μ. Βασίλειος. "Ουκ εστί μη αδικούντα πλουτείν" δεν μπορεί κάποιος να γίνει πολύ πλούσιος χωρίς να αδικήσει, συμπληρώνει ο Χρυσόστομος που καθημερινά 7.000 άνθρωποι έβρισκαν τροφή στο πατριαρχείο του. "Ντρέπομαι", έλεγε ο Χρυσόστομος "κάθε φορά που βλέπω πολλούς πλούσιους να γυρίζουν εδώ κι εκεί, να ιππεύουν άλογα με χρυσά χαλινάρια, κι όταν έλθει η ώρα να δώσουν κάτι στον φτωχό, γίνονται από τους φτωχούς φτωχότεροι".
Γάγγραινα της κοινωνίας κατάντησε σήμερα η φιλαργυρία. "Απ' όλες τις αρρώστιες που παθαίνει η ψυχή του ανθρώπου, η πιο σιχαμερή, κατά την κρίση μου, είναι η φιλαργυρία, η τσιγγουνιά. Από μικρός την απεχθανόμουν. Και τώρα, μ' όλο που με την ηλικία άλλαξα γνώμη για πολλά πράγματα, για την τσιγγουνιά δεν άλλαξα. Προτιμώ να ’χω να κάνω και μ' έναν φονιά, παρά με τσιγκούνη. Γιατί ο φονιάς μπορεί να σκότωσε απάνω στον θυμό του και να μετάνιωσε ύστερα, ενώ ο τσιγκούνης είναι ψυχρός υπολογιστής, ως το κόκαλο χαλασμένος. Στον φονιά μπορείς να βρεις και κάποια αισθήματα, στον φιλάργυρο κανένα. Ο φιλάργυρος είναι εγωιστής, αγαπά μόνο τον εαυτό του, αλλά μπορεί να είναι και τέρας χειρότερο κι από τον εγωιστή, γιατί μπορεί να μην αγαπά μήτε τον εαυτό του και να τον αφήσει να πεθάνει από την πείνα" λόγια του μεγάλου Φ. Κόντογλου, συμφυή με τα λόγια των Πατέρων της Εκκλησίας.
Ασυμβίβαστοι οι Τρεις Ιεράρχες δεν δίστασαν να συγκρουστούν με την τότε εξουσία προκειμένου να υπερασπιστούν την δικαιοσύνη ή την ορθόδοξη πίστη. Δεν δίστασε ο Μεγ. Βασίλειος να αρνηθεί την φιλία του αιρετικού αυτοκράτορα Ουάλη, λέγοντας του "Την βασιλέως φιλίαν μέγα μεν ηγούμαι μετ' ευσέβειας, άνευ δε ταύτης, ολεθρίαν αποκαλώ". Δεν ανέχεται να εγκαταλείψει ούτε “ιώτα εν” των θείων δογμάτων και ασπάζεται και τον θάνατο αν παραστεί ανάγκη. Παραιτήθηκε ο Άγιος Γρηγόριος από τον θρόνο της Κων/πόλεως όταν διαπίστωσε αιρετικές κακοδοξίες. Χτυπά αλύπητα ο Χρυσόστομος, την ανηθικότητα της αυτοκράτειρας Ευδοξίας. "Ο Θεός" της γράφει "σου έδωσε το βασιλικό σκήπτρο για να απονέμεις παντού την δικαιοσύνη. Χώμα και στάχτη, χόρτο και σκόνη, σκιά και καπνός και όνειρο είναι ο άνθρωπος, ακόμα κι αν είναι ισχυρός άρχοντας. Δώσε τέλος στον πόνο και στη δυστυχία των απελπισμένων. Μήπως θα κατέβουν μαζί σου στον τάφο τα σταφύλια των κλημάτων, τα χρήματα και η δόξα της εξουσίας;". Εξορίστηκε ο Άγιος, πέθανε από τις κακουχίες μακριά στα βάθη της Μ. Ασίας, έδωσε όμως παράδειγμα αιώνιο στους εκκλησιαστικούς ηγέτες, κυρίως στους σημερινούς που ορισμένοι κυκλοφορούν σαν Πέρσες σατράπες, μια άλλη μορφή εξουσίας, ανίκανη να συλλάβει το μήνυμα του Ευαγγελίου που τονίζει πως όποιος θέλει να είναι πρώτος, έσται υμών διάκονος, πρέπει να είναι υπηρέτης όλων.
Απηχώντας τα λόγια του Χρυσοστόμου προς την τότε εξουσία, ο Παπαδιαμάντης πριν από 100 περίπου χρόνια γράφει: "Να παύσει η συστηματική περιφρόνησης της θρησκείας εκ μέρους των πολιτικών ανδρών, επιστημόνων, λογίων, δημοσιογράφων και άλλων. Να συμμορφωθεί η ανωτέρα τάξις με τα έθιμα της χώρας. Να γίνει προστάτης των πατρίων και όχι διώκτρια. Να ασπασθεί και να εγκολπωθεί τα εθνικός παραδόσεις. Να μην περιφρονεί ό,τι παλαιόν, ό,τι εγχώριον, ό,τι ελληνικόν. Να μην νοθεύονται τα οικογενειακά και θρησκευτικά έθιμα. Να μη μιμώμεθα πότε τους παπιστάς πότε τους προτεστάντας, να μην χάσκωμεν προς τα ξένα, να τιμώμεν τα πάτρια, ως πότε θα είμεθα αχαρακτήριστοι Γραικύλοι;". "Η Ρωμανία κι αν επέρασεν ανθεί και φέρει κι άλλο", έψαλλε ο ποντιακός ελληνισμός. Θα ανθίζει η Ρωμανία όταν τιμά τα πάτρια. "Πρέπει να φυλάξετε την πίστη σας και να την στερεώσετε, διότι, όταν επιάσαμε τα άρματα είπαμε πρώτα υπέρ πίστεως και έπειτα υπέρ πατρίδος" έλεγε στα 1838 στους μαθητές των Αθηνών ο Κολοκοτρώνης ή όπως το γράφει ο στρατηγός Μακρυγιάννης "χωρίς αρετή και πόνο εις την πατρίδα και πίστη εις την θρησκεία έθνη δεν υπάρχουν".
