H EE στην μετά Brexit Εποχή

http://www.antinews.gr/action.read/antitheseis/h-ee-stin-meta-brexit-epoxi/10.139697

Φωτο: ΑΠΕ - ΜΠΕ

Του Διονύση Χιόνη*

(Ανανεωμένο) H θριαμβευτική νίκη του B. Johnson δεν θα αποτελέσει σταθμό μόνο για τις πολιτικές εξελίξεις στον Ηνωμένο Βασίλειο. Η επικράτηση του Brexit και η κατάρρευση των επιχειρημάτων των remainers έρχεται σε μια κομβική εποχή για την ΟΝΕ και την ΕΕ και αναμένεται να παράγει άμεσα αποτελέσματα στην πολιτική σκηνή της γηραιάς ηπείρου.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι εξελίξεις στο Ηνωμένο Βασίλειο είχαν πάντα μια καθοριστική απήχηση στην διαμόρφωση των πολιτικών της Ευρώπης. Ο Keynes την δεκαετία του 1930 διαμόρφωσε το βασικό πλαίσιο της οικονομικής πολιτικής για την αντιμετώπιση των κρίσεων και εισήγαγε την έννοια της μακροοικονομίας. Αργότερα το 1945 ο Cl. Attlee νικώντας τον W. Churchill καθιέρωσε το κρατικό παρεμβατισμό ως κυρίαρχη πολιτική και ως αναγκαιότητα για την ανοικοδόμηση της μεταπολεμικής Ευρώπης. Το 1979 η Μ. Thatcher έφερε στο προσκήνιο το υπόδειγμα της ελεύθερης οικονομίας αλλάζοντας την κυρίαρχη ιδεολογία στην κοινωνική και οικονομική οργάνωση αλλά και τον τρόπο σκέψης των ευρωπαϊκών κοινωνιών. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες απλά ακολουθούσαν άλλες με μεγαλύτερη και άλλες με μικρότερη χρονική καθυστέρηση.

Η τετελεσμένη πλέον απόφαση για την έξοδο του Ην. Βασιλείου από την ΕΕ μετά από μια τρίχρονη περιπέτεια διαπραγματεύσεων αναμένεται να ενεργοποιήσει με τον καθοριστικότερο τρόπο τις φυγόκεντρες δυνάμεις της ΕΕ και της ΟΝΕ. Μια σειρά από λόγους που προβάλλονταν από τις Βρυξέλλες σχετικά με την θεσμική αδυναμία απομάκρυνσης μια χώρας από την ΕΕ τώρα ακυρώνονται. Η σύναψη διμερών διακρατικών εμπορικών σχέσεων μεταξύ ΗΒ και χωρών μελών της ΕΕ θα δώσει μια άλλη προοπτική οικονομικής συνεργασίας.

Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα οι ευρωπαίοι πολίτες θα αρχίσουν να τοποθετούνται για τους λόγους που οδήγησαν στο διαζύγιο. Έτσι θα μπουν με βίαιο τρόπο στο προσκήνιο του ευρωπαϊκού διαλόγου δύο θέματα που αναμένεται να προκαλέσουν αναταράξεις στις πολιτικές ισορροπίες στην ΕΕ. Το μεταναστευτικό και το κόστος από την εφαρμογή των ενιαίων πολιτικών. Και τα δύο θέματα όχι μόνο ενισχύουν τις φυγόκεντρες τάσεις αλλά προσφέρουν και το τέλειο άλλοθι για την κορύφωση του ευρωπροβληματισμού στην Ιταλία και στην Γαλλία.

Όπως και να έχει τα ποσοστά της νίκης του B. Johnson γελοιοποιούν την επιχειρηματολογία πολλών μέσων μαζικής ενημέρωσης της ηπειρωτικής Ευρώπης περί έλλειψης τροφίμων, ζάχαρης και ειδών πρώτης ανάγκης στην αγορά της Βρετανίας και του επακόλουθου προβληματισμού των Άγγλων. Προβληματισμός ο οποίος θα οδηγούσε σε ακύρωση του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος. Εφεξής ο μηχανισμός παραγωγής φιλοευρωπαικών ειδήσεων και διαπόμπευσης της οποιασδήποτε άλλης πρότασης φαίνεται να μπαίνει σε φάση αμφισβήτησης από τους ευρωπαίους πολίτες στερώντας από την μηχανισμό της ΕΕ ένα πολύτιμο φύλακα.

Όλα τα παραπάνω συγκλίνουν στην εκτίμηση ότι η επόμενη μέρα μετά το Brexit θα υποβάλλει την ΕΕ σε μια σκληρή δοκιμασία. Πλέον η ενεργοποίηση των προπαγανδιστικών μηχανισμών δεν θα επαρκεί για την απάλειψη των φυγόκεντρων τάσεων. Τώρα πιά όλοι αντιλαμβάνονται ότι χρειάζεται μια διαφορετική ΕΕ για να μπορεί να αποτελεί το συνεκτικό ιστό χωρών με διαφορετικά προβλήματα. Το ερώτημα είναι αν μπορεί η ΕΕ να αλλάξει.

*Καθηγητή Οικονομικών ΔΠΘ