Είναι πολύ δύσκολο, αδύνατο να περιγραφεί μ' έναν ταπεινό λόγο η προσφορά των τριών Ιεραρχών στα γράμματα, στην Παιδεία. Αποσιωπώντας την προσφορά τους, σ' άλλους κοινωνικούς τομείς είναι σαν να προσπαθείς να κρύψεις τον ήλιο με τα χέρια. Θα προσπαθήσω όμως, τελειώνοντας, να συνοψίσω την προσφορά των ακάματων και ακατάβλητων στύλων της Ορθοδοξίας. Και οι τρεις, εις πείσμα του καιρού τους που θεωρούσαν τα αρχαιοελληνικά γράμματα ειδωλολατρική ενασχόληση, σπούδασαν στις καλύτερες σχολές της εποχής τους, διότι πίστευαν ότι η γνώσις και "προς ψυχής γυμνασίαν και προς σεμνότητα ήθους" οδηγεί. Απέκτησαν πάλι την λάμψη τους τα αρχαιοελληνικά γράμματα. Έγιναν αργότερα τα μοναστήρια φιλοσοφικά φροντιστήρια, σ' αυτά οι μοναχοί “αδιάσπαστον τον μετά του παρελθόντος σύνδεσμον τηρούντες, εκαλλιέργουν τα ελληνικά γράμματα, μεταλαμπαδεύοντες ως συγγραφείς ή και διδάσκαλοι τον ελληνικόν πολιτισμόν εις τους συγχρόνους. Εκ των περιβόλων των μονών, ως από κοιλίας δουρείου ίππου, την ελληνικήν παιδείαν διδαχθέντες και εις τα νάματα της χριστιανικής αρετής λουσθέντες, εξεπήδησαν άνδρες οι οποίοι στύλοι της εκκλησίας και του έθνους εγένοντο", γράφει ο καθηγητής Φ. Κουκουλές.
Ο Μέγας Βασίλειος μάλιστα στο έργο του "προς τους νέους όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων" προτρέπει τους νέους να εγκύψουν στα έργα των αρχαίων Ελλήνων, αλλά να αποφεύγουν τα άσχημα όπως αποφεύγει η μέλισσα τα αγκάθια από τα τριαντάφυλλα. Δεν διστάζει ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο ποιητής του Χριστιανισμού, να μιμηθεί τους τραγικούς ποιητές, δεν διστάζει το ωραιότερο πνεύμα της νέας Ελλάδος, ο Χρυσόστομος, να σπουδάσει τον Δημοσθένη. Από κείνη την στιγμή οι εγγράμματοι Χριστιανοί φυλάττουν και διασώζουν την Ελληνική Παιδεία που μεταφέρθηκε αργότερα στην Δύση για να υπάρξει η Αναγέννηση και όλος ο λεγόμενος δυτικός πολιτισμός .
"Υπόβαθρον της κατά Χριστόν φιλοσοφίας" θεωρούν την αρχαιοελληνική παιδεία και φτάνουν από τον καλό καγαθό πολίτη του κόσμου, με την μάθηση και την πίστη, στον καλοκάγαθο πολίτη του ουρανού. "Ο γαρ Θεός πλάττων τον άνθρωπο ουκ εποίησεν αυτόν δούλον, αλλ' ελεύθερον" λόγια του Γρηγορίου. Να η μεγάλη αλήθεια, να ο κρυμμένος θησαυρός, να η βασιλική οδός για μια παιδεία αληθινή. Με την παιδεία κερδίζεται η μεγαλύτερη αρετή, η ελευθερία. "Ου φύσει, (όχι από την φύση), αλλά μαθήσει (με την μάθηση) καλοί καγαθοί γίνονται". Ελεύθερο άνθρωπο δίδαξαν οι Τρεις Ιεράρχες. Η ελευθερία λέξη που παράγεται από τον μέλλοντα του ρήματος έρχομαι, το ελεύσομαι, είναι αυτή που θα έρθει, που κινείται και που την αρπάζουν κάστρο είναι και το παίρνεις με το σπαθί σου, λέει ο Καζαντζάκης οι λαοί που αξίζουν, που έχουν δηλαδή αξίες, αιώνιες και ακατάλυτες.
"Γνώμες, καρδιές όσοι Έλληνες ό,τι είστε μη ξεχνάτε. Δεν είσθε από τα χέρια σας μονάχα, όχι χρωστάτε σ' όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ’ρθουνε, θα περάσουν. Κριτές θα μας δικάσουν οι αγέννητοι οι νεκροί". Χρωστάμε λέει ο Παλαμάς, δανεισθήκαμε μια λαμπρή παράδοση και η παράδοση παραδίδεται στους αγέννητους. Η μικρή μας πατρίδα, "ουδέν της οποίας είναι γλυκύτερον" όπως λέει ο Χρυσόστομος, θέλει μαθητές παιδευμένους, που να έχουν σκοπό τους όχι μόνο το ζην, αλλά το "ευ ζην". Που θα συλλογίζονται ελεύθερα και καλά, κατά τον Ρήγα Φεραίο, θέλει η πατρίδα μας "η κοινή μήτηρ πάντων" όπως λέει ο Αγ. Βασίλειος δασκάλους, μάλλον διδασκάλους, που να δίδουν το καλόν, όπως λέει η λέξη, που θα αγαπούν που θα εκτείνουν την της αγάπης σαγήνην, “ίνα μη το χωλόν εκτραπή, ιαθή δε μάλλον" που θα απλώνουν τα δίχτυα της αγάπη και θα αγκαλιάζουν και τους αδύνατους, για να μη εκτραπούν, αλλά να γίνουν και αυτοί μέτοχοι της καλής τραπέζης, παιδεία, δηλαδή, χωρίς αποκλεισμούς κοινωνικούς και ταξικές διαφοροποιήσεις. Οι δάσκαλοι σε αντίθεση με τους υπόλοιπους εργαζόμενους που δίνουν ό,τι έχουν, δίνουν ό,τι είναι.
Υπενθυμίζω και την ρήση του απ. Παύλου "Εάν ταις γλώσαις των ανθρώπων λαλώ και των αγγέλων, αγάπη δε μη έχω γέγονα ως χαλκός ήχων και κύμβαλον αλαλάζον" ένα άδειο βαρέλι ο χωρίς αγάπη άνθρωπος. Θέλει το τιμιώτερον πάντων η πατρίδα μας επιστήμονες, που θα ακολουθούν τα χνάρια των 3 Ιεραρχών, όχι μικροπρεπείς θηρευτές δόξας και χρήματος, όχι τέτοιους που χωρίζουν την επιστήμη με την αρετή και δουλεύουν την πανουργία, αλλά ταπεινούς σκαπανείς της γνώσης, παραδείγματα προς μίμηση, επιστήμονες που κίνητρο των πράξεων τους θα είναι, όχι οι προσωπικές φιλοδοξίες, αλλά η ευτυχία των ανθρώπων. Στην αντίθετη περίπτωση δεν είναι επιστήμονες, αλλά τύραννοι εισί, γράφει ο ιερός Χρυσόστομος.
Θέλουμε πολιτικούς, ναι "η πολιτεία τροφή ανθρώπων εστίν, καλή μεν αγαθών η δ' εναντία κακών". Το καλό πολίτευμα κάνει τους ανθρώπους, τους πολίτες αγαθούς, το κακό πολίτευμα εκφαυλίζει τους πολίτες", λέει ο Πλάτωνας, θέλουμε πολιτικούς διακόνους του λαού, οι οποίοι θα προσπαθούν να λύουν τας πενίας (την φτώχεια, τις ανάγκες) των πλησίον, των πολιτών, "εξόχως δε των πενεστέρων και κακώς εχόντων", κυρίως των αδυνάτων, λέει ο Αγ. Γρηγόριος. "Γιατί καμαρώνεις; επειδή πολιτεύεσαι με λόγια; είναι εύκολη η πολιτική με λόγια· δίδαξε με τον τρόπο της ζωής σου αυτή είναι η άριστη πολιτική... Εάν δεν έχεις να επιδείξεις έργο, καλύτερο είναι να σιωπάς, λέει ο Άγιος Ιωάννης. Σήμερα είμαστε μέλος της Ενωμένης Ευρώπης, η οποία βέβαια δεν αποτελεί ιδέα αποτελεί συγκυρία ιστορική στην οποία οφείλουμε να προσαρμοσθούμε διατηρώντας όπως όλοι οι εταίροι μας το δικό μας πρόσωπο. Χωρίς ιδέα το πρόσωπο γίνεται μάσκα και πέφτει. Με μεγάλη ιδέα την εύκολη και άκοπη απόκτηση χρήματος και τις πιο ευτελείς απολαύσεις, ουδείς λαός προκόβει, όταν μάλιστα σηκώνει στις πλάτες του το φορτίο μιας υπέρογκης κληρονομιάς σαν την δική μας. Και όσο πιο βαριά είναι η κληρονομιά τόσο ισχυρότερη γονιμοποιό ιδέα χρειάζονται οι κληρονόμοι.
Στην Ενωμένη Ευρώπη δεν πάμε ως απόγονοι του Σωκράτη μόνο. Αυτό μας κάνει κωμικούς. Όταν μπήκαμε στην ΕΟΚ το 1979 η γαλλική εφ. "ΛΕ ΜΟΝΤ" έγραψε "καλωσορίζουμε την χώρα της Φιλοκαλίας, την χώρα του Βασιλείου, του Γρηγορίου, του Χρυσοστόμου". Αυτόν περιμένει η Ευρώπη από εμάς, τον φιλόκαλο άνθρωπο, τον φίλο του καλού, τον άγιο, τον άνθρωπο που όπως έλεγε ο Χρυσόστομος είναι πλούσιος όχι γιατί έχει πολλά, αλλά γιατί δεν έχει ανάγκη από τίποτε. Το τι μας χρειάζεται, μας το λέει ο Δάσκαλος του Γένους, ο Κοσμάς ο Αιτωλός: "Ψυχή και Χριστός σας χρειάζονται. Αυτά τα δύο όλος ο κόσμος να πέσει δεν ημπορεί να σας τα πάρει εκτός και αν τα δώσετε με το θέλημα σας", όπου ψυχή είναι η παράδοση μας, η γλώσσα μας, τα ήθη και έθιμα μας και Χριστός είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία του, αυτήν που τίμησαν και δόξασαν οι Τρεις πάνσεπτοι φωστήρες, οι πυρσεύσαντες διά θείων δογμάτων την οικουμένην, οι μελίρρυτοι ποταμοί της σοφίας, οι διδάσκαλοι ου μόνων λόγων αλλά και έργων, οι Τρεις Ιεράρχες, οι προστάτες της Παιδείας και των παιδιών μας.
Νατσιός Δημήτρης
δάσκαλος -Κιλκίς
Η ομιλία έγινε στις 31 Ιανουαρίου του 2001 στον Δήμο Δοϊράνης, επ’ ευκαιρία της γιορτής των Τριών Ιεραρχών

Τρεῖς Ἱεράρχες: παντοτινὰ πρότυπα ο βίος και το έργο τους!

http://users.uoa.gr/~nektar/orthodoxy/agiologion/treis_ierarxes_pantotina_protypa.htm


Ὁμιλία στὴν Χίο, κατὰ τὸν ἑορτασμὸ τῆς μνήμης τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, 30 Ἰανουαρίου 2007.

Σεβασμιώτατε, (κ. βουλευτές,κ. Νομάρχα, κ. Δήμαρχε),
κ᾿ ἐπίσημοι προσκεκλημένοι, κ. Διευθυντά, κ Συνάδελφοι, ἀγαπητοὶ μαθητές·

ΠΡΟΤΥΠΑ

Ὑπάρχει ὁ κίνδυνος καὶ τούτη ἡ γιορτὴ νὰ λάβει τὴ μορφὴ μιᾶς ἀκόμη ἁπλῆς τυπικῆς ἐπετειακῆς σύναξης.
Θεωροῦμε ὅτι ἡ Γιορτὴ τῶν Γραμμάτων, τῆς Παιδείας, τὴν ἡμέρα τῆς γιορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, ἔχει πραγματικὰ πολλὴ οὐσία.
Καὶ ἡ ΠΑΙΔΕΙΑ, καταταλαιπωρημένη καὶ ἀσθμαίνουσα, νοηματοδοτεῖ καὶ νοηματοδοτεῖται τούτη τὴν ἡμέρα βρίσκοντας τὰ ἀδιάψευστα, τὰ μεγάλα, τὰ τέλεια πρότυπά της: Τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες.
Τὸ ἐρώτημα ἀδυσώπητο.
Ἔχουν ἀνάγκη σήμερα τὰ παιδιά μας ἀπὸ πρότυπα; Πρότυπα ζωῆς φυσικά. Μήπως ἡ πληροφόρηση εἶναι τέτοια μὲ τὴν τεχνολογία, ὥστε ὑπάρχει ἄνετα ἡ εὐχέρεια ἐπιλογῆς ἀξιῶν καὶ ἑπομένως τρόπου ζωῆς, ὁ ὁποῖος ὅμως μᾶλλον ἐπιβάλλεται;
Τὸ θέμα εἶναι ἡ ἐπιλογὴ ΥΓΙΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ. Γιατὶ τὸ μοντέλο ποὺ προτείνεται, εἶναι ὀφθαλμοφανὲς ὅτι ἔχει προβλήματα.
Οἱ καιροὶ δύσκολοι, πονηροὶ καὶ παραπλανητικοί. Ζοῦμε στὴν ἐποχὴ - Νέα Ἐποχὴ κατὰ παραγγελίαν - ἔλλειψης τέτοιων ΥΓΙΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ γιὰ τοῦτα τὰ παιδιά μας. Ἀντὶ αὐτῶν προβάλλουν, ὅτι πιὸ εὐτράπελο, εὐτελές, ἀνήθικο καὶ ἀνώμαλο ἔχει νὰ ἐπιδείξει ἡ ἄρρωστη φαντασία τοῦ ἀνθρώπου, ἁπλῶς γιὰ νὰ ἔχουν «παραδείγματα πρὸς μίμησιν» τὰ καημένα τὰ παιδιά.

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ ΣΗΜΕΡΑ

Ἀναρωτιέμαι ποιὰ καὶ πόσα Μέσα Ἐνημέρωσης θὰ προβάλουν σήμερα, ἡμέρα Γιορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, κάτι γιὰ τὴ ζωή τους, τὶς διδαχές τους, τὶς ὁμιλίες τους, τὴ σημασία τῆς παρουσίας τους στὴν ἱστορία τοῦ ἀνθρώπου;
Τί γνωρίζομε ἐμεῖς οἱ δάσκαλοι γιὰ αὐτούς; Τί οἱ γονεῖς; Τί οἱ ἄρχοντες, τί οἱ ἀρχόμενοι; Οἱ φιλόσοφοι, οἱ ἐπιστήμονες, ἀλλὰ καὶ τὰ παιδιά!
Ὅλοι ἔχουν νὰ πάρουν συμβουλὲς ζωῆς, ἀλήθειας, ἀπὸ τοὺς τρεῖς φωστῆρες τῆς Καππαδοκίας.
Καὶ νά!- Σεβασμιότατε θὰ εἶμαι ρηξικέλευθος - τὸ κεφάλαιο ποὺ ἀναφέρεται στοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες τοῦ νέου βιβλίου θρησκευτικῶν τῆς Γ´ Γυμνασίου ἔχει ἀφαιρεθεῖ. Καταγγέλλεται αὐτὴ ἡ περικοπὴ ἀπὸ τὸν Σχολικὸ Σύμβουλο τῶν Θεολόγων κ. Εὐστάθιο Γιαννῆ, ὁ ὁποῖος εἶπε: «Ἐπιχειρεῖται νὰ ἀποσυνδεθεῖ ἡ Ἑλληνικὴ παιδεία καὶ τὰ γράμματα ἀπὸ τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες καὶ τὴν παρουσία τους...»
Μιὰ ὁμιλία γιὰ τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες εἶναι ἕνα βαρὺ φορτίο, γιατὶ πρέπει μέσα σὲ λίγα λεπτὰ νὰ σκιαγραφηθοῦν 16 αἰῶνες παρουσίας, παρουσίας στὶς συνειδήσεις τῶν ἁπλῶν ἀνθρώπων. Ἡ ζωὴ καὶ τὸ ἔργο τους πολυσήμαντο, ὑπόδειγμα Ἀνθρώπου (μὲ «Α» κεφαλαῖο), ἡ δραστηριότητά τους πολύπλευρη καὶ ἡ συγγραφική τους κληρονομιὰ τόσο πλούσια καὶ ὄχι ἑνός, ἀλλὰ τριῶν ἀνδρῶν, ποὺ ἀναδείχθηκαν γίγαντες τοῦ πνεύματος καὶ τῆς ἀρετῆς. Ἡ ἀρετὴ σήμερα εἶναι ζητούμενο.

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

Θρύλος ἡ στάση τοῦ Μ. Βασιλείου μπροστὰ στὸν αὐτοκράτορα Οὐάλεντα ποὺ ἦταν αἱρετικὸς καὶ ἡ αὐτοκρατορία ὅλη συγκλονιζόταν ἀπὸ τοὺς Ἀρειανούς:
Ζήτησε τὴν προσχώρηση τοῦ Μ. Βασιλείου στὴν αἵρεση - σημειωτέον κακοδοξίες τοῦ Ἀρειανισμοῦ φτάνουν μέχρι σήμερα - καὶ καθὼς ὁ ὕπαρχος τοῦ Αὐτοκράτορα Μόδεστος τὸν φοβερίζει μὲ δήμευση τῆς περιουσίας του, ἐξορία καὶ θάνατο μὲ βασανιστήρια, τοῦ ἀπάντησε:
Ἁρπαγὴ περιουσίας δὲν φοβᾶμαι, γιατὶ δὲν ἔχω ἄλλο ἀπὸ λίγα τριμμένα ράσα καὶ λίγα βιβλία. Ἐξορία δὲν γνωρίζω, γιατὶ στὸ κόσμο εἶμαι προσωρινὸς κάτοικος καὶ ὅλοι οἱ τόποι δὲν μὲ ἐμποδίζουν νὰ προσεύχομαι. Βασανιστήρια δὲν μποροῦν νὰ ἐπιβληθοῦν στὸ ἀσθενικὸ κορμί μου ποὺ θὰ καταρρεύσει μὲ τὸ πρῶτο κτύπημα. Ὅσο γιὰ τὸ θάνατο, αὐτὸ τὸν παρακαλῶ, γιατὶ θὰ μὲ φέρει πιὸ γρήγορα στὸ Θεό μου. Ὁ αὐτοκράτορας ὑποχώρησε.
Ο Μ. Βασίλειος χαρακτηρίζεται γιὰ τὴν καθαρότητα, σαφήνεια καὶ κυριολεξία στοὺς λόγους του. Ὑπῆρξε κήρυκας τῆς φιλανθρωπίας ποὺ ὁ ἴδιος ἔκαμε ἄξονα τῆς ζωῆς του, μὲ τὴν περίφημη Βασιλειάδα. Γνωστὸ εἶναι ὅτι εἶχε τεράστια μόρφωση τῆς τότε ἐποχῆς, ὅπως καὶ οἱ ἄλλοι δυό, ρητορική, φυσική, μετεωρολογία, γεωλογία, μαθηματικά, φιλοσοφία, ἀστρονομία, ἰατρική, μὲ σπουδὲς στὴν Ἀθήνα κυρίως. Στὶς διατριβές του παρελαύνουν ὁ Ἀριστοτέλης, ὁ Πλούταρχος, ὁ Αἰλιανὸς ἀλλὰ καὶ ὁ Πλάτωνας, Πλωτίνος, Στωϊκοί.
Τὸ μέλλον τοῦ Βασιλείου ὡς δικηγόρου - ρήτορα ἀλλὰ καὶ καθηγητὴ μὲ διδακτορικὸ τῆς ἐποχῆς θὰ λέγαμε προδιαγραφόταν λαμπρὸ καὶ ὅταν ἐκφωνοῦσε λόγους στὴν Καισάρεια, χιλιάδες κόσμος μαζευότανε νὰ τὸν ἀκούσουν.
Ὅμως προτίμησε ὄχι δόξες κοσμικές, ἀλλὰ τὴ δόξα τοῦ Θεοῦ ποὺ τόσο ἀγάπησε, γινόμενος ὁ ἴδιος ὑπηρέτης τοῦ ποιμνίου του, κατὰ μίμησιν Χριστοῦ, ἀλλὰ καὶ συστηματικὸς ὀργανωτὴς τοῦ μοναχικοῦ βίου. Ὁ ἱστορικὸς Παπαρηγόπουλος ἀναφέρει γιὰ τὸ Μέγα Βασίλειο: «Ὁ ἀληθὴς τοῦ Εὐαγγελίου Ἐπίσκοπος, ὁ πατὴρ τοῦ λαοῦ, ὁ φίλος τῶν δυστυχῶν, ἀδιάσειστος στὴν πίστη, ἀνεξάντλητος στὴν ἐλεημοσύνη».
Λοιπόν, παράδειγμα γιὰ τὸν φθόνο, τὴ ζήλια, ὁ Βασίλειος ἔχει κάνει ἕνα ἀληθινὸ ἀριστούργημα ψυχογραφίας τοῦ φθονεροῦ τύπου ἀνθρώπου. Συνδυάζει λεπτὴ ψυχολογικὴ παρατήρηση καὶ δυνατὴ περιγραφή. Ὁρίζεται ὁ φθόνος, ὡς πάθος καὶ ἀσθένεια τῆς ψυχῆς, ὡς λύπη γιὰ τὴν εὐτυχία τοῦ ἄλλου, τοῦ πλησίον. Ἀκόμη ὡς ἐκδήλωση ἔχθρας τοῦ ἀδυνάτου πρὸς τὸν δυνατό. Ἔτσι ἡ ἀγνωμοσύνη εἶναι καρπὸς τοῦ φθόνου. Ὁ φθονερὸς λυπᾶται γιὰ τὴ δύναμη τοῦ εὐεργέτη του, παρὰ τὸν εὐγνωμονεῖ γιὰ τὶς εὐεργεσίες του.

ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ

Ἔτος 378, Νοέμβριος μήνας καὶ φθάνει στὴν Κωνσταντινούπολη ὁ Γρηγόριος ὁ Θεολόγος. Συνάχτηκαν οἱ Ἀρειανοί, ἔτρεξαν καὶ οἱ Ὀρθόδοξοι, νὰ δοῦν ποιὸς εἶναι αὐτὸς ὁ μεγάλος, ὁ πιὸ ὀνομαστὸς θεολόγος τῆς ἐποχῆς. Καὶ ὅταν εἶδαν ἕνα ἀνθρωπάκι, ἕναν ἀσκητή, οἱ ἀρειανοὶ ἄρχισαν νὰ τὸν πετροβολοῦν. Οἱ Ὀρθόδοξοι ἔχασαν τὸ κουράγιο τους. Μά, αὐτὸς εἶναι ποὺ στάλθηκε στὴν Κωνσταντινούπολη γιὰ νὰ ἀναστήσει τὴν Ὀρθοδοξία, ρωτοῦσαν. Καὶ τὴν ἀνέστησε ὡς ὄργανο τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ἀφοῦ ἔφαγε μερικὲς πετριές, τὸν φθγάδευσαν ἀπὸ κάποια δρομάκια σ᾿ ἕνα σπίτι, τοῦ Εὐλαβίου. Μαζεύτηκαν οἱ πρῶτοι τῶν Ὀρθοδόξων ἀπογοητευμένοι. Ἀλλὰ μόλις ὁ Γρηγόριος ἄνοιξε τὸ στόμα του καὶ ἄρχισε νὰ μιλάει, τότε ὅλα ἄλλαξαν.
Ὁ Γρηγόριος, ὁ θεολογικώτερος καὶ Ἑλληνικότερος ὅλων, προστάτευε τὸ λαὸ ἀπὸ τὴν αὐταρχικὴ συμπεριφορὰ τῶν ἐπιτρόπων τοῦ Αὐτοκράτορα, καὶ δὲν σταματοῦσε νὰ ζητᾶ δικαιοσύνη καὶ ἐπιείκεια. Ἀποδέχτηκε, ὄχι χωρὶς δισταγμούς, τὴν πρόσκλησή του στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου ὁ Θεοδόσιος τὸν ἐγκατέστησε πανηγυρικὰ στὸν ἀρχιεπισκοπικὸ θρόνο. Ὅμως ὅταν δημιουργήθηκε ζήτημα στὴν σύνοδο καὶ διαμάχη ξέσπασε στὴν Ἐκκλησία, ὁ Γρηγόριος δείχνοντας στὴν πράξη τὴν ταπεινότητα, ἀποσύρθηκε ἀπὸ τὸ θρόνο γιὰ τὴν εἰρήνευση, δυὸ χρόνια ἀπὸ τότε ποὺ ἀνέλαβε.

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Σούρουπο μὲς τὸ καταχείμωνο, παγωνιὰ στοὺς δρόμους τῆς Ἀντιόχειας. Οἱ ἄνθρωποι κρύοι καὶ ἄρρωστοι κλεισμένοι στὰ σπίτια τους. Ἕνας ρασοφόρος μόνος τριγυρίζει στὰ σκοτεινὰ σοκάκια. Ἐπισκέπτεται, παρηγορεῖ καὶ πολλὲς φορὲς χωρὶς νὰ τὸν ἀντιληφθοῦν, μοιράζει χρήματα. Ἔπειτα ἐξαφανίζεται γιὰ νὰ συνεχίσει τὸ μυστηριῶδες ἔργο του. Εἶναι ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.
Καταφύγιο φτωχῶν, πασχόντων, κυνηγημένων ἦταν ὁ Ἰωάννης.
Ὡς ἀδυσώπητος ἐλεγκτὴς κάθε παρανομίας καὶ κακίας, δημιούργησε φοβεροὺς ἐχθρούς, ἕνας ἐκ τῶν ὁποίων ἡ αὐτοκράτειρα Εὐδοξία, ἡ ὁποία κατάφερε, ἐκείνη ἡ ἀσεβής, νὰ τὸν ἐξορίσει στὴν Ἀρμενία. Μετὰ ἀπὸ πολλὲς κακουχίες καὶ ταλαιπωρίες, πέθανε τὸ 407 μ.Χ.
Ἐκτὸς τῶν ἀτέλειωτων βασάνων ποὺ ὑπέστη στὴν ἐποχή του, σήμερα φαίνεται ὅτι «ἐνοχλεῖ» ἀκόμα, 1600 τόσα χρόνια μετά, ἀφοῦ τοῦ προσγράφουν πολλά, θεωρώντας τον σὲ Εὐρώπη καὶ Ἀμερικὴ ὡς τὸ μεγαλύτερο ἀντισημίτη τῶν αἰώνων λόγω τῶν ἐπιστολῶν του «κατὰ Ἰουδαίων». Ὅμως, ὁ Ἰωάννης Χρυσόστομος ἦταν ἁπλῶς ἕνας μεγάλος θεολόγος ποὺ προσπάθησε νὰ προστατεύσει τοὺς πιστοὺς ἀπὸ τὶς κακοδοξίες καὶ τὴν ἐσφαλμένη ἑρμηνεία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης ἀπὸ τοὺς Ἰουδαίους, τοὺς ὁποίους ἀκολουθοῦσαν σὲ πολλὰ οἱ τότε Χριστιανοί.
Ψυχολόγος καταπληκτικός, κοινωνιολόγος, μέγας παιδαγωγός. Ἀνάλυσε καὶ διατύπωσε ἀξεπέραστες ἀλήθειες, γιὰ τὸ δάσκαλο, τὴ συμπεριφορὰ τοῦ πρὸς τὸ μαθητή, τὴν ἀξία τῆς παιδαγωγίας. Ἀλλὰ καὶ γιὰ τὸ μαθητή, τὸ παιδί, νουθεσίες γιὰ τὴ συμπεριφορὰ πρὸς τοὺς γονεῖς, τοὺς δασκάλους. Γιὰ τὴν οἰκογένεια, ὁδηγίες ζωῆς γιὰ τὴ σχέση μεταξὺ τῶν συζύγων, τῶν γονέων πρὸς τὰ παιδιά. Τὰ διαζύγια καὶ ἡ σημερινὴ διάλυση τῆς οἰκογένειας θὰ ἐλαττώνονταν ἐὰν ἐφαρμόζαμε λίγα ἀπὸ ὅσα ὁ πατὴρ μᾶς παραγγέλλει.
Συμβουλεύει σὲ ὅλα, τὴν ὄντως ζωή, μὲ τὸν τέλειο προσανατολισμό, πρὸς τὴν ἀγάπη, ποὺ εἶναι ὁ Θεός.
Συμβουλὲς καὶ πρὸς τοὺς ἄρχοντες καὶ τὴν κοσμικὴ ἐξουσία:
Λέει: Νὰ φοβούμεθα καὶ νὰ τρέμουμε καὶ ἐξ αἰτίας τῆς συνειδήσεώς μας καὶ ἐξ αἰτίας τοῦ βάρους τῆς ἐξουσίας, καὶ οὔτε νὰ παραπονούμεθα, ὅταν ἡ ἐξουσία κάποτέ μας ἀνατεθεῖ, οὔτε, ἐὰν δὲν μᾶς ἀνατεθεῖ νὰ τὴν ἐπιδιώκουμε. Φυσικά, ὁ ἄρχοντας ὀφείλει τὴν ἀγάπη πρὸς τὸν πολίτη, ὁ ὁποῖος πολίτης, ὀφείλει ὑπακοή. Ἐξάλλου ὑπουργὸς σημαίνει ὑπηρέτης.
Ὁ ἄρχοντας, συνεχίζει ὁ Ἱω. Χρυσόστομος, δὲν πρέπει νὰ ὑπερέχει ἀπὸ τοὺς ἀρχόμενους στὶς τιμές, ἀλλὰ στὶς ἀρετές. Ὅσο μεγαλύτερο εἶναι ἕνα πολιτικὸ ἀξίωμα, τόσο μεγαλύτερη εἶναι οἱ κίνδυνοι γιὰ ἐκεῖνον. Διότι, ἀρκεῖ ἕνα μόνο κατόρθωμα νὰ τὸν ἀνεβάσει στὸν οὐρανὸ τῆς ἀλαζονείας. Ἡ κενοδοξία τότε ἐπιτίθεται σφοδρότατα καὶ ἡ φιλαργυρία καὶ ἡ αὐθάδεια, ἐπειδὴ ἡ ἐξουσία παρέχει τέτοια δυνατότητα, ὥστε τέλος γεννᾶ καὶ δυσαρέσκειες στὸ φτωχὸ λαό.
Ἡ παιδαγωγική, τόνιζε, εἶναι ἀνώτερη ἀπὸ κάθε ἄλλη τέχνη, γιατὶ διαπλάθει ψυχές. Ὁ δάσκαλος, δὲν πρέπει νὰ παραμένει ἕνας ἁπλὸς ἀναμεταδότης γνώσεων, ἀλλὰ νὰ εἶναι ἀξιόπιστος, ἔχοντας πάντα ὡς κίνητρό του τὴν ἀγάπη. Ἀποτέλεσμα τῆς ἀγάπης εἶναι ὁ σεβασμὸς πρὸς τὸν μαθητή, καὶ ἡ ἀναγνώριση τῆς ἰδιαιτερότητας τοῦ καθενός, ὥστε νὰ ὑπάρχουν διδακτικὲς μέθοδοι προσαρμοσμένες στὸν κάθε διδασκόμενο (ἀρχὴ ἐξατομίκευσης τῆς διδασκαλίας κατὰ Yung).
Ὅμως, ἐπιμένει στὸ χαρακτήρα τοῦ δασκάλου. Πρέπει νὰ ἔχει φιλοστοργία, αὐταπάρνηση καὶ διάθεση θυσίας, νὰ εἶναι ἀπαλλαγμένος ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια καὶ τὴν ἀλαζονεία. Νὰ διαπαιδαγωγεῖ ἐπιβεβαιώνοντας τὰ ὅσα διδάσκει, μὲ τὸ προσωπικό του παράδειγμα. Ἄραγε;;;
Λάθος χαρακτηρίζεται καὶ ἡ σήμερα ἐφαρμοζόμενη ὑπερβολικὴ παροχὴ γνώσεων συγκρίνοντάς την μὲ τὸ ὑπερβολικὸ φαγητὸ ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ χωνευτεῖ καὶ ἀποβάλλεται.
Ἐπιστέγασμα τοῦ μεγάλου ἀνδρὸς ἡ ρήση:
Ἡ ἄγρια διαμάχη γύρω ἀπὸ τὸ δικό μου καὶ τὸ δικό σου ἀποτελεῖ τὴ ρίζα ὅλων τῶν κοινωνικῶν κακῶν (ὄχι ἐγὼ ἀλλὰ ἐμεῖς, ποὺ ἔλεγε ὁ Μακρυγιάννης) ποὺ ἀναστατώνουν καὶ δηλητηριάζουν τὴ ζωὴ τῆς ἀνθρωπότητας: «Ὅπου γὰρ χρήματα, ἐκεῖ ἔχθρας ὑπόθεσις καὶ μυρίων πολέμων».

ΠΡΟΒΟΛΗ ΣΤΟ ΣΗΜΕΡΑ

Ἀγαπητοί·
Τί θὰ ἔλεγαν σήμερα οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες γιὰ τὰ τεκταινόμενα; Γιὰ τὴ ἐποχή τους ἀποτέλεσαν τὴν dream team τῆς Ὀρθοδοξίας. Σήμερα, ποὺ ἀπὸ τὰ ΜΜΠ παραδίδονται καθημερινὰ μαθήματα τοῦ «πορνεύειν», τοῦ «μοιχεύειν», «ἁρπάζειν», «κλέπτειν», μαθήματα ἀσέβειας πρὸς τοὺς Γονεῖς, τοὺς Δασκάλους, τὸ Θεό, ἀμφιβάλλω καὶ ἂν θὰ λάβαιναν μέρος στοὺς μαραθώνιους ἀγάπης, μὲ τὴν τόση προβολή, στοὺς πλειστηριασμοὺς ἀνθρωπιᾶς, ἢ στὶς φιλανθρωπικὲς βραδιὲς τῶν πολυεθνικῶν. Στὴ συναυλία ἀγάπης γιὰ τὰ παιδιὰ τῆς Ν.Α. Ἀσίας στὶς 26/01/2005, ἡ δημοσιογράφος Μαρία Χούκλη ἐπεσήμανε: «ὅταν σταματήσει τὸ κύμα τῆς συμπόνιας, ὀφείλουμε νὰ ἐξετάσουμε τὸν τρόπο ἀντιμετώπισης τοῦ τρίτου κόσμου».
Οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες διδάσκουν ὅτι ἡ κοινωνικὴ εὐαισθησία δὲν ἔχει ὅρια χρονικά, ἐθνικά, θρησκευτικὰ ἢ φυλετικὰ καὶ ἀγγίζει τὰ ὅρια τῆς ΘΥΣΙΑΣ. Ἡ ἐξάλειψη τῆς διαφθορᾶς δὲ διασφαλίζεται μόνο μὲ τὴ διαμόρφωση ἑνὸς ὑγιοῦς πολιτικοῦ ἢ νομικοῦ πλαισίου καὶ μὲ τὴν ἐξασφάλιση ἰσορροπιῶν σὲ πολιτικοοινομικὸ ἐπίπεδο.
Προϋποθέτει ἀνθρώπους μὲ πνευματικότητα καὶ ἀληθινὸ ἦθος, δηλαδὴ ἀκέραιους ἀνθρώπους μὲ τὴν ἓν Χριστῷ Θεία πνοὴ μέσα τους. Δυστυχῶς, τὰ βαυαροκρατικὰ πρότυπα παιδείας ποὺ υἱοθετήθηκαν στὸ νεοελληνικὸ κράτος, ἂν καὶ ὁρίζουν ἐν μέρει ὡς σκοπὸ τῆς παιδείας, τὴν πνευματικὴ καὶ ἠθικὴ ἀγωγὴ τοῦ νέου, αὐτὸ δὲν ἀρκεῖ, ὅπως σημειώνει ὁ πατὴρ Γ. Μεταλληνός, γιατὶ δὲν εἶναι μόνο ἡ πατερικὴ παράδοση ποὺ παραγνωρίζεται καὶ ἐξοβελίζεται, ἀλλὰ συμπιέζεται καὶ ὁ κλασσικὸς ἀνθρωπισμὸς (μὲ τὴν ἀρχαιοελληνικὴ ἔννοια) στὶς ἀδυσώπητες ἀπαιτήσεις τῆς τεχνολογίας.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τὸ μεγάλο νόημα τῆς σημερινῆς γιορτῆς:
Τὰ παντοτινὰ πρότυπα, οἱ Τρεῖς Ἱεράρχες μας φωνάζουν:
Η ΑΓΑΠΗ ΘΕΛΕΙ ΘΥΣΙΑ ΚΑΙ Η ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΘΥΣΙΑ...
Ἐκφωνήθηκε ὑπὸ τοῦ κ. Γεωργίου Κλούβα, διευθυντοῦ τοῦ 2ου ΤΕΕ Χίου.

Recent Posts

Ετικέτες

Αρχειοθήκη ιστολογίου